Víkurfréttir - 26.06.2024, Blaðsíða 12

„Við lékum okkur mikið í þessum sprungum, þær hafa alltaf verið
hluti af sögu Grindavíkur,“ segir Gunnar Tómasson, framkvæmda-
stjóri Þorbjarnar en hann man tímana tvenna í Grindavík og á margar
æskuminningar frá sprungum og hellum í Grindavík. Eflaust halda
margir landsmenn og aðrir að sprungurnar sem komu í ljós í ham-
förunum 10. nóvember og svo aftur í janúar, hafi orðið til þá en því
fer víðs fjarri.
Gunnar á ófáar minningarnar frá
leikjum í hellum og sprungum í
Grindavík.
„Það hefur alltaf verið fullt
af sprungum í Grindavík og sú
stærsta, Stamphólsgjáin, hefur
alltaf verið til staðar og verið vitað
af henni, þess vegna hefur ekkert
verið byggt þar sem vitað var að
hún lægi. Sums staðar var hraun
komið yfir þessar sprungur en
aðrar hafa alltaf verið til staðar,
t.d. var Gaujahellir alltaf vinsæll
leikstaður okkar barnanna. Ég
hef heyrt af mönnum eldri en ég
sem voru að leika sér þarna og veit
að yngri kynslóðir hafa leikið sér
þarna líka. Okkur þótti þetta mjög
spennandi, að fara ofan í hella og
kanna aðstæður, ég man t.d. eftir
einum helli þar sem búið var að
innrétta tvö herbergi, búið að setja
hurðir og lása, þetta þótti okkur
strákunum mjög merkilegt. Þetta
virkaði á mig eins og tveggja hæða
hús, við vorum niðri og horfðum
upp þar sem herbergin voru og
svo hentum við grjóti niður og
heyrðum þegar það lenti í vatni svo
það gefur auga leið að þetta voru
risastórir hellar sem hafa alltaf
verið til staðar. Ég man eitt skiptið
sem við vorum að leika okkur
niðri í helli, þá kom jarðskjálfti og
það var ekki þægileg tilfinning að
vera ofan í helli þá og við komum
grenjandi upp úr honum, logandi
hræddir en vorum sammála um
að segja foreldrum okkar ekki frá
hvað við hefðum verið að gera, þá
hefði okkur verið bannað að fara
þangað aftur.“
Æskuheimili Gunnars, Gnúpur,
er nokkuð neðarlega á Víkurbraut-
inni en það hús ásamt fleiri húsum
í götunni fóru illa 10. nóvember.
„Eflaust eru margir sem ekki hafa komið til Grindavíkur sem halda
að þessar sprungur hafi myndast 10. nóvember en því fer víðsfjarri,“
segir Jón Emil Halldórsson en hann var í byggingarnefnd Grinda-
víkur í kringum 1985 og þekkir vel til hvernig skipulagsmál hafa verið
í bænum frá þeim tíma þar til jarðhræringarnar í Grindavík hófust.
Stamphólsgjáin hefur verið til frá því að elstu menn muna og var
passað upp á að byggja ekki á henni. Við hamfarirnar 10. nóvember
gliðnaði þessi sprunga og aðrar mynduðust út frá henni en líklegt er
að ný sprunga hafi myndast við jarðhræringarnar í janúar.
Jón Emil var nýlega búinn að
byggja sér draumahúsið sitt í Hóp-
shverfinu en það hverfi fór hvað
verst út úr hamförunum.
„Þegar ég kom inn í byggingar-
nefnd Grindavíkur var engin byggð
þar sem við þekkjum Hópshverfið
núna en mér finnst mikilvægt
að skýrt komi fram að aldrei var
byggt á þeim sprungum sem voru
þekktar. Við höfum alltaf vitað
af Stamphólsgjánni og þegar at-
burðurinn varð 10. nóvember þá
gliðnaði sú gjá og nýjar sprungur
mynduðust út frá henni, t.d. sú sem
fór undir Salthúsið. Svoleiðis lagað
er ekki hægt að sjá fyrir. Sprungan
sem myndaðist í janúar sem nær
nánast frá höfninni norðaustur í
gegnum bæinn og í gegnum Hópið,
er hins vegar ný sprunga tel ég, alla
vega hef ég aldrei heyrt af henni.
Ég var búinn að byggja mér
draumahúsið í Hópshverfinu og
það er fullkomlega í lagi en þessi
nýja sprunga sem myndaðist í
janúar fór rétt fram hjá mínu húsi.
Hún fór í gegnum hús í næsta botn-
langa og mig grunar að þetta sé
sama sprunga og myndaðist þegar
gaus innan við varnargarðana í
janúar. Ég tel að sprungumynd-
unum sé lokið og ég myndi treysta
mér til að sofa í húsinu mínu en
hins vegar myndi mér ekki líða
vel að vera með barnabörnin hjá
mér. Þeim fannst gaman að fara í
berjamó úti í hrauninu en ég sé á
göngustíg rétt hjá húsinu mínu að
þar er komin sprunga sem virkar
ansi djúp svo ég yrði ekki rólegur
vitandi af börnum að leika sér
þarna. Ég og konan mín erum því
flutt til Keflavíkur, erum með út-
sýni til Þorbjarnar en munum flytja
til baka um leið og svæðið er orðið
öruggt, vonandi sem fyrst,“ sagði
Jón Emil að lokum.
Sprungur og hellar
verið leikstaður
Grindvíkinga frá
örófi alda
GRINDAVÍK
Sigurbjörn Daði Dagbjartsson
sigurbjorn@vf.is
LJÓSMYND: GOLLI
LJÓSMYND: GOLLI
Sprungur
alltaf verið
til staðar í
Grindavík
Sigurbjörn Daði Dagbjartsson
sigurbjorn@vf.is
LJÓSMYND: SLYSAVARNAFÉLAGIÐ LANDSBJÖRG
Björgunarsveitarmaður fer
ofan í sprungu í Grindavík
í janúar á þessu ári.
Æskuheimilið Gnúpur
neðarlega á Víkurbrautinni.
Jón Emil Halldórsson.
Gamlar sprungur í
túni í Grindavík.
12 // víkurFrÉttir á SuðurnESjuM