Helgarpósturinn - 22.06.1979, Blaðsíða 18

f .t t
18
Föstudagur 22. júní 1979
—helgarposturinn._
GOTT HRÁEFM
Alþýöuleikhúsiö sýnir I Lindar-
bæ:
BLÓMARÓSIR eftir óiaf Hauk
Sfmonarson.
Leikstjóri: Þórhildur Þorleifs-
dóttir.
Leikmynd: Þorbjörg Höskulds-
dóttir.
Búningar: Valgeröur Bergs-
dóttir.Lög og textar: ólafur
Haukur Simonarson.
Ctsetningar: Hróömar Sigur-
björnsson.
Ahrifahljóö: Eggert Þorleifsson.
Leikarar: Guörún Gfsladóttir,
Helga Thorberg, Edda Björgvins-
dóttir, Guöný Helgadóttir, Sól-
veig Hauksdóttir, Kristln
Krist jánsdóttir, Elisabet B.
Þórisdóttir, Bjarni Ingvarsson,
Evert Ingólfsson, GIsli Rúnar
Jónsson, Edda Hólm, Sigrún
Björnsdóttir.
— Aörir aöstandendur: Fjöl-
margir.
I vetur laust upp þeim kvitti aö
Alþýöuleikhúsiö myndi ljúka leik-
árinu meö nýrri reviu, jafnvel
Reykjavíkurreviu og hugsuöu
áreiöanlega fleirien ég gott til aö
sjá hvort endurvakin yröi sú góöa
gamla „hefö”, ef nota má þaö
orö. En nú hefur oröiö annað
uppi: Alþýöuleikhúsiö hefur i
staöinn ráöist i metnaöarfyllra
viöfangsefni, þar sem er nýtt
islenskt „alvöruleikrit”, sviös-
verk sem lagaö hefur verið aö
þeim aöstæöum sem skapast i
þessu tiltekna leikhúsi. Sumpart
er valiö mjög skiljanlegt, m.a. út
frá þeim metnaöi sem nefndur
var. Og sumpart hefur lika tekist
ágætlega til.
Leikritiö Blómarósir fjallar um
mjög náinn íslenskan veruleik,
tekur á efni sem snertir mjög
marga og ætti aö snerta alla, þar
sem er aöbúnaöur og lff iönverka-
fólks (einkum kvenna), og þaö er
meira aö segja á köflum
skemmtilegt og tekst aö ná upp
dálitilli spennu. En þrátt fyrir
þessa góöu kosti, einsog drukkna
þeir dálitiö i ókostum.
Hiö fyrsta er aö leikritiö er of
langt. Þaö er hvorki nógu
spennandi né skemmtilegt til aö
standa undir þriggja stunda sýn-
ingu. Þetta er vel hægt aö
laga. Skrifa mætti Ut heil atriði
(t.d. feröina i Þórskaffi, heim-
Kristln Kristjánsdóttir, Edda Björgvinsdóttir og Gisli Rúnar Jónsson f
hlutverkum sinum f Blómarósum.
sókn Jóninu til foreldra sinna
o.fl.) og koma efni þeirra á fram-
færi i mjög stuttu máli i öörum
atriöum. Einstök atriöi mætti
lika stytta meö útstrik-
unum. Suma söngvana mætti
fella niöur, þótt aðrir séu aftur
óborganlegir.
I annan staö ætlar höfundur sér
aö gripa á of mörgum málum I
einu. Þess vegna veröur verkiö
um of sundurlaust.
Aö þessum aöfinnslum
brúsakarl hans væri á góöri leið
meö aö eyöileggja framtiö leikar-
ans, en meö frammistööunni i Viö
borgum ekki! og Blómarósum
hefur hann risiö eins og fuglinn
Fönix úr öskunni og gerst einn
snjallasti gamanleikari sem við
eigum,—Mér þótti llka sérlega
gaman aö sjá Sólveigu Hauks-
dóttur fara á kostum. Þaö er
leikkona sem ætti skiliö aö fá
viöameiri verkefni aö glima viö.
Aörir stóöu sig reyndar
]Æk
Wrim* Leiklist
eftir Heimi Pálsson

slepptum var eins og áöur sagði
margt gott i sýningunni. Persónu-
sköpun leikaranna var stundum
afbragö, þótt persónurnar séu dá-
litiö meö tætingslegum hætti frá
höfundarhendi. Þaömát.d. deila
um listræna kosti þess aö vera
annars vegar meö skopstælingar
eins og Má Blöndal forstjóra en
hins vegar natúraliskt teiknaöar
persónur eins og verkakonurnar.
Til þess aö móthverfurnar veröi
Ijósar þarna held ég veröi aö
beita sömu stilbrögðum viö báöa
aöila. En þetta er umdeilanlegt.
Sjálfsagt finnst höfundi fyrirbæri
eins og Már vera hlægilegt f eðli
sinu. Spurningin veröur þá bara
hvort ekki er verið aö deila á
pappirstigrisdýrsem engan bita?
Leikstjóri hafði greinilega lagt
mikla áherslu á persónusköpun —
og siöan einfaldlega tæknilegar
Iausnir mála. Þær hafa hreint
ekki veriö auðveldar, en mér sýn-
ist þær Þórhildur og Þorbjörg
Höskuldsdóttir hafi leyst sviös-
vandann eins og best varö gert.
Þaö er ekkert spaug aö koma öllu
fyrir i Lindarbæ, og stundum
hefði vitanlega veriö gaman aö
sjá raunsætt eða natúraliskt sviö
kringum þennan texta.
Af einstökum leikurum langar
mig einkum aö nefiia tvo. GIsli '
Rúnar Jónsson fór á kostum, og
þaö er aldeilis makalaust hver
stakkaskipti hafa orðiö á honum i
vetur. A timabili hélt ég að kaffi-
lika ágætlega, og kannski langar
mann mest aðnefna þær Guörúnu
Gisladóttur og Elisabetu Þóris-
dóttur.
Tónlist Olafs Hauks var oftast
mjög áheyrileg, og áhrifahljóö
sem Eggert Þorleifsson stóö fyrir
voru vandlega unnin og bráö-
nauösynleg.
Alþýöuleikhúsiö hefur átt góöa
spretti í vetur og sýnt áþreifan-
lega aö þaö á fullan rétt á
sér. Viötökur leikhúsgesta virö-
ast lfka hafa sýnt aö þaö er meira
en nóg pláss fyrir þetta
þriöja-leikhús I borginní
okkar. Vonandi láta aðstand-
endur þess ekki deigan siga meö
haustinu, og vonandi verður þá
búiö aö sniöa helstu vankanta af
Blómarósunum og gera þær aö
verulega góöu og nauösynlegu Is-
lensku verki.
Hljóðstúdíó-
ið opnað
í ágúst
KOT h/f, sem er samtök
nokkurra kvikmyndageröar-
manna er nú að setja upp tæki
i húsnæði þvi sem félagsskap-
urinn hefur tekiö á leigu i nýju
húsi Gisla Gestssonar viö
Skipholt. t bigerð er aö ljúka
endanlega uppsetningunni I
júli og þá veröur væntanlega
opnað i ágúst.
Aö sögn Sigurðar Sverris
Pálssonar verða þarna tæki til
hljóðblöndunar og hljóð-
setningar, auk klippiborös og
kaffistofu. Hljóöblöndunar-
tæki verða svipuö þeim sem
sjónvarpiö notar, en dálltiö
stærri.
Kot er samtök 16 kvik-
myndageröarmanna, en nú er
veriö aö bæta við nokkrum
mönnum og einnig auglýs-
ingastofum. Hugmyndin aö
baki stofnun samtakanna, ef
hægter aö kalla KOT þaö, er
aö skapa kvikmyndageröar-
mönnum aöstööu. Starfsemin
byrjaöi 1974 með kaupum á
klippiboröi, sem sföan hefur
veriö notað af meölimum.
Aö sögn Siguröar má búast
viöaönýjaáðstaðan veröi nýtt
„alveg þokkalega", en hún er
um 100 fermetrar.
1 húsinu sem Gfsli Gestsson
er aö byggja veröa auk þess
verslanir og fleira. — GA
t þessu húsi viö hliö Tónabiós veröur KOT tii húsa.
EKKERT ER NÝTT
Sú var tiöin, aö siöur og dálkar
Islenzkra blaöa voru fyllt efni og
myndum, sem tekiö var trausta-
taki, að ekki sé meira sagt, úr
erlendum blööum. Þetta var
efni, sem aörir áttu, sem aörir
höföu unniö og aörir áttu heiö-
urinn af.
Þetta hefur mikiö veriö aö
breytast til batnaðar. Blööin
hafa gert samninga við erlend
blöö og efnisdreifingarfyrirtæki.
Þannig á þetta auövitaö aö
vera. Þaö geta aldrei talist heiö-
arleg vinnubrögð, aö notfæra
sér verk annarra meö þessum
Kætti.
Þúsundir tslendinga lesa
vikuritin Time og Newsweek.
Blaðamenn Visis eru þar greini-
lega meötaldir. Fyrir nokkru
nánar tiltekið þriöjudaginn 29.
maf birtist þriggja dálka flenni-
fyrirsögn á fjóröu siöu Visis:
„Barnagæla 1 miöju kalda
striöinu”. Með þessu fylgdi ein-
dálka mynd meö innsettum
hálfdálki. Eitthvað fannst mér
ég kannast viö efni og mynd. t
vikuritinu Time, sem dagsett er
28. mai er þessi sama mynd meö
greininni „Bonbon Bomber”.
Viö nánari athugun er ljóst, aö
hér er nákvæmlega sama efni á
feröinni. Unniö og skrifaö af
starfsmönnum Time. Myndin er
og sú hin sama, merkt Ullsten
sem sjálfsagt er eigandi
höfundaréttar.' Blygöunarlaus
efnisþjófnaöur, svo hlutirnir séu
nefndir réttu nafni. Þaö væri sök
sér, og mannasiðir aö þessarar
fréttar væri getiö, og þá jafn-
framt heimilóa,Þaö er venja,
þegar vitnaö er i verk annarra.
Þaö hefur minnkaö mikiö, aö
dagblööin seildust tii efnisfanga
I Time og Newsweek, einfald-
lega vegna þess hve víðlesin
þessi rit eru hér. Þótt þetta
dæmi, sé nefnt hér, þá ber ekki
aö skilja þaö svo aö Visir sé á
einhvern hátt verri, að þvi er
þetta varöar en hin blöðin. Allir
hafa gert sig seka um þetta.
Man ég ekki betur en á forsiöu
lesbókar Morgunblaðsins hafi
einu sinni birst litmynd, sem
tekin var beint úr Time mjög
sérkennileg mynd, sem ekki var
um að villast hvaðan var tekin.
Eitt sinn færöi ég þaö I tal viö
einn af ritstjórum Time, hver
væri afstaöa þeirra til þess er
önnur blöö notfæröu sér efni
þeirra meö þessum hætti. Hann
svaraði efnislega á þá leiö, aö
þvf er Islenzk blöö varðaöi, þá
teldu þeir slíkt ekki stórmál.
Mundi slikt látiö ótaliö svo lengi
sem heimilda væri getið. Oöru
máli taldi hann gegna um
myndir, sem væru ótviræö eign
ljósmyndarans. Ekki hafa allir
þessa sömu afstöðu. Dönsk blöö
hafa til dæmis fáriö i mál viö
islenzk blöö, þegar efiii og
myndum hefur veriö stoliö með
þessum hætti. Ég á von á þvi, að
hvorki íslenzkir blaöamenn né
ljósmyndarar mundu una þvi aö
erlendir blaöamenn tækju
greinar þeirra og myndir
traustataki.
Alveg eins og Predikarinn
segir: „Þaö sem hefir gjörst þaö
mun gjörast, og ekkert er nýtt
undir sólinni” þá sér maður
oft sömu hugmyndirnar i dag-
blöðum og vikublöðum hér á
landi og erlendis. Stundum er
þaö auðvitað svo, aö menn gera
sömu hlutina án þess að vita
hver af öörum, en stundum er
þetta lika stoliö og stælt eins og
gengur og gerist. t laugardags-
blaöi Visis hefur um nokkurt
skeiö veriö fastur dálkur, sem
heitir „Ert þú I hringnum?”
Þetta er saklaust grin, sem
byggist á þvi, aö valin er mynd
af hópi fólks, einhversstaöar á
almannafæri. Hringur er
dreginn utan um eitt andlit, og
þeim innan hringsins gefinn
kostur á aö sækja tiu þúsund
krónur á ritstjórn blaösins. Til-
viljun veldur þvi aftur, áð enn er
hér rætt um Vfsi.
t Færeyjum er gefið út
Myndablaðiö Nú. 1 blaöi númer
níu, 6. árgangi bls. 29, er þessi
sami leikur. A færeysku heitir
hann „Er taö tú i
ringinum.” Heldur eru verö-
launin riflegri hjá frændum
okkar færeyingum, þvi hér eru
þau rúmlega 13 þúsund is-
lenzkar krónur. Allsendis skal
þaö ósagt látiö hver þaö er sem
Ert þú t hringnum?
- ef »vo er, þá ertu 10. OOO kr. ríkarií
stælir hvern i þessu tdviki. En
þaö er sem sagt ekkert nýtt
undir sólinni... .
Ég vissi satt að segja ekki
hvaðan á mig stóö veðriö þegar
ég las Morgunblaðið aö morgni
sunnudagsins tíunda júni.
A blaösiöu tólf blöstu ótíðindin.
viö: Sex dálka uppsláttur:
„Fyljaöi merina i óþökk eigand-
ans.” Fjórar flennistórar
myndir meö. Minna mátti þaö
ekki vera. Ég fékk mér meira
morgunkaffi og tók til óspilltra
málanna. Hér var .greinilegt
stórmál á ferðinni, mál, sem
blaö allra landsmanna taldi
ástæöu til aö helga sex dálka
rými á besta staö, á sjálfan
helgi- og hvildardaginn.
En hvilik vonbrigöi. t fyrsta
lagi haföi merin alls ekki veriö
fyljuö, þvi að dýralæknir hafði
komist i spilið aö beiðni eigenda
merhrossins. t ööru lagi var
þetta hundgamalt mál, hafði
BARNAGÆLA
JfHBJU KALDA
fRfBINU
gerst í október I fyrra. 1 þriöja
lagi kom svo I ljós viö lesturinn,
aö þetta var raunverulega deila
um þrjátiu og fimm þúsund
krónur.
Meö þessari metgrein eöa
frétt,mér er ekki enn ljóst hvort
var fylgdu myndir af aöal-
persónum þessa ástardrama,
graöfolanum, sem slapp úr
giröingunni, 'sem réyndar er
kölluö unghestagiröing (ég hélt
reyndar aö á islenzku væri ekki
til neitt sem héti „unghestur”,
þaö héti foli) og svo merinni
Freyju, sem segir aö fyljuö hafi
verið i óþökk eigandans, en sem
viö lestur greinarinnar,
reyndist alls ekki hafa veriö
fyljuö.
Raunar veröur að ásaka
Morgunblaöiö I þessu tilviki um
herfilegustu. hlutdrægni. Aðeins
er rætt viö eiganda merarinnar,
sem var fyljuö, en þó ekki
fyljuö, en hinsvegar ekki við
eiganda graöfolans, sem ekki
fyljaöi merina i óþökk eigand-
ans. Þetta getur blaö allra
landsmanna ekki látiö henda
sig.
En I samræmi við þær
ströngu venjur sem skapast
hafa um nafnbirtingu saka-
manna í blöðum hér á landi, þá
er Morgunblaöiö auðvitaö á
hárréttri linu, þegar þaö -birti,
nafn merarinnar, sem i þessu
tilviki var þolandinn, en sleppir
þvi aö birta nafn graöfolans,
sem I þessu tilviki var gerand-
inn. Hvaö sem þvi liður vonum
viö, aö þau hafi saman veriö
njótendur, enMoggann spyrjum
viö: Hvaö næst?