Helgarpósturinn - 06.02.1981, Síða 17

-he/garpásfurinn._
Föstudagur 6. febrúar 1981
17
flfif
» /1
Peysufatadagur 1937:
SÖNGLE/KUR í FYR/RSTRÍÐSANDA
Nemendaleikhús Leiklistar-
skóla tsiands frumsýnir á mánu-
dagskvöid i Lindarbæ nýtt verk
eftir Kjartan Kagnarsson. Verkiö
heitir Peysufatadagur og er söng-
leikur, sem fjaiiar um peysufata-
dag i Verslunarskólanum áriö
1937.
— Leikritiö er ekki byggt á
sögulegum staöreyndum, heldur
er eingöngu reynt aö ná andblæ
áranna fyrir striö, og mætti
kannski helst likja þessu viö
söngleikinn Kabarett, segir
Kjartan i samtali viö Helgarpóst-
inn.
Kjartan skrifaöi leikritiö sér-
staklega fyrir þann sjö manna
hóp, sem nú þreytir lokaoróf frá
Leiklistarskólanum með þvi að
sviösetja þaö.
— Þetta var ákaflega
skemmtilegt verkefni. I fyrravor
var ég meö krökkunum i
nokkra tima, sem viö notuöum
til aö rabba saman um hvers
konar leikrit við vildum fá, og til
hvers veriö sé aö setja upp leikrit
i nemendaleikhúsi. Út úr þessum
umræöum komu fjórar ólikar
hugmyndir, og viö vöidum þessa,
segir Kjartan.
Framhald verksins var siðan
unniö þannig, aö nemendurnir
fóru á Landsbókasafniö, lásu blöö
frá þeim tima sem ákveöið var,
að leikritiö skyldi gerast og
söfnuðu úr þeim ýmsum
upplýsingum, sem lýsa tiöarand-
anum. Úr þessu var unnin beina-
grind leikritsins Peysufatadagur,
undir umsjón Kjartans, sem
siðan vann upp úr henni fullbúið
leikrit siöastliöiö sumar. En þaö
var einmitteinn tilgangurinn meö
þessari vinnu, aö leiklistarnem-
arnir kynntust vinnubrögöum
Kjartans viö leikritaskrif sin.
Leikendur i Peysufatadegi eru
þeir sjö nemendur Leiklistarskól-
ans, sem eru á siðasta ári, og
leikur hver þeirra fleiri en eitt
hlutverk. Auk þess fer Hildegard
Helgason, kennari við skólann,
meö eitt hlutverk.
Leikurinn gerist daginn fyrir
peysufatadaginn i Versló og
kvöldið sem hátiöin er haldin.
Aðal söguþráðurinn er fremur
átakalitill, að sögn Kjartans, en
athyglin beinist á vixl aö persón-
unum sem fram koma.
— Að þvi leytinu er þetta ekki
óskyltSaumastofunni, aö leikritið
er fullt af óskyldum sögum — ,
segir höfundurinn.
Tónlistin er öll frá árunum fyrir
striö, en útsetningar eftir Fjólu
ólafsdóttur. Magnús Pálsson
hefur gert tjöld og búninga, en
Astraliumaöurinn David Walters,
sem hefur starfaö hjá Alþýöuleik-
húsinu, Brúöuleikhúsinu og
Nemendaleikhúsinu undanfarin
tvö ár, sér um lýsingu.
ÞG
vinna i þetta skipti, þvi Nimitz
gæti aleitt eytt öllum japanska
flotanum.
Mynd þessi er nokkuð
skemmtiieg á aö horfa og oft
bregður fyrir smá húmor i sam-
bandi viö timaruglinginn.
Leikararnir standa sig vel,
enda hver öðrum frægari. Meira
aö segja Kirk með skarö i höku
er alveg sæmilegur.
Don Taylor leikstjóri hefur
greinilega haft nóga peninga viö
gerö myndarinnar, enda engu
til sparaö og ber myndin þess
greinilega merki i alla staöi. Og
Taylor er þaö snjall, aö honum
tekst auöveldlega að láta
áhorfandann dást að hernaöar-
maskinu bandariska sjóhersins,
hve allir þar eru pottþéttir og
góðir og lifið um borö i svona
skipi spennandi. Alltaf nóg aö
gerast. Og þetta er þaö versta
viö myndina, alla vega fyrir þá,
sem þykjast vera á móti ein-
hverju hernaðarbrölti. Myndin
fegrar það einum um of mikiö.
Hins vegar má Pentagon vel viö
una, þvi betri áróðursmynd fyr-
ir herinn er varla hægt aö hugsa
sér. Þeir skyldu þó aldrei hafa
veriö meö pyngjuna sina opna?
Þrátt fyrir þennan stóra
galla. er myndin skemmtileg á
aö horfa. Mennmega baraekki
láta herinn blekkja sig.
Úr mynd Erics Rohmer, Perceval le Gallois, sem sýnd veröur á kvikmyndahátiöinni.
Kvikmyndahátíö hefst á morgun
Leikarar til starfa á ný
Vinalegur hryllingur
Kvikmyndir
€ftir Guöjón Arngrímsson ’og
Guölaug Bergmunr sson
hugi allra i myndinni: Dreng-
urinn tekur dularfullu og mögn-
uöu ástfóstri viö læknara sinn,
mamman sömuleiöis, og vill
hafa hann hjá drengnum og sér,
pabbanum stendur ógn af
honum bæöi vegna eiginkon-
unnar og ýmissa undarlegra
eða Gergory Wolfe? Yfir þvi
velta áhorfendur vöngum.
Þetta er haganlega gerö
mynd, eins og flestar þær ást-
rölsku myndir sem hingaö
gægjast, ágætlega leikin og
sniöuglega uppbyggö. Og
spennandi er hún. _ga
Kirk Dougias og menn hans spá i siglingaleiö japanska flotans I
Stund fyrir striö.
Pentagon í súpunni?
Háskólabió:
Stund fyrir stríö (The Final
Countdown). Bandarisk, árgerö
198«. Handrit: David Ambrose
o.fl. Leikendur: Kirk Douglas,
Martin Sheen, Katharine Ross,
James Farentino, Charles
Durning, Ron O’Neal.
Leikstjóri: Don Taylor.
Hér er Douglas fjölskyldan á
fullu, faðir og -sonur, annar
framleiöir, hinn leikur. Og Don
Taylor stýrir.
Hugmyndin aö baki myndinni
er skemmtileg, þó ekki sé hún
ný, ferðalag i timanum og
umræöa um þaö hvort sé hægt
að breyta sögunni, svona eftir á.
Fullkomnasta orrustuskip
bandariska flotans, flugvéla-
móöurskipiö Nimitz, lendir inni
i einhverju óskiljanlegu
veðurfyrirbæri og kemur út úr
þvi tæpum 40 árum áöur, rétt
áöur en Japanir ráöast á Pearl
Harbour. Fara menn nú aö pæla
i þvi hvort rétt sé áö gripa inn I
atburöina og láta Ameriku
Kvikmyndahátiö, númer þrjú I
rööinni, hefst i Regnboganum á
morgun, laugardag. Eins og á
undangengnum hátiöum er I
þetta sinn reynt aö gefa sem fjöl-
breyttasta mynd af þvi, sem best
er að gerast i kvikmyndaheim-
inum i dag, og þá einnig á öörum
menningarsvæöum en okkar.
A hátiöinni i ár veröur nýjung,
þar sem er eiginlega hátiö innan
hátiöarinnar, en það er stór hópur
mynda bandariska grinistans
Buster Keaton, bæöi myndir i
fullri lengd og styttri.
Islenskar myndir verða sýndar
i lok hátiöarinnar og verður þaö
yfirlitssýning yfir þær myndir,
sem geröar voru hér á árinu 1980.
Ekki verður verölaunasam-
keppni eins og fyrr, en hugsanlegt
aö einhver viðurkenning verði
veitt.
Myndirnar, sem sýndar veröa
eru tuttugu talsins frá fimmtán
löndum. Þar er aö finna myndir
frá Evrópu, bæöi austur og
vestur, Bandarikjunum, Kanada,
Afriku og Asiu. Þær eru flestar
mjög forvitnilegar, en hér skal
aðeins minnst á nokkrar þeirra:
Alexandria, hvers vegna? eftir
Samningar milli rikisút-
varpsins annars vegar og hins
vegar Félags islenskra leikara og
leikstjórafélagsins eru nú á loka-
stigi. Tiö fundahöld hafa veriö hjá
báöum aöilum aö undanförnu, og
nú er nánast ekkert eftir annaö en
skrifa undir. Þaö má þvi búast
viö, aö islenskir leikarar fari
fljótlega aö huga að nýjum verk-
efnum fyrir útvarp og sjónvarp.
Erlingur Gislason, formaöur
leikstjórafélagsins, og Gisli Al-
freösson, formaður leikara-
félagsins, vildu hvorugur ræöa
einstaka liöi þeirra samninga,
félaganna sem eru I buröar-
liðnum, þegar Helgarpósturinn
haföi tal af þeim fyrir helgi.
En Helgarpósturinn hefur þaö
eftiráreiöanlegum heimildum, aö
náðst hafi samkomu
stjóra leikhúsanna og kvik-
myndaleikstjóra um, að þeir
siðarnefndu fái nú að sviösetja
sjónvarpsleikrit. Aöur haföi oröiö
ósamkomulag út af þessu á þann
veg, aö leikstjórafélagið meinaöi
sjónvarpsmanni að sviðsetja leik-
rit i sjónvarpssal.
Þá 'munu leikarar hafa falliö
frá kröfunni um, að þeir fái fullt
gjald fyrir sýningu á sjónvarps-
efni eftir aö þrjú ár eru liðin frá
frumsýningu. Samkvæmt þvi fá
leikarar hálft gjald fyrir allar
endursýningar, en áður fengu
þeir hálft gjald fyrir endur-
sýningar fyrstu þrjú árin eftir
frumsýningu, en endursýning á
þriöja ári var talin ný frum-
sýning! A móti þessu fengu leik-
arar aukna kauphækkun.
—ÞG
Regnboginn: Harlequinn
(Trúöurinn). Aströlsk. Argerö
1980. Leikstjóri: Simon Wincer.
Aðalhlutverk: Robert Powell,
Carmen Duncan og David
Hemmings.
Trúöurinn er venjufremur
vingjarnleg hrollvekja. Hún
$egir frá dauðvona syni upp-
rennandi stjórnmálamanns og
eiginkonu hans, sem læknaður
er á dularfullan hátt af trúöi
nökkrum eöa andalækni (eöa
hvort tveggja og allt þar á milli)
sem leikinn er af Robert Powell.
Lækning þessi kemur róti á
hluta sem hann gerir, og Doc
gamla, sem stjórnar öllu i ást-
ralskri pólitik bak við tjöldin,
likar sömuleiöis illa viö hann,
vegna þess að hann ætlar aö
gera pabbann að stórpólitikus,
og því má ekkert „trúöakjaft-
æöi” verða til aö eyöileggja
imyndina. Þá er áhorfandanum
ekkert alltof vel við Gregory
Wolfe (trúöinn) heldur, vegna
þess ab iðulega er leikinn
draugaleg músik þegar hann er
á feröinni, og myndatakan höfö
öll hin æsilegasta.
Aður en langt um liöur verður
myndin aö einskonar baráttu
um sál pabbans, og um leið
barátta góös og ills. En hvor er
fulltrúi hins góöa, Doc gamli,
Egyptann Youssef Chahine, en
hann er einn virtasti kvikmynda-
leikstjóri sins heimalands:
Hljómsveitarstjórinn eftir Pól-
verjann Wajda. Hann er áhorf-
endum hér að góðu kunnur, þvi á
kvikmyndahátiðinni í fyrra voru
sýndar þrjár nýlegra mynda
hans. Chikamatsu Monogatari
eftir japanska meistarann Mizo-
guchi, Vikufri og Dekurbörn,
tvær nýjustu myndir Frakkans
Tavernier, Perceval le Gallois
eftir Eric Rohmer, Constanseftir
pólska leikstjórann Zanussi.
Myndir Buster Keaton verða 17
talsins, þar af átta i fullri lengd. í
tilefni af þessari Keaton hátiö
kemur hingað Bandarikja-
maðurinn Raymond Rowhower,
en hann hefur bjargað myndum
Keatons frá eyöileggingu. Mun
hann flytja ávarp á hátiðinni á
sunnudag. Ekki er enn vitað hvort
aðrir erlendir gestir veröa á
hátiðinni.
Síðustu tökur í Snorra
Tökur á siðustu atriöum kvik-
myndarinnar um Snorra Sturlu-
son áttu aö hefjast i dag, og áætl-
að er að þeim ljúki á þriöjudag-
inn. Að sögn leikstjórans, Þráins
Bertelssonar, er þarna um aö
ræöa nokkur útiatriöi þar sem
25—30 aukaleikarar koma viö
sögu. Auk þess bregöur fyrir
einum aöalleikaranna, Agli
Ólafssyni, sem fer meö hlutverk
Sturlu Sighvatssonar.
— Viö kláruðum tökuna aö
mestu leyti um mánaöamótin
ágúst/september, en vantaði þá
vetur i nokkur atriði. Það var þvl
gott aö fá þennan snjó eftir hlák-
una undanfariö, og vonandi helst
hann eitthvaö, sagöi Þráinn,
þegar Helgarpósturinn haföi tal
af honum i vikunni.
— A föstudaginn er ætlunin aö
fara austur i Þjórsárdal og taka
nokkurra sekúndna atriöi af fólki,
sem kemur aö bænum og fer inn.
Siðan er hugmyndin aö taka
nokkur skot i Mosfellssveit, og
þaö verður lokaspretturinn, sagöi
Þráinn ennfremur.