Morgunblaðið - 22.09.2021, Page 14

14
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 22. SEPTEMBER 2021
Óseyrarbraut 12, 220 Hafnarfirði | Klettagörðum 5, 104 Reykjavík | stolpigamar@stolpigamar.is
Gámaleiga
Er gámur lausnin fyrir þig?
Við getum líka geymt gáminn fyrir þig
568 0100
stolpigamar.is
HAFÐU
SAMBAND
Búslóðageymsla ❚ Árstíðabundinn lager ❚ Lager ❚ Sumar-/vetrarvörur
Frystigeymsla ❚ Kæligeymsla ❚ Leiga til skemmri eða lengri tíma
Eftir að ég flutti aft-
ur til Vestmannaeyja
2012 tók ég eftir því
svo illþyrmilega að ef
Herjólfur sigldi í Þor-
lákshöfn í stað Land-
eyjahafnar þá hátt í
þrefölduðust far-
gjöldin. Þetta var mér
og fleirum algjörlega
óskiljanlegt. Land-
eyjahöfn er aðalhöfn
skipsins en ef veður versnaði og til-
kynnt var að skipið sigldi í Þorláks-
höfn þá gilti ekki sama fargjaldið.
Þetta þótti Eyjamönnum algjörlega
óviðunandi.
Þrýsti ég og fleiri Eyjamenn á þá
ráðherra sem fóru með samgöngu-
mál og voru þeir þrír úr sama
stjórnmálaflokknum frá 2013, flokki
sem ég hafði stutt lengi, en ekkert
gerðist. Stuttu eftir að Sigurður
Ingi Jóhannsson varð samgöngu-
ráðherra núverandi ríkisstjórnar
breytti hann þessu snarlega. Sama
gjald fyrir farþega hvort sem siglt
væri í Þorlákshöfn eða Landeyja-
höfn og gjaldið tæki
mið af því sem kostaði
að sigla í Landeyja-
höfn. Þetta eru mestu
kjarabætur sem við
Eyjamenn höfum feng-
ið í mörg ár. Ég segi
fyrir mig að aldrei
fékk ég svona góðar
kjarabætur á einu ári
þegar ég starfaði í lög-
reglunni. Sigurður
Ingi hafði aldrei lofað
því í kosningabarátt-
unni fyrir síðustu al-
þingiskosningar að ganga þessa
leið. Nei, hann bara framkvæmdi
það. Svona gera alvöru stjórnmála-
menn!
Ásmundur Einar Daðason félags-
og barnamálaráðherra hefur lyft
grettistaki í málefnum barna, sem
vakið hefur mikla athygli. Þing-
heimur samþykkti lagafrumvarpið
hans, enda algjör umskipti í þjón-
ustu við börn, sama hvar þau eru
stödd á lífsleiðinni. Þetta var skö-
ruglega og myndarlega að verki
staðið. Nú hefur hann gefið það út,
fái hann til þess umboð, að hann
hyggist taka myndarlega á mál-
efnum eldri borgara og þeirra sem
minna mega sín. Ég treysti honum
til að koma þeim málum á þann stað
sem við öll væntum, sem því miður
hefur setið á hakanum.
Val mitt er auðvelt: Ég kýs
Framsóknarflokkinn og hvet aðra
til að gjöra slíkt hið sama. Sér-
staklega vil ég hvetja kjósendur í
Reykjavík norður til að tryggja
Ásmundi Einari gott kjörfylgi.
Sama hvar við búum á landinu þurf-
um við á honum að halda.
Eftir Geir Jón
Þórisson » Sigurður Ingi hafði
aldrei lofað því í
kosningabaráttunni
fyrir síðustu alþing-
iskosningar að ganga
þessa leið. Nei, hann
bara framkvæmdi það.
Svona gera alvöru
stjórnmálamenn!
Geir Jón Þórisson
Höfundur er fyrrverandi
yfirlögregluþjónn, búsettur
í Vestmannaeyjum.
Ég kýs Framsóknarflokkinn
Hinn 3. september
skrifaði Ragnar Ön-
undarson grein í
Morgunblaðið undir
fyrirsögninni „Sveigj-
anlegt gengi er jafn-
aðartæki“. Ég sendi
inn svargrein með
titlinum „Sveigjanlegt
gengi er siðlaus svika-
mylla“ 9. september.
Blaðið birti svargrein
mína fyrst nú, í helgarblaðinu, 18.-
19. september.
Í dag, mánudaginn 20. sept-
ember, degi seinna, er komið svar
frá Ragnari í blaðinu, en þar sem
mánudagsblaðið er prentað aðfara-
nótt mánudags virðist mikið hafa
legið við hjá Ragnari að koma
greininni inn til að reyna að leið-
rétta eða bæta sinn málflutning.
Nokkuð athyglisverð framganga
og atburðarás það og segir hún
nokkuð til um það írafár sem virð-
ist hafa gripið þennan ágæta við-
skiptafræðing og fyrrverandi
bankastjóra. Reyndar er hraðinn á
birtingu þessarar svargreinar svo
mikill að hann verður vart skilinn,
heldur ekki af fagmönnum í blaða-
útgáfu.
Skammaði einhver kannski
Ragnar blessaðan í millitíðinni fyr-
ir að hafa sagt sannleikann um
krónuna og „sveigjanlegt gengi“,
líka það hvernig stjórnvöld og
framámenn útflutn-
ingsatvinnuveganna,
ásamt með stjórn-
endum Seðlabanka –
með Bjarna Ben.
fremstan í flokki síð-
ustu árin – hafa hirt
umsamdar launa-
hækkanir af umbjóð-
endum ASÍ, BSRB og
annarra launþega-
samtaka með því að
fella gengi krónunnar
þegar henta þótti?
Í inngangi síðari
greinar Ragnars segir hann:
„Hann (Ole Anton) virðist aðeins
hafa lesið fyrri hluta greinar
minnar …“ Svo: „Vegna þessarar
fljótfærni fellur stór hluti greinar
Ole Antons um sjálfan sig.“
Það er rétt að ég kom með bein-
ar tilvitnanir í fyrri hluta greinar
Ragnars frá 3. september, í minni
grein frá 9. september, þó að ég
hafi auðvitað verið að vitna í heild-
armálflutning hans. Ekki var mér
mögulegt að endurtaka allar hans
helstu fullyrðingar. Hver hefði
nennt að lesa slíkt?
Það góða við þessi skoðanaskipti
okkar Ragnars er það að við
greinum krónuna og „sveigjanlegt
gengi“ með nákvæmlega sama
hætti, og ég tel greiningu Ragnars
á „sveigjanlegu gengi“ í fyrri
grein hans ljómandi góða og fag-
lega.
Það sem okkur greinir á um er
hins vegar það hvort krónan og
„sveigjanlegt gengi“ sé af hinu
góða eða illa. Ragnar telur það
mikinn kost að með krónunni
megi hirða af launamönnum og
öðrum umsamdar launahækkanir,
standi útflutningsatvinnuvegirnir
ekki undir þeim, svona eftir dúk
og disk, og að þegar betur ári og
krónan styrkist megi kannski
skila einhverju til baka. M.ö.o. eigi
ríkisstjórn og Seðlabanki að geta
fært fjármuni fram og til baka að
eigin mati og vild, skv. eigin henti-
stefnu, og þar með rústað gildandi
kjarasamninga og gefið aðilum
vinnumarkaðarins, einkum laun-
þegum landsins, langt nef. Ragnar
lýsir því fjálglega hvílíkar hörm-
ungar myndu ganga hér yfir ef
evra yrði tekin upp og ekki mætti
spila lengur með krónuna og
gengið. Gætu menn haldið að það
myndi leiða til ragnaraka.
Nú vill svo til að árið 2008 urðu
öll vestræn ríki fyrir svipuðu efna-
hagslegu áfalli, í formi banka-
kreppu, og má bera saman hvern-
ig áfallið bitnaði á ýmsum löndum
og þjóðríkjum álfunnar. Öll ESB-
og evrulöndin stóðu af sér áfallið,
mest án þess að almenningur og
almenn fyrirtæki fyndu mikið fyrir
því. Ég bjó og starfaði í Þýska-
landi, þar fóru tveir eða þrír bank-
ar á hausinn af mörgum hundr-
uðum banka, sem kostaði þýska
ríkið allmikið fé, en að öðru leyti
var þetta eins og óveður sem
gengur yfir án þess að valda miklu
tjóni.
Nokkur evrulönd, eins og Ír-
land, Portúgal, Spánn og Grikk-
land, komu fyrst verr út úr þessari
bankakreppu, en þökk sé stuðningi
aðallega ESB og Evrópska seðla-
bankans, svo og styrk og stöð-
ugleika evrunnar, náðu þessi lönd
sér fljótt á strik.
Ísland hrundi hins vegar. Hjálp-
arhellan, sem átti að vera Banda-
ríkin, trúði ekki á krónuefnahag
landsins. Sömu sögu var að segja
um flesta aðra aðila sem hefðu
getað hjálpað; enginn trúði á
krónuefnahaginn. Í rauninni var
það því krónan sem olli hruninu!
Ég þarf ekki að lýsa því böli og
þeim hörmungum sem hrunið olli
stórum hluta landsmanna. Sú
raunasaga er of vel kunn á eigin
skinni margra einstaklinga og
flestra fjölskyldna landsins. Ef hér
hefði verið evra og við í ESB hefði
okkur verið bjargað eins og öllum
ESB-þjóðum. Hægt hefði verið að
spara mörgum manninum þung-
bæra göngu hrunsins.
Þetta er sú hagfræðilega að-
ferðafræði sem helstu þjóðir Evr-
ópu byggja nú á og virkað hefur
afar vel:
1. Traustur og stöðugur gjald-
miðill. Evra. Fastur grundvöllur
og mikill fyrirsjáanleiki, sem hægt
er að byggja fjárfestingar á. Lág-
marksáhætta.
2. Ársvextir 1-2% og góður að-
gangur að lánsfé, sem evran trygg-
ir. Lágmarksvextir örva fjárfest-
ingar og framsókn, nýsköpun, leit
að nýjum lausnum og tækifærum.
Styrkir atvinnuvegi og tvíeflir at-
vinnumarkað.
3. Frjáls og jafn aðgangur að
lykilmörkuðum. Aðkoma að stefnu-
mótun og ákvörðunum um mark-
aðsreglur og sameiginleg sam-
félagsmál. Fæst með fullri ESB
aðild.
Þannig geta fyrirtæki myndað
hagnað og byggt upp varasjóði,
treyst innviði sína og tryggt stöðu.
Tekið sveiflur með eigin fjármagni
og, ef það dugar ekki, með fjár-
magni síns banka, á lágmarks-
vöxtum, þar til tímar batna.
Þetta kerfi er heilbrigt og eðli-
legt, ekki krónukerfið þar sem rík-
isstjórn og/eða Seðlabanki ráðsk-
ast með tekjur manna og gjöld,
eignir og skuldir, án þess að
spyrja kóng eða prest; fyrir mér
siðlaust spillingarkerfi.
Nú lá mikið við hjá Ragnari
Eftir Ole Anton
Bieltvedt »Ragnar telur það
kost að með krón-
unni megi hirða af
launamönnum og öðrum
umsamdar launahækk-
anir, standi útflutnings-
atvinnuvegirnir ekki
undir þeim.
Ole Anton Bieltvedt
Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslu-
maður og stjórnmálarýnir.
Það er mjög líklegt,
miðað við skoðana-
kannanir um hvernig
kosningarnar fara, að
Vinstri-grænir verði í
lykilaðstöðu um hvers
konar stjórn verður
mynduð eftir kosning-
arnar.
Formaður flokksins,
Katrín Jakobsdóttir,
hefur sýnt að hún er af-
burðamanneskja í póli-
tík. Vandi hennar er hins vegar sá að
undir niðri í þessum vinstrisinnaða
flokki er mikil óánægja með hversu
lítið hefur náðst fram um helstu mál
þessa róttæka flokks, t.d. stjórnar-
skrármálið, sem hún sem forsætis-
ráðherra lagði fram.
Ég tel að Sjálfstæðisflokkurinn
haldi að mestu sínu kjörfylgi en
Framsókn tapi nokkru, þannig að
þessir þrír flokkar missi meirihluta
sinn í komandi kosningum.
En þótt núverandi ríkisstjórn tapi
meirihluta á Alþingi er líklegt að
Katrín verði í lykilaðstöðu til að
mynda næstu ríkis-
stjórn. Ég tel víst að for-
seti landsins óski eftir
að hún reyni fyrst að
mynda stjórn.
Þessi niðurstaða yrði
mjög spennandi og er að
mínu mati ekki ólíkleg.
Þriggja flokka ríkis-
stjórn á vinstri væng
með Katrínu er hugs-
anleg en fjögurra flokka
örugg.
Sama er með hægri
vænginn.
Ég tel nokkuð augljóst að tilkoma
Sósíalista verði þess valdandi að svo
verði sem að framan er spáð.
Eftir Hafstein
Sigurbjörnsson
Hafsteinn
Sigurbjörnsson
» Líklegt er, miðað
við skoðanakann-
anir,Vinstri-grænir
verði í lykilaðstöðu
um hvers konar stjórn
verður mynduð.
Höfundur er eldri borgari.
Komandi kosningar