Bændablaðið - 15.08.2024, Blaðsíða 28

28 Viðtal Bændablaðið | Fimmtudagur 15. ágúst 2024
Alex Máni Guðríðarson, fuglaáhugamaður
frá Stokkseyri, segist vera þekktur sem einn
af „fuglakörlunum“ í nærsamfélaginu.
„Ég er búinn að vera í þessu í tuttugu ár,“
segir Alex, en hann er tuttugu og sjö ára og segir
áhugamálið jaðra við að vera þráhyggja. Hann
sé í hópi þeirra sem halda úti lista yfir hversu
margar tegundir fugla þeir hafi séð á Íslandi.
Að jafnaði séu nálægt níutíu tegundir með fasta
viðdvöl á landinu, en fuglaáhugamenn keppist
við að sjá sem flesta flækinga sem koma umfram
það.
Í heiminum öllum séu í kringum tíu þúsund
tegundir fugla og hafa yfir fjögur hundruð
þeirra sést hérlendis. Sá einstaklingur sem hefur
séð flestar tegundir sé með 341 á sínum lista,
en Alex segist hafa barið 292 tegundir augum.
Þó svo að Ísland bjóði ekki endilega upp á
flestar tegundir segir Alex marga skemmtilega
fugla finnast hér sem séu ekki annars staðar
í Evrópu. Þessi dýr séu alltaf til staðar óháð
árstíð og telur Alex að lífið væri svart og hvítt og
tilbreytingarlaust ef þeirra nyti ekki við.
Sá fyrstur flóaskríkju

Alex segir tilfinninguna að sjá eitthvað sem
maður hafi ekki séð áður vera yndislega. „Þeim
mun sjaldgæfara, þeim mun betra. Svo þegar
maður finnur nýja tegund fyrir landið þá vottar
fyrir að maður klikkist aðeins í hausnum í
smástund á meðan maður er að ná sér niður á
jörðina,“ segir Alex.
Hann var einmitt svo heppinn fyrir nokkrum
árum að sjá fugl af tegundinni flóaskríkja, sem
var þá í fyrsta skiptið á Íslandi og í sjötta skiptið í
allri Evrópu. Í kjölfarið hafi síminn ekki stoppað
vegna símtala frá fuglaskoðurum sem vildu vita
hvar væri hægt að bera fuglinn augum.
Unnusta Alex var meðal þeirra fuglaáhuga-
manna sem hringdu til að fá upplýsingar um
flóaskríkjuna og voru það þeirra fyrstu kynni.
„Svo fór hún að spjalla meira og áttaði sig á hvað
er gaman að tala við mig um fugla og við höfum
ekki hætt að tala saman síðan,“ segir hann.
Farið landshorna á milli
Með tilkomu samfélagsmiðla hafi orðið aukin
vakning fyrir þessu áhugamáli. Í Facebook-
hópnum Fuglar á Íslandi séu fimmtán þúsund
meðlimir og margir þeirra birti reglulega
myndir og skapist líflegar umræður. Þá sé
meira fjallað um þetta áhugamál í fjölmiðlum
og telur Alex að fólk hafi gaman af „þessum
vitleysingum sem keyra landshorna á milli til
að leita að sérstökum fuglum.
Þetta er þannig að það fréttist af sjaldgæfum
fugli á Stöðvarfirði og menn eru þá komnir í
næsta flug á Egilsstaði eða út í bíl og farnir af
stað. Þetta getur líka tekið á sambönd hjá fólki,
því menn hreinlega verða að fara,“ segir Alex.
Fólk þekki hvað annað í þessu áhugamáli og
þegar vitað sé að margir eigi eftir að sjá einhvern
tiltekinn fugl sé farið saman í hópum.
„Ég myndi skjóta á að þetta væru hundrað
manns á Íslandi sem virkilega fara gagngert út
til að skoða fugla. Ef það væru fleiri ruglaðir
eins og við sem eltumst við þessa skrýtnu
fugla þá myndi sennilega finnast meira.“ Nýjar
tegundir flækingsfugla séu þó oft skráðar, þökk
sé meðal annars því að almenningur er með
góðar myndavélar í snjallsímunum. Fólk, sem
hefur ekki endilega þekkingu á flækingsfuglum
frá Evrópu og Ameríku, geti því tekið myndir og
deilt með öðrum og fengið úr því skorið hvaða
tegund um er að ræða.
Þarf ekki að vera dýrt
Helstu tækin sem fuglaáhugamenn noti séu
sjónaukar eða öflugar fjarsjár og byggist
skrásetning tegunda mikið á trausti. „Ef þú
finnur sjaldgæfan fugl verðurðu að leggja
fram gögn um hann fyrir flækingsfuglanefnd.
Ef þú ert ekki með nógu góða lýsingu getur
það verið fellt hjá þér.“ Því séu stöðugt fleiri
fuglaskoðarar búnir að koma sér upp öflugum
ljósmyndabúnaði.
Þó svo að hægt sé að kaupa fjarsjá fyrir nokkur
hundruð þúsund og myndavélabúnað fyrir meira
en milljón segir Alex að áhugamálið þurfi ekki
að vera dýrt. Mikið sé til af notuðum græjum og
hægt sé að komast af með sjónauka sem kosti
ekki hálfan handlegg. Helsti kostnaðurinn felist
í því að vera stöðugt á ferðinni, en það sé líka
jákvætt því þessu fylgi hreyfing. „Það eru margir
sem segja að þetta hjálpi við andlegu hliðina.“
Skammt frá heimaslóðum Alex er
Fuglafriðlandið í Flóa þar sem er kjörlendi fyrir
fjölmargar tegundir. Þar hafa Fuglavernd og
Árborg byggt upp fuglaskoðunarhús sem Alex
nýtir sér oft. Sambærileg hús megi finna víða
um land en Alex bendir á að bíllinn sé oft besta
felubyrgið. /ál
VARAHLUTIR Í
KERRUR
Vagnhöfða 7, 110 Reykjavík | Sími 517 5000 | stalogstansar.is
st’ al og
Bílabúðin
Stál og stansar
Fuglaskoðun:
Fann unnustuna í fuglaleit
– Hefur séð nærri 300 tegundir á Íslandi
Alex Máni Guðríðarson hefur markvisst skoðað fugla í tuttugu ár. Hann hefur skráð hjá sér 292 ólíkar tegundir sem hann hefur séð á Íslandi.
Myndir / ál
Alex var fyrstur til að sjá flóaskríkju á Íslandi sem varð til þess að hann
kynntist unnustu sinni, sem er líka fuglaáhugamaður.
Mynd / Alex Máni Guðríðarson
Fuglaáhugamenn geta komið sér fyrir í góðu fuglaskoðunarhúsi í friðlandinu
í Flóa.
Kría fóðrar unga. Mynd / Alex Máni Guðríðarson
Fuglaskoðunarhúsið í Friðlandinu í Flóa.
Helsti búnaður fuglaskoðara er kíkir eða fjarsjá.
Myndavélar eru líka vinsælar.