Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1996, Page 312
296
middelalderen i forb.m. sætningsfølgen iagttage to slags forskydninger,
som er modsat rettede. Ved efterstilling er i OI noteret ca. 390 ekss. med
syntagmet på + er i det ældste materiale, i det yngste kun 120, svaren-
de til en nedgang på ca. 70%. Antallet af O-konstruktioner er øget til-
svarende ved foranstillet er-sætn., fra ca. 120 i det ældste til ca. 350 i
det yngste.6 Det svarer til en stigning på ca. 70%.
Forholdene i GN er ikke umiddelbart sammenlignelige med OI
p.gr.a. den ensidige korpussammensætning i GN i 14. årh. Materialet
består næsten kun af juridisk litteratur, hvor fraværet af disse konstruk-
tionstyper ikke er særligt overraskende, idet de netop er en hovedhjør-
nesten i al berettende prosa. Overgangen fra det ældste GN-materiale til
det 13. årh. viser imidlertid samme tendens som i OI. Begge steder kan
vi således iagttage de to markante, parallelt løbende tendenser i sæt-
ningsfølgen. Disse grundlæggende forskydninger i valget af konstruk-
tionstype kan (dog mest tydeligt i OI) føres tilbage til en ændring i
korpussammensætningen, i.e. fra et ældste lag af kilder domineret
af tekster oversat efter latinsk forlæg (fx homilierne) til et yngre lag
af hjemlige sagakilder, der efterhånden kommer til i større mål fra
det 13. årh.s 2. halvdel (fx islændingesaga, kongesaga, Sturlungesa-
ga), og som foretrækker periodeindledninger af typen: En er (...) el. Ok
er (...).
4. Fortegnelse over excerperede og citerede kilder
De med * angivne tekster regnes normalt for at være norske.
Ågr. = Ågrip af Noregs konunga sogum. STUAGNL. II. Ved VemerDahlerup.
Kbh. 1880, sp. 1-96.
Alex. = Alexanders saga. Udg. af Kommissionen for det Amamagnæanske Le-
gat. [Ed. Finnur Jonsson]. Kbh. 1925, s. 1-36.
Alfrd. = Alfrædi l'slenzk. I-III. STUAGNL. XXXVII, XLI, XLV. I: Cod. Mbr.
AM 194, 8vo. Ved Kr. Kålund; II: RlmtQl. Ved N. Beckman og Kr. Kålund;
III: Landalysingar m.fl. Ved Kr. Kålund. Kbh. 1908-1918.
Anni. Flat. = Flatøbogens annaler; Isl. Anni., s. 379-426.
Barl. = *Barlaams saga; Barlaams ok Josaphats saga. Utg. for Kjeldeskriftfon-
det ved Magnus Rindal. Norrøne tekster nr. 4. Oslo 1981.
6 B. Bjerre op. cit., s. 137; M. Nygaard op. cit., § 367 a.