Freyja - 01.11.1909, Blaðsíða 2

74
FREYJA
XII
innst í eöli mannlegrar tilvern og finnur þar manninn eða
mannleysið. Drengakapinn í allri sinni dýrð, og ódrenglyndið
í allri sinni viðurstygð, hversu sem ytri lífskjör hafa afskræmt
eða skreytt hvort um sig og mcetti til sannindamerkis tilnefna
ýms kvœði, sem ýmist fjalla um einstaklinga eða heilar þjóö-
ir ef þess gerðist þörf, e. o. t. d. ,, Pétursborg, " , .Transvaal, "
,,Illhugi, “ „Landnámskonan, ‘ ‘ o. fl.
Vér höfum áður getið þess, að ljóð þessi væru komin út
í tveim bindum og von vœri á því þriðja og að allir œttu að
kaupa þau af þar gefnum ástæðum. Síðan hafa ýmsir ritað
um þau og öllum kemur saman um að höf. sé skáld, jafnvei
þeim, sem fyrir tiltölulega fáum árum ekki vildu viðurkenna
það. Og þó hann hafi síðan ort meira- -bœtt við, hefir hann
f átt ort betra en sumt af því sem til er eítir hann fyrri i 4 til 20
árum, enda var skáldið snemma merkjanlegt í manninumfyrir
alla sem ekki stóð stuggur af skoðunum hans. En nú er hann
skáld og þarf engra meðmœla með. En fyrir oss hefir hann
samt sérstaka þýðingu sem skáld, — þýðingu, sem enginann-
ar virðist hafa tekið eftir, en er þó mjög glögg og áþreifanleg.
Skáldið er kvenréttindavinur, og hefir verið að kenna þjóð
sinni virðingu fyrir kveneðlinu, móðurástinni, hugrekki og
kröfum kvena. Tökum t. d. ávœðið „Móðurin." Þar virðist
skáldið aðhyllast kenningar E. C. Stanton í ritgjörð hennar
,,The Matriarchate,‘‘ (Öid mæðranna) sem einusinni var í
Freyju, Nefnilega því, að móðurin hafi fyrst orðið til aö
mynda heimilið, Hann segir meðal annars:
,,Hún lagði við brjóstin sín bæði, í bjarkanna afskekta nœði
þá sambornu sveinana tvo. “ Og enn fremur:
,,Við börn sín og bú var hún gróin, því bóndinn þess miður
fékk gœtt. Hann hvarf eins og sandkorn í sjóinn----
,,Hann gekk út og týndist í skóginn, og óþekt var nafn hans
og œtt. “
,,I árin svo dagarnir drógust
og drengirnir hennar á fót,
og tilraunir heima-náms hófust—. "
Hér erþað móðurin ein, sem ber alla umhyggju fyrir drengj-
unum sínum, og einusinni þegar hún kemur heim er annar