Borgfirðingabók - 01.12.2009, Síða 121

121Borgfirðingabók 2009
Brýr á Hvítá
Þessi grein Ara heitins Guðmundssonar var samin sem er-
indi til flutnings á fundi Rótarýklúbbs Borgarness 9. septem-
ber 1954. Greinin er úr fórum Ómars Arasonar
Margir kannast við þjóðsöguna um ekkjuna í Hraunsási í Hálsasveit
sem fór jólakvöldið til aftansöngs í Gilsbakkakirkju eftir því sem
sagan segir. Hún fór með allt sitt heimafólk, nema tvö börn er hún
átti, og voru þau þó nokkuð stálpuð, er hún skildi eftir og skyldu þau
leika sér heima. En þegar allt fullorðna fólkið var farið burtu frá þeim
eiga að hafa gripið þau leiðindi og þau tekið það ráð að elta fólkið,
en týndust í ánni. Voru spor þeirra rakin að ánni, svo að ekki varð
um villst um afdrif þeirra. Þau hafa sjálfsagt hrapað út af brúnni, en
hún var aðeins steinbogi gerður af Guði og náttúrunni. Fólkinu brá
að vonum í brún er það kom að tómum kofunum. Konan varð mjög
sorgmædd og lét brjóta brúna af svo að hún skyldi ekki verða fleirum
að fjörtjóni.
Þetta er aðalefni þjóðsögunnar, og ekki vitað um sannleiksgildi
hennar. En hér koma einnig til skráðar heimildir sem sanna að brúin
var til laust eftir aldamótin eitt þúsund og allir vita að hún hefir ekki
verið til nú um langt skeið, en hvernig hún hefir eyðilagst er ekki
um annað vitað en það sem þjóðsagan segir. Þó er eitt enn í þessu að
fossinn heitir Bjarnafoss áður fyrr, en við þekkjum hann aðeins sem
Barnafoss og af einhverjum ástæðum hefir nafnbreytingin orðið.
ARI GUðMUNDSSON