Morgunblaðið - 22.09.2021, Side 13

13
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 22. SEPTEMBER 2021
Haustjafndægur Haustið skall á af fullum þunga í gær með alvörulægð. Haustjafndægur eru í kvöld kl. 19.21 þegar dagur og nótt verða jafnlöng. Hér er gengið um úfið Eldhraun á Suðurlandi.
Eggert
Ef þú ert í framboði
til Alþingis og nærð
kjöri sem þingmaður á
laugardaginn þá vona
ég að eitt af þínum
fyrstu verkum verði að
lesa bréf sem þér mun
berast frá Sambandi
íslenskra sveitarfélaga.
Í bréfinu er ítarlega
farið yfir stöðu sveitar-
stjórnarstigsins í
stjórnskipan landsins en einnig og
ekki síður er þar farið yfir áherslur
sveitarstjórnarstigsins í samskipt-
um ríkis og sveitarfélaga. Er það
von okkar að alþingismenn hafi
þessar áherslur til hliðsjónar í störf-
um sínum og muni um leið að þessar
áherslur voru mótaðar af fulltrúum
allra sveitarfélaga og hafa því mikið
vægi við stefnumörkun í landinu.
Í kosningabaráttunni vakti það at-
hygli mína hversu mörg af þeim
verkefnum sem þið, komandi þing-
menn, hafið hvað mest rætt tilheyra
sveitarstjórnarstiginu.
Rætt er um fráveitur,
sorphirðu, grunnskól-
ann, læsi og náms-
árangur, leikskóla,
lóðamál, fjárhags-
aðstoð og margt fleira.
Allt mikilvæg verkefni
í nærumhverfi íbúanna
og því ánægjulegt að
verða vitni að áhuga
ykkar frambjóðenda á
þeim málaflokkum sem
sveitarfélögin sinna.
Í flestum tilfellum
eru þetta verkefni þar sem Alþingi
setur lagarammann. Ramma sem
skilyrðislaust og ávallt ber að kostn-
aðarmeta með tilliti til þess út-
gjaldaauka sem af lagasetningu get-
ur hlotist.
Kostnaðarmat laga
er nauðsynlegt
Við sveitarstjórnarmenn þekkjum
það best hversu erfiðlega hefur oft
gengið að kostnaðarmeta lög og
reglugerðir með tilheyrandi út-
gjaldaauka fyrir sveitarfélögin. Við
slíkt er ekki hægt að una enda hefur
Sambandið beitt sér af krafti gegn
ýmsum þeim breytingum sem komn-
ar hafa verið á rekspöl ef ekki hefur
legið fyrir ítarlegt kostnaðarmat og
viðbótarfjármunir, hafi þeir reynst
nauðsynlegir.
Sveitarstjórnarmenn geta treyst
því að Samband íslenskra sveitar-
félaga vaktar allar þær breytingar á
starfsumhverfi sem geta haft skað-
leg áhrif á sveitarfélögin.
Traust í samskiptum
lykill að árangri
Á liðnu kjörtímabili var samstarf
Sambandsins við ríkisstjórn með
miklum ágætum og fyrir það ber að
þakka. Teknir voru upp reglulegir
fundir formanns og starfsmanna
Sambandsins með ráðherrum
margra ráðuneyta og þeirra lykil-
fólki. Hafa þessir fundir án vafa orð-
ið til þess að dýpka skilning á stöðu
sveitarstjórnarstigsins og jafnframt
orðið til þess að auka traust á milli
manna sem er afar mikilvægt. En
enn er hægt að gera betur og mála-
skráin tæmist aldrei. Þvert á móti þá
lengist listinn sífellt yfir þau mál
sem nauðsynlegt er að eiga samstarf
um við ríkisvaldið.
Ríki og sveitarfélög
verða að vera samstíga
Það er mikilvægt að allir ráða-
menn þjóðarinnar geri sér grein fyr-
ir því að Samband íslenskra sveitar-
félaga er ekki almennur hagsmuna-
aðili sem velja má að sniðganga að
vild heldur er Sambandið lögform-
legur samskiptaaðili milli ríkis og
sveitarfélaga. Sveitarfélögin eru
stjórnsýslustig og veita ásamt ríkinu
íbúum mikilvæga þjónustu. Í ljósi
þessa verða samskipti ríkis og sveit-
arfélaga að vera góð og þessi tvö
stjórnsýslustig verða að vera sam-
stiga við þróun og veitingu opin-
berrar þjónustu sem stenst gæða-
samanburð við það besta sem gerist
í nágrannalöndum okkar.
Ég vænti þess að í nýjum ríkis-
stjórnarsáttmála sjáist þess merki
að alþingismenn hafi lesið og kynnt
sér áherslur sveitarstjórnarstigins.
Ég ætla einnig að trúa því að allir
þingmenn geri sér glögga grein fyrir
mikilvægi þess að sveitarfélögum
séu tryggðir nauðsynlegir tekju-
stofnar svo þau geti veitt þá þjón-
ustu sem lögboðin er.
Öflug sveitarfélög eru hryggjar-
stykkið í stjórnsýslu landsins og ein
meginstoð velferðar, lýðræðis og
mannréttinda í landinu. Gott sam-
starf við ríkisvaldið er mikilvægt og
vona ég að nýrri ríkisstjórn, nýjum
alþingismönnum, beri gæfa til að
eiga við sveitarfélögin farsælt sam-
starf á komandi kjörtímabili.
Eftir Aldísi
Hafsteinsdóttur » Sveitarfélög og ríki
verða að vera sam-
stiga um þróun og veit-
ingu opinberrar þjón-
ustu sem stenst
samanburð við það
besta sem gerist hjá
nágrönnum okkar.
Aldís Hafsteinsdóttir
Höfundur er fomaður Sambands
íslenskra sveitarfélaga.
Þín bíður póstur!
Skoðanakannanir
geta verið ágæt vís-
bending um fylgi
stjórnmálaflokka. Á
grunni þeirra er hægt
að teikna upp mynd af
þeim möguleikum sem
fyrir hendi eru við
myndun ríkisstjórnar
að loknum kosningum.
Allt með þeim fyrir-
vörum að skoðana-
kannanir eru ekki niðurstaða kosn-
inga.
Fyrirsögn á forsíðu Morgun-
blaðsins síðasta laugardag – viku
fyrir kosningar – var afgerandi:
„Vinstri sveifla þegar vika er eftir“.
Að baki fyrirsögninni var skoðana-
könnun MMR og á grunni hennar
og tveggja síðustu kannana upplýsti
Morgunblaðið í upphafi vikunnar að
enginn möguleiki væri á myndun
ríkisstjórnar þriggja
flokka, hvað þá
tveggja. Tölfræðilega
eru sjö 4-flokka ríkis-
stjórnir mögulegar og
átta 5-flokka stjórnir,
flestar yrðu á veikum
grunni en margar eru
pólitískt útilokaðar.
En þótt tölfræði
hugsanlegra ríkis-
stjórna sé fremur í ætt
við samkvæmisleik í
aðdraganda kosninga
en raunveruleika
stjórnmálanna, gefur hún ágæta
vísbendingu um þá valkosti sem
kjósendur standa frammi fyrir:
Fjölflokka vinstri stjórn eða ríkis-
stjórn með Sjálfstæðisflokkinn sem
kjölfestu.
Rússíbanareið
Að þessu leyti er valið skýrt á
kjördag. Sjálfstæðisflokkur eða
fimm flokka vinstri stjórn, eins kon-
ar útfærsla á meirihluta borgar-
stjórnar í Reykjavík, með þátttöku
Framsóknarflokksins sem hefur áð-
ur rutt braut fyrir vinstri stjórn.
Sá málefnabræðingur sem gera
verður til að byggja undir fjölflokka
vinstri stjórn getur ekki orðið annað
en leiðarvísir að efnahagslegri og
pólitískri óvissuferð. Rússíbanareið
fyrir fólk og fyrirtæki. Í viðtali við
Dagmál á mbl.is fyrir skömmu var-
aði Bjarni Benediktsson, formaður
Sjálfstæðisflokksins, réttilega við
því „að slík stjórn muni missa tökin
á efnahagsmálunum, því viðvör-
unarmerkin eru þegar komin, t.d.
frá Seðlabankanum, um að menn
verði að stilla opinberu fjármálin við
stöðuna í hagkerfinu“.
Þekktir „áfangastaðir“
En til að gæta allrar sanngirni þá
býður vinstri stjórn ekki upp á full-
komna óvissuferð. Við vitum hvað
er í vændum, við vitum hvert verður
stefnt. Óvissan er fyrst og fremst
um hversu alvarlegar afleiðingarnar
verða. Hversu hár reikningurinn
verður á endanum fyrir fólk og
fyrirtæki í formi verri lífskjara og
afkomu.
Með hliðsjón af sögunni og
stefnumálum þeirra flokka sem
gætu tekið höndum saman í fimm
flokka vinstri ríkisstjórn, þekkjum
við nokkra fyrirfram ákveðna
„áfangastaði“ í óvissuferðinni:
. Skattar á fólk hækka.
. Ráðstöfunartekjur launafólks
lækka.
. Skattar á fyrirtækin hækka.
. Ríkisútgjöld stóraukast.
. Fjárfesting dregst saman.
. Verðbólga eykst og vextir hækka.
. Efnahagslegur óstöðugleiki.
. Pólitískur glundroði.
Það er undir kjósendum komið
hvort farið verður í óvissuferð
vinstri flokkanna eða byggt áfram á
stöðugleika, lægri sköttum og frjó-
um jarðvegi fyrir öflugt atvinnulíf
með nýjum landvinningum í ný-
sköpun og framþróun. Vilji kjósend-
ur fremur fyrri kostinn skiptir í
raun litlu hvaða flokk þeir kjósa
næsta laugardag. Standi hugur
kjósenda hins vegar til þess að
tryggja stöðugleika og byggja upp
bætt lífskjör fyrir alla er Sjálfstæð-
isflokkurinn eina kjölfestan sem er í
boði.
Eftir Óla Björn
Kárason » Vinstristjórn býður
ekki upp á full-
komna óvissuferð.
Við vitum hvert er
stefnt. Óvissan er
fyrst og fremst um
hversu alvarlegar
afleiðingarnar verða.
Óli Björn Kárason
Höfundur er alþingismaður
Sjálfstæðisflokksins.
Óvissuferð? Já, en þó ekki alveg