Árbók Tryggingarstofnunar ríkisins - 01.12.1941, Síða 15
13
Aldur Iíarlar Konui'
16 til 66 ár .. . 0,500 0,500
Yfir 66 ár .... 0,441 0,559
í frumvarpinu að alþýðutryggingalögunum var gert ráð fyrir, að
lijón, sem byggju saman og nytu bæði lífevris, fengju aðeins 75% af
lífeyri tveggja einstaklinga. Ákvæðið var ekki lekið npp í lögin, en þar
er talað uni, að áður en Hfeyrisgreiðslur hefjist, skuli ákveða með lög-
um upphæð árlegs elli- og örorkulífeyris einstaklinga og hjóna (58.
gr.). Ákvæði eins og það, sem var i frumvarpinu, mundi örsjaldan
grípa inn í réttindi öryrkja. Það niætti því fá glögga hugmynd um
áhrif sliks ákvæðis, ef hlutfallið
% giftir + ógiftir
mannf jöldi
eins og það verður í framtíðinni fyrir fólk (>7 ára og eldra, væri þekkt.
Við manntalið 1930 var þetta hlutfall = 0,911. Ef gengið er út frá,
6 993
að þetta hlutfall breytist lílið og að ákvæði frumvarpsins verði lekið upp,
þegar lífeyrisgreiðslur hefjast, mætti taka það með í útreikningum á
gjaldgetu sjóðsins með því að margfalda ellilífeyri einstaklinga með
0,911'.
Lögin gera ráð fyrir, að þau gamalmenni og öryrkjar, sem liafa árs-
tekjur, er nema meiru en % af árlegri lifeyrisgreiðslu, verði að sæta frá-
drætti á lífeyri sinum. Mjög örðugt er að sjá, hve mikið þetta getur
hækltað lífeyri þeirra, sem fá hann óskertan. öfurlitla víshendingu rná
þó fá með þvi að athuga skiptingu gamalmenna og öryrkja eftir núgild-
andi skipulagi í 1. og 2. flokk og styrklausa. Samkvæmt úthluiun yfir-
standandi árs er hún þannig:
Tafla 7.* Gamalmenni og öryrkjar 1Í)'T2.
Öryrkjar Gainalmenni Samtals Hlutfallstölur
Án styrks ......... 3 414 3 414 35,3 %
1. flokkur ........ 363 3 047 3 410 35,2
2. flokltur ....... 949 1 907 2 856 29,5 —
Samtals ........ 1 312 8 3(i8 !) (Í80 100,0 %
Upplýsingar vanlar um tölu öryrkja, sein engan styrk fá. Urn skipt-
inguna á milli 1. og 2. flokks eru langar, en ekki að sama skapi greini-
legar ákvarðanir í 80. gr. alþýðutryggingalaganna. í framkvæmdinni
mun þetta vera þannig, að í 2. llokki sé nær eingöngu fólk, sem þyrfti
að fá óskertan lífeyri. Eitthvað af þannig fólki mun vera í 1. flokki og
jafnvel meðal styrklausra, og efalaust er margt fólk, sein þyrfti að njóta
skerðra réttinda í háðum þessum flokkum. Ef nota á núgildandi skipt-
ingu til að draga ályktanir um skiptinguna eftir að Lífeyrissjóður ís-
lands tekur til starl’a, verður að minnast þess, hve úthlutunarreglurnar
nú eru frábrugðnar því, sem þær eiga að verða. 'l'il dæmis hefur það