Úrval - 01.12.1978, Blaðsíða 91

UMFERÐAR ÖNGÞVEITIX L OFTVEGUM EFR ÓPU
89
er þeir leiða flugvélarnar milli flug-
umsjónarsvæða.
★ Að stjórnunarkerfln eru fjarska
margvísleg, sem helgast af því að
hvert land vill sjálft innrétta sínar
eigin stjórnstöðvar, og vegna þess að
tölvukerfin, sem eiga að vaka yfir
hverri einustu flugvél, geta ekki unn-
ið saman. Til dæmis verður flugvél,
sem flýgur á einum tíma frá Hann-
over til Parísar að fara í gegnum
fjögur mismunandi stjórnsvæði með
mismunandi stjórnkerfum, og flug-
mennirnir verða að skipta um fjar-
skiptatíðni hvorki meira né minna en
14 sinnum. Væri þetta samræmt,
væri hægt að flytja flugvélarnar sjálf-
krafa á milli umsjónarsvæða, en nú er
óhjákvæmilegt að hringja í næsta
flugturn. Þar að auki yrði flugmaður-
inn ekki sífellt fyrir þeirri truflun að
þrufa að skipta um fjarskiptatíðni.
★ Að flugmönnum er oft
ómögulegt að skilja fjarskiptasamtöl,
sem snerta aðrar flugvélar í námunda
við þeirra, því enska, sem er hið staði-
aða mál flugsins, er ekki ævinlega
notuð. Þótt þýskir flugmenn hafi að
sjálfsögðu samband við franska flug-
umferðarstjórn á ensku, fá þeir ekki
fullkomna mynd af flugumferðinni,
þegar flugumferðarstjórarnir tala
frönsku við flugmenn Air France. Það
er þess vert að vekja athygli á því, að
rétt fyrir slysið yfir Zagreb fékk júgó-
slavneska DC 9 vélin fyrirmæii á
serbókróatísku, sem gerði breska
flugstjóranum ókleift að uppgötva
áreksturshættuna.
I Bandaríkjunum stjórna borgara-
legir flugumferðarstjórar allri flug-
umferð, bæði borgaralegri og hernað-
arlegri. En í Evrópu stjórnar borgara-
leg flugumsjón borgaralegu flugi og
hernaðarleg hernaðarlegu. Það er
ekki aðeins að þetta sé tvöföld vinna,
heldur er iðulega hætta á því að fyrir-
mæli borgaralegra og hernaðarlegra
flugumferðarstjóra stangist á.
Amerískur sérfræðingur með aðsetur í
Evrópu segir: ,,Tvær stofnanir, sem
stjórna flugi á sama flugsvæði, geta
orðið til þess að skelfilegar aðstæður
myndist.”
Hrikalegasta öngþveiti af þessu
tagi er yfir Vestur-Þýskalandi. Þar er
loftið smekkfullt af umferð til og frá
hinum ríu borgaralegu alþjóðlegu
flughöfnum Vestur-Þýskalands, yfir-
flugi milli norður- og suður-Evrópu
og hernaðarlegra flugferða á ári, og
tððn.i „nærri” árekstra milli herflug-
véla og borgaralegra flugvéla er þar
meiri en nokkurs staðar annars staðar.
Atvik, sem ýtti ónotalega við
mörgum, varð 30. október 1975,
þegar Lufthansa flugvél á leið frá
Múnchen til Hannover hafði nærri
rekist á tvær Luftwaffe G-91 herflug-
vélar í 24 þúsund feta hæð. Fyrst
reyndi Lufthansaflugstjórinn að vara
herflugvélarnar við með því að
kveikja á lendingarljósunum, en án
árangurs. Fangaráð hans var þá að
steypa vélinni snögglega á nefið. Far-
þegar, sem ekki voru með flugbeltin
spennt, matarbakkar, flugfreyjur,