Skessuhorn - 23.11.2022, Side 21

MIÐVIKUDAGUR 23. NÓVEMBER 2022 21
byrjar þá er maður strax búin því
tíminn líður svo ofboðslega hratt.
Þetta var mjög erfitt, að læra forn­
grísku og hebresku á sama tíma,
og vera í vinnu og með börn. Ég
man stundum þegar einhver var að
segja mér hvað ég væri nú dugleg,
ég hugsaði alltaf; „nei ég er ekki
dugleg því þetta er að bitna á mér
og heilsunni minni og börnunum
mínum, svona er ekkert ókeypis“.
En svo allt í einu var ég búin og
við fjölskyldan komumst held ég öll
nokkuð ósködduð frá þessu,“ segir
Heiðrún hlæjandi.
Eins og unglingur
að læra dönsku
„Ég var svolítið eins og unglingur
sem þarf að læra dönsku þegar ég
byrjaði aftur í skóla. Af hverju þarf
ég t.d. að geta lesið Biblíuna á forn­
grísku. Mér fannst þetta einhvern
veginn svo tilgangslaust. En svo sá
ég það náttúrulega að guðfræðinni
mætti líkja við bókmenntafræði.
Í bókmenntafræði er alltaf verið
að greina bækur, lesa og túlka. Þó
Biblían sé gamalt rit þarf alltaf að
vera að þýða hana aftur og garfa í
textunum, hugsaðu þér ef hún hefði
bara verið þýdd einu sinni og svo
aldrei aftur. Við þurfum endalaust
að vera að uppfæra þýðingu orð­
anna svo þau tali inn í samfélagið
okkar í dag. Til dæmis þar sem
áður stóð alltaf bræður, þar stendur
í dag systkin. Það eru allskonar orð
sem við kannski tengjum við eitt­
hvað neikvætt nú til dags sem var
miklu hlutlausara þá. Þannig að
ég skil það að auðvitað er mikil­
vægt að ég sem kona árið 2022 hafi
þekkingu til að þýða upprunalegu
texta Biblíunnar, alveg eins og karl­
maður árið 1840. Með breyttum
tíðaranda sjáum við Biblíuna með
allt öðrum gleraugum. Einu sinni
var líka svo mikill ótti í trúnni, ég
tengi t.d. ekki við það í dag. Við
erum bara nógu hörð við okkur
sjálf í nútímasamfélagi og ekki
ofan á það bætandi að við þurfum
að vera að mæta til kirkju og láta
skamma okkur fyrir að vera ekki
nógu svona eða hinsegin. Þannig að
það sem ég les úr Biblíunni er þetta
með miskunnsemi, ást, kærleika og
umburðarlyndi. Þess vegna þarf ég
að geta lesið Biblíuna á fornmál­
inu, til þess að geta lesið og miðlað
mínum skilningi á textunum,“ segir
Heiðrún.
Gott að þurfa að
biðja um aðstoð og
treysta á aðra
Þegar Heiðrún klárar guðfræði­
námið brýst út stríð í Úkraínu og
flóttafólk þaðan byrjaði að streyma
í Borgarfjörðinn. „Það er eins og
þetta hafi verið hellulagt fyrir mig.
Þegar ég klára námið fæ ég verk­
efnið í fangið en ég var yfirverk­
efnastjóri yfir starfsemi flóttafólks­
ins frá Úkraínu á Bifröst. Ég var
alltaf að hugsa; „bíddu af hverju á
ég að vera að gera þetta núna?“ Ég
var með svo mikla einbeitingu á að
sitja og bíða eftir að eitthvað prests­
embætti losnaði, og þá helst nátt­
úrulega hér. Ég fann ég gat samt
ekki sagt nei við verkefninu en ég
skildi þetta samt ekki alveg. En það
var rosalega mikilvægt fyrir mig að
stíga aðeins út úr kirkjunni, fá að
starfa þar sem hjartað slær og ein­
hvern veginn í fyrsta sinn vera í það
stóru verkefni að ég gat ekki gert
allt sjálf. Ég hef alltaf verið fram­
takssöm og sjálfstæð í verki en þetta
var bara of stórt. Það var mjög gott
fyrir mig vera í þeirri stöðu að
þurfa að biðja um aðstoð og þurfa
að treysta á aðra til að leysa ein­
hver verkefni. Það er ekki það að
maður treysti ekki öðrum, maður
vill bara vera duglegur og sinna
sínu. En ég lærði það á Bifröst að
það er bara hollt fyrir mann og
mikilvægt að þiggja hjálp og biðja
um aðstoð. Fólk vill hjálpa í öllum
aðstæðum. Maður þarf ekki annað
en að biðja, og ef fólk segir nei þá
er það bara allt í lagi. Það var lexían
sem ég lærði þar. Svo bara losnaði
staðan hér, ég sótti um og fann fyrir
ómetan legum stuðningi. Ég fann
að fólk vildi hleypa mér að hér og
ég er mjög þakklát fyrir það traust,“
segir Heiðrún full þakklætis.
Réttir míkrafóninn
þeim sem eitthvað
hafa að segja
Heiðrún var ráðin í starf prests
á Borgarprestakalli í lok síðasta
sumars og var sett inn í embættið
25. september. Hún hóf formlega
störf um mánaðamótin þar á eftir.
„Ég byrjaði hérna 1. október og er
ennþá að feta af stað. Ég er mjög
meðvituð að fara ekki of geyst af
stað, ég ætla bara að taka eitt skref
í einu. Það er fullt af fólki búið að
hafa samband og bjóðast til þess að
tala í kirkjunni eða aðstoða okkur
á einhvern hátt og ég segi bara já
takk við öllu. Ég lít einhvern veg­
inn þannig á að ég þurfi ekkert
alltaf að standa hérna og tala, þetta
rými og þessi vettvangur er fyrir
samfélagið. Það hljóta líka að vera
takmörk fyrir því hvað ég get verið
innblásin og klár alla sunnudaga og
það er fullt af fólki í sam félaginu
sem veit svo margt um allskonar
hluti. Þannig að mitt mottó verður
bara að rétta míkrafóninn þeim
sem hafa eitthvað að segja. Ég vil
bara bjóða fólki inn með söng og
talað mál eða hvað sem er.
Það er ávísun á að fara í þrot
ef maður fer of geyst af stað. Ef
maður fer einn af stað kemst maður
hratt en ekki langt. Hins vegar ef
þú safnar fólki í kringum þig ertu
í jafnara álagi og kemst lengra.
Áhersluatriði hjá mér núna eru
athafnirnar sem ég er beðin um
að sinna og messuformið. Ég verð
með messur annan hvern sunnu­
dag. Messurnar verða til skiptis
klukkan ellefu og klukkan átta um
kvöldið. Kvöldmessurnar verða
léttari, kannski með gestafyrir­
lesurum og léttari tónlist. Morgun­
messurnar verða svona hefð­
bundnari. Börnin eru svo mikil­
vægasta fólkið okkar en ég sé fyrir
mér að gera meira úr barnastarfinu
þegar fram líða stundir. Svo langar
mig að koma einhverju af stað fyrir
unglingana okkar,“ segir Heiðrún
um framtíðarsýn sína fyrir presta­
kallið.
Heilagt þýðir frátekið
Þó Heiðrún sé nú orðin prestur,
segist hún ekki hafa verið sérstak­
lega trúuð sem unglingur. Trúar­
legt uppeldi hafi verið eins og á
flestum íslenskum heimilum. „For­
eldrar mínir kenndu mér bænir og
við fórum með ákveðna bænaromsu
á hverju kvöldi eftir kvöldlestur­
inn. Mamma söng líka lengi í
kirkjukórnum. Ég held kannski,
eins og mörg börn, að ég hafi verið
andlega þenkjandi. Börn eru mörg
rosalega næm og ég held ég hafi
verið það og sé það enn. Ég segi oft
við fólk að kirkjan er mögulega eini
staðurinn í nútímasamfélagi sem
við getum komið á og ekki ætlast til
neins af okkur. Við þurfum ekki að
vera sæt og fín, klár eða segja neitt
gáfulegt. Þetta er bara staðurinn
þar sem við getum sleppt takinu.
Við getum bara horft á Hafnar­
fjallið, látið hugann reika og bara
verið. Ég hef alltaf litið þannig
á, þar sem ég hef farið í messur í
útlöndum og skil jafnvel ekki hvað
presturinn er að segja, þá er kirkjan
þetta hlutlausa, heilaga rými. Heil­
agt þýðir bara frátekið og þetta
rými er frátekið fyrir okkur. Þessi
stund er frátekin fyrir okkur þegar
við förum í kirkjuna til að sleppa
takinu og vera í friði með sjálfum
okkur,“ segir Heiðrún.
Það má trúa á
jólasveininn,
Súperman og Guð
Heiðrún segist vanda sig þegar
kemur að trúarlegu uppeldi barna
sinna. „Við tölum um trú, en ég hef
t.d. ekki kennt börnunum mínum
neinar bænir, það er samt velkomið
ef þau biðja um það. Dóttir mín
sagði einmitt við mig um daginn;
„mamma, nú þegar þú ert orðin
prestur þá verð ég að fara að læra
Faðir vorið“. Þau hafa samt auð­
vitað verið með mér í messum
og fylgst með mér í gegnum allt
námið, þannig að auðvitað skap­
ast oft miklar umræður á heimilinu
um trúmál. Sonur minn sagði um
daginn: „Guð, ég held hún sé ekki
til“, og það eina sem ég hugsaði var
að hann sagði „hún Guð“ og mér
fannst það frábært,“ segir Heiðrún
og hlær. „Við ræðum trúna mikið
en ég segi alltaf að sumir trúa á jóla­
sveininn, sumir trúa á Súperman og
aðrir trúa á Guð. Fólk ræður sjálft
hverju það trúir. Það er ekki spurt
um trúarskoðanir eða hvort þú sért
í Þjóðkirkjunni þegar þú kemur inn
í kirkjuna. Þetta er rými fyrir alla,“
segir Heiðrún ákveðin.
En hvernig sér hún Guð sjálf
fyrir sér? „Guð fyrir mér er kær­
leikur og ljós, ég finn fyrir Guði í
náttúrunni, í litlu nýfæddu barni,
í listum eða einhverju sem hreyfir
við mér. Guð getur verið styrkur
þegar við þurfum og Guð er það
góða í fólki. Mér finnst mikilvægt
að presturinn sé hlutlaus, ég er ein­
hver sem hlustar og er til staðar
fyrir alla í samfélaginu. Við gætum
öll þurft að leita til prests út af ein­
hverju og þá mega einhverjar skoð­
anir mínar ekki standa í veginum.
Ég stend samt auðvitað alltaf með
réttlætinu ­ það má aldrei gefa
afslátt af mannréttindunum okkar
og réttlæti í samfélaginu. Þess
vegna stend ég óhikað með flótta­
fólki, LBGT+ samfélaginu og fleiri
hópum sem þurfa að berjast fyrir
mannréttindum sínum. Við þurfum
ekki að lesa mikið í Biblíunni til að
sjá að það var það sem Jesús ætlað­
ist til af okkur. Að fæða þau sem eru
svöng, bjóða ókunnuga velkomna,
heimsækja þau sem eru einmana,
standa með þeim sem eru útskúfuð.
Við eigum að standa með réttlætinu
og fyrir réttlætið. En að öðru leyti
verð ég að vera hlutlaus.“
Flókið að vera
manneskja ­ en
samt svo einfalt
Heiðrún segir alla sína lífsreynslu
nýtast sér í nýju starfi en hún upp­
lifir í fyrsta sinn að hún sé á réttum
stað í lífinu. „Ég hef einlægan
áhuga á fólki og hvernig við sem
manneskjur erum saman sett. Allir
eru smá góðir og smá vondir, það
er svo flókið að vera manneskja en
samt er það svo einfalt. Við þurfum
einhvern veginn öll það sama og ég
hef fundið það, hvort sem ég hef
búið í Guatemala, Bretlandi, Kína
eða unnið með flóttafólki frá Afg­
hanistan, Sýrlandi eða Úkraínu, við
erum öll í grunninn svo lík og það
finnst mér svo magnað. Það er svo
margt sem flækist fyrir okkur en
það er svo einfalt hvað við þurfum
sem manneskjur. Ég hef einhvern
veginn alltaf sóst í svona störf, að
vinna náið með fólki. Eins og með
flóttafólki, maður er að vinna með
fólki þegar það er opið alveg inn að
kviku. Það er mjög flókið og erfitt
að vera á flótta og mikið af erf­
iðum tilfinningum sem spila inn í.
Ég held einhvern veginn að þetta
starf sem ég fer í núna verði ein­
hvers konar framlenging á því sem
ég hef verið að gera. Ég sé það svo
skýrt núna, sumir byrja sem prestar
upp úr tvítugu en ég er fjörutíu ára.
Ég er með tuttugu ára starfsreynslu
og finn það svo greinilega að allt
sem ég hef gert er búið að safnast í
bakpoka sem nýtist mér núna. Auð­
vitað var ég stressuð að jarða í fyrsta
sinn, gifta í fyrsta sinn og skíra. En
þegar ég er í aðstæðunum finn ég
að ég stend fast í báðar fætur. Ég
held líka að aldurinn hefur kennt
mér það að leita mér aðstoðar sjálf.
Það er mikilvægt að ég sé í hand­
leiðslu og ég hugsi vel um líkamann
minn og andlegu hliðina. Maður
getur ekki verið neitt fyrir aðra
ef maður er ekki með fullan tank
sjálfur. Ég held þetta sé oft á tíðum
flókið starf, ég er bara búin að vera
prestur núna í tæpa tvo mánuði,
en ég held að það sem ég hef gert
hingað til geti aðstoðað mig við
það sem framundan er. Ég hef alltaf
sóst í kennslu, ég er að leysa af við
kennslu í grunnskólanum af og til,
og ég finn að ég elska að kenna
en hugsa alltaf líka að ég eigi ekki
heima þar. Ég elskaði að vinna með
flóttafólkinu en fann það sama, ég
á ekki heima þar. Þetta er mjög
skrýtin tilfinning sem hefur alltaf
fylgt mér og ég hef oft hugsað að
það sé eitthvað að mér, af hverju
get ég ekki verið ánægð þar sem ég
er. Svo núna finn ég að ég er komin
á hárréttan stað. Þetta er bara
blanda af öllu sem ég elska; halda
ræður, halda utan um samkomur,
vera í augnhæð með fólki, vera til
staðar fyrir fólk. Þetta er bara allt
það sem ég elska að gera, sameinað
í þessu starfi.“
sþ
Úr starfi Heiðrúnar með flóttabörnum í Kaupmannahöfn. Ljósm. úr einkasafni.
Heiðrún starfaði sem kirkjuvörður við Borgarneskirkju meðfram námi og þurfti
að ganga í ýmis störf, í ýmsum veðrum. Ljósm. glh.