Árbók Reykjavíkurborgar - 01.10.1983, Page 14

X
VEÐURFAK í REYKJAVÍK
ísland er á mörkum tveggja loftlagssvæöa. Einkenni hvors svæðis um sig
eru Jví hvergi mjög skörp. Annars vegar telst vera kaldtempraö
úthafsloftslag um meiri hluta landsins, en hins vegar svipar loftslagi mjög
til heimskautaloftlags á hálendinu og víöa norðanlands.
Veðurfar getur veriö mjög hreytilegt innan sama loftlagssvæöis, enda mótast
£að af fjölmörgum J>áttum, en veðurfariö skapar aftur mjög mismunandi
skilyrði fyrir lífi og afkomu manna.
í Reykjavík telst Jví loftslag vera kaldtemprað úthafsloftslag. Þar eru
vetur mildir en sumur svöl. Þar er mjög vinda- og úrkomusamt og tíð
umskipti milli frosts og J>íðu.
Veðurathuganir með mælitækjum í Reykjavík voru fyrst gerðar árið 1823, en
voru stopular fram til 1920, en J>á hóf Veðurstofa íslands starfsemi sína.
Meðalhitinn £ höfuðhorginni er um 5° C, frá J>ví að vera að jafnaði 1/2°
frost x janúarmánuði að 11 " hita í júlímánuði. Þessi árssveifla hitans,
]?.e. mismunur kaldasta og hlýjasta mánaðar er ])ó hreytileg innan
horgarmarkanna. Eykst sveiflan með aukinni fjarlægð frá hafi og sýna
mælingar t.d. að á meðan hún var 11.6° á Reykjavíkurflugvelli var hún 12.6°
við Elliðaárstöð. Almennt gildir að vetri til, að tiltölulega mikið kólnar
J>egar innar og ofar dregur í landið. A nesinu vestan Elliðaáa er Jiannig
nokkuð hlýrra á veturna en austan ánna. Aftur á móti verður að jafnaði
kaldara vestan til á heitum sumardögum, J>ar sem áhrifa hafgolu gætir.
Landslag getur haft töluverð áhrif á hitafarið og eru J>au mest allranæst
jörðu. Þar sem kalt loft er eðlis])yngra en hlýtt, leitar Jað gjarnan undan
halla til lægstu staða. Þetta gerist einkum í hjörtu og kyrru veðri og
verður J>ví oft kaldara niðri í dölum en ofar í hlíðum J>eirra. Mælingar á
]?essu hafa t.d. verið gerðar J>vert yfir Laugardalinn, J>ar sem munurinn
reyndist 2 ° .
Úrkoman í Reykjavík er að meðaltali 800 mm á ári og er ]?að nokkru minna en
í næsta nágrenni borgarinnar. Mælingar hafa sýnt að úrkoma fer vaxandi
eftir Jiví sem landið hækkar og nær dregur fjöllum, en ]?etta er J)ó nokkuð
hreytilegt eftir vindáttum. Mest úrkoma er yfir haust- og vetrarmánuðina.
Mestur hluti hennar fellur sem rigning, jafnvel í janúarmánuði, og oftast í
vindáttum milli austurs og suðurs. Ef litið er á hvernig úrkoma dreifist
eftir veðurhæð kemur í ljós að um 2/3 hlutar hennar falla Jegar vindur er 4
vindstig eða meiri. Þetta Jýðir að meirihlutinn fellur sem slagveðursregn.