Feykir - 16.06.2021, Blaðsíða 2

Þjóðhátíðardagur Íslendinga er haldinn hátíðlegur 17. júní
ár hvert á fæðingardegi Jóns Sigurðssonar, helsta leiðtoga
landsins í sjálfstæðisbaráttunni á 19. öld. Honum til
heiðurs var dagurinn valinn stofndagur lýðveldisins árið
1944.
Íslendingar hafa í gegnum tíðina verið í stöðugri
valdabaráttu, annað hvort við erlend ríki eða innbyrðis og
landið bókstaflega fylltist af sjálfstæðum höfðingjum og
þeirra fólki á landnámsöld vegna valdabrölts Haraldar
hárfagra í Noregi. Fyrstu aldir Íslandsbyggðar náðu hinir
nýju landnemar og afkomendur þeirra að búa til stjórnsýslu
sem virkaði á þeim tíma og skrifar Ari fróði að þá er Ísland
hafi víða verið byggt hafi „… maður austrænn fyrst lög út
hingað úr Norvegi, sá er Úlfljótur hét …“
Alþingi var stofnað á Þingvöllum árið 930 og þar komu
höfðingjar landsins saman í júní ár hvert til að setja lög og
kveða upp dóma. Eftir borgarastyrjöld Sturlungaaldarinnar
gengu Íslendingar Noregskonungi á hönd með gerð Gamla
sáttmála 1262-4 og við það breyttust störf Alþingis enda
framkvæmdavaldið horfið til erlends ríkis og enn annars er
Noregur og Ísland urðu hluti af Danaveldi 1380.
Á WikiPedia segir þó að Íslendingar hafi að mestu leyti
ráðið sér sjálfir næstu aldirnar en áhrif Dana á innanlandsmál
fari að aukast verulega með siðaskiptunum um miðja 16. öld
og ná svo hámarki með upptöku einveldis 1662. Við tóku
hörmungartímar í íslenskri sögu, veðurfar var hart,
grasspretta oft léleg, hafís lagðist að landi og illa fiskaðist og
eldgos og önnur óáran gekk yfir. „Ekki var þó mikið um ófrið
í landinu, að frátöldum Spánverjavígunum 1615 og svo
Tyrkjaráninu 1627.“
Alþingi var orðin valdalaus stofnun og loks lagt niður árið
1800 og Landsyfirréttur stofnaður í staðinn. Það var svo í
kjölfar þjóðernisvakningar og stjórnmálahræringa suður í
Evrópu sem Íslendingar hófu að berjast fyrir endurreisn
Alþingis og láta sig dreyma um sjálfstæði þjóðarinnar og árið
1845 var Alþingi endurreist í Reykjavík, þó aðeins sem
ráðgjafarþing, eins og segir á WikiPedia.
Sumarið 1851 var haldinn Þjóðfundur í Reykjavík þar
sem Trampe greifi reyndi að slíta fundi í nafni konungs en
Jón mótmælti og þingmenn tóku undir með orðunum: „Vér
mótmælum allir.“ Eftir þann fund varð Jón óumdeildur
leiðtogi í baráttu Íslendinga fyrir auknum réttindum og má
nefna að einokunin sem Íslendingar höfðu þurft að sæta í
langan tíma var aflögð og verslun við Ísland varð öllum
þjóðum frjáls 1855.
Árið 1874 fengu Íslendingar svo sína fyrstu stjórnarskrá
og fékk Alþingi löggjafarvald með konungi og þar með
takmarkaða sjálfsstjórn.
Mikil tímamót urðu 1. desember árið 1918 þegar Ísland
fékk fullveldi og varð Konungsríkið Ísland með eigin þjóðfána
og óskorað löggjafarvald en Danir fóru áfram með
utanríkismál og landhelgisgæslu. Lýðveldi var svo stofnað á
Þingvöllum 17. júní 1944 og féll þá samband Íslands við
Danmörku alfarið úr gildi. Síðan eru liðin 77 ár með íslenskum
lögum og stjórnarskrá, ár framfara, uppbyggingar og
velmegunar. Sjálfstæði er ekki sjálfgefið, eins og rakið er hér
að ofan, og ætíð þarf að hlúa að því. Ekki sofna á verðinum
og lát eigi dægurþras og pólitískan blekkingarleik hafa áhrif
þegar kallað er: „Hvar er nýja stjórnarskráin?“ Í henni, er
grein, sú 111., sem heimilar framsal ríkisvalds til alþjóðlegra
stofnana sem Ísland á aðild að. Góðar stundir
Páll Friðriksson
ritstjóri
LEIÐARI
Gætum að sjálfstæðinu
AFLATÖLUR | Dagana 6. til 12. júní á Norðurlandi vestra
40 strandveiðibátar lönduðu í vikunni
SKIP/BÁTUR VEIÐARFÆRI KG SKIP/BÁTUR VEIÐARFÆRI KG
Hulda GK 17 Lína 18.362
Ísak Örn HU 151 Handfæri 1.810
Jenny HU 40 Handfæri 1.303
Kambur HU 24 Handfæri 2.292
Kópur HU 118 Handfæri 1.371
Kristín HU 168 Handfæri 607
Loftur HU 717 Handfæri 2.403
Lukka EA 777 Handfæri 1.640
Már HU 545 Handfæri 1.065
Ólafur Magnússon HU 54 Handfæri 853
Smári HU 7 Handfæri 914
Svalur HU 124 Handfæri 960
Sæunn HU 30 Handfæri 1.409
Viktor Sig HU 66 Handfæri 1.040
Viktoría HU 10 Handfæri 2.504
Víðir EA 432 Handfæri 1.181
Víðir ÞH 210 Handfæri 784
Von HU 170 Lína 3.754 Alls á Skagaströnd 64.431
HOFSÓS
Geisli SK 66 Handfæri 1.212
Skotta SK 138 Handfæri 2.013 Alls á Hofsósi 3.225
HVAMMSTANGI
Harpa HU 4 Dragnót 5.492
Alls á Hvammstanga 5.492
SAUÐÁRKRÓKUR
Álborg SK 88 Handfæri 296
Birna SK 559 Handfæri 762
Brimfaxi EA 10 Handfæri 1.307
Drangey SK 2 Botnvarpa 169.171
Gjávík SK 20 Handfæri 1.915
Hafey SK 10 Handfæri 1.964
Kaldi SK 121 Þorskfisknet 892
Kristín SK 77 Handfæri 2.242
Maró SK 33 Handfæri 1.512
Már SK 90 Handfæri 1.418
Málmey SK 1 Botnvarpa 77.958
Skvetta SK 7 Handfæri 1.492
Tara SK 25 Handfæri 437
Vinur SK 22 Handfæri 1.561 Alls á Sauðárkróki 262.927
SKAGASTRÖND
Alda HU 112 Handfæri 1.592
Arndís HU 42 Handfæri 3.097
Auður HU 94 Handfæri 3.309
Bjartur í Vík HU 11 Handfæri 1.321
Blíðfari HU 52 Handfæri 2.194
Bragi Magg HU 70 Handfæri 1.333
Dagrún HU 121 Handfæri 2.239
Elfa HU 191 Handfæri 1.639
Fengur ÞH 207 Handfæri 1.727
Hjalti HU 313 Handfæri 1.109
Hrund HU 15 Handfæri 619
Alltaf fjölgar bátunum á strandveiðinni á Norðurlandi vestra og lönduðu 40 bátar alls
60.446 kg. Á Króknum voru ellefu bátar á veiðum og lönduðu alls 14.906 kg. Aflahæsti
strandveiðibáturinn á Króknum var Kristín SK 77 með 2.242 kg. Á Skagaströnd voru 27
strandveiðibátar á veiðum og lönduðu alls 42.315 kg þar var aflahæsti báturinn, Auður HU
94, með 3.309 kg. Þá lönduðu einnig tveir strandveiðibátar á Hofsósi samtals 3.225 kg,
Geisli SK 66 og Skotta SK 138.
Annars er það að frétta af öðrum afla að Drangey SK 2 og Málmey Sk 1 lönduðu alls 247.129
kg og einn bátur, Kaldi SK 121, var á veiðum með þorskfisknet og landaði 892 kg. Á Skagaströnd
lönduðu aðeins tveir bátar, fyrir utan strandveiðibátana, sem voru á línuveiðum, Hulda GK 17
og Von HU 170, alls 22.116 kg. Einn bátur landaði á Hvammstanga, Harpa HU 4, alls 5.492 kg
og var á dragnótarveiðum. Heildarafli á Norðurlandi vestra var 336.075 kg. /SG
Beinafundur við Víkur á Skaga
Líklegt að um selabein sé að ræða
Seinasta mánudag fundust bein í
fjörunni við bæinn Víkur á Skaga
sem í fyrstu voru talin manns-
handleggur. Ábúandi á bænum
tilkynnti um fundinn og voru
björgunarsveitarmenn kallaðir út
til að leita umhverfis fjöruna en
fundu ekkert sem gæti tengst
beinunum.
Runólfur Þórhallsson, for-
maður kennslanefndar ríkis-
lögreglustjóra, staðfesti í samtali
við fréttastofu Stöðvar 2 að
beinin reyndust ekki vera úr
manni. Hann segir að óljóst sé
úr hverju beinin séu, en telur
Í síðasta Feyki birtist formáli
að kvæði Rúnars Kristjáns-
sonar Farnir fingur sem stakk
verulega í stúf.
Formálinn var á engan hátt
tengdur þessu kvæði heldur
hafði hangið inni frá fyrri
uppsetningu á blaðinu, og á við
annað ljóð sem þegar hafði
verið birt. Beðist er velvirðingar
á þessi. /PF
Leiðrétting
Auka formáli
Listi VG samþykktur
Bjarni Jónsson leiðir listann
Bjarni Jónsson, fiskifræðingur og
sveitarstjórnarmaður, leiðir lista
Vinstri hreyfingarinnar - græns
framboðs í Norðvesturkjördæmi,
en listinn var samþykktur á fjöl-
sóttum fundi á Hótel Lauga-
bakka í Miðfirði sl. sunnudag.
Bjarni sagði meðal annars í
ræðu á fundinum að til framtíðar
lægju miklir möguleikar í
sterkara VG á sveitar-
stjórnarstiginu og samvinnu
landsmálanna og sveitarstjórna-
málanna. Bjarni, sem er nýr
oddviti VG í kjördæminu
þakkaði ráðherrum VG fyrir
mikla vinnu og framsækni sem
hefði leitt til vitundarvakningar í
samfélaginu þótt ekki hefðu öll
mál náðst í höfn á kjörtímabilinu.
Í öðru sæti er Lilja Rafney
Magnúsdóttir, alþingismaður,
Suðureyri, Sigríður Gísladóttir,
Fimm efstu á lista VG í Norðvestur-
kjördæmi fyrir alþingiskosningar í
haust: Lilja Rafney Magnúsdóttir, Þóra
Margrét Lúthersdóttir, Bjarni Jónsson,
Lárus Ástmar Hannesson og Sigríður
Gísladóttir. AÐSEND MYND.
dýralæknir á Ísafirði, í þriðja,
Þóra Margrét Lúthersdóttir,
sauðfjár- og skógarbóndi í
Forsæludal í Vatnsdal, í því fjórða
og Lárus Ástmar Hannesson,
kennari og bæjarfulltrúi í
Stykkishólmi í því fimmta. /PF
líklegt að um selabein sé að ræða.
,,Afturhreifinn er ansi líkur
handleggsbeinum úr manni. Það
er ekki óalgengt að bæði bein úr
stórum álftum og selshræjum
séu mistekin sem mannabein,"
sagði Runólfur í samtali við Stöð 2.
/SMH
2 24/2021