Tímarit rafvirkja - 01.12.1953, Qupperneq 9

Meðan kjarnorkan er
enn ekki beisluð til raf-
mangsframleiðslu og þar
sem vatnsafl er ekki
fyrir hendi, verður að leita
armarra ráða. Myndin
sýnir nokkrar 3.300 ha.
Sulzer Dieselvélar ás-
tengdar við B. T. H.
generatora í Broken Hill
aflstöðinni í Nýja
Suður Wells í Ástralíu.
halda úraníum og nýjar aðferðir til þess að skilja
það frá hinum ógeislavirku efnum.
Stór tilraunastöð.
Alitið er, að bygging hins stóra orkuvers taki
um tvö ár og að um 2000 verkamenn muni vinna
við byggingu þess. Rafmagnsframleiðslan mun þó
varla verða komin í gang fyrr en eftir fimm ár,
þetta virðist að vísu óeðlilega langur tími, en þess
ber að gæta að hér er um fyrstu tilraun að ræða og
áreiðanlega mun hér fást dýrmæt reynsla, sem
auðvelda mun byggingu seinni stöðva.
Rafstöðin mun verða sett í samband við þau
rafkerfi sem fyrir eru og mun hún verða fullnægj-
andi fyrir héruðin Cumberland, Westmorland og
hluta af Lancashire.
Þessi nýja tilraun hefir leitt til þess að menn
hugsa nú mikið um smíði smærri kjarnorku afl-
stöðva, t. d. fyrir skip, en skip sem knúð væri
með afli slíkrar stöðvar, gæti siglt árum saman
án þess að taka nýtt eldsneyti, en flugvélar gætu
flogið nokkrum sinnum kring um jörðina án við-
komu.
Fyrir utan tilkynningu Bandaríkjastjórnar um
smíði kjarnorkukafbáts, er þó ekki margt sem
bendir til þess að slíkar hugmyndir geti orðið að
veruleika á næstu árum. Samt sem áður ber að
fagna hinni nýju tilraun og vitundin um stórnýt-
ingu kjarnorkunnar í friðsamlegum tilgangi, hlýt-
ur að vekja athygli allra, sem fylgjast vilja með
hinni öru tækniþróun atomaldarinnar.
Að mestu úr „Practical Mechanics“.
Orðskrípi, sem á að hverfa
Næstum daglega hnýtur maður um orðið
„Lærlingur“ bæði í mæltu máli og eins á prenti.
Jafnvel í opinberum tilkynningum má enn þá
finna þessar leifar dönskunnar hér á landi. Orð
eins og „Passaseri“, „Telefon1 og „Bílæti“, sem
áður voru mikið notuð, mega nú heita horfin úr
málinu og engum dettur víst lengur í hug að taka
mann eða konu „í læri“ eða „fara í læri“. En
Lærlingur, það virðist enn þá vera í hinu mesta
uppáhaldi hjá fjölda manna. Islenzku orðin, nem-
andi og iðnnemi, eru fullkomlega sambærileg við
önnur sem leyst hafa dönskuna af hólmi, t. d. far-
þegi, sími og aðgöngumiði.
Hvers vegna ættum við þá ekki að sameinast
um, að útrýma hinu hræðilega „Lærlings“ skrýpi
úr málinu og það sem allra fyrst.
R. S.
TÍMARIT RAFVIRKJA 9