Morgunblaðið - 10.05.1963, Blaðsíða 6

6
MORCVNBLAÐ1Ð
Föstudagur 10. maí 1963
Per Jacobsson
íorstjóri Alþjóða gjaldeyrissjóðsins
Ánægjulegt kveðjuhóf fyrir
Kjartan Jóhannsson og fjölskyldu
Útför Per Jacpbssons, forstjóra
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins fer
fram í London í dag Hans
verður lengi og víða minnzt
ekki aðeins vegna hins þýðing-
armikla starfs hans sem yfir-
manns samtaka 84 landa um
gjaldeyris- og fjármál heldur
ekki síður vegna óvenjulegra
hæfileika hans og heillandi per-
sónuleika.
Per Jacobsson fæddist í smá-
bæ á vesturströnd Svíþjóðar
fyrir rúmum 69 árum, en meiri
hluta ævinnar bjó hann utan
heimalands síns, lengst af í Sviss
en síðustu 6 árin í Washington.
Árið 1920 réðist hann sem hag-
fræðingur til hins nýstofnaða
Þjóðabandalags í London, áður
en skrifstofa þess fluttist til
Genfar. Árið 1931 varð hann hag-
fræðingur Bank for International
Settlement í Basel og gegndi því
starfi í 25 ár, þar til hann tók
við stjórn alþjóðagjaldeyrissjóðs
ins í Washington haustið 1956. í
yfir 40 ár hafði Per Jacobsson
starfað fyrir alþjóðastofnanir og
er vafasamt, að nokkur annar
maður hafi haft jafn langa og
fjölbreytta reynslu á þvi sviði
og hann. Hann var til fyrirmynd-
ar sem alþjóðastarfsmaður, víð-
sýnn og réttsýnn í dómum sín-
um um lönd og lýði, sem byggð-
ir voru á alhliða þekkingu og
málakunnáttu samfara skarp-
skyggni, samúð og skilningi.
Enda þótt hann væri alþjóða-
sinni og heimsborgari, var hann
stoltur af sínum norræna upp-
runa. Heyrt hefi ég hann segja,
að hann liti á öll Norðurlödin
fimm sem sín föðurlönd. í þeim
hóp var ísland ekki talið með
aðeins til málamynda, heldur
fann hann til náinna tengsla við
íslendinga, ekki sízt eftir að Bir-
git, dóttir hans, giftist Birni
Björnssyni, ræðismanni íslands í
Minneapolis. Hingað til lands
kom hann 1954 og hélt þá fyrir-
lestur í háskólanum.
Per Jacobsson var gæddur
miklum forustuhæfileikum, enda
óx starfsemi, áhrif og álit Al-
þjóðagjaldeyrissjóðsins mjög
undir hans stjórn. Hann hafði
ákveðnar skoðanir á fjármálum
og peningamálum en var laus
við alla bókstafstrú. Verðbólga
og óstjórn voru hans höfuðfénd-
ur. Veraldarsagan sýndi, að hans
dómi, að réttlæti og framfarir
gætu ekki þróazt nema verðgildi
peninga héldist stöðugt. Við de
Gaulle sagði Per Jacobsson árið
1958: „Ekkert land, sem hefur
slæman gjaldmiðil, getur notið
virðingar annarra þjóða. Ef þér
gætuð tryggt Frökkum stöðugt
peningagildi, gætu þeir þolað ó-
stöðugt stjórnmálalíf. Fjárhags-
legur og pólitískur órói reyndist
jafnvel Frökkum ofurefli síðan
1919. Gætuð þér gefið Frökkum
góðan gjaldmiðil, eins og gull-
franka Napoleons, sem hélt gildi
sínu frá 1802 til 1914, þá hafið
þér veitt frönsku þjóðinni varan
lega þjónustu.“ Þessi boðskapur
Jacobssons á víðar við en í Frakk
landi.
í störfum sínum sýndi Per
Jacobsson dirfsku og varkárni
og sagnaritarar seinni tíma eiga
eftir að staðfesta, að hans ráð og
ákvarðanir hafa oftast reynzt
heilladrjúg. Þrátt fyrir alvöru
þeirra verkefna, sem hann fjall-
aði um, tókst honum venjulega
að blanda þar saman við sína ó-
viðjafnanlegu kímni. Með við-
eigandi gamansögum tókst hon-
um oft að bregða nýju ljósi yfir
vandasöm mál og greiða fyrir
lausn þeirra, enda var hann sér-
staklega laginn samningamaður.
Framkoma hans var svo eðlileg
og elskuleg, að hann var virtur
og dáður af öllum, sem kynnt-
ust honum. Á sviði alþjóðafjár-
mála verður það skarð, sem
myndazt hefur við dauða Per
Jacobssons, vandfyllt.
Þórhallur Ásgeirsson.
• Ferðamálin á íslandi
í molum
Velvakanda hefir borizt svo-
fellt bréf:
„Á mannamótum er þess
gjarnan getið, hve stórstígar
framfarir hafi orðið hérlendis
í ýmsum efnum. Minnst er
þeirra sigra er unnizt hafa og
glaðst yfir velmegun og nægri
atvinnu. Á sama tíma er öllum
ljóst, að fjárhagsörðugleikar
þjóðarinnar eru æ hinir sömu
og bregðist vertíð eða tvær geti
þessir sigrar snúizt upp í ósigra
og allt væri unnið fyrir gýg.
Afkoman byggist nær ein-
göngu á þessu happdrætti, sem
fiskveiðarnar eru og fjöldi
landsmanna hugsar aðeins í
málum og tunnum. Velmegun
undanfarinna ára hafa leitt af
sér sinnuleysi um aðrar upp-
vaxandi atvinnugreinar, sem
gætu gefið þjóðinni miklar og
sívaxandi gjaldeyristekjur,
þegar sýnt er, að fiskveiðarn-
ar einar geta ekki staðið undir
þjóð arreks trinum.
• Áhugaleysi
ráðamanna
Sinnuleysið. og áhugaleysi
ráðamanna um ferðamálin hér
á landi vekur furðu margra.
Meðan aðrar þjóðir hafa gert
þetta að höfuðatvinnuveg sín-
um og næsta berjast um ferða-
mennina sitja íslendingar með
ísafirði 8. maí. Fianmtudags-
kvöldið 2. maí s.l. efndu borg-
arar á ísafirði til kveðjuhófs í
Templ araihúsirru fyrir Kjartan
Jóhannsson lækni og alþingis-
mann, og fjöLskyldu hans. Sátu
hófið 140 manns, eða eins marg-
ir og kotnust í húsið, en mörg-
um varð að neita uim þátttóku.
Al/ls voru haldnar 15 ræður, auk
þess sem heiðursgestirnir töiuðu,
þau Jóna B. Ingvarsdóttir og
Kjartan Jóihaninsson.
Heiðursgiestunum voru færðar
þakkir og ámaðaróskir og þekn
afhent fögur blómakarfa. Allir
viðstaddir skrifuðu nöfn sán í
gestabók undir skrautritað áva>rp
og frú Jónu afhent bókin að sam
sætinu loknu.
hendur í skauti. Hér er gild-
andi löggjöf um ferðamál, sem
engan á sinn líka á öllum Vest
urlöndum. Verður að leita ekki
skemur en til Rússlands eða
Kína til að finna einhverja
samjöfnun. Skv. löggjöf þess-
ari hefur ríkinu einu verið
ætlað að gína yfir öllum þátt-
um ferðastarfsemi í landinu.
Verkefni Ferðaskrifstofu Ríkis-
ins og þeirra fáu manna sem
þar vinna eru hin sundurleit-
ustu. Þeir eiga að annast land-
kynningu alla og taka á móti
hverjum einasta ferðamanni er
hér stígur fæti sínum, þeir hafa
eftirlit með veitinga og gisti-
húsum, annast ferðaskrifstofu-
starfsemi fyrir íslendinga, reka
minjagripasölu, halda náms-
skeið fyrir væntanlega leið-
sögumenn, hafa umboð fyrir
kaupstefnur erlendis og marga
aðila, svara bréfum sem jóla-
sveinum berast o, m. fl. Ekki
er mér kunnugt um hvort
(ferðaskrifstofan ætlar að
stofna bílaleigu í nánustu
framtíð.
• Skortur á land-
kynningu
stofu ríkisins ekiki tekizt að
K veðj u-samsætið stóð fram yf-
ir miðnætti og var í alla staði
mjög ánægjulegt. Komu þar
glöggt í ljós almennar vinsældir
Kjartans læknis, konu hans og
barna. Á milli ræðanna skemmtu
menn sér með almennum söng,
er Ragnar H. Ragnar stjórnaði.
Skarðsmótið á
Siglufirði
Siglufirði, 8. maí: —
Áformað er, að svonefnt Skarðs
mót skíðamanna, svig og stórsvig
karla og kvenna, fari fram í
sinna hverju einstöku verkefni
sem skyldi. Landkynningar-
starfsemin er lítil og varumáttug
hafa þó flugfélögin bæði gert
þar stórátak. Um útgáfustarf-
semina má t. d. geta þess að
aðeins eru til 2—3 bæklingar
um landið á erlendum tungu-
málum til almennrar dreifing-
ar auk þeirra, sem Flugfélag
íslands hefur gefið út. Ekkert
er til um héruð eins og Mý-
vatn, Þingvelli eða Öræfi eða
staði eins og Akureyri, Siglu-
fjörð eða Hveragerði. Ekki er
nóg að landið sé fagurt og frítt,
þegar enginn veit það né á þess
kost að afla þeirrar vitneskju.
Eftirlit með gististöðum er
lítið sem ekkert. Sumir hinna
fáu gististaða eru ekki nógu
vel reknir og í heild má segja
að íslendingar séu illa undir
það búnir að taka á móti aukn-
um straumi ferðamanna.
í málum þessum í heild þarf
algjöra hugarfarsbreytingu.
Okkur skortir heilbrigða lög-
gjöf um ferðamál og mættum
stofu Ríkisins ekki tekizt að
taka þar nágrannalönd okkar
til fyrirmyndar. Ferðaskrif-
stofu Ríkisins ætti að vera fal-
ið að sjá um landkynningar-
starfsemina eingöngu, enda
ærið verkefni. Hið opinbera
----------------------------—•
Kjartan Jóhannsson er þegar
tekinn við embætti sínu sem hér-
aðslæknir í Kópavogi, og er f jöl
skylda hans á förum suður.
Kjartan Jóhannsson fluttisit til
ísafjarðar árið 1932 og hefir ver-
ið starfandi læknir hér frá þeim
tima.
Myndina tók Árni Matthiiasson.
Skarðdalsbotni 1. og 2. júní n.k.
Mótsstjórn annast Jónas Ásgeirs-
son, Guðmundur Árnason og
Gutav Nilsson. Þátttökutilkynn-
ingar þurfa að hafa borizt Skíða
félagi Siglufjarðar, Skíðaborg,
fyrir kl. 24 þann 26. maí n.k.
— Stefán.
ætti að örfa alla gistihúsastarf-
semi í landinu með öllum til-
tækum ráðum meðan þessi at-
vinnugrein væri að koma fót-
unum undir sig og menn
fengju almennt trú á henni.
• Vantar framtíðar lög-
gjöf um ferðamál
Sumir kunna að segja að hið
nýja frumvarp rikisstjórnar-
innar um ferðamál feli í sér
þessar umbætur. Það er al-
rangt, þar sem starfssvið
Ferðaskrifstofu Ríkisins er þar
óbreytt frá því sem verið hef-
ur. Margt er gott um frum-
varpið en sem framtíðarlög-
gjöf um ferðamál á íslandi er
það ótækt.
íslendingum hefur ekki hing-
að til leiðst að sitja héraðsþing
og landsþing alis konar. Þó hef-
ur engum dottið í hug að vit
væri í, að kalla saman lands-
þing um ferðamál. Þar mundu
hittast forustumenn flugfélagci,
skipafélaga og annarra sam-
göngutækja, ferðaskrifstofa og
gistihúsa. Ef til vill yrði slík
ráðstefna til að ljúka upp aug-
um einhverra. Vafalaust yrði
ráðstefnan til gagns ef vandað
væri til undirbúnings.
BOSCH
BRÆÐURNIR
ORMSSON
Vesturgötu 3.
BOSCH
RAFKERTI
í
Eitt sinn
BOSCH
Ávallt
BOSCH