Tíminn - 24.12.1938, Blaðsíða 4

4
TÍMINN
— Jæja, þú færS þrjá aura fyrir hvert
blað sem þú selur. Það er talsvert af búðar-
fólki, sem vant er að sækja blöðin sín sjálft,
en getur það ekki þessa dagana vegna jóla-
annríkisins. En þú verður að vera hér
klukkan hálf tólf nákvæmlega.
Sis hljóp heim, frá sér numin af gleði.
Edit var niðursokkin í að lesa fyrir Tilly.
Erfiðustu orðunum komst hún ekki fram úr,
en bjó þá eitthvað til í staðinn. Tilly horfði
á hana saklausum aðdáunaraugum. Pea-
nut dansaði í kringum Sis, en hún strauk á
honum hausinn. Sis tók nú að reikna. Á
sunnudaginn gat hún ekkert aðhafzt, þá
voru búðir lokaðar. En á sjö dögum ætti
hún að geta unnið sér fyrir því sem hún
þurfti og þó haft fáeina aura afgangs
handa litlu systkinum sínum. Þetta var
jafnvel glæsilegri útkoma heldur en hin
ágjarnasta mannvera hefði getað óskað sér.
Daginn eftir, litlu fyrir hálf tólf, lögðu
krakkarnir og Peanut af stað til blaðsölu-
búðarinnar, öll með mestu eftirvæntingu.
Sprott hélt orð sín dyggilega og lét Sis fá
tíu blöð og skrá yfir þá, sem áttu að fá þau.
Jafnvel Georg var svo snortinn á þessari
stundu, að hann gekk hálfa leiðina áður en
hann heimtaði, að hann yrði borinn. Sis
tók hann þá upp í fangið, en Edit bar blöð-
in. Þetta var gríðarlegur leiðangur. Þeim
var hvergi meinað inngöngu og notuðu
tækifærið óspart til þess að þráblína á
furðulega hluti, sem fyrir augun bár. Þau
voru heilan klukkutíma að bera út blöðin
og Sprott lét þau hafa þrjátíu aura fyrir
ómakið. Með þá fóru þau beina leið til
Phibbs, áður en þau héldu heim að borða.
Phibbs hafði tekið rauðu skálina úr glugg-
anum og sett hana á hillu innarlega í búð-
inni. Þar glóði og glampaði á hana. Sis
fannst, að Sprott hefði farið ærið óverð-
skulduðum ófrægðarorðum um Phibbs.
Þau högnuðust um sextíu aura næstu tvo
daga og borguðu jafnóðum af skuldinni. Sis
reiknaði í sífellu. Fjórir dagar og þá var
skálarverðið greitt að fullu. Á fimmtudag
gætu þau tekið skálina. Aðfangadagur var
á föstudegi.
Sunnudagurinn var einnig happadagur.
Mamma var heima allan daginn og nær-
vera hennar gerði allt svo skemmtiiegt.
Hún lék við þau og kyssti þau öll og faðm-
aði. Hepsteins-fólkið var ekki heima og
enginn skipti sér af því, þótt dálítið væri
hávaðasamt í húsinu. Þau köstuðu boltan-
um til Peanut og hann elti hann um allar
trissur, gelti og ærslaðist.
Þetta var einstakur sunnudagur. Oftar en
einu sinni var leyndarmálinu bjargað með
snöggu ópi eða hönd, sem lögð var yfir
munninn á einhverjum lausmálgum. Sis
og Edit voru dauðhræddar um að mömmu
þeirra myndi fara að gruna sitt af hverju,
en hún virtist engu taka eftir. Einu sinni
álpaði Magga leyndarmálinu út úr sér, en
mamma þeirra virtist hvorki heyra né sjá,
svo að Sis létti stórum.
Þegar leið á kvöldið, tók að kólna og
hvessa. Það dimmdi óvenju snemma og í
sama mund tók að snjóa. Snjóflyksur
þeyttust og hvirfluðust í kring um götu-
Ijóskerin. Sis var kvíðafull. Á mánudags-
morguninn var nístandi kuldi. Allt var hul-
ið nýfallinni mjöll. Mamma hennar fór að
heiman áður en Georg og tvíburarnir voru
vöknuð og fól þau umsjá Sis og Edit. Hún
var venju fremur fastmælt, þegar hún
kvaddi.
— Þið farið ekki spor út, ekki spor, sagði
hún, nema ef það kviknar í húsinu. Ég má
ekki við því, að þið lasnist eða kvefist núna.
Sis, þú verður að ábyrgjast börnin!
— Já, én mamma. Ég þarf endilega að
skreppa út.
— Nei, þess þarft þú ekki. Skórnir þínir
eru lélegir, og ég kæri mig hvorki um, að
þú skiljir litlu krakkana eina eftir heima
né sért að þvælast úti í snjónum og kuld-
anum. Peanut, þú gætir hússins!
Peanut flaðraði upp um hana, dinglaði
rófunni og sleikti hönd hennar. Hann
horfði aðgætnum augum á hurðina lokast.
Sis gat ekkert gert annað en hlýtt. Hún
reyndi að hughreysta hina krakkana, þótt
sjálf örvænti hún um afdrif skálarinnar.
Þau brutu í engu á móti boðum móður
sinnar og héldu sig innan dyra. Það var
líka hlýtt og notalegt í stofunni, þegar vel
var hitað upp niðri. Þegar vindurinn gekk
meira til vesturs hætti að næða inn um
gluggana. Börnin styttu sér stundir við að
klippa niður bréf og búa til úr þeim karla
og kerlingar. Þau horfðu á fólkið, sem sífellt
var á ferli úti á götunni, léku ýmsa leiki,
drógu stólana fram á gólf og breiddu yfir
þau klæði og skriðu undir, klæddu Peanut
í ýmsar flíkur, gældu við hann, hoppuðu
yfir hann og höfðu hann fyrir kodda. Þann-
ig leið dagurinn, en þegar kvölda tók, sett-
ust börnin út við gluggann og biðu þess
þar, þótt hálfkalt væri, að mamma þeirra
kæmi þeim.
Það var ekki fyrr en á miðvikudag, að
börnin fengu leyfi til þess að fara út. Tví-
burarnir voru orðnir óvenju firtir og Edit
grét án afláts allan morguninn. Sis var
þögul og þungbúin og hugsaði um það tjón,
sem hún hafði beðið. Auk þess höfðu þau
öll saknað hinna daglegu leiðangra um
göturnar. Þau fóru undir eins út að búð
Phibbs og Sis skildi þau eftir úti og fór
ein inn.
— Eg hefi verið að búast við þér á
hverjum degi, sagði Phibbs hálfhissa. Mér
var farið að detta í hug, að þú værir veik.
Sis sagði honum alla sögu sína yfirkomin
af sorg. Phibbs hlustaði á og virti fyrir
sér litla andlitið, sem nú var svo dapurt,
og beit á neðri yörina. Undarlegar hugsanir
sóttu að honum.
— Þú kemur nú samt sem áður aftur á
morgun, sagði hann, en Sis kvaðst litla
von hafa um það, að úr þessu rættist. Svo
fór hún út aftur. Þau voru öll ákaflega
niðurdregin og Georg grét hástöfum. í
þessum svifum kom frú Hepstein út úr
búð þar rétt hjá og ætlaði að fara að hugga
drenginn. Þá missti hún töskuna sína á
götuna, spennan brotnaði og nokkrir smá-
peningar ultu út á gangstéttina. Krónu-
peningur valt í áttina til Sis, þar sem hún
stóð við gluggann. Á augabragði steig hún
ofan á krónuna, og hélt svo áfram að rýna
í gluggann. Edit hjálpaði frú Hepstein til
að tína peningana upp og fékk þrjátíu og
fimm aura að launum. Sis stóð enn kyrr
og háði harða baráttu við sjálfa sig. Þetta
gat hún ekki gert. Henni fannst krónan
brenna sig í iljina. Hú lyfti fætinum hægt
og færði sig dálítið til og horfði enn inn
um gluggann. Ef frú Hepstein sá peninginn
ekki, ef hún færi án þess að taka eftir
krónunni, þá ....... En svo fengu aðrar
hugsanir yfirtökin og hún tók peninginn
upp og rétti hann eigandanum.
— Þú tókst ekki eftir þessu.
Sis fannst sem Hepstein sæi með dökk-
um augum sínum inn í leyndustu kima
sálar sinnar, en hún svaraði hæglátlega:
— Þakka þér fyrir Sis. Hérna eru aurar
handa þér líka.
— Nei, nei, þakka þér fyrir, sagði Sis og
roðnaði og Hepstein hélt leiðar sinnar.
Sis tók aurana tafarlaust af Edit og fór
með þá til Phibbs.
— Þú mannst eftir að koma aftur á
morgun, sagði hann.
Mamma bárnanna fór út aftur þetta
kvöld, þegar yngstu krakkarnir voru sofn-
aðir og fól íbúðina varðveizlu Sis og Pea-
nuts og læsti dyrunum tryggilega. Hún
kom aftur hlaðin allskonar pinklum. Þar
var eitthvað handa öllum. Sprellikarl og
bolti handa Georg, brúður handa tvíbura-
systrunum og skriffæri og pappír handa
Edit. Þarna var lítið jólatré með margs-
háttar skrauti, möndlur og rúsínur. Einn
böggulinn fékk Sis ekki að sjá. Það vissi
hún að var handa henni sjálfri. Mamma
hafði bersýnilega eytt heilmiklum pen-
ingum í það að kaupa jólagjafir handa
börnunum, sælgæti, appelsínur, banana og
kjöt til þess að hafa á jólaborðinu.
Sis var bæði glöð og hrygg. Hve heppin
var hún ekki að eiga slíka mömmu? Það
var hennar gifta. Og nú gátu börnin hennar
enga jólagjöf gefið henni. Sis ásakaði sig
fyrir þá ágirnd, sem hún hafði haft á rauðu
skálinni og taldi saman í huganum það,
sem hún var búin að borga Phibbs. Þau
hefðu getað keypt stóra ilmvatnsflösku
fyrir þessa peninga. Það var svo dapurt að
eiga enga jólagjöf handa þeim, sem bezt
var af öllum. Sis skalf, þegar hún hugsaði
um krónuna, sem hún hafði staðið á. Það
myndi særa mömmu hennar að vita til slíks.
Og innileg ósk um að vera góð stúlka brauzt
fram í huga Sís.
Þær mæðgurnar komu jóladótinu fyrir,
þar sem átti að geyma það fram á aðfanga-
dagskvöld. Þá átti að skreyta jólatréð og
úthluta gjöfunum.
— Edit veit, að það eru engir jólasveinar
til, sagði Sis, en við skulum nú samt sýna
henni það.
— Já, sagði mamma og ljómaði af ánægju
yfir því, hve jólin myndu nú verða ánægju-
leg fyrir börnin.
Daginn/eftir kom mamma heim um há-
degið, en þá voru allir krakkarnir á bak og
burt. Henni gafst því gott tækifæri til þess
að skreppa til saumakonunnar og sækja
kjól, er hún hafði keypt á Sis.
Litlu Andersonskrökkunum fimm hafði
orðið reikað til búðar Phibbs. Þar stóðu
þau og flöttu út nefin á rúðunni. Viðskipta-
fólkið kom og fór. Og í glugganum stóð
rauða skálin og í henni lá spjald, sem á
var letrað orðið: Seld. Sis andvarpaði. Edit
barðist við grátinn. Tvíburasysturnar höfðu
þungan ekka. Georg kvartaði þrásinnis um
þreytu, án þess að um hann væri skeytt, og
Peanut var fjarskalega hnugginn. Herra
Phibbs opnaði búðardyrnar og krakkanó'r-
urnar hrukku aftur á bak. Hann benti Sis
að koma. Andlit hans ljómaði af gleði.
— Að hverju eruð þið að gá? sagði hann.
Ætlið þið ekki að koma inn og taka skálina
ykkar?
Sis var á báöum áttum og starði á hann
í leiðslu. Hin börnin biðu ef-tir fordæmi
hennar. Þá tók Phibbs í handlegginn á
Sis.
— Komdu inn, Sis Anderson, sagði hann
og hálfvegis dró hana inn og lokaði á eftir
sér dyrunum. Hann tók rauðu skálina úr
glugganum og sagði hálfhikandi:
— Eg lækkaði verðið á öllu í búðinni
minni í gærkvöldi. Verðið á skálinni lækk-
aði ég niður í eina krónu sjötíu og fimm
aura. Geturðu hugsað þér, eina krónu sextía
og fimm, svona skál, sem einu sinni kostaði
fimm krónur og fimmtíu aura. Öll gull-
skreytt. Fyrir þetta verð! Þú hefir leikið mig
illa í viðskiptunum stúlka mín, að bíða
þangað til ég lækkaði verðið. Jæja, þú átt
að fá tíu aura til baka. Og viltu, að ég vef ji
henni innan í venjulegan pappír eða jóla-
pappír?
— Jólapappír, sagði Sis feimin.
Phibbs var himinlifandi og engu síður
glaður en Sis sjálf, þegar hann lét skálina