Helgarpósturinn - 11.01.1980, Side 8

8
—helgar
pásturinrL_
utgefandi: Blaðaútgáfan Vltaðsgjafi
sem er dótturfyrirtæki Alþýðublaðs-
ins, en með sjálfstæða stjórn.
Framkvæmdastjóri: Jóhannes Guð-
mundsson.
Ritstjórar: Arni Þórarinsson, Björn
Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Jón Oskar Haf-
steinsson.
Blaöamenn: Guðjón Arngrfmsson,
Guðlaugur Bergmundsson, Guðmund
ur Arni Stefánsson og Þorgrímur
Gestsson.
Ljósmyndir: Friðþjófur Helgason.
Auglýsingar: Elin Harðardóttir.
Gjaldkeri: Halldóra Jónsdóttir
Dreifingastjóri: Sigurður Steinarsson
Ritstjórn og auglýsingar eru að Siðu-
múla 11, Reykjavík. Simi 81866. Af-
greiðsla að Hverfisgötu 8-10. Símar:
81866, 81741, 14900 og 14906.
Prentun: Blaðaprent h.f.
Askrift (með Alþýðublaðinu) er kr.
4.500,- á mánuði. Verð í lausasölu er
kr. 300,- eintakið.
Sjónarröndin
Ég held að þaö sé frekar gæfu-
legt og gáfulegt aö viö lá tum okk-
ur þaö vel lynda aö viö vitum ekki
allt. Samt hef ég á tilfinningunni
aö viö séum sí og æ aö reyna aö
sanna hiö gagnstæða. Svo viö tök-
um dæmi: Eitt af þvi sem við vit-
um ekki mikið um er framtiöin.
Hins vegar, i tilefni af þvl aö ekki
er meö góðu móti unnt aö segja
meira I tilefni af barnaárinu, er
allt morandi I jónum og gunnum
sem þykjast hafa umboö til þess
aösegja fyrir um nýbyrjaö ár eöa
jafnvel áratug. Upp er komiö nýtt
lykilorö aö samtimanum: Spá.
Og það segir auðvitaö meira um
samtimann en framtimann.
Varla er hægt aö tylla niöur
tám fyrir spám. Oll svokölluö
tjáskipti (þaö orö nær vel stirö-
leikanum I þeim skiptum um
þessar mundir) viröast meira og
minna orðin spáskipti. Annars
vegar eru það allra handa
fræðingar og forkölfar sem af
vlsindalegri hógværö nefna slnar
spár áramótahugvekjur. Þeirra
spár ganga útfrá því aö svona
muni fara ef ekki veröi gert þetta
eða hitt til aö koma I veg fyrir
þaö. Þetta má flokka undir tölvu-
spár. Hins vegar eru þaö svo
vöivuspárnar. Þær ganga útfrá
þvi aö svona muni fara hvort sem
þetta eöa hitt er gert til aö koma I
veg fyrir þaö eöa ekki. Svo geysi-
legt framboð er nú af berdreymn-
um völvum sem rýna I alheims-
lófann og annað hvort spá nýjum
messiasi eða nýjum dómsdegi
eöa nýjum eiginmanni handa Bi-
öncu Jagger.aö fátt er meira rætt
og reifaö af læröum og leikum en
öll þessi tiöindi sem eftir eiga aö
gerast.
Nú hef ég alltaf veriö frekar
veikur fyrir þvl sem ekki er hægt
aö skoöa I smásjá, skýra út I
hörgul, skilgreina og flokka, þ.e.
þvi sem nýjasta tækni og vlsindi
ná ekki tangarhaldi á. Mér hefur
til dæmis lengi þótt gaman aö
hugmyndinni gömlu um drauga.
Vona bara I lengstu lög aö hvorki
takist aösanna né afsanna tilveru
þeirra. Sama er aö segja um
fyrrbæri eins og til dæmis Loch
Nessskrimsliö, háþróuöu vits-
munamaurana grænu I öörum
sólkerfum, skoffln og skugga-
baldraaf ýmsu tagi. AHt er þetta I
minum huga einkar elskulegt liö,
einmitt vegna þess aö þaö þarf
hvergi aö vera til nema I fantasiu
hvers og eins. Barnslegt, upp-
runalegt hugmyndaflug þarf á
öllu þvls vigrúmi og athafnas væði
og halda sem finnanlegt er, eins
og nú er aö þvi þrengt úr öllum
áttum með sérfræöilegu eöa hug-
myndafræöilegu malbiki. Sú til-
vera er dauöhreinsuö, lifvana þar
sem allt er á hreinu. DálitU my-
stik er llfinu jafn nauösynleg og
plokkfiskur er óætur án pipars, aö
sögn sælkera.
Hvaö boöar nýárs blessuð sól?
Hvað er bakviö ystu sjónarrönd?
Þannig spuröu skáldin. Og þaö er
allt I þessu flna frá Klna aö
spyrja. En þegar völvurnar og
tölvurnar þykjast finna svör og
fjöldi fólks gripur dauöahaldi I
þau s vör, þá er piparinn farinn aö
halda aö hann sé plokkfiskur.
Sem er misskilningur.
Látum framtlðina I friöi. Hún
skilar sér. Eöa eins og draugur-
inn sagöi:
Skemmtilegt er myrkriö.
—AÞ.
Föstudagurinn 11. janúar 1980.
he/garpásfurinrL_
Málamynda stjórnarmynd-
unarviðræöur Geirs Hallgrims-
sonar formanns Sjálfstæðis-
flokksins eru almennt taldar
endanlega renna út i sandinn nú
um helgina. I raun hafa þetta
ekki verið neinar alvarlegar
stjórnarmyndunarviöræöur,
heidur óákveðnar þreifingar
Geirs við forystumenn i öðrum
flokkum. NU hefur komið
berlegar I ljós en áður hve staða
Geirs i flokknum er i raun og
veru veik, og sagt er að
Geirs-klikan svokallaöa hafi enn
minnkað nU sfðustu daga, en öör-
um I flokknum vaxið ásmegin. Ef
það er satt að Matthias A.
Mathiesen fyrrverandi fjár-
málaráðherra sé genginn Ur
skaftinu i liði Geirs, er það ljós-
ari vottur en margt annaö hve
þessar stjórnarmyndunaráþreif-
ingarkönnunarviöræöur GEIRS
hafa spillt fyrir innbyrðis i Sjálf-
stæðisflokknum. NU eru menn
ekki eins heitir og áöur Ut i Gunn-
ar Thoroddsen, eftir að hann gaf
eftir formennskuna i þingflokkn-
um. Ólafur G. Einarsson nýkjör-
inn formaður þingflokksins, hef-
ur að visu ekki myndað neina
nýja fylkingu þar á bæ, en
minnkandi völd Gunnars
Thoroddsen hafa haft i för með
sér aö hann á sér nU færri óvini
en áður.
Einn á báti
Úr fjarlægð viröist sem Geir
Hallgrimsson sé einn á báti i
þessum þreifingumsínum. Hann
talar einn viö leiðtoga annarra
flokka, ekki aðeins formennina
heldur og aöra, eins og vikið var
að hér um siðustu helgi. Þrátt
fyrir aðGeir hafi leitað niður eft-
ir röðum leiðtoganna hefur hann
litlar undirtektirfengiö, eöa alla-
vega ekki þær undirtektir að
hann hafi treyst sér til að boða
viöræðunefndir einstakra flokka
til raunverulegra viðræðna um
myndun meirihlutastjórnar, eins
og hann hefur umboð til. Eftir að
hafa hugsað ráð sitt umsiðustu
helgi mun Geir ásamt nánustu
samstarfsmönnum slnum
(hverjir sem þeir eru) hafa
hugsað að eina leiöin út úr þeim
ógöngum sem hann er kominn I
með þreifingar sinar, væri að
boöa alla formennina til fundar
undir yfirskini myndunar þjóð-
stjórnar. A fyrsta fundinum var
ekkert lagt fram sem hægt var
að festa hönd á, en daginn eftir
kom að visufurðulegt plagg með
úttekt á tillögum annarraflokka.
Enn bólaði ekkert á tillögum
Sjálfstæðisflokksins sem við-
ræðugrundvelli. Jónas Haralz
Landsbankastjóri og áhrifa-
maður i Sjálfstæðisflokknum
mun að visu hafa dundað sér við
það yfiráramótin, að láta á blað
nokkrar óútreiknaðar tillögur
um efnahagsmál. Jónas var sem
kunnugt er forstööumaður efna-
hagsstofnunarinnar, sem var
einskonar forveri Þjóðhagsstofn-
unar og hluta Framkvæmda-
stofnunar. I þann tið var Jónas
aðalefnahagsráðunautur rikis-
stjórna, hverju nafni sem þær
nefndust, svona rétt eins og Jón
Þjóðhagi er núna. Hlutverk
þessara manna er að reikna út
tillögur stjórnmálamanna á
stjórnarmyndunartimum, en
þegar mynduð hefur verið stjórn
leggja þessir áhrifamiklu
embættísmenn f ram efnahagstil-
lögur sem byggðar eru á kaffi-
bollasnakki ráðamanna i það og
það sinn. Út á þjónustulund sina
fékk Jónas Haralz bankastjóra-
embættið I Landsbankanum, eða
hvort hann var byrjaður að láta
að sér kveöa I Sjálfstæðisflokkn-
um áöur?
Út á þetta tómstundagaman
sitt um áramótin komst Jónas
Haralz svo i undirnefnd þreif-
ingaviöræönanna til að athuga
tillögur sjálfs sin og annarra
flokka. Ekki mun ánægja
þingmanna Sjáifstæöisflokksins
hafa aukist þegar þeir fréttu um
þetta spil Geirs og Jónasar.
Moggadraumurinn
búinn
Ekki er annaö sýnna en
nýsköpunarstjórnarhugmyndir
Morgunblaðsins séu búnar að
vera, með þessum þjóðstjórnar-
fundum formanns Sjálfstæðis-
flokksins. A timabili viröst að
minnsta kosti vera viðræðu-
grundvöllur i málinu, en mat
Geirs virðist vera að svo hafi
ekki verið. Þegar sá draumur er
búinn, er ekki margra kosta völ
þingflokki þess. Því er heldur
ekki að heilsa aö varaformaður-
inn sé i þingliði flokksins, þvi
Kjartan Ólafsson náði ekki kjöri
á lista flokksins i Vestfjarðakjör-
dæmi við desemberkosningarn-
ar.
Daglegur leiðtogi flokksins nú
undanfarnar vikur er Ragnar
Arnalds, sem llka er formaður
þingflokks Alþýðubandalagsins.
Lætur Lúðvík
af störfum?
Lúðvik hefur undanfarna daga
látið liklega um þátttöku Alþýðu-
bandalagsins I stjórn með Sjálf-
stæðisflokknum, og það er
greinilegt að hann langar enn.
En þaðerulika menn innan þing-
flokksins og viðar innan raða
Alþýðubandalagsinssem vilja að
haldinn verði landsfundur sem
allra fyrst þarsem kosinn verði
nýr formaður. Þegar Lúðvfk var
kosinn sem „komprómi” á
;siöasta fundi flokksins bjóst eng-
inn við svo skjótum umskiptum i
stjórnmálum og þá gerðu bæði
hann sjálfur og aðrir ráð fyrir
þvi að vera á þingi þar til kjör-
timabil hans sem formanns væri
útrunnið. Þá var lika gert ráð
fyrir á f r a m h a 1 d a n d i
þingmennsku Kjartans ólafs-
sonar varaformanns flokksins.
Ef Lúðvik sér það nú um helg-
ina á miðstjórnarfundinum að
kjöri nýs formanns verður flýtt,
telja margir aö hann muni af al-
efli beita sér fyrir kjör Hjörleifs
GuttM'mssonar, sem af mörgum
hefurverið nefndur „bezt klæddi
maöur þingsins”. Hjörleifur er
ekki umdeildur, hann vinnur
ákaflega skipulega og kemur
miklu í verk. Hann er kannski
ekki slíkur pólitiskur refur sem
Lúðvik og vantar bæði að kunna
á öll klækjabrögð and-
stæöinganna og finna sjálfur upp
leikfléttur hins pólitiska tafls.
Það er vitað að stuðningsmenn
Ragnars munu knýja á með að
hann verði formaður, en and-
stæðingarnir benda lika á að
hann hafi þegar gegnt þvi starfi
og rétt sé að hleypa fleirum að.
Kvennaarmurinn mun lika ýta á
meðsina kandidata, en Hjörleif-
ur er barasagðurbrosa og bræða
þær. ...hákarl.
um myndun meirihlutastjórnar
með aöild Sjálfstæðisfkikksins,
og bendir þvi allt til þess að
þreifingum Geirs ljúki um helg-
ina. Það gæti að visu dregist
eitthvaö fram yfir helgi, en ekki
mikið lengur, því þá er hann
búinn að hafa umboðið frá
forseta Islands I þrjár vikur.
F orystuvandamál
komma og ihalds
Það er víðar en i Sjálfstæðis-
flokknum sem viö forystuvanda-
mál er aö glima. Nú um helgina
hákarl
verður haldinn miðstjórnarfund-
ur i Alþýðubandalaginu, og það
er sjálfur Lúövik Jósepsson sem
boöar til hans. A þessum fundi
verður að sjálfsögðu rætt um
viðhorfin i stjórnmálum og þá
einkum stjórnarmyndunarvið-
ræðum, auk þess sem þaðan
verður gefin einhver lina um
kjaramálin til kjaramálaráð-
stefnu ASÍ, veröi henni ekki k> kið
áður. Aðalmáli miðstjórnar-
fundarins hefur hinsvegar ekki
veriö mikiö hampað á siðum
Þjóðviljans, en það er að flýtt
verði kjöri nýs formanns i
Alþýðu bandalaginu
Eftir aö Lúðvfk Jósepsson
hvarf af þingi, en er áfram
formaður flokksins, hafa komið I
ljós margskonar stjórnunar-
erfiðleikar varðandi ákvarðana-
töku i Alþýðubandalaginu og
STJÓRNARMYNDUNARÁÞREIFINGAR-
KÖNNUNARVIÐRÆÐUR GEIRS