Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1996, Page 198

188
hentugleika og peim skotid par inn i soguna sem hofundi Jootti best
hæfa. Petta hefur i for med sér ad upphaf efnisgreina ur latmutextanum
er oft umordad svo allt falli vel saman. Par fyrir utan er texti TvpJJ oft-
ast nåkvæm pyding å CTV. Til dæmis um {rad sem nu hefur verid sagt
må taka upphaf 56. kafla TvpJJ og samsvarandi texta ur CTV.
Pat kallaz vera endir heimsins, er vårr herra kemr at dæma heiminn. Par af
segir David: Ignis ante eum precedet. Elldr pessi man vera sva mikill, at
hann man hafa embætti .iiii. ellda, pat er at skilia, at helvitiselldr man pina
illa menn, hreinsanarelldr man brenna syndir af godum monnum, iardligr
elldr mun uppbrenna oli kvikvendi ok likami allra manna, peira sem pa lifa,
sva at peir munu at osku verda, loptligr elldr mun reinsa hdfudskepnur ok
endrnyia. Fyrir penna elld mun upp brenna aseona iardarinnar, sva at pessa
heims figura man fyrirfaraz. (623.27-624.2)
Ignis maximus præcedet faciem judicis, quia virtute divina non solum ignis
qui est in sphæra sua, sed etiam omnes ignes qui in terra et super terram sunt,
concurrent ad mundi conflagrationem.
Ignis autem iste habebit officium quatuor ignium, scilicet ignis infernalis,
reprobos puniendo : et ignis purgatorii, bonos a venialibus purgando : et ig-
nis terrestris, vegetabilia et sensibilia consumendo, et omnium hominum cor-
pora incinerando : et ignis elementaris elementa subtiliando, et ad innovatio-
nem disponendo. Per illum igitur ignem ita facies terræ exuretur, quod figu-
ra hujus mundi peribit, sicut olim factumfuit per diluvium. Et merito primum
Dei judicium fuit per aquam, contra ardorem luxuriæ, qui tune viguit: ulti-
mum vero per ignem erit contra torporem charitatis, quce tune quasi sene-
scente mundo refrigescet. (245A.28-245B.20)
Hér er inngangur olikur, sidan tekur vid nåkvæm pyding en typologiskri
glosu frumtextans, par sem eldur heimsendis er borinn saman vid flodid
mikla, er sleppt i islensku gerdinni en pess i stad tekid til vid næstu
efnisgrein latinutextans.
Peirri spurningu verdur ad leitast vid ad svara hvort liklegt sé ad til
hafi verid sérstok pyding å verki Ripelins eda hluta pess, sem hofundur
TvpJJ hafi notad sér og skrifarar 764 tekid upp i safn sitt. Til pess yrdu
ad teljast likindi ef texti 764 viki verulega frå texta TvpJJ og po einkum
ef hægt væri ad finna i 764 eitthvad sem sagan hefdi ekki en komid væri
ur latmutextanum. Svo er ekki. Hins vegar er sagan fyllri og fylgir lat-
mutextanum nåkvæmar en 764 gerir, einkum i fråsogninni af Andkristi
eins og fyrr var nefnt. Loks er pess ad gæta ad 764 hefur sitthvad sem
ekki getur verid komid frå Ripelin og er 764 par samhljoda TvpJJ. Til
dæmis um petta må nefna ad i lok sidara brotsins sem hér um rædir er