Fréttabréf Siglfirðingafélagsins í Reykjavík og nágrenni - maí 2016, Blaðsíða 16

16 Siglfirðingablaðið
síldinni,“ segir Þórður Rafn.
Kvótakerfið var tekið upp árið
1984. Í viðtalinu í Fiskifréttum
segir Þórður Rafn að hann hafi verið
harður á móti því í upphafi. „Svo sá
ég fljótlega að ef ég spilaði ekki með
því þá væri hreinlega úti um mig. Þess
vegna fór ég fljótlega í að kaupa kvóta.
Og það bjargaði mér, þeir flosnuðu
fljótlega upp sem ekki áttu kvóta og
vildu ekki spila með kerfinu,“ segir
hann.
Á ferli sínum hefur Þórður Rafn
gert út nokkur skip með Dala-Rafns
nafninu. Eitt þeirra var togarinn
Sindri VE er hann keypti árið 1993
og átti í 10 ár. „Við útgerð togarans
varð meiri stöðugleiki í rekstrinum og
jafnari tekjur en áður,“ segir Þórður
Rafn.
Afhenti syninum lyklana
Síðasti Dala-Rafninn var smíðaður
í Póllandi fyrir Þórð Rafn og kom
hann til landsins 2007. Um er að
ræða 29 metra togbát. Þórður Rafn
sigldi skipinu heim en þegar þeir
voru lagstir að bryggju afhenti hann
Eyþóri, syni sínum, lyklana og sagði
að nú tæki hann við. „Ég var búinn
að vera 50 ár til sjós og fannst vera
komið nóg,“ segir Þórður Rafn.
Árið 2014 hætti Þórður Rafn
útgerð og seldi Dala-Rafn til Ísfélags
Vestmannaeyja ásamt aflaheimildum.
Hann vildi tryggja að kvótinn héldist
áfram í Eyjum. Skilyrði var að áhöfnin
héldi störfum sínum. Ísfélagið hefur
haldið nafni skipsins þannig að
sjóskrímslið að norðan er enn við
lýði í Vestmannaeyjum!
Eldað ofan í rúmlega 200
manns
Þórður Rafn segir að enn séu
tengslin við Siglufjörð sterk en
skyldmenni á staðnum eru þó ekki
eins mörg og áður var. Föðurfólk hans
átti rætur á Siglunesi, Héðinsfirði,
og Ólafsfirði en í móðurætt er hann
Þingeyingur langt aftur í ættir.
Þórhalla, móðir hans, fæddist á
Húsabakka í Aðaldal, dóttir Hjálmars
Kristjánssonar og Kristrúnar
Snorradóttur. Hjálmar og Kristrún
eignuðust 13 börn. Af þeim komust
9 til fullorðinsára. Árið 1925 fluttist
fjölskyldan til Siglufjarðar. Nokkur
systkini Þórhöllu stofnuðu síðar
heimili á Siglufirði og má þar nefna
Þórarin vatnsveitustjóra, Jóhannes
sjómann, Sigurbjörgu og Ólínu sem
voru húsmæður og verkakonur.
Afkomendur hjónanna á
Húsabakka eru hátt á fimmta
hundrað og hafa þau þrisvar haldið
ættarmót á Siglufirði. Skipulag
ættarmótanna hvíldi á herðum
siglfirsku Vestmanneyinganna, þeirra
Þórðar Rafns og Snorra Jónssonar,
sonar Ólínu. Þórður Rafn nefnir að
þeir frændur hafi eldað ofan í rúmlega
200 manns á ættarmótinu á Siglufirði
og grillað 45 læri og 200 pylsur og
farið létt með það.
Kom upp sjóminjasafni
Samhliða annasömu starfi sem
skipstjóri og útgerðarmaður hefur
Þórður Rafn komið á fót myndarlegu
sjóminjasafni í Eyjum þar sem finna
má gömul tæki sem notuð voru
til sjós sem og fjölda skipslíkana.
„Ég byrjaði á því að halda til haga
ýmsum gömlum munum því mér
blöskraði hve miklu var hent. Ég
ákvað að varðveita þá og setja síðan
á Sjóminjasafn Vestamanneyja þegar
það yrði stofnað. Slíkt safn hefur ekki
verið sett á stofn enn,“ segir hann.
Þórður Rafn hóf söfnun sjóminja
í byrjun níunda áratugarins en fyrir
rúmum áratug tók hann um 130
fermetra í húsnæði útgerðarinnar
og setti þar upp sitt eigið safn sér til
gamans og ánægju. Þótt um einkasafn
sé að ræða tekur Þórður Rafn á móti
gestum sem áhuga hafa á að skoða
safnið.
Safnið hefur vaxið mikið og þar eru
þúsundir muna. Snar þáttur í safninu
eru skipslíkön sem Þórður Rafn hefur
keypt eða fengið til varðveislu og
eru þau eitthvað á þriðja hundrað.
Áherslan er lögð á Vestmannaeyjabáta
en þar má einnig finna líkan af
gömlum báti frá Siglufirði. Um er að
ræða Sigurð SI 90 sem smíðaður var
1947 en hann var seldur til Eyja og
hét þar Sigurður Gísli VE.
Nóg fyrir stafni
Þótt Þórður Rafn hafi sagt skilið við
útgerðina er hann ekki alveg sestur í
helgan stein. Minjasafnið á hug hans,
hann er virkur í félagsmálum í Eyjum
og tengist atvinnulífinu þar áfram.
Hann hefur meðal annars sett peninga
í ferðaþjónustu en kemur ekki nálægt
daglegum rekstri. Siglfirðingurinn og
Eyjamaðurinn Þórður Rafn hefur því
nóg fyrir stafni.
Í sjóminjasafni Þórðar Rafns er fjöldi skipslíkana. Mynd: Óskar P. Friðriksson