Tímarit rafvirkja - 01.12.1953, Blaðsíða 12

Bjargmundur Sveinsson
sjöfugur
Fara árin öll í hvarf,
ei ég má þau kryfja,
en eftir sjötugt æfistarf,
er upp svo margt að rifja.
Þessi vísa datt mér í
hug, þegar ég frétti fyrir
nokkru að Bjargmundur
Sveinsson hefði átt sjö-
tugsafmæli í ágúst síðast
liðnum. í tilefni þessa af-
mælis og með Tímaritið í
huga, brá ég mér heim til
Bjargmundar eina kvöld-
stund. Bjargmundi virðist
ekki mikið um það gefið
að tala um sjálfan sig eða
sín störf, þó fékk ég að vita, að hann er fæddur
29. ágúst 1883 að Efri Ey í Meðallandi, en ólst
upp að Rofabæ hjá Ingimundi hreppstjóra og konu
hans.
Bræður hans voru átta og eru fjórir þeirra enn
á lífi, en þeirra kunnastur mun vera Jóhannes
listmálari Kjarval. Systur voru fjórar og lifa tvær
enn þá.
Bjargmundur fluttist til Reykjavíkur árið 1907
og var fyrst við skósmíðar, m. a. hjá Arna Arna-
syni og lærði þá iðn til fulls. Síðan við ýms störf,
m. a. gull-leit í Vatnsmýrinni, en „aksíufélag“
hafði verið stofnað með það fyrir augum að vinna
þar gull úr greipum mýrarinnar. Þar fékk Bjarg-
mundur orð fyrir að vera góður „bormaður“ og
var því seinna ráðinn til Vatnsveitunnar og vann
þar um hríð.
bæði á verksmiðjuverði og í smásölu eftir venju-
legum reglum þar um.
Framleiðsla að hefjast.
Þessa dagana er verið að leggja síðustu hönd á
undirbúning, er gert ráð fyrir að fyrsta framleiðsl-
an komi á markað í byrjun næsta árs.
Óhg.
Þó gat varla hjá því farið á þeim árum, að dug-
andi maður og framsækinn eins og Bjargmundur,
lenti á sjónum. Enda mun hann hafa kannað flest
stig sjómennskunnar: mótorbáta, skútur, togara,
salt, ís og síldveiðar. Hann kynntist togaralífinu
áður en vökulögin komu, síldarárum og síldar-
leysisárum.
Einu sinni vestur á Hala er svo ákveðið að
senda Eiríki Ormssyni skeyti og biðja hann að
útvega sér vinnu í landi. „Ekki datt mér þá raf-
virkjun í hug“, segir Bjargmundur, en endirinn
varð þó sá, að ég réðist til Ormsbræðra og byrj-
aði á því að leggja nýja raflögn í b.v. Klementínu.
Það var árið 1925.
„Eg er líka að vissu leyti steinaldarmaður“ held-
ur Bjargmundur áfram, „því að oft var unnið að
því dögum saman, að höggva raufar í steinveggi
fyrir rafmagnspípum. Seinna kom svo einhver
listamaður með þá hugmynd að setja trélista í
mótin, og enn síðar var farið að setja pípurnar
sjálfar í steypumótin. Þetta er aðeins sem á dæmi
um þá breytingu, sem orðið hefir á vinnubrögð-
um síðustu tuttugu árin“.
Bjargmundur mun vera einn elzti félagi sveina-
félagsins og var sá fertugasti sem gekk í það félag.
I stofu Bjargmundar má meðal annara góðra
mynda sjá eina, sem er táknræn fyrir einn þáttinn
í lífi hans. Myndin sýnir mann sem rær einn á
opnum báti, en umhverfis er himinn og haf. Þau
ár sem ég vann með Bjargmundi, varð ég aldrei
var við, að hann slægi slöku við. Mér er einnig
kunnugt um þann „gamaldags“ hugsunarhátt hans,
að honum finnst hann aldrei geta unnið hús-
bónda sínum sem skyldi. En samt hefir hann í
raun og veru aldrei yfirgefið sjóinn. Hann hefir
alla tíð átt sér lítinn bát og notað frístundirnar
til að bregða sér vestur á Svið eða upp í Hval-
fjörð.
Þegar ég í fáfræði minni spyr Bjargmund hvað
það sé sem dregur hann út á sjóinn, svarar hann
blátt áfram:
„Eg held að það sé sjálfsbjargarviðleitnin. Eg
hafði lengi þungt heimili og Ægir hefir oft verið
gjöfull, þó ekki væru allar ferðir til fjár. Ekki
má heldur gleyma því, að fátt mun fegra á landi
hér en landsýn utan af flóa, einkum árla morguns
og á kyrrum sumarkvöldum. Og allt af finnst
mér ég koma betri maður að landi, heldur en
þegar ég lagði af stað.
R. S.
12 TÍMARIT RAFVIRKJA