Úrval - 01.12.1978, Side 102

100
ÚRVAL
rangsælis, móti tímasnúningi jarðar.
Jarðlegur tími veitir því mótstöðu
stefnu, sem ekki er eðlislæg honum,
og hefur þannig áhrif á toppinn.
Aukakraftar koma fram og þá er unnt
að mæla.”
Þar sem þeir eru mælanlegir, þá
eru þeir til. Af því leiðir, að tíminn er
ekki bara bil milli atburða eða annað
sem er mælanlegt í klukkustundum,
heldur eðlisfræðilegur þáttur með
eiginleika, setn gera honum kleift að
taka virkan þátt í allri náttúrlegri
framvindu.
Þetta er mjög erfitt að hugsa sér.
Ekki bara vegna þess að fvrirbærið á
sér ekki neina hliðstæðu í daglegu
lífi. Megin hindrunin 1 vegi ,,skiln-
ings” er tregða mannlegrar hugsun-
ar. Það er af þessum sökum, sem allar
heimspekilegar tilraunir til þess að
skilgreina kjarna tímans, allt frá forn-
öld til okkar tíma, hefa reynst
árangurslausar.
Dr. Kozjrev heldur því fram, að
tíminn sé óaðskiljanlegur og ómiss-
andi hluti allrar þeirrar þróunar, sem
á sér stað í alheiminum, og þar af
leiðandi einnig á okkar hnetti. Öll
náttúrleg framvinda er háð tímanum.
Tilraunirfyrir efahyggjumenn
Víkjum aftur að voginni. Dr.
Kozjrev kom nú með venjulegan
hitabrúsa með heitu vanti og setti hjá
henni. Það var aðeins gat á kork-
tappanum og í gegn um það stakk
prófessorinn grannri pípu.
„Fylgstu nú með,” sagði hann og
tók að bæta köldu vatni í hitabrúsann
í gegn um pípuna. Svo virtist sem
hitabrúsinn gæti ekki haft nein áhrif
á vogina úr fjarlægð. Engu að síður
hreyfðist nálin um tvö strik. Þar af
leiðandi voru þessi áhrif fyrir hendi.
,,Fáum okkur te,” prósessorinn
beindi hugsunum mínum frá þessu
þversagnakennda fyrirbæri.
Dr. Kozjrev hellti sterku tei í glas
handa mér. Hann fékk sér einnig te
og lét tvo sykurmola í sitt glals . . .
Síðan tók hann hitabrúsann burt og
setti glasið sitt í staðinn. Nálin
rykktisttil.
,,Þitt te er einnig heitt,- en þú
hefur ekki sett sykur út í það. Settu
glasið upp að voginni. ’ ’
Bæði glösin voru alveg eins. En
mitt hafði engin áhrif á nálina.
„Engin efnabreyting á sér stað í
þínu glasi, nema eðlileg hitalausn útí
umhverfið,” útskýrði dr. Kozjrev.
,,Það var heldur ekki fyrir hendi í
flöskunni með heita vatninu. En á
þeirri stundu, sem ég bætti köldu
vatni í flöskuna, og sömuleiðis, er ég
lét sykur í glasið, var jafnvægi kerfís-
ins raskað. Og þar til kerfið nær aftur
jafnvægi sínu, þar til jöfnu hitastigi
er náð í öllu vatninu í flöskunni eða
þar til sykurinn er fullkomlega
uppleystur í glasinu, upphefur það
eða öllu heldur þéttir, tímann, sem
hefur ,,auka” áhrif á toppinn. Þetta
er staðfest af öðrum staðreyndum.’’
Þessar staðreyndir eru sem hér
segir. Ef tíminn verkar á kerfið með
orsaka- og afleiðingatengslum, ættu