Fréttablaðið - 19.04.2022, Blaðsíða 10
n Halldór
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jón Þórisson RITSTJÓRI: Sigmundur Ernir Rúnarsson ser@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@
frettabladid.is , Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is . Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is
VEFSTJÓRI: Einar Þór Sigurðsson einarthor@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Guðmundur Gunnarsson ggunnars@frettabladid.is, HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrunb@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Hörður Snævar Jónsson hoddi@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
n Frá degi til dags
Úlfúðin
innan Efl-
ingar hefur
stigmagn-
ast og öll
orkan fer
nú í innan-
búðarátök.
Elín
Hirst
elinhirst
@frettabladid.is
Sími: 561 1433
mánudaga-föstudaga 7.30 -17.30
laugardaga 8.00 -16.00
sunnudaga 9.00 -16.00
• Austurströnd 14
• Hringbraut 35
PREN
TU
N
.IS
NÝBAKAÐ
BRAUÐ
ALLA DAGA
.......................................
www.bjornsbakari.is
Nelson Mandela tók við forseta-
embætti í Suður-Afríku eftir að
hafa setið í fangelsi í 27 ár fyrir
tilstilli hvíta minnihlutans sem
stjórnaði landinu. Hann barðist
gegn aðskilnaðarstefnunni og fyrir því að
allir í landinu fengju sömu réttindi óháð
húðlit. Mandela var leystur úr haldi stjórn-
valda árið 1990 og árið 1994 var hann kjör-
inn forseti Suður-Afríku. Flestir töldu hann
heldur betur hafa harma að hefna eftir þessa
illu meðferð.
Fyrsta daginn sem hann kom á forsetaskrif-
stofu var starfsfólkið sem hafði unnið fyrir
de Klerk, fyrirrennara Mandela, í óða önn að
pakka niður og tæma skrifstofur sínar. Fólkið
gekk út frá því sem vísu að Mandela vildi bara
hafa sitt fólk í kringum sig og að þeir sem
hefðu unnið fyrir hvíta minnihlutann væru
andstæðingar hans og illa séðir.
En Mandela kallaði saman starfsmannafund
í skyndi og sagði fólkinu að ef það vildi ekki
vinna fyrir sig eða nýju ríkisstjórnina þá væri
því auðvitað frjálst að hætta. En hann bað
fólkið að vera um kyrrt og ekki hræðast hin
nýju stjórnvöld. Liðið væri það sem liðið var,
fortíðin væri fortíð, nú væri kominn tími til að
taka höndum saman og horfa fram á veginn.
Öðruvísi væri ekki hægt að byggja upp nýja
framtíð í Suður-Afríku, eftir þau ömurlegu
átök sem geisað höfðu í landinu um langa hríð.
Þessi einstaka saga kom upp í hugann á
dögunum þegar Sólveig Anna Jónsdóttir,
nýkjörinn formaður Eflingar, tók við félag-
inu á ný. Í stað þess að nota aðferðarfræði
Mandela og biðja starfsfólk Eflingar að móta
með sér nýja framtíð og láta erjum fyrri tíma
vera lokið, fengu allir uppsagnarbréf. Úlf-
úðin innan Eflingar hefur stigmagnast og öll
orkan fer nú í innanbúðarátök. Langur tími
mun líða þar til grær um heilt, ef það gerist þá
nokkurn tímann.
Sólveig Anna hefur sýnt og sannað að hún
er mikil baráttukona þegar kemur að kjörum
verkafólks. Mörgum fannst sem nýtt blóð
væri farið að renna um æðar verkalýðshreyf-
ingarinnar í landinu með tilkomu hennar
fram á sjónarsviðið. En það er ekki nóg ef hún
hefur ekki þá eiginleika að sameina í stað
þess að sundra.
Þeir sem líða fyrir þessi óvægnu innan-
hússátök eru hinir almennu skjólstæðingar
Eflingar. Kjarabaráttu þeirra verður auðvitað
ekki sinnt að neinu viti á meðan allt leikur á
reiðiskjálfi í efstu lögum félagsins. n
Efling og Mandela
Fyrir kosningar 2018 lofaði Samfylking öllum börnum
leikskólavist frá 12 mánaða aldri. Samskonar loforð
voru raunar kynnt fyrir kosningar 2014, 2010 og 2006.
Frá þeim tíma hafa orð og efndir farið illa saman.
Meirihlutaflokkarnir hreykja sér ítrekað af stofnun
38 nýrra ungbarnadeilda á leikskólum borgarinnar.
Vinstri græn segja þennan meinta árangur enga
tilviljun og vilja skreyta sig með þessum undarlegu
fjöðrum. Gefa flokkarnir til kynna að ötullega hafi
verið unnið að lausn leikskólavandans og biðlistarnir
styttri en áður. Gögnin tala hins vegar öðru máli.
Af þeim 513 börnum sem hófu vistun á hinum nýju
ungbarnadeildum eru tæplega 9% þeirra 18 mánaða
eða yngri. Jafnframt er um helmingur barnanna á
ungbarnadeildunum á aldrinum tveggja til þriggja
ára. Það má því ljóst vera að einungis lítill hluti þeirra
barna sem dvelur daglangt á nýjum ungbarnadeildum
borgarinnar getur flokkast sem ungbörn að aldri – og
leikskóladeildirnar 38 hafa ekki komist nálægt því að
tryggja hin marglofuðu leikskólapláss fyrir 12 mánaða
börn.
Það er kominn tími á breytingar
Árið 2017 voru rúm 800 börn á biðlista eftir leikskóla-
plássi. Fjórum árum síðar er fjöldi barna á biðlistum
enn um 800. Illa gengur að stytta biðlista, illa gengur
að manna leikskóla og illa gengur að brúa bilið milli
fæðingarorlofs og leikskóla. Leikskólavandinn í
borginni er nefnilega engin tilviljun. Um málaflokk-
inn halda stjórnmálaöfl sem sýna málefnum fjöl-
skyldunnar ítrekað sinnuleysi. Það er kominn tími á
breytingar.
Sjálfstæðisflokkurinn vill setja fjölskyldumálin í
forgang. Skapa borg sem býður trausta og áreiðanlega
daggæslu eða leikskólavist strax í kjölfar fæðingaror-
lofs. Leysa þarf mannekluvanda leikskólanna og draga
úr brottfalli dagforeldra. Jafnframt þarf að styðja við
sjálfstætt starfandi leikskóla sem svarað hafa eftir-
spurn sem borgin hefur ekki getað mætt. Tryggja
þarf framsækna leikskólaþjónustu í borginni, öfluga
daggæslu og úrval valkosta – það er mikilvægt jafn-
réttismál. n
Engin tilviljun
Hildur
Björnsdóttir
oddviti Sjálf-
stæðisflokksins í
Reykjavík
Frá þeim
tíma hafa
orð og
efndir farið
illa saman.
gar@frettabladid.is
Byrðar þjóðaríþróttanna
Þjálfari karlalandsliðs Íslands í
handbolta segir að þjóðin þurfi að
eiga sérstaka höll svo að liðið geti
keppt í íþrótt sinni þannig að sómi
sé að. Ísland væri eina Evrópuþjóð-
in sem ekki eigi þjóðarhöll fyrir
sína þjóðaríþrótt – sem sé hand-
boltann. Óljóst er hvað Guðmundur
hefur fyrir sér í þessum efnum en
gaman er að skoða hverjar þjóðar-
íþróttir hinna Evrópuþjóðanna
eru. Í flestum löndum virðist
fótbolti vera aðalmálið. Þó ekki í
Noregi. Þar er skíðagangan númer
eitt. Kannski væri hægt að leysa
vandann hér með því að skipta um
þjóðaríþrótt og vera bara úti að
leika.
Upprisa
Þjóðin hefur sett ríkisstjórnina í
skammarkrókinn eftir nýlegt útboð
á hlutabréfum í Íslandsbanka á
undirverði til valinna einstaklinga
og sjóða – svokallaðra fagfjár-
festa sem finnst gaman að breyta
peningum í meiri peninga. Yfir
alla páskana hafa ráðamenn falið
sig vandlega fyrir augliti almenn-
ings og hans ofurþreytandi pípi.
Kannski stóla ráðherrarnir á að allt
verði gleymt þegar helgihaldinu
er lokið. Að þeir rísi upp eins og
frelsarinn á þriðja degi og gangi
enn um sinn á meðal okkar. Að
hin sanna þjóðaríþrótt Íslendinga
komi þeim til bjargar. Það stendur
að minnsta kosti engin þjóð
Íslendingum að baki þegar kemur
að skammtímaminninu. n
SKOÐUN FRÉTTABLAÐIÐ 19. apríl 2022 ÞRIÐJUDAGUR