Skipulagsmál höfuðborgarsvæðisins - 01.12.1981, Qupperneq 5

5
1. Skipulagsstjórn ríkisins skal hér fyrst nefnd. Samkvæmt lögum þá eru
m.a. verkefni hennar að ganga frá skipulagsuppdráttum er berast til
staðfestingar, eiga frumkvæði að skipulagningu og endurskipulagningu,
þar sem hún telur þess þörf, og vera opinberum aðilum til ráðuneytis um
allt, sem skipulagsmál varðar.
2. Framkvæmdastofnun ríkisins nær til landsins alls eins og Skipulagsstjórn
rikisins. Samkvæmt lögum, þá er hlutverk Framkvæmdastofnunar að annast
áætlanagerð (áætlanagerð er aðeins annað orð fyrir skipulag), byggðamál
og lánveitingar sem m.a. eiga að stuðla að þvi, að "jafnvægi" haldist
í byggð landsins.
3. Vegagerð ríkisins er þriðji aðilinn sem beint eða óbeint hefur áhrif á
skipulag höfuðborgarsvæðisins. Hún skal samkvæmt vegalögum sjá að
öllu leyti um gerð og viðhald þjóðvega.
4. Skipulagsstofa höfuðborgarsvæðisins er, samkvæmt samþykkt sveitarfélaganna
sem að henni standa, ætlað að vinna að svæðaskipulagi fyrir höfuðborgar-
svæðið, svo og að vera ráðgefandi um skipulagsmál fyrir þau sveitarfélög
sem aðild eiga að stofunni, og aðra aðila, sem til hennar kunna að leita.
5. Sveitarfélögin 8, hér á svæðinu, hafa öll skipulagsnefndir, sem fara
með skipulagsmál sveitarfélaganna í umboði sveitarstjórnanna. Tvö þeirra,
þ.e. Reykjavík og Kópavogur, hafa sérstakar skipulagsdeildir, sömuleiðis
Hafnarfjörður til skamms tíma, sem þó nú ásamt Mosfellssveit, Seltjarnar-
nesi, Garðabæ og Bessastaðahreppi hafa einkaaðila sem skipulagsráðgjafa.
Skipulag ríkisins er aftur á móti skipulagsráðgjafi Kjalarneshrepps.
Alls eru þetta 12-13 aðilar sem hafa með hendi skipulagsmál höfuðborgarsvæðisins
að meira eða minna leyti. í framhaldi af þessari upptalningu má bæta við,
að mikill fjöldi annarra aðila tengjast beint eða óbeint skipulagsmálum svo
margþætt sem þau eru. (sjá mynd). Enn fremur má benda á, að yfirstjórn um-
hverfismála hér á landi deilist niður á mörg ráðuneyti, t.d. tilheyrir hluti
skipulagsmála félagsmálaráðuneyti, umferðarmál samgöngumálaráðuneyti, náttúru-
vernd menntamálaráðuneyti o.s.frv.
Framkvæmdastofnun ríkisins heyrir t.d. aftur á móti undir ríkisstjórnina.
Þannig mætti áfram telja og minna á það völundarhús sem skipuleggjendum er
gert að fóta sig gegnum. Auk þess eru hundruðir manna sem vinna fyrir eða
sitja í nefndum og ráðum sveitarfélaga á þessu svæði og tengjast skipulags-
vinnu beint og óbeint.
Það verður því að teljast eðlilegt með þessar staðreyndir i huga, að í
janúar síðastliðnum var samþykkt í stjórn Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgar-
svæðinu, að Skipulagsstofunni verði falið að afla og samræma grundvallar-
upplýsingar fyrir aðalskipulagsvinnu viðkomandi sveitarfélaga. Enn fremur
var stofunni í samráði við stjórn Samtakanna, falin gerð rammaáætlana í
ákveðnum málaflokkum fyrir svæðið í heild en þær eins og segir í samþykktinni
"myndi síðan ytra samhengi fyrir frekari skipulagsvinnu innan hvers sveitar-
félags". En hvaða grunnupplýsingar á að samræma?
í tengslum við skipulag þá er oftast talað um tvo megin flokka upplýsinga:
1. tölulegar upplýsingar og
2. ritaðar heimildir í formi greinargerða, bóka, eða þá kort, myndir
o.s.frv.
1 skipulagi er nauðsynlegt að hægt sé að tengja þessar upplýsingar ákveðnu
svæði, ákveðnum tíma og ákveðinni framkvæmd eða fyrirbæri. Því er oftast
reynt að gera sér grein fyrir dreifingu athugunarefnisins á ákveðnum tíma
eða tímabili og siðan hugsanlegum tengslum þess við önnur. Allt eru þetta
upplýsingaatriði sem með þekkingu og tækni nútímans er hægt að afla á
fljótvirkan hátt, og það æ ofan í æ, þannig að mögulegt er að fylgjast með