Helgarpósturinn - 09.05.1985, Page 24

Skoðanakönnun
Helgarpóstsins
ri æplega þríð/ungur alls fólks á
alarínum 18—22 ára á íslandi
vill flytjast af landi brott til fram-
búðar samkvæmt niðurstöðum
skoðanakönnunar Helgarpóstsins. Þar að
auki vilja um 57% hverfa af landi brott í
að minnsta kosti fimm ár, ef til boða stæði
starf við hæfi erlendis. Einvörðungu 10%
aðspurðra myndu ekki þiggja starf er-
lendis oa kysu að búa á Islandi. Þetta
þýðir, að 90% af fólki á þessum aldri kýs
að búa erlendis í 5 ár eoa til frambúðar.
I könnuninni var spurt: Ef þér stæði til
boða starf við þitt hæfi erlendis, eða sem
hentaði fjölskyldunni, mundir þú þiggja
það? Cerður var greinarmunur á því hvort
menn gætu hugsao sér að flytjast búferl-
um og setjast að erlendis til frambúðar,
eða aðeins til reynslu í minnst 5 ár.
Almennt eru íslendingar ekki jafnfíknir í
að flytjast búferlum oa yngsta rólkið, þótt
hlutfallið sé ótrúlega hátt. Þannig gætu
31% hugsað sér að búa erlendis í meira
en 5 ár og 16,8% vilja flytjast frá Islandi
fyrir fullt og allt. 52% myndu ekki þiggja
starf erlenais.
í könnuninni skiptum við Islandi í þrennt:
Reykjavík, Reykjanes og svo lands-
byggðina.
Þar sker landsbyggðarfólkið sig úr að
því leyti, að það ann íslandi meira en
íbúar í þéttbvli. 63% landsbyggðarmanna
myndu ekki piggja starf erlenais, en sam-
svarandi tölur fyrir Reykjavík eru 45% og
47% á Reykjanesi. En útþráin er engu að
síður talsverð úti á landsbyggðinni: 25%
myndu flytjast til útlanda í minnst 5 ár, en
aoeins 12% til frambúðar.
í Reykiavík gætu 38% íbúanna hugsað
sér að flytjast út í minnst 5 ár og 17% til
frambúðar.
Á Reykjanesi vilja um 30% fara út í
minnst 5 ár til starfa erlendis og rösk 23%
vilja flytjast frá íslandi til frambúðar.
Ef lagðar eru saman tölur fyrir þá sem
vilja fara af landi brott að minnsta kosti í
fimm ár eða til frambúðar, kemur í Ijós,
að 55% Reykvíkinga þrá að starfa er-
lendis, 53% Reyknesinga og 37% lands-
byggðarfólks.
Þessar tölur eru ótrúlega háar og
benda til gífurlearar útþrár landans. Þess
ber aðgæta, að í spurningunni var þess
gætt að fólk hefði að einhverju að hverfa í
útlandinu oa jafnframt að brottflutningur
til útlanda nentaði fjölskyldunni.
Miðað við íbúatölu á Islandi táknar
niðurstaða þessarar könnunar, að rösk-
lega 40 þúsund Islendingar (börn með
talin) vilji flytja út til frambúðar, rösk-
lega 70 þúsund vilji flytja í minnst fimm
ár, eða samanlagt 110-120 þúsund sem
vilja flytjast af landinu í fimm ár eða
meira.
Aldursskiptingin skipti miklu um svör
fólks. Þeir sem eldri eru vildu almennt ekki
flytjast út: „Island er mitt land", var
algengt svar, ,,hér er fjölskyldan mín öll",
„ég hef gott starf" eða „við höfum reynt
þetta". Þó brá fyrír svörum eins og þessu:
„Eg færi hiklaust, ef ég væri ynari."
Þeir, sem kváðust reiðubúnir til þess að
fara fyrir fullt og allt, hikuðu ekki í svör-
um. Hjá því fólki voru hreinar línur með
það, að betra væri að búa erlendis en hér
á landi, iafnvel þótt viðkomandi væri með
stóra fjölskyldu. Einn svaraði á þessa leið:
„Við erum einmitt að fara út úr dyr-
unum!"
I miðhópnum, þ.e. þeim sem vill dvelja í
að minnsta kosti 5 ár erlendis, kom fram
areinileg óánæaja með efnahagsástandið,
fólk sættir sig ekki við lífskjörin, er
óánægt með starf sitt, launin, sér daufa
framtíoarmöguleika og þar fram eftir
götunum.
Að öðru leyti tala töflurnar sínu máli,
auk greinargerðar SKÁÍS.
HH
eftir Halldór Halldórsson og Sigmund Erni Rúnarsson mynd Jim Smart
Alitsgerð SKAIS
f skoðanakönnun sem gerð var
fyrir Helgarpóstinn í síðasta
mánuði voru 800 einstaklingar
spurðir hvort þeir myndu setjast
að erlendis stæði þeim til boða
starf við sitt hæfi, eða sem hentaði
fjölskyldunni, þar sem það átti við.
I þessari símakönnun voru menn
beðnir að svara eftirfarandi spurn-
ingu: Ef þér stæði til boða starf
vð þitt hæfi erlendis, eða sem
hentaði fjölskyldunni, myndir
þú þiggja það? Gerður var grein-
armunur á því hvort menn gætu
hugsað sér að flytjast búferlum og
setjast að erlendis til til frambúð-
ar eða aðeins til reynslu í
minnst 5 ár.
Eins og fram kemur í meðfylgj-
andi töflum er fjöldi þeirra, sem
tók afgerandi afstöðu mjög stór.
Aðeins 22 einstaklingar, eða 2,8%
spurðra treysti sér ekki til að svara
spurningunni. Af þeim 40 sem
ekki vildu svara spurningunni
voru flestir, eða 30, utan Stór-
Reykjavíkursvæðisins. Enginn telj-
andi mismunur (marktækur) kom
fram í afstöðu karla og kvenna.
Hins vegar var mismunurinn mjög
áberandi eftir aldurshópum. Þetta
kemur sérstaklega fram þegar litið
er á svör þeirra, sem nú kjósa í
fyrsta sinn. (Sjá töflu, Nýju kjós-
endurnir.) Þar kemur fram að ein-
ungis 9,9% spurðra myndu ekki
þiggja starf erlendis og 31,9%
myndu kjósa að setjast að erlendis
til frambúðar. Ef litið er á eldri ald-
urshópana, þ.e. 60 ára og eldri,
verður hið gagnstæða upp á ten-
ingnum. Þeir fáu, sem vildu gjarn-
an setjast að erlendis, telja sigi
komna á þann aldur að slíkt sé'
með öllu óraunhæft. Ef litið er á
svæðin þrjú, sem sérstaklega eru
tekin fyrir, þ.e. Reykjavík, Reykja-
nes og landsbyggðin, kemur í ljós,
að mun hærra hlutfall landsbyggð-
arfólks en fólks í Reykjavík og á
Reykjanesi, myndi ekki þiggja
starf erlendis, jafnvel ekki í 5 ár til
reynslu. Meðfylgjandi töflur skýra
sig að öðru leyti sjálfar. _
Skoðanakannanir á Islandi —
SKÁÍS sáu um framkvæmd.
Allt landið (100% kjósenda)
Reykjavík (38,1% kjósenda)
Fjöldi Hlutfall af úrtakinu Hlutfall þeirra sem tóku afstöðu
Myndi ekki þiggja starf erlendis 384 48,0 52,0
Myndi þiggja starf erlendis, en þó ekki til frambúðar 230 28,8 31,2
Myndi þiggja starf erlendis með framtíðar- búsetu í huga 124 15,5 16,8
Óákveðin(n) 22 2,8 —
Vil ekki svara 40 5,0 —
Reykjanes (22,9% kjósenda) Landsbyggðin (39,0% kjósenda)
Hlutfall af úrtakinu Hlutfall þeirra sem tóku afstöðú
Myndi ekki þiggja starf erlendis 42,6 45,0
Myndi þiggja starf erlendis, en þó ekki til frambúðar 35,7 37,7
Myndi þiggja starf erlendis með fram- tíðarþúsetu í huga 16,4 17,3
Óákveðin(n) 3,0 —
Vil ekki svara 2,3 —
Nýju kjósendurnir
(11,4% kjósenda)
Hlutfall af úrtakinu Hiutfall þeirra sem tóku afstöðu
Myndi ekki þiggja starf erlendis 44,8 46,6
Myndi þiggja starf erlendis, en þó ekki til frambúðar 29,0 30,1
Myndi þiggja starf erlendis með fram- tíðarbúsetu í huga 22,4 23,3
Óákveðin(n) 2,2 —
Vil ekki svara 1,6 —
Hlutfall af úrtakinu Hlutfall þeirra sem tóku afstöðu
Myndi ekki þiggja starf erlendis 55,1 63,0
Myndi þiggja starf erlendis, en þó ekki til frambúðar 21,8 24,9
Myndi þiggja starf erlendis með fram- tíðarbúsetu í huga 10,6 12,1
Óákveðin(n) 2,9 —
Vil ekki svara 9,6 —
Hlutfall af úrtakinu Hiutfall þeirra sem tóku afstöðu
Myndi ekki þiggja starf erlendis 9,9 10,1
Myndi þiggja starf erlendis, en þó ekki til frambúðar 56,0 57,3
Myndi þiggja starf erlendis með fram- tíðarbúsetu í huga 31,9 32,6
Óákveðin(n) 1,1 —
Vil ekki svara 1,1 —
24 HELGARPÓSTURINN