Skipulagsmál höfuðborgarsvæðisins - 01.01.1983, Side 29
starfsfólks á vinnustöðum niður
af hálfu heilbrigðisnefnda og
færðist yfir til Vinnueftirlits ríkis-
ins. Að öðru leyti falla reglur
þessar undir viðkomandi
heilbrigðisnefnd og heilbrigðis-
eftirlit.
Úr umferðarlögum nr. 40/1968.
II. Akvæði um ökutæki.
A. Gerð og búnaður öku-
tækja.
4. gr.
Sérhvert ökutæki skal svo gert
og haldið þannig við, að af not-
kun þess leiði hvorki óþarfa
hættu né óþægindi, þar með tal-
inn hávaði, reykur eða óþefur eða
hætta á skemmdum vegi. —
Eigandi eða umráðamaður ber
ábyrgð á, að ökutæki sé í lögmætu
ástandi.
5. gr.
A útblásturspípum hreyfla
skulu vera tæki, er dragi úr
hávaða.
Nú kann einhver að spyrja: —
Af hverju stafar allur þessi um-
ferðarhávaði, sem stöðugt fer
vaxandi. Einföld svör við því eru
sennilega ekki til. En hér skal
reynt að nefna einhverjar orsakir
þessa vanda, þó það sé alls ekki
fullnægjandi.
I bifreiðaskýrslu Hagstofu Is-
lands og Bifreiðaeftirlits ríkisins
frá E janúar 1982 (13) kemur
m.a. fram að —
árið 1959 eru 83.7 bifr./lOOO
íbúa, eða alls 20.256
bifreiðar í landinu, en
árið 1981 eru 394.3 bifr./lOOO
íbúaeðaalls 100.936
bifr. í umferð á Islandi.
Þessi seinni tala er ekki endilega
raunveruleg tala þess fjölda, sem
er í umferð hverju sinni, en hlut-
fallið milli þessara tveggja talna
skýrir vel þróunina. Aukin bif-
reiðaeign er því stor hluti vand-
ans.
Er þá eftirlit með bifreiðum
ekki nægilegt? — Sennilega eru
flestir bifreiðaeigendur, sem bera
beinan kostnað af viðgerðum og
viðhaldi bifreiða til að standast al-
mennar öryggiskröfur og það
eftirlit sem nú þegar fer fram,
sammála um, að ekki sé öllu
meira ábætandi. í skýrslu Bif-
reiðaeftirlitsins 1981 (14), kemur
fram, að um 21 % af fjölda skráð-
ra ökutækja fékk ekki skoðun í
fyrstu umferð. Hollustuvernd
ríkisins, Mengunarvörnum, er
kunnugt um, að Bifreiðaeftirlit
ríkisins hefur fyrir nokkru byrjað
að skoða og hávaðamæla bif-
reiðar, sem virðast skera sig úr
með mikinn hávaða. Ennfremur
eru létt biflijól og vélhjól, sem
valda fólki óþægindum skoðuð.
Lögreglustjórar og lögreglu-
menn hafa einnig tekið hávaða-
söm ökutæki úr untferð. Allt
þetta stuðlar vissulega að áfanga í
rétta átt.
Almenn viðmiðunarmörk um
hávaða eru ekki til, en nú er í
undirbúningi mengunarvarna-
reglugerð, skv. nýjum lögum nr.
50/1981. I þeirri reglugerð er
áætlað að komi fram viðmiðunar-
reglur fyrir leyfilegan hávaða og
titring með hliðsjón af umhverft.
Reglugerðin verður sett af
Heilbr.- og tryggingarmálaráðu-
neytinu að höfðu samráði við
önnur ráðuneyti, sem fara með
umhverfismál. Þau viðmiðunar-
mörk eða reglur, sem hér um
ræðir, verða sniðin eftir megin
hlutverki laganna, sem kemur
m.a. fram í gr. 1.4.: — Mengun
tekur einnig til óþæginda vegna
ólyktar, hvers konar hávaða og
titrings, geislunar og varmaflæð-
is.
Ef litið er til laga og reglna um
þessi málefni hjá grannþjóðum
okkar, þá er það hávaðamengun-
in frá viðkomandi akbraut sem
heild, sem er mengunarvaldur-
inn en ekki einstaka ökutæki, því
um þau gilda sérstök lög eða um-
ferðarlögin (15). Sama á við um
flugumferðarhávaða, þar er það
flugumferðin sem heild og óþæg-
indin, sem viðkomandi flugvöllur
kann að skapa fyrir sitt næsta ná-
grenni, sem koma til álita. Nánari
skilgreining á þcssum atriðum
mun væntanlega koma fram í
mengunarvarnareglugerð.
í skýrslu Skipulagsstofu höfuð-
borgarsvæðisins (10) kemur rétti-
lega fram, að hingað til hafa ckki
verið gerðar neinar meirháttar
rannsóknir á hávaða, sem geta
gefið til kynna, hversu mikið
vandamál umferðarhávaði á höf-
uðborgarsvæðinu er um þessar
mundir. Hins vegar hefur
heilbrigðiscftirlit hvers byggðar-
lags ætíð forgöngu um að sinna
öllum kvörtunum, scm því berast,
og cftir atvikum hafa hönd í
bagga með að viðeigaandi ráð-
stafanir séu gerðar, ef þess er
nokkur kostur.
Hávaðamælingar við Laugaveg í
Reykjavík29.og30. okt. 1981.
Undirritaður framkvæmdi há-
vaðaskammtamælingar milli kl.
1605 - 1740 þ. 29. októbcr. Mæl-
ingin var framkvæmd samhliða
því, sem gcngið var frá Hlemmi
til Aðalstrætis og lil baka að
Hlcmmi, síðan frá Hlemmi að
Lækjartorgi og aftur að Hlcmmi.
Mælitæki var af gerðinni Metro-
sonics db-306. Hljóðnemi í um
1,4 m hæð. gengið var á gang-
stéttinni N-megin götunnar.
Niðurstaða: Leq eða jafngildis-
hljóðstig 76 dB (A)
(95 mín).
Lmax 93 (A),
mestu hemlaískur
S.V.R.
Daginn eftir 30. október, milli kl.
1652 -1820, S-megin götunnar.
Niðurstaða: Leq 75dB (A) (gg
mín).
Lmax 95dB(A),ís-
kur úr hemlum
S.V.R.
Veður: Breytileg átt eða andvari
oglogn, þurrt.
Hiti vm. 2-3,5° C, þm.
4,5-5° C háða dagana.
Þau umhverfis hávaðamörk,
sem flest OECD ríkin hafa sam-
einast um að keppa beri að, eru
LCq 65 dB (A) yfir daginn (16).
Astæðan cr sú, að um þcssar
mundir er talið, að um 15% allra
þegna OECD ríkjanna búi við
meiri hávaðamengun en Leq 65
dB (A). Hins vegar er áætlao, að
50% þegnanna búi við Leq 55 dB
(A) hávaðamengun eða hærra
mæltyfír daginn.
Menn hafa einnig þungar
áhyggjur af áframhaldandi þró-
un, svipaðri og hingað til, en þ.e.
að hávaðamcngunin, og þá sér-
staklega frá bifreiðaumferðinni,
breiðist í auknum mæli yfir á þau
tímabil sólarhringsins, sem fólk
þarnast hvíldar og svefns. En slík
er þróunin orðin víða erlendis, og