Heima er bezt - 01.04.2002, Blaðsíða 20
með því að horfa á það úr landi. Það var næstum eins og
þessi skemmtilega bók sem ég var að lesa hyrfi í skugg
Fann fyrir þessari ástríðufullu löngun. Ég vissi ósköp
vel að um þetta var tilgangslaust að hugsa. Ekki mundu
piltarnir fara að róa með mig um borð án nokkurs erindis
og svo vissi ég líka að þeir töldu nær öruggt að Græn-
landið spillti mjög möguleikum þeirra sjálfra til sæmi-
legra aflabragða. Það var því engin ástæða til að eiga vin-
áttusamband við þessháttar fólk. Ég reyndi því að varpa
þessum hugsunum frá mér en samt var það svo að ég
hafði ekki sömu ánægju af sögunni og áður. Ég var því
ekkert ósáttur við að hætta lestrinum þegar mamma kall-
aði til mín og bað mig að sækja kýrnar.
Um kvöldið hitti ég stelpurnar af hinu búinu og fóru
þær að tala um hvort ekki væri tilvalið að fara í berjamó
daginn eftir. Utlit væri fyrir gott veður því norðanáttin
sem verið hafði væri alveg að ganga niður og mætti því
búast við björtu og stilltu veðri. Og svo bættu þær því við
að nú væri sumri farið að halla og mætti fara að búast við
næturfrostum og ef það gerðist væru búið með alla berja-
tínslu. Þetta voru allt skynsamleg rök sem stelpurnar
lögðu fram og gat ég ekki annað en verið þeim samþykk-
ur. Samt var það svo að mig langaði ekki mikið í berja-
mó. Það var fiskiskipið á firðinum sem heillaði.
Svo kom nóttin en var mér ekki eins friðsæl og venju-
lega. Ég var lengi að sofna og þegar ég loks festi blund
hrökk ég upp við einhvert draumarugl um að ég væri
kominn út á sjó og var þá ýmist með Jóni ffænda mínum
eða kominn um borð í danska fiskiskipið. Þegar leið á
nóttina svaf ég þó eins og venjulega, vært og rótt.
Ég vaknaði morguninn eftir í seinna lagi. Allt full-
orðna fólkið var komið á fætur og ég heyrði óljóst að það
var eitthvað að tala saman niðri í eldhúsinu. Þegar ég
kom niður sagði pabbi að Jón Eggertsson væri að hugsa
um að þeir færu á sjó, enda langt síðan nýr fiskur hefði
verið á borðum. Svo væri veðrið líka tilvalið til sjóferðar
og Grænlandið horfið af firðinum. Þegar ég heyrði þetta
var öll hugsun um berjaferð rokin út í veður og vind en
löngunin til að komast á sjóinn orðin allsráðandi. Ég
hentist austur fyrir bæinn og hitti þá feðgana, Jón og
Guðmund son hans, í smiðjuskúrnum og voru þeir eitt-
hvað að gera við handfæri. Ég stundi upp erindinu en það
var náttúrlega spurning um hvort ég mætti fara með þeim
á sjóinn. Jón var ekki fljótur til svars og spurði á móti.
„Langar þig meira til þess en fara með krökkunum í
berjamóinn?” Ég veit ekki hvort hann ætlaðist til svars
því hann sagði svona eins og meira við sig sjálfan „Það
er undarlegt hvað þráin til sjávarins er sterk hjá mörgum í
þessari ætt.”
Við vorum íjórir sem skömmu síðar gengum niður í
lendinguna: Faðir minn Þórhallur Jakobsson, Guðmundur
Jónsson bóndinn á hinu búinu og svo Jón Eggertsson fað-
ir Guðmundar sem nú var kominn yfir sjötugt en vel ern
og tók þátt í öllum störfum. Og svo verður víst að nefna
þann sem þetta rifjar upp, Ólaf Þórhallsson, strákstaula á
tíunda ári.
í naustinu voru tveir bátar sem Jón átti: Skekta sem
notuð var til styttri sjóferða og töluvert burðamikill ára-
bátur með færeysku lagi og var alltaf nefndur Færeying-
ur. Ekki veit ég hvort hann hefur verið smíðaður í Fær-
eyjum en held frekar að svo hafi verið. Báturinn var bú-
inn bæði fram og aftursegli og svo lítilli fokku sem var
fremst í bátnum. Seglin voru breidd yfir bátana og hefur
Jón líklega gert það daginn áður til að þurrka þau. Pilt-
arnir undu svo saman seglin og komu þeim fyrir í bátnum
en Jón setti negluna í neglugatið og aðgætti að allir nauð-
synjahlutir væru á sínum stað. Að lokum leysti svo pabbi
festina sem báturinn var bundinn með og kastaði henni í
barkann. Þeir ýttu svo bátnum fram úr naustinu en ég
reyndi að bera hvalbeinshlunnana fyrir bátinn. Þegar bát-
urinn svo var kominn á flot lögðu þeir út árar og snéru
honum. Þeir gerðu svo aðeins hlé á róðrinum, tóku ofan
höfuðfotin og höfðu hljóðlega yfir stutta bæn. Síðan hófu
þeir róðurinn út á miðin. Bændurnir sátu á framþóftunni
og réru hvor á móti öðrum en Jón á tvær árar í austur-
rúmi. Mér þótti verra að fá ekki að róa með þeim, taldi
mig kunna áralagið, en Jón sagði að það tæki því ekki
þeir færu svo stutt.
Við renndum færunum fyrst mjög grunnt en urðum
ekki varir við fisk. Næst fórum við dýpra en urðum held-
ur ekki varir þar.
Svo frum við okkur lengra norður með landinu og
drógum þar nokkra fiska. Er skemmst frá því að segja að
hvergi urðum við almennilega varir. Við vorum nokkru
eftir hádegið komnir á mið sem nefnd voru Hjallar, fram
undan bænum Almenningi á Vatnsnesi. Þar var talið
mjög fiskisælt en nú var þar einnig lítið sem ekkert að
hafa. Við sátum svona og höfðum varla rænu á að keipa,
vorum víst búnir að missa trúna á meiri afla. Þá tók Jón
af skarið og sagði að við skyldum draga upp færin og
halda til lands. Hann sagði líka að í tregfiski væri varla
von á að fiskur færi að gefa sig til þegar svo langt væri
liðið á dag. Við drógum svo upp færin og gerðum þau
upp. Piltarnir settust undir árar en ég lét fara vel um mig í
skutnum og hafði nú ekki annað að gera en njóta útsýnis
yfir spegilsléttan og sólgylltan sjóinn. En nú var einhver
breyting að verða því þegar litið var til norðurs sást dökk-
leit kulrönd sem virtist færast nær. Ég vissi strax að þetta
var hafgolan sem var að breiðast yfir flóann og brátt
mundi verða komið ljúfasta leiði í land. Jón tók líka eftir
þessu og sagði að óþarfi væri að vera að amla þetta á
árum þegar eftir svo sem hálftíma yrði lcominn ágætur
byr. Svo lögðu þeir upp árar og pabbi tók upp tóbaks-
pontu sína og bauð Guðmundi í nefið. Síðan fóru þeir
eitthvað að spjalla saman en ég hélt áfram að horfa út
yfir sjóinn. En hvað var nú þetta sem glitraði á í sólar-
geislanum? Það var áreiðanlega skip og þegar ég aðgætti
það nánar sá ég að þarna var Grænlandið komið.
Ég vakti athygli piltanna á þessu og ég man að Jón varð
ekkert uppnæmur en sagði eitthvað á þá leið að Sörensen
hefði þá ekki verið kominn á stað til Englands eins og
hann hefði verið að vona. Viðbrögð Guðmundar voru
164 Heima er bezt