Helgarpósturinn - 04.05.1979, Blaðsíða 12

12
Föstudagur 4. maí 1979 -hslcjdrpOStUrÍnrL.
| góöur kennari, og skemmtilegri
en margir aðrir, sérstaklega
biblíusögukennariiin. Svo var
sagan mitt uppáhaldsfag. Sverrir
haföi lag á að gera mikið grin að
trúnni og ég kastaði barnatrúnni
og geröist vinstri maður.”
Trúarreynsla
„Trúmál hafa alltaf sótt fast á
mig, og allt sem viðkemur trú.
Svo
mikið, að
ég er þess
fullviss að ég á
eftir að verða fyrir
reynslu sem á eftir
a6 hafa mikil trúar áhrif
á mig. Ég hef lesið mikið um
aði peysu og lét prjóna. Plútó-
peysuna. Svo kom hver peysan á
eftir annarri. Þetta er bara
spurning um aö finna vöru sem
fólk vill kaupa. Sem umboösmað-
ur fyrir Lúdó var ég i beinu sam-
bandi viö ungt fólk og ég hef reynt
að halda þvi. Annars er ég fyrst
og fremst bisnissmaður — ég er
að selja vöru sem fólkið vill
kaupa.
Ég skipti öllu i jákvæöi og nei-
kvæði. Jákvæða orkan i mannin-
um eða sú neikvæða. Ég tel þetta
brölt mitt eðlilegan meinað. Aö
framleiða eins mikiö af tfskufatn-
aði og mögulegt er, og sanna 'að
við erum ekki óhæfir i að búa til
fatnað á íslandi.
Þaö er jákvæö starfsemi, og
hefur i för meö sér sparnað
á gjaldeyri og skapar fólki at-
vinnu.Það hjálpar viðað búa
til bjóðfélag sem getur sjálft
framfleytt sér.Það gengur eng-
in atvinnubótavinnaupptillengd-
ar. Arösemin veröur að vera
númer eitt.”
Enginn hægri flokkur
á íslandi
„Það hefur ekki verið til nein
hægri stjórn á Islandi. Sá flokkur
sem lengst hefur veriö talinn til
hægri hefur aukið rikisumsvifin i
landinu meira en nokkurn tima
</Segðu mér áður en við förum að tala saman, hvaða
skoðun hefurðu á mér? Hvað hefurðu heyrt um
mig?"< var eitt það fyrsta sem Guðlaugur Bergmann
sagði þegar ég hitti hann að máli fyrir skömmu. Ég á-
kvað fyrir áfrýjunarorð hans að vera hreinskil-
inn, og sagði að ég héldi að hann væri plebbi. Við
„Gulli riki í Karnabæ" höfðum aldrei sést áður, en ég
hafði heyrt um hann sögur, eins og flestir aðrir og á
þeim byggði ég álit mitt—eins og f lestir aðrir.
„Sögurnar já," segir Guðlaugur. „Ég get sagt þér
eina ágæta. Ég sendi verslunarstjórana mina á
námskeið um daginn. Einn leiðbeinandanna þar hafði
heyrt nokkrar af þessum sögum og spurði tvær stúlk-
ur sem vinna hjá mér hvað væri til í þvi að ég svæfi
hjá öllum stúlkunum áður en ég réði þær. Þær skutu
þessu að mér, og ég svaraði náttúrulega að þær vissu
þá hverju þær ættu von á, því þær hefðu þá sloppið
hingað til!"
„Þetta er alltsaman öfund”
segir Guðlaugur þegar ég spyr
hann nánar útí sögusagnirnar og
plebbaimyndina. „Ekki þannig
að ég liti svo stórt á mig. Ég tel
hinsvegar að mér hafi gengiö vel ,
að mörgu leyti. Og ef einhverjum j
gengur vel þá ráðast allir á hann !
ag byrja aö rakka hann niður. j
Hver man ekki eftir sögunum um !
Gunnar Thor i forsetakosningun-
um? Þá heyrði maður alveg við-
bjóðslegan rógburö.
Þetta er raunar ekki óeðlilegt.
öfund og óhróður eru landlæg i
þessu landi, eins og allir vita. Það
er eins og aö þetta hverfi aldrei
héöan. Eins og öll þjóöin sé komin
af Gróu á Leiti. Hvaö helduröu að
hún skuldi til dæmis fjórmenning-
unum sem voru saklausir bendl-
aðir við Geirfinnsmáliö. Þessu
smjattaöi þjóöir.-, og skollans
blaðamennirnir á, jafnvel eftir að
búið var að sanna sakleysi þeirra.
Kjaftasögur
Agætt dæmi um hvernig kjaft-
æði hefur áhrif er, aö ég fæ jafn-
vel ekki veiðileyfi f laxveiðiám
vegna rógburðarsagna. Ég á aö
hafa verið að möndla meö net á
næturna i iaxveiðiánum og hver
veit hvað. Alltsaman öfund.”
Þaö þarf ekki að draga oröin
uppúr Guölaugi. Hann talar hátt
oghratt og kann greinilega ótelj-
andi sögur. Hann ólst tqjp á Sel-
fossi.
Alltaf í slagsmálum
„Ég ætlaði alitaf áö verða
sagnfræöingur eöa eitthvaö svo-
j leiðis. Ég hef alltaf haft intressu
• fyrir öllu gömlu. Að vita hvaðan
j maður kemur. Framtiðin er búin
til úr fortið og nútiö, eins og allir
vita.
En þaö var ölfusá sem dró alla
athygli manns að sér. Þar fékk
ég veiðidelluna. Ég er með mikla
laxveiðidellu. Fyrsta laxinn fékk
ég uppá svokölluðu efstasvæði i
ölfusá og notaði veiöistöng úr
bambus sem ég bjó sjálfur til.
Annars eru þetta mest minn-
ingar um strákapör af ýmsu tagi.
Svo átti ég heima i Ingólfi, húsi
beint framan viö Selfossbió. Ég
horföi oft úr glugganum heima
yfirgötuna, þegar voru böll i bió-
inu. Þá þurfti stóra og sterka
menn i dyravarðastörfin. Ég man
t.d. eftir Sigfús Sigurössyni og
Kolbeini Kristinssyni. Þeir höföu
nóg að gera. Þá var enginn al-
mennilegur maður nema hann
gæti slegist eitthvað. Þá var lika
skipt liðum. Eyrbekkingar héldu
t.d. hópinn á móti Selfyssingum
og svo framvegis. Og ef það komu
hópar úr Reykjavik, sameinaðist
Suðurlandsundirlendiö gegn
þeim. Þetta voru orönir þekktir
menn sumir hverjir. Þeir gengu
ekki framhjá grettistaki án þess
að lyfta þvi upp. Og þeir voru
alltaf i slagsmálum. Þá var sleg-
ist framundir morgun á böllun-
um. Núna væru þessir menn allir
settir i steininn viðstöðulaust.”
Alfreð Fióki og hryllingurinn
„Ég fluttist svo til Reykjavikur
og fór i Gagnfræðaskóla Vestur-
bæjar. Þar vorum við saman i
Guðlaugur Bergmann í Helgarpóstsviðtali
bekk Alfreð Flóki Nielsen og
Heinz Steinman.Hansivarægilega
sterkur. Ég man að viö fengum
allir tiu i teikningu. Hansi meö
sinar risa krumlur, og Alfreð
Flóki Nielsen með ekkert annað
en hryllingsmyndir. Allar hans
myndir voru frekar ógeðfeldar.
Jóhann Briem listmálari, sem
kenndi okkur teikningu, var van-
ur að spyrja hvort hann gæti ekki
teiknað eitthvað fallegt, þó ekki
væri nema einu sinni. Það var
stórkostlegt að horfa á Flóka
teikna. Hann einhvernveginn
grúföi sig yfir blaðið, byrjaði
kannski neðst i horninu á ein-
hverju skrimsli, fór svo efst á sið-
una og gerði annað þar, og svo
mættist óskapnaðurinn á miðju
blaðinu.
Eftir gagnfræöaskólann tók ég
próf inni þriöja bekk i Versló. Ég
var nú ekkert ægilega vinsæll
þar, vegna þess að ég var mjög
vinstrisinnaður. Ég gerði sömu
villu og margir aðrir góðir menn.
Þeir vilja jafna öllu milli manna
og halda að með.vinstri stefnu séu
þeir að þvi. Ég þurfti að læra af
reynslunni. Vinstri menn og
kommar hafa þaðeitt takmark aö
búa til stóra hópa, þar sem allir
eru jafnir. En einstaklingurinn
veröur að engu. öllu er mið-
stjórnað. Manneskjan lamast og
nær engu útúr sjálfri sér. Eins og
i Sviþjóö til dæmis. Þaö er búiö aö
lama þjóöina. Menn hafa ekki
iengur löngun til að gera neitt,
nema kannski að vera góöir á
skiðum.”
Harður vinstrimaður
„En ég var haröur vinstrimað-
ur á þessum árum, þó ég væri
aldrei skráöur i nein samtök. Ég
hef alltaf verið þrasgjarn og i
Versló voru svotil eingöngu
pabbakrakkar, sem voru skrifaö-
ir i Heimdall um leiö og þeir
gengu i skólánn. Ég var alltaf
uppi pontu. Þar komu aldrei upp
mál innan skólans að þau væru
ekki lögð úti pólitik og þá var ég
eina mótvægið.
Ég var óskaplega trúaður sem
barn. Fór með niu bænir á hverju
kvöldi þangað til ég varö 15 ára.
Þetta var náttúrulega vani og
innihaldiö orðið tómt. Svo þegar
ég kom i Gagnfræðaskóla Vestur-
bæjar varð Sverrir Kristjánsson
kennari minn i sögu. Hann var
trúmál, og engin heimspeki i
trúarformi hefur haft önnur eins
áhrif á mig og Yoga. Astæö-
an er eflaust umburðarlyndiö,
sem svo mikið er lagt uppúr.
Spursmálið er ekki hvaða tegund
trúarbragöa menn aðhyllast.
Þetta er eins og pýramidi. Það
skiptir ekki máli hvar menn byrja
aö klifra upp vegna þess að allir
mætast á toppnum. Það sem ég
þoli verst viö kristnina er forátta
á öörum trúarbrögðum, og
virðingarleysi fyrir einstaklingn-
um. 1 einstaklingnum býr nefni-
lega svo ofboðslegt afl og kraftur,
bara ef einstaklingurinn vill það
sjálfur.
Það er sameiginlegt öllum
öfgatrúarflokkum að vilja ná
völdum yfir einstaklingnum, með
ýmsum kennisetningum. Aö taka
einstaklinginn úr sambandi sem
kraft.”
fyrr. Það er ekki til nema mis-
munandi miklir vinstriflokkar á
Islandi. Þaö eru til hægri
öfl innan Sjálfstæðisflokksins en
þau hafa aldrei fengið að ráða
neinu. Þau eru nógu sterk til að
ná áhrifum, en það er fólk sem
ekki er i innsta hringnum. Aflið er
fyrir hendi en þar er bara hver i
sinu horni. Albert Guömundsson
tilheyrir ekki neinni kliku, en
hann hefur langsamlega mest
persónufylgi. Fólkið hefur þetta
afl, en það er bara ekki nýtt.
Nei, ég hef engan pólitiskan
metnaö. Sú pólitik sem hér er
stunduð, af þingmönnum og öðr-
um, vekur engan áhuga hjá mér.
Það var bara slysni að ég fór i
prófkjör. Ég var beðinn um það,
og þegar úti slaginn var komið
fann ég allt i einu, að maöur gat
farið að rifa kjaft, án þess að hafa
neitt sérstakt tilefni. Bara sagt
það sem manni lá á hjarta.”
Virðing fyrir peningum
„Saga heimsins er yfirfull af
afleiðingum þeirrar staðreyndar
aö auöur er forgengilegur, og fær-
ir litla sem enga hamingju. Ég
hef alltaf litið á peninga bara eins
og bil og bensin. Það er ekkert
hægt að gera með bilnum nema
maður hafi bensin. A sama hátt
þarf peninga til aö framkvæma.
Viröing min fyrir peningum nær
ekki lengra. En ég hef aldrei
fundið fyrir þvi að vera blankur.
Ef peningarnir voru ekki til þá
var bara að ná i þá. Ég átti einu
sinni ekki rúm til að sofa i. Ég
svaf á vindsæng. En maður hafði
aldrei áhyggjur af peningum.
Hvað er eiginlega að vera rik-
ur? Ég sagði einhverntima við
stúlku sem vinnur hjá mér og var
aö kvarta yfir þvi hve dýrt væri
að fá pössun fyrir börnin hennar
þrjú: „Hvað vildir þú leggja á
þig, ef þú þyrftir að borga fyrir
það i peningum, að fá að vera hjá
börnunum þinum?” Það eru til
önnur verðmæti en þau sem keypt
eru fyrir peninga.”
Fyrst og fremst
bísnissmaður
„Ég hef alltaf verið mikill sölu-
maður. Það var á árunum þegar
ég var umboðsmaður fyrir Plútó,
sem siðar varö Lúdó að ég hann-
Hvað græðir Karnabær
á þessu?
„Ég er afskaplega mikill hug-
sjónamaður, en á að sama skapi
erfitt með aö koma hugsjónum
minum i framkvæmd. Það er all-
staðar sama viökvæöiö: Hvað
græðir Gulli i Karnabæ á þessu?
Hvað skyldi Karnabær hafa upp-
úr þessp? Þú manst kannski eftir
keppninni um fulltrúa ungu kyn-
slóðarinnar. Það var ein af hug-
sjónunum minum. Þá vildi ég
breyta þessu hefðbundna
fegurðarsamkeppnisformi, og
láta persónuleika vera númer eitt
þegar velja átti sigurvegara,
hæfileika númer tvö og útlitið
númer þrjú. Fékk svo erlenda um
boðsmenn hljómsveita til að
hlusta á það besta i Islenskri
popphljómlist. Þetta var eyðilagt.
Vanþakklætiö var slikt aö ég
nennti bara ekki að standa
I þessu. Ég held varla
að þaö séu til eigin-
gjarnari menr, en
þessar poppstjörnu1
okkar. Það er
kannski eðlilegt.
Það eru allar pi-
ur utan i þessu, allar vilja gefa
þeim brennivin, og þeir verða lika
uppteknir af sjálfum sér. Þessir
strákar fara ungir úti þetta og til-
finningalega óþroskaöir, og það
er erfitt að koma heill út.”