Fréttablaðið

Dagsetning

◄ Tölublað ►

Leiðbeiningar (PDF)

Fréttablaðið - 05.03.2022, Blaðsíða 16

Gengið er út frá því þó ekki sé vitað með vissu að einhvers konar kjarna- vopna- töskur séu einnig í höndum varnar- málaráð- herra og yfirmanns herráðs Rússa. Pútín er æðsti yfirmaður rússneska hersins og tekur ákvörðun um það hvort beita eigi kjarnavopn- um eins og sjá má á skýringar- myndinni um stjórnskipulag við beitingu kjarnavopna. FRÉTTABLAÐIÐ/ GETTY Í þeirri umræðu sem hafist hefur um hugsanleg átök með kjarnavopnum vegna Úkraínumálsins er áhugavert að skoða stjórnskipulag Rússa í kringum beitingu slíkra vopna. Tsjeget (e. Cheget) kjarnavopna skjalataskan og fjarskiptakerfið í tengslum við hana var þróað í stjórn artíð Júríjs Andropovs fyrrverandi Sovétleiðtoga snemma á níunda ára tugnum, en kjarnavopnataskan var tekin í notkun þegar Míkhaíl Gor batsjov tók við embætti aðalritara miðstjórnar kommúnistaf lokks Sovétríkjanna 1985. Kjarnavopna taskan alræmda ber nafnið Tsjeget eftir fjalli í Rússlandi. Hún er afhent með viðhöfn við valdaskipti í Rúss landi, eins og til dæmis þegar Pútín tók aftur við forsetaembættinu af Dmitríj Medvedev. Háþróað fjarskiptakerfi sem kall að er Kazbek styður samskipti milli háttsettra embættismanna ef þeir þurfa að taka ákvörðun um að nota kjarnorkuvopn. Kazbekfjarskipta kerfið nær til allra æðstu stjórna ríkisins og stofnana þess sem eiga þátt í stjórn og eftirliti kjarnorku hers Rússa. Forseti Rússlands er æðsti yfir maður rússneska hersins og hann er alltaf með töskuna innan seilingar. Oft hafa birst myndir af því þegar aðstoðarmenn Pútíns halda á Tsje get á fundaferðum og við opinberar athafnir. Gengið er út frá því þó ekki sé vitað með vissu að einhvers konar kjarnavopnatöskur séu einn ig í höndum varnarmálaráðherra og yfirmanns herráðs Rússa. Hershöfð ingi tekur á móti merkinu og kemur kjarnorkuárásinni af stað með því að senda út sérstakan lykilkóða. ■ Forseti Rúss- lands er æðsti yfirmaður rúss- neska hersins og hann er alltaf með Tsjeget kjarnavopna- töskuna innan seilingar. Heimildir: Reuters Myndir: Getty, Facebook © GRAPHIC NEWS Stjórnkeðjan hjá Rússum ef þeir beita kjarnavopnum Kjarnavopnastefna Rússa felur í sér órar sviðsmyndir sem gætu réttlætt beitingu kjarnavopna, þar á meðal ef við ofurei er að etja með hefðbundnum vopnum. RS-24 Yars eld augasprengja Vladímír Pútín Rússlandsforseti Tsjeget skjalataskan geymir ekki hnappinn til að skjóta kjarna- vopnum en er notuð til að senda yrstjórn hersins fyrirmæli um það. Lykilorð eru send forráða- mönnum einstakra vopna sem beita þeim. Varaleið: Svonefnt ,,Perimeter“-ker gerir yrstjórn hersins klei að skjóta langdrægum eldaugum. Heimild forseta Rússlandsforseti ákvarðar beitingu kjarnavopna. Samskipti Skjalataskan Tsjeget, er ávallt í seilingarar- lægð frá forsetanum svo hann geti tengt sig við yrstjórn hersins. Beiting Y rstjórn hersins ræður yr lykilorðum og getur skotið kjarnaoddum á tvo vegu. Ef kjarnavopnum eða öðrum gereyðingarvopnum yrði beitt gegn Rússum eða bandamönnum þeirra. Hvernig Rússar gætu rétt- lætt beitingu kjarnavopna Ef merki sæjust um að langdrægum eldaugum hefði verið skotið á lo gegn Rússum eða bandamönnum þeirra. Ef árás á lykilbækistöð ógnaði getu kjarnavopnaher- aans til gagnárásar. Ef árás með hefðbundnum vopnum ógnaði tilveru ríkisins. Heimildir: Reuters Myndir: Getty, Facebook © GRAPHIC NEWS Stjórnkeðjan hjá Rússum ef þeir beita kjarnavopnum Kjarnavopnastefna Rússa felur í sér órar sviðsmyndir sem gætu réttlætt beitingu kjarnavopna, þa á meðal ef við ofurei er að etja með hefðbundnum vopnum. RS-24 Yars eld augasprengja Vladímír Pútín Rússlandsforseti Tsjeget skjalataskan geymir ekki hnappinn til að jóta kjarna- vopnum en er notuð til að senda yrstjórn hersi s fyrirmæli um þ ð. Lykilorð eru send forráða- mönnum einstakra vop a sem beita þeim. Varaleið: Svonefnt ,,Perimeter“-ker gerir yrstjórn hersins kle að sk ta langdrægum eldaugum. Heimild forseta Rússlandsforseti ákvarðar beitingu kjarnavopna. Samskipti kjalataskan Tsjeget, er áv llt í seilingarar- lægð frá forsetanum svo hann geti e gt sig við yrstjórn h rsin . Beiting Y rstjórn h rsi s ræður yr lykilorðum og getur skotið kjarnaoddum á tvo vegu. Ef kjarnavopnum eða öðrum gereyði garvopnum yrði beitt g gn Rússum eða bandamönnum þeirra. Hvernig Rússar gætu rétt- lætt beitingu kjarnavopna Ef merki sæjust um að langdrægum elda gum hefði verið skotið á lo gegn Rússum e a bandamönnum þeirra. Ef árás á lykilbækistöð ógnaði getu kjarnavopnaher- aans til gagnárásar. Ef árás með hefðbundnum vopnum ógnaði tilveru ríkisins. 16 Fréttir 5. mars 2022 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐFRÉTTASKÝRING FRÉTTABLAÐIÐ 5. mars 2022 LAUGARDAGUR Kjarnavopnataskan Tsjeget er alltaf nálæg elinhirst@frettabladid.is „Það er stríðsglæpur að ráðast á kjarnorkuver,“ að sögn talsmanns sendiráðs Bandaríkjanna í Úkraínu í gær, nokkrum klukkustundum eftir að rússneskar hersveitir náðu yfir ráðum yfir Zaporizhzhia, stærsta kjarnorkuveri Evrópu í suðurhluta Úkraínu. Eldur braust út í æfingahúsnæði við hliðina á kjarnorkuverinu eftir árásir rússneskra hermanna, sam kvæmt úkraínskum yfirvöldum. Hægt gekk að slökkva eldinn og einhverjar tilkynningar hafa borist um að rússneskir hermenn hafi komið í veg fyrir að slökkvilið gæti komist að eldinum. Eftir fjóra tíma tókst að slökkva eldinn, eða um klukkan sex í gærmorgun að staðartíma. Selenskíj, forseti Úkraínu, kall aði atvikið kjarnorkuhryðjuverk af hálfu Rússa. Ekkert annað land hafi nokkurn tímann kastað sprengjum við kjarnorkuver. Hann segir Rússa vilja endurtaka það sem gerðist í Tsjernobíjl nema að þetta yrði marg falt stærra. Alþjóðakjarnorkuráðið fylgist náið með stöðunni við Zaporizhz hiakjarnorkuverinu en ekki hefur mælst hækkuð geislavirkni á svæð inu. Slökkt hefur verið á kjarnaofn um með öruggum hætti. Bandaríkin gáfu frá sér yfirlýsingu í dag um að „árás Pútíns á stærstu kjarnorkuver Evrópu“ væri stríðsglæpur. Rússar halda því fram að úkra ínskir „skemmdarverkamenn“ hafi kveikt eld í kjarnorkuverinu, en Úkraína og Bandaríkin segja að það hafi orðið fyrir skotárás hersveita Pútíns. ■ Árás á kjarnorkuver er stríðsglæpur segja Bandaríkjamenn Zaporizhzhia er stærsta kjarnorkuver Evrópu. FRÉTTABLAÐIÐ/EPA Elín Hirst elinhirst @frettabladid.is

Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96

Fréttablaðið

Fréttablaðið

Beinir tenglar