Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1996, Side 244
232
Også sammenblanding av postvokalisk d og g kunne tenkes på
grunnlag av norsk. I en rekke ord som på dansk skulle skrives med ut-
lydende d eller g hadde utlyden falt bort i norsk. Bortfall av postvoka-
lisk d er vanlig, og pronomenene jeg, meg osv. biir i mange norske
målføre uttalt med utlydende monoftong (i, e eller æ og me, mæ osv.).
“Stum” g er også vanlig i substantivet dag, drog (pret.) og suffikset -lig.
Siden begge typer bruk av g for d er belagt i samtidig dansk, ligger
det nærmest å anta at skrivemåtene her har sitt grunnlag i dansk. En kan
imidlertid tenke seg at en norsk skriver lettere ville ta opp særegenheter
i dansk skrift dersom de også har grunnlag i norsk tale.
Skriveren bruker ofte ck for k i konsonantforbindelser (folck, kircké)
og i trykklett stavelse (Erick). I tillegg til denne alminnelige skrive-
måten støter vi fire steder i teksten på en uventet bruk av ck:
jarck (bl. 30v) for norr. jarl, skrevet jarl flere steder på samme
side.
tambeskeck (bl. 30v) for norr. pambarskelfir, forekommer ikke flere
steder i teksten.
giorcke (bl. 3 lr) for norr. gerdi, ellers skrevet giorde, f. eks. øverst på
samme side.
Valdemarck (bl. 36r) for Valdimar, ellers skrevet Valdemar, f. eks. i
påfølgende linje.
Ingen av eksemplene kan sies å være parallelle. Den bokstav vi skul-
le vente der det står ck er hhv. /, lver(l), d, 0, og altså ikke den samme i
to eksempler. Skrivemåten kan neppe forklares fonologisk, men må
skyldes feilskrift. Det at tre av eksemplene ellers er skrevet normalt fle-
re steder, tyder på at skriveren har kjent ordene, men at han sporadisk
har skrevet feil, kanskje på grunn av dårlig konsentrasjon. Det er mulig
å tenke seg at feilene kan ha sin direkte årsak i skrivemåter i forelegget.
Ordet jarl var trolig bare kjent for skriveren fra sagalitteraturen. Det har
trolig vært forkortet j. Det foranstående jarlsnavnet hadde skriveren
nettopp skrevet Erick, og det kan tenkes at påvirkning herfra har bevir-
ket formen jarck. Formen tambeskeck kan skyldes at tilnavnet i Heims-
kringla-håndskrifter flere steder er forkortet pambarsc. Navnet har vært
lite kjent for skriveren, og oppløsningen kan av den grunn lett ha blitt
feil. Siste bokstav i abbreviaturen kan ha påvirket den oppløste formen.
Det ser ut til at Mattis Størssøn, som også har brukt Kringla til forelegg,
har hatt samme problem. I hans oversettelse har tilnavnet fått formen