Árbók Tryggingarstofnunar ríkisins - 01.12.1941, Page 12
10
Áætlun var síðan gerð um meðaliðgjöld á hverjum stað með hliðsjón
af skattaframtölum 1932. Er fróðlegt að gera samanburð á þeim og hin-
um raunverulegu meðaliðg'jöldum fyrstu fimm árin, sem lögin hafa verið
í gildi. Eftirfarandi tafla sýnir þennan samanburð
Tafla 4. * Meðaliðgjöld.
Sveitir 0},'
kauptún Kaupstaðir Kevkjavik Allt landið
Áætlað ......... 7,7(5 12,98 20,0(5 12,14
1936—1940 .... 7,17 12,42 17,18 11,34
Við þennan samanburð er ]>að að athuga, að grunngjald í sveitum
var ákveðið ó kr. í lögunum, í stað (5 kr., sem reiknað var með í frum-
varpinu. Með (5 kr. grunng'jaldi í sveitum hefði meðaliðgjald í sveitum
og kauptúnum orðið kr. 7,94 á tímabilinu 1936—1940. Það má þvi segja,
að áætlunin hafi slaðizt í sveitum og kaujitúnum. Hún er einnig nærri
því að standast í kaupstöðunum, öðrum en Reykjavík, en þar vantar
lalsvert (um 14%) á, að hún hafi staðizl. Ekkert þessara fyrstu fimm
ára hefur náð áætlun í Reykjavík.
Breytingar á meðaliðgjaldinu frá ári lil árs eru ekki stórvægilegar á
þessu tímabili. 1937 eru meðaliðgjöldin læg'st alls staðar neina í sveit-
unuin. Ahrifa stríðsins verður vart í tekjuskattstillögunum 1940, þ. e.
á tekjum ársins 1939, enda eru meðaliðgjöldin þá hæst alls staðar nema
i Reykjavík. Mun það stafa af því, að ekki fer að lifna verulega yfir at-
\innuvegum höfuðstaðarbúa fyrr en á árinu 1940, nema stórútgerðinni.
En tekjuaukning hennar kemur ekki l'ram í lífeyrissjóðsgjöldunum, bæði
sökum þess, að hún var þá skattlrjáls og er auk þess að verulegu leyti
rekin af hlutafélögum, en þau greiða ekkert i Lífeyrissjóð Islands. Þetla
gefur tilefni til að hafa það í huga, að tekjur Lífeyrissjóðs íslands eru
ekki aðeins háðar venjulegum hagsveiflum, heldur og þeim foiunuin, sem
notuð eru í atvinnulífinu. Því meira sem félagsform eru notuð — svo
sem hlutafélög, samvinnufélög, opinber rekstur —, því minni tekjur
fær lífeyrissjóðurinn. •
il. Kostnaður.
Eftirfarandi tafla gefur vfirlit yfir kostnaðinn.
Tafla 5.* Kostnaðar.
Kostnaður i °/o Kostnaður í °/o
af álögðurri af innheimtuni
Ar kr. lifevrissjóðsgj. lifeyrissjóðsgj.
1936 21 469 3,2 4,0
1937 50183 7,4 9,1
1938 57 348 7,8 9,1
1939 50 294 6,6 7,8
1040 53 649 6,6 7,8
J93C>- 19h() meðaltal 46 589 fí/i 7,6