Morgunblaðið - 02.06.1960, Blaðsíða 6

6
MORCUNBLAÐIÐ
FímmturTagur 2. Túní 1960
Átta þingsályktanir
samþykktar í gær
ATJÁN þingsályktunartillög-
ur voru meðal 20 mála á dag-
skrá Sameinaðs Alþingis í
gær, og voru allmargar þeirra
afgreiddar til fullnustu.
I upphafi fundarins gat þing-
forseti, Sigurður Ágústsson, þess,
að gefnu tilefni, að mjög marg-
ar fleiri þingsályktunartillögur
biðu afgreiðslu, en ekki hefði
verið rúm fyrir fleiri á dag-
skránni.
Þingsályktunartillögur þær,
sem samþykktar voru, eru svo-
hljóðandi:
1. Nauðungarvinna. — „Al-
þingi ályktar að veita ríkis-
stjórninni heimild til þess fyrir
íslandg hönd að fullgilda sam-
þykkt nr. 105 um afnám nauð-
ungarvinnu, sem gerð var á
fertugasta þingi Alþjóðavinnu-
málastofnunarinnar í Genf 25.
júní 1957, eins og hún liggur
fyrir á fylgisskjalinu, sem prent-
að er með ályktun þessari."
Allsherjarnefnd hafði haft til-
löguna til athugunar og lagði
einróma til, að hún yrði sam-
þykkt. Framsögumaður nefndar-
innar var Benedikt Gröndal, og
tóku ekki fleiri til máls. Tillagan
var samþykkt samhljóða.
2. Tæknimenntun. — „Alþingi
ályktar að skora á ríkisstjórnina
að láta fram fara athugun á því,
með hverjum hætti sé hægt að
auka tæknikennslu í skólum
landsins og að öðru leyti mögu-
leika á því að auka tæknimennl-
un þjóðarinnar."
Þessi tiliaga var flutt af Ein-
ari Sigurðssyni og hafði allsherj-
arnefnd fjallað um hana. Sig-
urður Bjarnason, framsögumað-
ur nefndarinnar, skýrði frá því
að nefndin mælti eindregið með
því að Alþingi samþykki tillög-
una með lítilsháttar breytingu,
og var það gert einum rómi.
3. Starfsfræðsla. — „Alþingi
ályktar að skora á rikisstjórnina
að beita sér fyrir þvi, að starfs-
fræðsla verði upp tekin í skól-
um landsins."
Flutningsmenn tillögunnar
voru þeir Sigurður Bjarnason og
Magnús Jónsson, og var sá fyrr-
nefndi einnig framsögumaður
allsherjarnefndar í málinu. —
Lagði nefndin einróma til að
ályktun þessi yrði gerð og sam-
þykkti þingheimur það sam-
hljóða.
4: Skógrækt. — „Alþingi álykt-
ar að fela ríkisstjórninni að láta
fyrir næsta reglulegt Aiþingi
undirbúa áætlun um fram-
kvæmdir í skógrækt næstu fimm
ár, miðaða við það fjármagn, er
ríkisstjórnin telur auðið að verja
til skógræktar á þessu tímabili.
Tillagan var flutt af fjárveit-
inganefnd og mælti Magnús
Jónsson fyrir henni. Hún var
samþykkt samhljóða.
5. Flugsamgöngur. — „Alþingi
ályktar að skora á ríkisstjórnina
að leitast við að fá fullnægjandi
upplýsingar um það þegar á
þessu ári, hvort De Havilland-
flugvélar, sem framleiddar hafa
verið í Kanada á undanförnum
árum, henti Islendingum til inn-
anlandsflugs betur en aðrar flug-
vélar, m. a. hvort þær geti orð-
ið til almennari nota og spar-
að fjármagn í byggingu flug-
valla.“
Allsherjarnefnd gerði tillögu
um smávægilega orðalagsbreyt-
ingu, og mælti Gísli Guðmunds-
son fyrir áliti nefndarinnar. Var
breytingin samþykkt og síðan til-
lagan, sem flutt var af Sigurvini
Einarssyni.
6. Samstarfsnefndir Iaunþega
og vinnuveitenda. — „Alþingi
ályktar að fela ríkisstjórninm í
samráði við félög launþega og
vinnuveitenda að hefja nú þeg-
ar rannsókn. á og gera tillögur
um, hvort finna megi starfsgrund
völl fyrir samstarfsnefndir laun-
þega og vinnuveitenda innan
einstakra fyrirtækja.“
Það var Pétur Sigurðsson, sem
flutt hafði tillögu um ályktun'
þessa. Mælti meiri hluti alls-
herjamefndar með henni, auk
þess sem hann lagði til að mál-
ið yrði undirbúið í samráði við
þá aðila, sem getið er um að of-
an. Á fundinum í gær tók Eðvarð
Sigurðsson einnig til máls og
mælti gegn tillögunni. Hún var
síðan samþykkt með 35 atkv.
gegn 6.
7. Leit að rækjumiðum. — „A1
þingi ályktar að skora á ríkis-
stjórnina að hlutast til um að
svo fljótt sem auðið er verði gerð
leit að rækjumiðum fyrir Aust-
urlandi, Norðurlandi og á öðrum
þeim hafsvæðum umhverfis land
Mikíl aSsókn að „Einu lauii“
HIN VINSÆLA revía „Eitt lauf“
hefur nú verið sýnd 24 sinnum
fyrir fullu húsi. Vegna sumar-
leyfa verður aðeins hægt að hafa
nokkrar sýningar í viðbót á þess-
ari vinsælu revíu. Eins og kunn-
ugt er orðið, þá er þarna á ferð-
inni ein bezta skemmtan, sem
fólki hefur verið gefin kostur á
um árabil. Leikarana Harald Á..
Sigurðsson, Karl Guðmundsson,
Steinunni Bjarnadóttir, Þóru
Friðriksdóttur og Gunnar Eyj-
ólfsson þarf ekki að kynna, en
flestum ber saman um að sjald-
an eða aldrei hafi þeim tekizt
betur upp en í þessari revíu. —
Eyþór Þorláksson gítarleikari
leikur spænsk lög og ungt
fólk syngur og dansar vinsæla og
þekkta dansa. Næstu sýningar á
Einu laufi er í kvöld kl. 8 og
annað kvöld kl. 8,30.
ið, þar sem ætla má, að rækju
sé að finna“.
Þingsályktunartillaga um þetta
efni var fyrst flutt af þingmönn-
um Austurlands og fjallaði þá
eingöngu um leit að rækjumið-
um fyrir Austurlandi. Að tillögu
Jónasar G. Rafnars var svo Norð
urlandi bætt inn í ályktunina.auk
þess lagði fjárveitinganefnd til
að lítilsháttar orðalagsbreyting
yrði gerð. Við lokaumræðu um
tillögupa í' gær tóku til máls
þeir Magnús Jónsson, sem var
framsögumaður nefndar, og Ey-
steinn Jónsson. Síðan var tillag-
an samþykkt samhljóða í ofan-
greindri mynd.
8. Steinsteypt ker til hafna-
bygginga. — „Alþingi ályktar að
fela ríkisstjórninni að láta fara
fram athugun á því, hvort hag-
kvæmt sé að hefja framleiðslu á
steinsteyptum kerjum til hafn-
argerða á einum eða fleiri stöð-
um á landinu. Verði aðstaðan á
Akranesi sérstaklega athuguð í
því sambandi”.
Jón Árnason og nokkrir fleiri
þingmenn Sjálfstæðisflokksins
fluttu tillöguna, sem í gær var
endanlega samþykkt, með smá-
vægilegri breytingu frá fjárhn.
Auk ofangreindra tillagna, er
samþykktar voru á fundi Sam-
einaðs þings í gær, komu nokkr-
ar fleiri þingsályktunartillögur
til umræðna, en voru ekki endan
lega afgreiddar, nema tillaga frá
Daníel Ágústínussyni um sjálf-
virka símstöð á Akranesi, sem
samþykkt var samhljóða að vísa
frá, þar eð sú framkvæmd hefði
verið ákveðin um síðustu ára-
mót og efni þegar pantað.
ovenju snemma
Nú er farið að undirbúa
sumarferðirnar. Öræfaferðir
hafa færzt mjög í aukana und
anfarin sumur. Óg er nú hægt
að hefja þær fyrr að vorinu
en venjulega vegna góðrar
tíðar. Velvakanda er t. d.
kunnugt um að fyrir hálfum
mánuði var snjór að mestu
horfinn af vikrunum og úr
hraununum sunnan Köldu-
kvíslar. Um hraunin og vikr-
ana verður strax sæmilega
greiðfært, þegar snjóa leysir,
t. d. inn í Tungnaárbotna, en
mjög erfitt að koma bifreiðum
áfram fyrst í stað eftir að
snjóa hefur tekið upp. Þar eru
illar festur, þegar klakaslit er,
því jarðvegur er víða móeðju
blandinn. Leiðin inn á Kjöl
frá Gullfossi og upp á Bláfells
háls er einnig viðsjálverð með
an klaki er að fara úr jörðu.
En því tímabili virðist ætla að
ljúka óvenjusnemma nú.
• Hætta vegna
ókunnugleika
Undanfarin ár hafa hinir
frægu öræfabilstjórar brotizt
eftir nýjum leiðum yfir há-
lendið á sterkum bílum og opn
að þær sem vinsælar ferða-
mannaleiðir — svo vinsælar
að þeim sem lítið þekkja til
hættir til að halda að leiðir
þessar séu hverjum bíl færar
og hverjum ferðamanni. —
Þeir gera sér ekki grein fyrir
að ekkert vit er í að leggja
í sum af fljótunum, sem eru
aðalfarartálmarnir nema tveir
bílar séu í samfloti og annar
útbúinn spili, og að með í ferð
inni sé maður þaulkunnugur
ánni og vaðinu og sem getur
sinnx.
Velvakandi átti um daginn
tal um þá hættu, sem af þessu
stafar, við forráðamenn hjá
Ferðafélagi íslands, og töldu
þeir fulla ástæðu til að komið
væri á framfæri aðvörunum
til fólks, þar sem umferðin á
öræfaleiðum hefur farið vax-
andi með ári hverju, og satt
að segja stundum guðsmildi
að ekki skuli hafa farið illa
fyrir ferðalöngum vegna ó-
kunnugleika á ám og glanna
skapar sem afleiðing af því.
Fengum við í því sambandi
nokkrar upplýsingar hjá Sig-
urjóni Rist, vatnsmælinga-
manni.
• Hættulegir steinar
Á leið, sem nú er mikið far-
in, eru t. d. tvær ár varhuga-
verðar, Tungnaá og Kalda-
kvísl, sem eru farartálmar á
Sprengisandsleiðinni, eða þeg
ar farið er frá Galtalæk á
Landi að Mýri í Bárðardal. Er
því ágætt að taka þær sem
dæmi.
Síðastliðið ár var hæðar-
kvarði við Hófsvað á Tungnaá
og er þar einnig nú. Þegar

FERDINAND

álestur á kvarðann er 100 er
meðalsumarvatn í Tungnaá.
En þegar álestur er aðeins 110,
verður áin ekki farin nema af
þaulkunnugum, því þá mótar
ekki fyrir vaðinu í aðalálnum.
Þótt Tungnaá sé mikið
vatnsfall, er Kaldakvísl hættu
legri. I Tungnaá er fastur botn
(hraun) en malarbotn ótraust-
ur í Köldukvísl á Illugavers-
svæði, þar sem farið er yfir.
Framan í bakkanum við norð-
urlandið er stór steinn, þar
sem komið er upp úr aðal-
álnum, þegar haldið er norð-
ur. Við háa vatnsstöðu mótar
ekkert fyrir honum. Enginn
bíll, sem notaður er nú á ör-
æfaleiðum hér, mun komast
yfir hann hvorki af sjálfsdáð-
um né vera dreginn yfir hann.
’Síðastliðið sumar var farið
ýmist ofan við'hann eða neð-
an. Ferðamannahópur á veg-
um Ferðafélagsins fór sl. sum
ar yfir Köldukvísl þegar vöxt
ur var í vatni og steinninn
sást ekki. í það sinn tókst að
komast klakklaust yfir án
þess að ljóst væri hvar steixnn-
inn var og er ekki enn full-
ljóst, hvort farið var ofan við
hann eða neðan.
Af þessu var forráðamönn-
um Ferðafélagsins ljós sú
hætta sem þarna er, því ein-
mitt þegar áin er sem mest
er farið yfir hana án þess að
staðsetja þessa hættulegu
hindrun. Þáð er nær sama
hvenær á sólarhringnum farið
er yfir Tungnaá á Hófsvaði, en
á sumrin tekur Kaldakvísl
stöðugum dagssveiflum og er
alveg ófær stundum. — Um
mánaðamótin júlí ágúst nær
Kaldakvísl hámarki við Illuga
versvað kl. 3 (íslenzkur mið-
tími, kl. 4 samkv. sumartíma)
en verður minnst kl. 18, þ. e.
a. s. hún er 9 tíma að vaxa en
minnkar svo aftur á 15 tímum.
Af þessum dæmum sést, að
ekkert vit er að leggja í að
fara yfir slíkar ár nema með
mönnum, sem eru þaulkunn-
ugir staðháttum við ána og
með allan útbúnað til að
bjarga bílnum úr henni, ef
hann af einhverjum ástæðum
sanzar.