Helgarpósturinn - 05.10.1979, Side 1

Föstudagur 5. október 1979
Ríkisstjórnir frá stríðs-
lokum í sögulegu Ijósi
Fimm kunnir sagnfræðingar bregða á leik i Helgarpóstinum i
dag. Þeim var fengið það verkefni að leggja sögulegt mat á ailar
rikisstjórnir sem setið hafa hér á landi frá stríðslokum og helst áttu
þeir að gefa þeim einkunn á skalanum 1 til 10. Utkoman er fróðleg
og eins og vænta má dregur hún nokkurn dám af póiitfskri hug-
myndafræði viðkomandi manna og sögulegum áhugamálum.
Sumir viku sér undan þvi að einkunnagjöf sinni mjög mið af
gefa nokkra einkunn. Egill Star-
dal segir t.d.: „Við höfum haft
s.n. þingræðisstjórnir siðan 1944
og kallað þær I gamansemi
ýmsum nöfnum, en I raun og
sannleik hefur þetta verið sama
rikisstjórnin alla tið...” Ingólfur
Þorkelsson leitast fremur við að
skilgreina hverja stjórn fyrir
sig og gefur þeim gjarnan nöfn
— kallar Geirsstjórnina t.d.
„Vonina sem brást” og stjórn-
ina sem nú situr „Kærleiks-
heimilið”.
Vilmundur Gylfason og Hann-
es Hólmsteinn Gissurarson eru
báðir hrifnastir af Viðreisn-
inni og gefa henni hæstu einkun-
ina en vinstri stjórnirnar eiga
hins vegar ekki upp á pallborðið
hjá Hannesi. Báðir taka i
þvi hvernig rikisstjórnunum
hefur tekist i glimu sinni við
efnahagsmálin.
Allt annað viðhorf kemur
fram hjá Birni Þorsteinssyn.
Hann leggur áherslu á haf-
réttarmálin og segir um lyktir
þeirra*. „Þetta voru stærstu
sigrar okkar frá upphafi vega
og raun mikilvægustu sigrar,
sem nokkur smáþjóð hefur
unnið á margfrægu og her-
væddu heimsveldi. Sjálfsstæöis-
baráttan var algjör barnaleikur
hjá þvi örlagatafli sem islenskir
stjórnmálamenn þreyttu þá við
heimsdrottnana og skákuöu
þeim út af Islandsmiðum.”
Það er þvi kannski
ekki að undra að bæði ■ - A
Ólafia og Geirsstjórn fá 1 10
hæstu einkunn hjá Birni.”
„Ég held bara að bílarnir
hafi gert landann vitlausan”
Isleifur Sigurjónsson heitir maður og heldur til f Kaupmannahöfn. í
fjörutiu og sex ár hefur hann veriö á heimleið en misst af Gullfossi
þrisvar sinnum. Og þar sem Gullfoss er nú hættur að ganga, kemur
hann varla heim úr þessu.
Flestir hafa sennilega verið búnir að gleyma Isleifi, þegar Halldór
Laxness endurreisti hann i bók sinni tJngur eg var. „Ég hef sjaldan
kynnst öðrum eins öðlingi og þessi maður hefur áreiðanlega verið fyrir
guði og er enn,” segir Laxness þar. Hann segir lika frá þvi hvernig
isleifur hafi liklega orðið fyrstur hérlendra manna til að færa sér
danska sósialinn i nyt til lifsviðurværis.
Magnús Guðmundsson, blaöa-
maður i Kaupmannahöfn, leitaði
ísleif nýlega uppi fyrir Helgar
póstinr^á elliheimili og tók gamla
manninn tali. 1 þessu viötali segir
Isleifur frá kynnum sinum af sjö-
landakonum, hvernig hann
drabbaði með sénium, greifum og
stórskáldum og vináttu sinni við
Halldór Laxness, sem hann spáði
nóbelsverðlaununum löngu áður
en Laxness varð spámaöur I eigin
föðurlandi.
Meðfylgjandi mynd prýðir her-
bergi Isleifs á elliheimilinu og er
eina myndin sem til er af þeim
vinunum — Halldóri Laxness
(t.h.) Jóni Pálssyni
frá Hlið, sem er I miðiö I 1 9 1
og tsleifi Sigurjónssyni.
81866
Helgarpósturinn
islenskum fangelsum:
6M0«/. fSNGA A UHA-
HRMINI A IVFIAGIÖF?
Fyrrum fangi á Litla-Hrauni fullyröir að 90% fanganna séu alkóhól-
istar og annar heimildarmaður Helgarpóstsins telur að 80% fanganna
fái svcfnlyf sköffuð af fangelsislækni inni á vinnuhælinu. Að auki séu
60% fanga á róandi lyfjum.
Fangelsislækmrmn a Litla-Hrauni segir lyfjagjafir til fanga ekki
mjög almennar, enda þótt þorri fanga sæki það fast að fá einhvers
konar lyf. Þó segir læknirinn, Brynleifur H. Steingrimsson að 1 vissum
tilvikum séu lyfjagjafir nauðsynlegar. Hann „reyni aö lina þjáningar
manna — en refsi þeim ekki.”
Þeir fangar sem fá lyf, séu þeir
sem eiga erfitt með svefn, eru
þunglyndir og fullir angistar og
loks þeir sem eru bókstaflegá
sjúkir á geði. Inni á Litla-Hrauni
eru nefnilega vistaðir menn sem
ekki eru sakhæfir og ættu heima á
geðsiúkrahúsi.
Enginn samastaöur er fyrir
hendi á Islandi fyrir sjúka saka-
menn. Kleppspitali neitar að taka
við mönnunum og heilbrigðis-
ráðuneytið og dómsmálaráðu-
neytið geta ekki komið sér saman
um það hvor beri ábyrgð á vistun
þeirra. A meðan yfirvöld kasta
boltanum sin á milli, er Litla-
Hraun samastaður geðsjúklinga,
stórglæpamanna og smáhnupl-
ara. Allir þessir undir sama þaki
þótt i raun eigi þeir fátt saméigin-
legt.
Fangar þefa af Jötungripi til aö
komast i vimu, dópi er smyglað
inn I fangelsið og fangar reyna
eftir megni að misnota lyfjagjafir
læknis.
Þetta, meðal annars, hefur
Helgarpósturinn eftir
öruggum heimildum i ¥ n A
umfjöllun á lyf janotkun I ‘ I
i íslenskum fangelsum.

RÍKISSAKSÓKNARI.
RANNSAKAR NÍGERIU-
MÚTURNAR
Þórður Björnsson rlkis-
saksóknari hefur tekið þá
ákvörðun að rannsaka
meintar mútur skreiðarselj-
enda I Nigeriu, en það var
Helgarpósturinn sem vakti
athygli á þeim viðskiptum.
Eftir að hafa fengið i hendur
núna i vikunni þau tölublöð
'Helgarpóstsins, þar sem um
málið var fjallað, lét rikis-
saksóknari bóka upplýsingar
HP, sem innkomiö
mál og ihugar hann
nú næstu skref 1
málinu.