SÁÁ blaðið - apr 1984, Qupperneq 18

18
Þórarinn Tyrfingsson lœknir
Framh. af 17
lýkur. Fyrst er það hópurinn sem
nær algjöru bindindi. I annan stað
fólk sem nær löngum tímabilum í
bindindi og gengur betur þess
vegna. í þriðja hópnum er fólk sem
drekkur álíka eða verr en áður. Svo
er það síðasti og lang minnsti hóp-
urinn; svona 3-4% eftir nýjustu
athugun; þetta eru menn sem fara
betur með áfengi en áður og í flest-
um tilvikum eru þeir ekki alkóhó-
listar“
— Það heyrast þær raddir að alls
enginn árangur sé af þessu starfi og
eins gott sé að gleyma þessu og leyfa
mönnum að drekka í friði. Telur þú
að könnun ykkar Sigurðar Gunn-
steinssonar afsanni þessa kenn-
ingu?
„Sjáðu til. Við vitum að einstakl-
ingar, fyrirtæki og fjölskyldur hafa
fundið áraneurinn af starfi okkar.
Fólk, sem fylgist grannt með starf-
inu sér árangurinn fyrir augunum.
Þetta fólk veit og sér að það er
árangur af starfinu. Hitt er annað
mál, að það kemur af og til fólk
fram og fuilyrðir að enginn árangur
sé af meðferð. Slíkar fullyrðingar
styðjast ekki við neinar vísindaleg-
ar athuganir, þótt sumir vilji láta
skína í annað. Hér í þessu sambandi
er oft vitnað í hina frægu „Rand-
skýrslu" sem birtist í Bandaríkjun-
um 1976. Þessi skýrsla er með ein-
dæmum og á lítið skylt við vísindi.
Það geta allir gengið úr skugga um
það ef þeir gefa sér tíma til að lesa
þessa skýrslu yfir.
Þessi könnun okkar staðfestir að
við erum í þessu starfi vegna árang-
ursins. Það er auðvitað stórfurðu-
legt í sjálfu sér að þurfa að réttlæta
þessa starfsemi, þegar nánast hver
einasti maður getur séð hve margir
einstaklingar hafa náð fullum bata
hjá okkur. Ættum við að sanna
árangurinn strangvísindalega, ef
niðurstöðurnar eiga að vera byggð-
ar á strangvísindalegum athugun-
um, — þá getur það orðið býsna
erfitt og flókið mál. Þá þyrftum við
að koma okkur upp samanburðar-
hópi til að bera saman við þá sjúkl-
inga sem fá meðferð. Aðferðin gæti
verið þannig útfærð, að við mund-
um taka annan hvern mann, sem
leitar hingað á Vog og segðum við
hann si sona: „Jæja, vinurinn. Nú
er það svo að þú hefur lent í saman-
burðarhópnum okkar. Þú færð
þess vegna ekki inngöngu hjá okk-
ur. Þú verður að fara heim. Þú mátt
ekki stunda AA-samtökin. Við höf-
um svo samband við þig svona
tvisvar á ári og fylgjumst með því,
hvernig þér gengur í baráttunni við
brennivíniðí* Það liggur í augum
uppi að þetta getur enginn læknir
leyft sér að eiga aðild að þessu. Hér
er um mannslíf að tefla. Það er þess-
vegna tómt mál að tala um saman-
burðarhóp í þessu sambandi.
Við skulum skoða þetta frá
annarri hlið. AA-samtökin hafa
bólgnað út. Hvaða vísbendingu
gefur það? Segir það okkur að það
sé enginn árangur af starfinu? Ég
held nú síður. Fangelsin eru að
tæmast af drykkjumönnum. Hvað
segir það okkur? Við höfum sýnt
fram á að um hundrað og sjö
manns ná varanlegu bindindi af
þeim fjögur hundruð sem innritast.
Síðan getum við bætt þeim við sem
komnir eru aftur í varanlegt bind-
indi, ellefu til viðbótar. Þá má ekki
gleyma þeim sem hafa náð góðum
árangri í sex mánuði eða lengur og
lifa betra lífi þann tíma.
Svo er það eitt sem mér finnst
alltaf gleymast þegar verið er að
ræða þennan sjúkdóm. Þetta er
sjúkdómur sem fer stigversnandi,
þ.e.a.s. hann hefur ákveðna fram-
vindu í líkama okkar. Það þarf
ekkert að deila um það. Við höfum
séð menn deyja úr þessum sjúk-
dómi fyrir framan augun á okkur.
Ef gagnrýnendur þessa starfs okkar
og annarra gegn drykkjusýki eru
sáttir við að þetta fólk liggi um-
hirðulítið í fangageymslum eða á
götum úti, þá er illa komið fyrir sið-
gæði okkar. Við erum þeirrar skoð-
unar að hlúa eigi að þessum sjúkl-
-tftgu-m-sem-öðrum sem standa höll-
um fæti í samfélaginuí*
— Hvað er að segja um sam-
bærilegar rannsóknir erlendis?
Gefa þær svipaðar niðurstöður til
kynna og fram koma í niðurstöðum
ykkar?
„Kannanir erlendis eru eins og
gefur að skilja mjög margvíslegar
bæði hvað varðar rannsóknartíma,
gerð úrtaks, hvernig að þeim er
staðið o.s.frv. Við höfum til að
mynda fylgt fólki eftir í talsvert
langan tíma miðað við margar
rannsóknir erlendis. En mér sýnist
að jafnvel Hazelden, sem er ein virt-
asta stofnun Bandaríkjanna á þessu
sviði, geti ekki státað af betri
árangri en við, þegar miðað er við
hlutfall þeirra sjúklinga sem náð
hafa fullum bata af innrituðum eft-
ir svo langan tíma.“
— Það vekur talsverða athygli að
langstærsti hluti þeirra sem verða
Bakkusi að bráð eru á besta aldri,
fóik á aldrinum milli tvítugs og
fertugs. Þetta eru driffjaðrir þjóð-
félagsins. Hvað er að segja um
þennan hóp sem er um tveir þriðju
þeirra sem innrituðust á Sogn 1980?
Nióttu útivistar með öruggan
bakhjarl í fjármálum.
* LANDSBANKINN
Banki allra landsmanna
„Þegar talað er meðferð vegna
alkóhólisma er það oft gert frá
mannúðarsjónarmiði. Þá hafa
menn ýmsar skoðanir á því af
nverju þessi sjúkdómur stafar,
hvort þetta sé synd eða viljaleysi,
aumingjaskapur eða eitthvað ann-
að. Gagnvart alkóhólistanum sjálf-
um er þá ekki alltaf að finna samúð.
En þá getum við litið til aðstand-
endanna. Sjúklingarnir okkar eiga
að meðaltali tvö og hálft barn. Þeir
eiga oft foreldra og maka á lífi.
Þessu fólki þarf líka að hyggja að
og það þjáist oft mikið. Svo er farið
að taia um peninga. Og þeim má
ekki rugla saman við mannúð. Vilji
menn endilega tala um peninga-
hliðina á þessu, þá kemur strax í
ljós að meðferðarstofnanir okkar
standa vel að vígi. Þarna er að stór-
um hluta fólk í blóma lífsins, oft
dugnaðarfólk í atvinnulífi og öðr-
um mikilvægum sviðum þjóðlífs.
Meðferð til handa þessu fólki þýðir
í raun, að þjóðfélagið fær það
endurnært og kraftmikið út í lífið
þar sem afraksturinn kemur fljótt í
Íjós og endist kannski næstu ára-
tugina hjá mörgum. Þetta er geysi-
lega mikilvægt að hafa í huga og má
jafnvel bera saman við þann kostn-
að sem heilbrigðiskerfið leggur að
mörkum til að halda fólki á lífi í oft
vonlítilli baráttu síðasta æviskeiðið.
Ég er fyrsti maður að verja þetta
og styðja. F.n á þessu sviði dettur
engum í hug að rugla saman mann-
úðarsjónarmiði og peningasjónar-
miði. Það eigum við heldur ekki að
gera þegar rætt er um aikóhólismaí'i
Nýjung
Framh. af 30
aðstæður í þúsund sinnum stærra
þjóðfélagi en því íslenska.
Mörg íslensk fyrirtæki, einkum
þau stærstu, hafa lagt áherslu á að
leita hagkvæmustu leiða til að
mæta áfengisvanda á vinnustað, og
náð umtalsverðum árangri. Sum
þeirra hafa stuðst við hjálparstofn-
anir SÁÁ að því er varðar sjúkra-
meðferð og endurhæfingu. Ljóst er
að starfsmannastjórar þessara fyr-
irtækja hafa miklu að miðla í sam-
bandi við þessi mál.
Sérstök ráðgjafaþjónusta
Það hefur lengi verið ásetningur
SÁÁ að koma upp sérstakri ráð-
gjafaþjónustu á þessu sviði. Starfs-
mannaþjónusta SÁÁ tók raunar
formlega til starfa fyrir ári, en við
skipulagsbreytingar innan samtak-
anna varð hlé á henni um sinn. Á
næstunni tekur ráðgjafi til starfa,
sem mun sinna fyrirtækjum sér-
staklega. Hann mun starfa í sam-
ráði við ASÍ og VSÍ eftir því sem að-
stæður gefa tilefni til, en ASÍ hefur
þegar starfandi samráðsnefnd á
þessu sviði. I þessu verkefni verður
aðallega byggt á reynslu, sem fengin
er í innlendum fyrirtækjum og hef-
ur gefist vel. Leitast verður við að
safna þekkingu og flytja milli fyrir-
tækja, einkum frá þeim stóru, sem
lengst eru komin á þessari braut til
hinna minni. Starfsmannaráðgjafi
SÁÁ verður miðdepillinn í þessu
verki. Hann ræðir við stjórnendur
og aðra, setur upp kynningarfundi,
og aðstoðar við að koma á föstum
tengslum eftir því sem við á, og
hjálpar mönnum til að átta sig á
því, hvaða hjálparstarf stendur til
boða.
Nánari frélta af Starfsmanna-
þjónustu SÁÁ er að vænta í nœsta
blaði.
Þegar komið er af vegum með
bundnu slitlagi tekur tíma
að venjast breyttum aðstæðum
í \ { FÖRUM VARLEGA!
uflUMFERÐAR
Uráð ...-
Drögum vel úr ferð
við blindhæðir og brýr.
GÓÐAFERÐ!