Íslenzkur iðnaður - 01.12.1938, Blaðsíða 3

Islenzkur iðnaður.
Iðnaðurinn er ung atvinnugrein hér á landi,
enda gerir þorri manna sér ekki grein fyrir því
hversu veigamikill þáttur hann er orðinn í at-
hafnalífi þjóðarinnar. Þess er heldur engin von
þar sem ekki munu vera til neinar tæmandi upp-
lýsingar um starfsmannafjölda iðnaðarins, teg-
und og magn þess, sem framleitt er o. s. frv.
En brýn nauðsyn krefur að ráðin verði bót á
þessu ástandi. Að svo komnu máli eru ekki fyr-
ir hendi þau gögn, sem gert gætu það kleyft
að gefa heildarmynd af iðnaðinum.
Því verður, því miður, ekki neitað, að um
hinn unga íslenzka iðnað hefir leikið nokkur
gustur. íslendingar eru seinir til. Mikill fjöldi
manna telur iðnaðinn ekki eiga tilverurétt og
hljóta að vera til ills eins.Þessi skoðun er sprott-
in af ókunnugleika.
Þetta litla rit hefir því valið sér það verkefni
að leitast við að fjölga vinum iðnaðarins —
breyta þessu viðhorfi — leiðrétta misskilning-
inn. Það vill jafnframt koma á framfæri ýms-
um áhugamálum iðnaðarins og geta nýjunga.
Iðnaðurinn þarf að eiga málgagn, hann þarf
að halda úti riti, sem stendur á verði um hags-
muni hans og lætur þjóðina fylgjast með þróun
hans og sigrum. Erlendis er það allvíðast að
kaupsýslumenn og framleiðendur sameinist um
útgáfu tímarits. Þörfin er fyrir hendi og verk
efnin eru næg.
Þetta rit gæti ekki kosið sér neitt betra hlut-
skifti en að verða fyrirrennari slíks málgagns.
Hver er orsök íslenzks iðnaðar?
Um það mætti skrifa langt mál — og ef ætti að
gera því full skil, þyrfti að rekja sögu ekki ein-
ungis íslenzkra viðskifta, heldur og heimsvið-
skiftanna. á undanförnum árum.
Hér skal látið nægja að geta nokkurra höfuð-
atriða. Heimsverzlunin hefir dregist saman, þjóð-
irnar girða sig tollmúrum, koma á innflutnings-
höftum, jafnvirðiskaupum, reyna að búa sem
mest að sínu. — Þessi umbreyting frá viðskifta-
legu frelsi til hafta, er ekki nein dægurfluga —
ekki nein skyndiákvörðun, sem hægt er að nema
úr gildi með nýrri skyndiákvörðun. Að baki
liggja miljarðar í föstu formi — verksmiðjum,
vélum, skipaskurðum, — búskaparlaginu hefir
verið breytt frá grunni. En þó að þessi bylting
í viðskiftalífi þjóðanna hafi tekið langan tíma
og kostað mikið erfiði — þá verður ennþá erf-
iðara og tafsamara að koma búskap þjóðanna
í sitt fyrra form. Og algjört viðskiftafrelsi verð-
ur tæplega í tíð næstu kynslóða. Það er ekki
sennilegt, að Englendingar láti verkamennina í
Lancashire fara á götuna til hagsmuna fyrir
japanska vefnaðinn eða að Evrópa leggi niður
landbúnað sinn til þess að Kanada, Argentína
eða Rússland hafi frjálsan markað. —
Er þessi viðskiftaþróun skynsamleg? Er nokk-
uð vit í höftunum, hömlunum, tollunum og tak-
mörkununum? Það eru nógir, sem deila um það.
Það eru skrifaðar um það ótal bækur og blöð á
hverju ári — því miður skrif, sem litlu hafa á-
orkað.
En hvort sem þessi þróun er skynsamleg eða
ekki þá er hún staðreynd. Og það er á þessum
blákalda veruleika, sem Islendingar hafa fengið
að kenna á undanfarin ár.
Það er ekki nema eðlileg afleiðing af tolla- og
haftapólitík stórþjóðanna, vaxandi örðugleikum
á afurðasölu, óhagstæðum verzlunarjöfnuði og
auknum gjaldeyrisörðugleikum að fslendingar
fóru að leggja niður fyrir sér hvernig hægt væri
að auka framleiðsluna í landinu og spara þann-
ig innflutning á framleiddum vörum.