Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1996, Side 64
54
så epiloger, men de er forskellige, de afrunder på hver sin måde med
refleksioner over, hvilken åndelig styrke man kan hente i disse exem-
pla.
Hermed slutter bog III, 2. De næste legender drejer sig om verdslige
mandspersoner af lavere rang, så dermed indledes altså bog III, 3. Dog
må det indrømmes, at D-redaktøren ikke har taget inddelingen slet så
højtideligt som E-redaktøren, for nr. 127 i D handler om en ridder og er
altså fejlplaceret. Det virker, som om en afskriver har villet råde bod på
en forglemmelse, for den tilsvarende legende i E2 står rigtigt blandt rid-
derlegenderne på bl. 156d efter den legende, der har nr. 118 i D.
Den nye afdeling, bog III, 3, indledes med en klassisk historie med
Rom som skueplads. Det kan se ud, som om bog III har været under-
inddelt efter en social skala, for først kommer de legender, der handler
om velhavende, verdslige mandlige personer, senere følger legender
om fattige. Ialt spænder bog III, 3 over numrene 122 til 140.
122. Two Brothers at Rome er trykt i Ms s. 940-942 med varianter fra
E og efterfølges af en variation over samme tema fra S2 s. 942-945. Te-
maet er som i B nr. 20 s. 102 og havde stor udbredelse også uden for le-
gendeverdenen. Det fandt således vej til Speculum regale (Holm-Olsen
1945 s. 10230f.). Det stammer fra Gregors Dialoger IV k. 37. Gripkey
1952 nr. I, 24; Boyd 1964 s. 134 nr. 18. Tekstkritisk er det værd at næv-
ne, at D s. 9414 felldi rettlæti svarer til selldi i B og A. Ordet oversætter
latin vendidit, så det er åbenbart, at afskriveren har læst højt s som/. Det
kan tilføjes, at den sætning, der i B er tilføjet efter ordet dgiarn s. 10319,
rettelig burde have stået efter dgiarn 1. 24, hvor den findes i A og tilsva-
rende i D s. 9424.
123. Devil as Servant. O intemerata er trykt i Ms s. 945 og fra s. 9468
efter Kg med varianter fra E2 og må holdes adskilt fra D nr. 117. Der
findes to meget ulige latinske versioner, som demonstreret af Mussafia
1896 s. 39-40, hvor han aftrykker såvel den korte SG-variant som den
vidtløftige Q-variant, der er anderledes fortalt. SG nr. 34 er Poncelet
1902 nr. 702, Q er nr. 666. Ligheden mellem SG og SpecH VII k. 101 er
meget stor. Jeg har bedømt D til at være en oversættelse af SpecH =
Poncelet 1902 nr. 701. Leg. aur. k. 51,3 s. 221 f. Gripkey 1952 nr. I, 36.
Poncelet 1902 nr. 245 er oplysende for legendens forgreninger, da der
opregnes fem grupper lignende historier.
124. Peter the Carter (Boyd 1964 s. 134 nr. 19) er trykt i Ms s. 1158-