Helgarpósturinn - 30.11.1979, Blaðsíða 8

Helgarpósturinn - 30.11.1979, Blaðsíða 8
8 he/gar pásturinn- utgefandi: Blaðaútgáfan Vitaðsgjafi sem er dótturfyrirtæki Alþýðublaðs- ins. en með sjálfstæða stjórn. Framkvæmdastjóri: Jóhannes Guð- mundsson. Ritstjórar: Arni Þórarinsson, Björn Vignir Sigurpálsson. Ritstjórnarfulltrúi: Jón Oskar Haf- steinsson. Blaðamenn: Guðjón Arngrímsson, Guðlaugur Bergmundsson, Guðmund- ur Arni Stefánsson og Þorgrimur Gestsson. Ljósmyndir: Friðþjófur Helgason. Auglýsingar: Elín Harðardóttir. Gjaldkeri: Halldóra Jónsdóttir Dreifingastjóri: Sigurður Steinarsson Ritstjórn og auglýsingar eru að Siðu- múla 11, Reykjavík. Simi 81866. Af- greiðsla að Hverfisgötu 8-10. Símar: 81866, 81741, 14900 og 14906. Prentun: Blaðaprent h.f. Askrift (með Alþýðublaðinu) er kr. 4.000.- á mánuði. Verð i lausasölu er kr. 200. eintakið. Fleiri kosningar Nú, þegar skafrenning yfir- standandi kosningabaráttu fer senn aö lægja, fer ekki hjá þvi aö allir hugsandi menn taki að Ihuga alvarlegá þá stööu sem upp er kotnin i islenskum kosningamál- urn. Nefnilega: Er ekki tímabært að hefja endurmat á fyrirkomu- lagi kosninga og kosningabaráttu meö hliösjón af reynsiu siöustu vikna? Krafa okkar (þ.e. hugsandi manna) hlýtur að verða: Fleiri kosningar, fastákveöinn kosningadagur á hverju ári og styttri kosningabarátta. Fyrstu kröfuna verður aö setja á oddinn. Kosningar árlega er lágmark, og mætti til aö byrja meö taka upp þrettán mánaöa regluna. Hún hefur þannkost, aö kjördagur færist til á hverju ári á meöan verið er aö finna heppi- legan og varanlegan kosninga- dag. Að sjálfsögöu skal stefnt aö þvi, að kosningadagurinn verði i lok þess timabils, sem allir lands- menn geta verið sammála um, aö sé snjóþyngsta tímabil vetrarins. Eölilegt er, að þetta mál veröi faliö nefnd, sem skipuð yröi fulltrúum Vegagcröarinnar, Veðurstofunnar, Flugbjörgunar- sveitarinnar og fulltrúum frá frambjóðendum. Þegar nefndin hefur skilaö áliti skal taka upp fast tólf mánaða kjörtimabil og kosningadagurinn settur i almanök landsmanna. Árlegar kosningar hafa þann kost, að frambjóðendur fá meiri þjálfun i kosningabaráttu, og ennfremur er minni hætta á aö þeir gleymi loforöum sinum á kjörtim abilinu og hvaða frrmvörp þeir sömdu á siöasta kjörtímabili. Þetta ætti lika aö veröa til þess að fleiri fengju kost á aö reyna sig á þingi,og sem flestir aö komast I ráöherrastólana. Þó verður að foröast allar leifturáætlanir i þessum efnum. Skynsamlegast er aö stefna að þvi, aö allir þeir sem náö hafa kosningaaldri 1. desember n.k. komist á þing inn- an 30 ára. Þannig ætti smám saman að aukast skilningur á milli Alþingismanna og almennings. Kosningabaráttan ætti ekki aö vera lengri en ein vika hverju sinni. Þaö hlýtur aö leiöa til þess, aö frambjóöendur segja einungis þaö sem þeir meina, en sleppa hinu. Haráttan um vinnustaöina ætti að veröa skýrari. Það mætti einfaldlega úthluta flokkunum sinum vinnustöðum þangaö til svo verður kom ið, að hver flokkur á sína tryggu vinnustaði. Eftir þaö ætti vinnustaðapólitikin aö ganga af sjálfu sér. Reglubundnar árlegar kosn- ingar er réttlætismál allra unnenda lýðræöis. Kosningar eiga aö vera stærsta hátiö ársins I hverju lýðræöisríki — I staö jólanna. Gleöilegar kosningar. — ÞG VIKUR Senn fer að siga á seinnihluta þessarar kosningabaráttu, einnar hinnar stystu: sem Islandssagan kann frá aö greina. Undanfarnar vikur hefur þjóöin verið á valdi vimugjafa þess sem sennilega er hvað mest um hönd hafður á landi hér, það er að segja stjórnmálum. Ekki bar þó vimugjafa þennan mikiö á góma i viku þeirri sem efnt var til undir nafninu ,,Vika gegn vimugjöfum”, og lands- menn enduðu á verðugan hátt fyrsta vetrardag. Kosningabar- áttan fór hægt af stað hér norðan- lands en hefur talsvert harðnað hina siðustu daga. Hér á Akureyri hefur hún sifellt meir tekið á sig mynd einvigis þeirra flokks- bræðra Jóns G. Sólnes og Hall- dórs Blöndal. A götunum er mað- ur yfirleitt ekki spurður hvort maður hyggist kjósa ihald, krata, framsókn eða komma. Miklu frekar: ,,Kýstu Sólnes eða Blön- dal?”. Báðir sækja fram af hinu mesta kappi og fylgismenn beggja liggja ekki á liði sinu. Stuðnings- menn hinna flokkanna standa svo álengdar og fylgjast spenntir með hinum harðvitugu bræðravigum þeirra Sjálfstæðismanna. A þessu stigi málsins er ómögulegt um þaö aö segja hvor uppi stendur að orrustu lokinni og hugsanlega falla báðir i valinn, en það verður í VÍMU að telja i hæsta máta ósennilegt að báðir verði uppistandandi að leikslokum. En ef annarhvor ber gæfu til að bera sigur úr býtum myndi ég þó persónulega miklu frekar veðja á Sólnes og ber þar margt til. Jón G. Sólnes hefur get- ið sér mjög gott orð sem skelegg- ur þingmaður sinnar heima byggðar, og hann hefur sýnt það að hann hefur verið reiðubúinn að fórna hagsmunum flokks sins fyrir hagsmuni heimabæjar sins og kjördæmis og má sem dæmi um það nefna Landsvirkjunar- málið. Hann naut einnig mikilla vinsælda meðan hann var banka- stjóri Landsbankans á Akureyri. Með honum eru á lista margir valinkunnir menn og má þar nefna Sturlu Kristjánsson fræðslustjóra og Friðrik Þor- valdsson sem mikils álits naut meðal nemenda sinna i Mennta- skólanum er hann kenndi þar, og nýtur nú trausts og álits sem for- stjóri Norðlenskrar Tryggingar. Ekki svo að skilja að neinir auk- visarsitji á hinum opinbera lista Sjálfstæðisflokksins. Þar er fremstur i flokki Lárus Jónsson sem vakið hefur á sér athygli fyrir hagfræðikenningar sfnar t.d. um byggðakjarna og mikil- vægi þeirra. Það sem einkum vinnur gegn Jóni Sólnes i kosningabaráttunni Föstudagur 30. nóvember 1979hal/jarpncztl irínn fleiri áttum. Framboð hans er litið hornauga af hinum flokkun- um þrem. Astæðan er sú að i þeim öllum er rikjandi meiri eða minni ánægja með skipun framboöslist- anna. Vitað er að þó nokkrir kjós- endur þessara flokka munu kjósa Sólnes „i' mótmælaskyni”. S-list- inn verður þvf eins konar ,,,rusla- kista” fyrir allskonar óánægjuat- kvæði, en vera kann að þau verði svo mörg að þau komi Sólnes á inu. Sólnesframboðið mun að sjálfsögðu koma Sjálfstæðis- flokknum langverst, en eins og áður segir kemur það einnig illa við hina flokkana. Sennilega verður það Framsókn sem kemur einna best út. Telja má liklegt að hún vinni nú aftur mann þann sem hún tapaði i siðustu kosning- um, ekki sist ef þeir Sólnes og Blöndal fella hvor annan. Telja má vist að Alþýðuflokkurinn tapi er að sjálfsögðu hið fræga sima- reikningamál, sem eins og alþjóð er kunnugt varð orsök að sér- framboði hans. Stuðningsmenn hins „opinbera” lista Sjálfstæðis- manna hampa þvi lika óspart. Segja má að kjörorð Sjálfstæðis- manna hér á Akureyri sé „Leiftursókn gegn Sólnes”. Um hina leiftursóknina heyrist frem- ur litið talað i þeim herbúðum, enda er hún búin til af mönnum „fyrir sunnan”. En að S-listanum er sótt úr þing og er það i hæsta máta kald- hæðnislegt ef þessi „sjálfstæðasti allra sjálfstæðismanna” kemst á þing á allt ööru en hefðbundnum atkvæðum Sjálfstæðisflokksins. Það er einnig ijóst aö ýmsir munu kjósa S-listann af byggðaástæð- um. Á hinum framboðslistunum er ekki mikið um Akureyringa og kann það að vega þungt á metun- um hjá mörgum er þeir ákveöa atkvæði sitt. Þaðerannarserfitt að spá fylgi einstakra flokka hér i kjördæm- Akureyrar- póstur frá Reyni Antonssyni NAFN: Þú? STAÐA: Háttvirtur kjósandi. FÆDDUR: Fyrir amk. 20 árum. HEIMILI: Island. FJÖLSKYLDUHAGIR: Litasjónvarp, frystikista, vísitölumaki og tvö visitölubörn. BIFREIÐ: Fólksbíll. ÁHUGAMÁL: Lífsgæðakapphlaupiö. „Er ekki sami rassinn undir þeim öllum” Er þaö ekki fagnaöarefni fyrir þig og þina fjölskyldu aö fá nú aftur tækifæri aö kveöa upp dóm yfir landsstjórninni? „Ja, ég veit það nú eiginlega ekki.” Af hverju? „Það var nú ekki ég sem bað um þessar kosningar. Það voru kratarnir. Satt að segja kemur þetta sér ekkert alltof vel fyrir mig.” Hvernig þá? „Þú veist hvernig þetta er. Jólin koma. Ég átti til dæmis að vera i laufabrauðsskurði núna um helgina hjá tengdamömmu. Nú raskast það allt saman. Tengdamanna þarf vist að vera að vinná i einhverri kjördeild- inni og svo heimtar tangdapabbi af mér bilinn i smölunina. Ég veit ekki hvernig fer yfirleitt með laufabrauðsskurðinn. Um næstu helgi get ég það ekki — þarf að fara til rjúpna og helg- ina þar á eftir förum við til Kanarieyja, ég og fjölskyldan. Ætli við verðum ekki bara af laufabrauðinu. Svo er annað sem mér finnst hálfgert hneyksli. Ég er nýbúinn að fá litasjónvarp og svo er ekkert nema pólitik i sjónvarpinu. Þeir eru nú best geymdir i svarthvitu þessir pólitikusar.” Hvað meö sjálfan þig. Leggur þú ekkert af mörkum til kosn- inganna? „Nei-ei. Ætli maður kjósi einu sinni”. Kýstu ekki? Finnst þér þaö ekki algjört ábyrgöarleysi? „Kannski má segja það. En ég ber ekki ábyrgð á þvi hvernig þessir herrar stjórna landinu. Það er þeirra verk en ekki mitt.” En ekki er þér sama hvernig landinu er stjórnaö og hverjir stjórna þvi? „Nei auðvitað er manni ekki Atkvæbakeppninni er að ljúka og frambjóöendurnir eru nú komnir á beinu brautina. Þeir eru flestir aö. niðurlotum komnir eftir átökin sibustu daga, þar sem þeir hafa keppst viö aö kynna sjálfa sig og stefnu flokka sinna. A vinnustöö unt, i kaffisamsætum, á diskótekum, i heimahúsum og á framboösfundum hafa þeir leitt saman hesta sina og verið spuröirspjörunumúr um stefnur og stefnuleysi, um glappa- skot og svikin loforð. Hákarli þykir sem þjóöin ætti aö vera oröin sæmilega upplýst um stefnur og sjónarmið flokkanna og baráttumál einstakra frambjóöenda. En þaö er hlutverk hins háttvirta kjósanda aö fella hinn endanlega stóradóm yfir frammistööu flokka og frambjóöenda, en i allri umræöunni undanfariö hefur alveg glcymst aö spyrja hann hvaö hann raunverulega vill. Or þessu verður nú bætt — frambjóöend- um til upplýsingar. Hákarl tekur háttvirtan kjósanda til yfir- heyrslu: sama. En hvað getur maður gert? Þetta virðast eintómir vesalingar og aulabárðar sem veljast i pólitikina núna. Og veldur hver á heldur.” Nú eru pólitikusarnir bara venjulegt fólk eins og þú og ég. Er hægt að gera meiri kröfur til þeirra en þú gerir til dæmis til þin? „Já, þeir þykjast vera eitt- hvað þessir karlar. Annars væru þeir nú varla að gefa sig i þetta. En þeir eru svo uppteknir af að niða hver annan að þeir mega ekki vera að neinu ööru.” Væri þá landinu betur stjórn- að, ef þú réöir sjálfur? „Varla gæti það versnað” Hvað er til marks um það? „Nú, ég veit bara að mér hef- ur tekist bærilega að framfleyta mér og minum. Reisti sjálfur húsið sem ég á i svita mins and- lits, keypti bilinn sem ég á án þess að þurfa að fara á rikisjöt- una til þess. Ég hef aö minnsta kosti ekki þurft að taka erlend lán hingað til til að reka heimil- ið.” En hvað á þá aö gera? Hver eru þin úrræði? „Min úrræði? Ég myndi t.d. byrja á þvi sem allir eru að tala um að þurfi að gera. Kveða nið- hákarl ur verðbólguna — mestu mein- semd islensku þjóðarinnar i eitt skipti fyrir öll. Ég mundi svo lækka skattana en hækka kaup hinna lægst launuðu. Fella niður allar niöurgreiðslur og lækka vöruverðið, sérstaklega á bú- vörunni, sem er orðið alveg hrikalega hátt. Nú, gefa verð- myndunina frjálsa og taka visi- töluna úr sambandi. Taka fyrir alla erlenda skuldasöfnun og borga upp allar þessar erlendu skuldir. Þetta eru orðnar næst- um tvær milljónir á hvert mannsbarn i landinu. Lækka vextina af lánum en hækka vextina af sparifé. Og herinn á brott — nema þá að kaninn vildi borga vel fyrir að vera hérna. Annars væci auðvitaðhætta á að Rússinn kæmi.” Stendur enginn af pólitíkusun- um núna upp úr aö þinu mati? „Æ, ég veit það svei mér ekki. Það væri þá helst Óli Jó. Hann er svona einna skemmtilegast- ur.” En eru það nú ekki fremur gerðir manna en skemmtileg- heit sem skipta máli? „Ég veit það ekki. Ég hef nú ekki oröið var við neinar gerðir hjá einum eða neinum hingað til. En hitt veit ég að skemmti- legir menn eru skemmtilegri en leiðinlegir menn.” Nú hafa allir flokkar lagt fram sínar stefnuskrár — íhald- ið meö leiftursóknina, kratar meö jafnvægisstefnuna, komm- ar meö kaupránsvörnina og framsókn meö framsókn til framfara. Ætlarðu ekki að taka neina afstööu til þessara mis- munandi stefna? „Er þetta ekki allt sami grautur i sömu skál — sami rassinn undir þeim öllum. Það hefur mér nú helst sýnst. Annars hef ég ekki kynnt mér þessar stefnur sérstaklega. Hef annað og betra við timann að gera.” Og sem sagt — ætlar ekki aö kjósa um helgina? „Helst ekki, ef maður á annað borð fær frið fyrir þessum kosn- ingasmölum öllum saman. Annars... það má svo sem vel vera að maður renni við á kjör- stað um leið og maður skutlar bilnum til tengdapabba. En það er bara til að hafa friðl’Hákarl

x

Helgarpósturinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Helgarpósturinn
https://timarit.is/publication/47

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.