Morgunblaðið - 13.11.2021, Page 11

FRÉTTIR 11Innlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. NÓVEMBER 2021
Skipholti 29b • S. 551 4422
Skoðið laxdal.is
TRAUST
Í 80 ÁR
20%
afsláttur
Tilboðsdagar
Skoðið // hjahrafnhildi.is
Engjateigi 5 // 581 2141 // hjahrafnhildi.is
Náttfötin vinsælu
eru komin
Öllum gjöfum er pakkað
inn í fallegar gjafaöskjur
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
„Rannsóknir sýna að karlmenn hafa
tilhneigingu til að harka af sér og
leita ekki til læknis um leið og þeir
finna fyrir einkennum – því verðum
við að breyta!“ segir í ákalli frá
Krabbameinsfélaginu sem leggur
áherslu á að að ná eyrum karlmanna
í baráttunni við krabbamein.
Í tengslum við feðradaginn á
morgun, sunnudaginn 14. nóvember,
hvetur Krabbameinsfélagið feður til
að fara inn á pabbamein.is og kynna
sér helstu einkenni krabbameina og
fara strax til læknis ef einkenna
verður vart.
Í tilkynningu frá Krabbameins-
félaginu kemur fram að nýjar niður-
stöður úr Áttavitanum, rannsókn
Krabbameinsfélagsins meðal fólks
sem greindist með krabbamein á
árunum 2015-2019, sýni að aðeins
35% karla samanborið við 60%
kvenna leituðu til læknis innan mán-
aðar eftir að þeir fóru að finna fyrir
einkennum eða óþægindum sem
reyndust vera vegna krabbameins.
Einn af hverjum sjö körlum (14%)
beið lengur en í ár með að leita til
læknis frá því þeir fóru að finna fyrir
einkennum.
„Því fyrr sem krabbamein upp-
götvast, því meiri líkur eru á bata.
Því er mjög mikilvægt að pabbar
þekki einkennin og bregðist strax
við þeim,“ eru skilaboð Krabba-
meinsfélagsins.
320 karlar deyja árlega
Árlega greinast 860 karlar með
krabbamein og 320 látast af völdum
krabbameina. Krabbameinum hjá
körlum fjölgar verulega upp úr
fimmtugu. Á næstu 15 árum er spáð
28% fjölgun krabbameinstilvika á
Íslandi, fyrst og fremst vegna hækk-
andi aldurs þjóðarinnar.
Á pabbamein.is geta pabbar lesið
sér til um einkenni krabbameina,
tekið pabbameinsprófið og skráð sig
í Karlaklúbb Krabbameinsfélagsins.
Félagar í karlaklúbbnum fá sérstök
skilaboð um leiðir til að draga úr
hættu á krabbameinum, um helstu
einkenni og annað gott og gagnlegt.
Hvetja pabba landsins
til aukinnar árvekni
Pabbamein Hús verslunarinnar skartar nú bindi með 320 merkjum
Krabbameinsfélagsins – eitt fyrir hvern karl sem deyr úr krabbameini á ári.
- Karlar þurfa að bregðast við einkennum krabbameina
Oddur Þórðarson
oddurth@mbl.is
Myndband náðist í gær af öku-
manni rafskútu aka á um 75 km/
klst. á Hafnarfjarðarvegi í átt að
Arnarneshæð, sem telst til stofn-
brautar í þéttbýli en þar er leyfileg-
ur hámarkshraði
fólksbíla 80 km/
klst.
Ökumaður
bílsins sem ók
fyrir aftan sendi
myndskeið á
mbl.is, sem birt
var þar í gær.
Rafskútum af
því tagi sem sjá
má í myndband-
inu má aðeins aka á göngu- og
hjólastígum og eigi hraðar en 25
km/klst. Ökumaðurinn ekur því 50
km/klst. yfir hámarkshraða.
Þetta segir Þórhildur Elín Elín-
ardóttir, upplýsingafulltrúi Sam-
göngustofu, að sé stórhættulegt.
Leyfilegur hraði 25 km/klst
Þórhildur bendir á að samkvæmt
umferðarlögum sé það skýrt að raf-
hlaupahjólum skuli ekki ekið hraðar
en 25 km/klst. og ekki úti á ak-
braut, nema þegar verið er að
þvera götur göngu- eða hjólastíga á
milli.
„Það er að sjálfsögðu ekki heimilt
að nota þessi hjól úti á götu og þau
mega ekki fara hraðar en 25 kíló-
metra á klukkustund. Og þau eiga í
sjálfu sér ekki að geta farið hraðar,
en við höfum heyrt af því og það
vita það nú bara margir, að stund-
um er mögulegt að láta þau fara
hraðar með því að fikta eitthvað í
þeim,“ segir Þórhildur og vísar til
þess þegar eigendur rafhlaupahjóla
rjúfa innsigli þeirra, eins og það
kallast.
Skýrar reglur í gildi
Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu
léði einmitt máls á þessu í vikunni,
að hafi verið gert, þegar ökumaður
rafhlaupahjóls lést eftir árekstur
við ökumann á vespu, sem slasaðist
alvarlega. Lögregla sagði að það
væri til skoðunar hvort innsigli raf-
hlaupahjólsins eða vespunnar hefðu
verið rofin. Um var að ræða fyrsta
banaslysið hér á landi þar sem raf-
skúta kemur við sögu.
Þórhildur bendir á að skýrt
regluverk gildi um notkun raf-
hlaupahjóla á Íslandi, sem ágætt er
að glöggva sig á. Rafhlaupahjól séu
sniðug tæki og til margs brúkanleg,
en þeim skuli ekið varlega og
reglum samkvæmt til þess að skapa
sem minnsta hættu fyrir vegfar-
endur.
Í því skyni bendir hún á fræðslu-
efni á vef Samgöngustofu þar sem
finna má ýmsan fróðleik um notkun
rafhlaupahjóla.
Á 75 km hraða á
rafskútu á stofnbraut
- Talsmaður Samgöngustofu fordæmir athæfið
Skjáskot/mbl.is
Glannaskapur Hér er maðurinn á fleygiferð á rafhlaupahjóli eftir Hafn-
arfjarðarvegi í gær, að nálgast Arnarneshæð, á allt að 75 km hraða.
Þórhildur Elín
ElínardóttirIcelandic Lava Show hlaut Nýsköp-
unarverðlaun ferðaþjónustunnar ár-
ið 2021. Eliza Reid forsetafrú afhenti
fulltrúum Icelandic Lava Show verð-
launin á Bessastöðum í vikunni.
Icelandic Lava Show er í Vík í
Mýrdal en þar er hraun frá Kötlu-
gosinu árið 1918 brætt upp í 1.100
gráðu hita og því hellt inn í sýning-
arsal fullan af fólki. Áhorfendur fá
þannig tækifæri til að komast í ná-
vígi við bráðið hraun með öruggum
hætti.
Fram kemur í tilkynningu að hug-
myndin hafi kviknað þegar stofn-
endurnir, hjónin Ragnhildur
Ágústsdóttir og Júlíus Ingi Jónsson,
fóru upp að eldgosinu á Fimmvörðu-
hálsi vorið 2010. Icelandic Lava
Show var opnað haustið 2018. Á dög-
unum voru kynnt áform fyrir-
tækisins um nýja sýningu á Granda í
Reykjavík samhliða nýjum hlut-
höfum í félaginu. Áform eru um að
opna Lava Show á heitum reitum
víðsvegar um heiminn, t.d. á Havaí,
Kanaríeyjum, Ítalíu og í Japan.
Dómnefnd nýsköpunarverð-
launanna tilnefndi þrjú fyrirtæki
sem áttu kost á að hljóta verðlaunin,
en auk Icelandic Lava Show hlutu
Markaðsstofa Norðurlands, vegna
Arctic Coast Way, og VÖK Baths á
Egilsstöðum nýsköpunarviðurkenn-
ingu ferðaþjónustunnar árið 2021.
Þetta er í átjánda skipti sem SAF
veita Nýsköpunarverðlaun ferða-
þjónustunnar. Dómnefnd verð-
launanna skipuðu Bjarnheiður
Hallsdóttir, formaður SAF, sem
jafnframt var formaður dómnefnd-
ar, Huld Magnúsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Nýsköpunarsjóðs at-
vinnulífsins, og Eyþór Ívar Jónsson,
stofnandi og forseti Akademias.
Ljósmynd/SAF-BIG
Verðlaun Eliza Reid forsetafrú og Bjarnheiður Hallsdóttir, formaður Sam-
taka ferðaþjónustunnar, ásamt fulltrúum Lava Show, þeim Ragnhildi
Ágústsdóttur, Hildi Árnadóttur og Ragnari Þóri Guðgeirssyni.
Lava Show fékk ný-
sköpunarverðlaun
- Hraunsýning verður sett upp víðar
Morgunblaðið/Björn Jóhann
Hraunelfur Rauðglóandi hraun-
elfur rennur í Vík í Mýrdal.