Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1996, Side 229
217
ene er at de fleste har en direkte tilknytning til Bergen, eller at de på ett
eller annet vis belyser Bergens historie. Innholdet i den første av de to
kvitteringene, samt det at lensherren figurerer i begge kvitteringene,
knytter skriveren til Bergenhus. I den første (nr. 6, bl. 90r) kvitterer en
B... L... for paa “Erlig och welbyrdig mandz Christoffer Valkendorffs
till gloruppe myn husbondhs wegne” å ha mottatt regnskap av Jakob
Skriver, skriver på Vardøhus. Christoffer Valkendorf var lensherre på
Bergenhus 1556-60 (59), og denne tiden lå Vardøhus under Bergenhus.
Den andre kvitteringen (nr. 8, bl. 9 lr) opplyser at Bryggen-kjøpmann
Jochum Smylling har mottatt penger fra Oluf Nilssøn smed, rådmann
i Bergen. I kvitteringen nevnes også Erik Rosenkrantz “till walsoo,
hoffuetz(mann) paa Bergenhuss”, lagmann Mattis Størssøn og borger-
mester Anders Pederssøn25 som vitner. Det refereres til en befaling fra
den tidligere lensherren, Christoffer Valkendorf. Rosenkrantz avløste
Valkendorf som høvedsmann på Bergenhus i 1559, fikk lensbrev i 1560
og satt til 1568. Vi kan slå fast at kvitteringen er skrevet mellom 1559
og 1568, som er Rosenkrantz’ embedstid, men referansen til Valkendorf
taler for en datering til tidlig i perioden. Det er store likheter i formel-
bruken i de to kvitteringene. Begge er rettet og omredigert av skriveren
og bærer preg av å være skrevet som kladd.
Det er ikke godt å si over hvor lang tid tekstene er skrevet, heller ikke
om de er skrevet i den samme rekkefølge som de er innbundet i. Den si-
ste kvitteringen står på håndskriftets siste beskrevne blads rektoside, et-
terfulgt av et brev om pavetienden. Dersom disse tekstene også er de
sist skrevne, er håndskriftet sannsynligvis avsluttet ca 1560 eller tidlig
på 1560-tallet. Hele kodeks består av samme type papir. Samme vann-
merke går igjen i alle leggene, til og med på bakerste smussblad som er
limt til permen. Det er et kronet skjold med et monogram inni, og med
produsentnavnet P(IERRE) PRICARD (Péricard) under. Svært like,
men ikke helt identiske merker fra samme produsent finnes i Briquets
vannmerkeleksikon som nr. 9613 og 9614, med tidligste dateringer hhv.
1547 og 1555.26
Både kildene og tekstene selv vitner om at håndskriftet er skrevet i
Bergen. Sagaoversetteren feier dessuten all tvil til side ved ett sted å
25 Anders Pederssøn var borgermester fra 1558 til sin død ca 1569 (Halkild Nilsen. Dag-
bok og o ration om mester Geble, kommentarbind. Oslo-Bergen-Tromsø 1970, s. 30).
26 C. M. Briquet. Les Filigranes I-IV. Alan Stevenson (red.). Amsterdam 1968.