Morgunblaðið - 10.05.1963, Blaðsíða 20

20
MOHCVNBLAÐIB'
r
Fostudagur 10. maí 1963
DUNKERLEYS
Meðan Dan var við þessa sjálfs
prófun og játningu, reis hann úr
sæti sínu í bezta gestaherberg-
inu í prófastahúsinu og gekk út
að opnum glugvan/um. Agnes
kona hans hafði gengið niður í
setustofuna. Þetta var fyrsta
stundin, sem hann hafði átt í ein
rúmi í öllu þessu giftingarferða-
lagi. Það var farið að kvölda,
en það hafði verið hlýtt um dag-
inn, svo að glugginn var opinn.
Hann hallaði sér út, sogaði að
sér ilminn af sýrenunum úti í
garði.
Hann varð eitthvað að aðhaf-
ast í sambandi við Elsie Dill-
•worth.
Dan sneri frá glugganum og
tók að ganga hægt um gólf. Til
hvers átti hann að fara að skipta
sér af þessu? Hvað kom hann
henni við, eða hún honum?
Hann vissi sjálfur svarið. Hann
.hafði alltj sem hægt var að
kaupa fyrir peninga og það
mundi endast honum til ævi-
loka. En af öllu, sem
fortíðin geymdi, voru DillwOrth-
systkinin það eina, sem ekki
var hægt að kaupa fyrir
peninga. Alec hafði verið eilífur
fleinn í holdi hans, steinvala í
skónum hans og baun í dúnsæng
inni hans. Og hann vissi, að það
yrði slæmur dagur hjá sér, þeg
ar hann segði honum að snáfa
burt, og Alec gerði það. og svo
væri ekkert eftir nema Phyfe og
það gagn, sem í honum var. Elsie
hafði ekki komið neitt við dag-
legt líf hans, eins og Alec hafði
gert, en hún var hlutj af Alec
pg einhvernveginn allsstaðar
nálæg, o,g hann ætlaði ekki að
látg særa hana í annað sinn.
t»essi trúlofun þeirra Chrystals
varð sorgarleikur, þegar Chrystal
komst að því, sem hann hélt vera
sannleikann um hana. En sann-
urinn var það ekki; það var
ekkert annað en ein eða tvær
staðreyndir og Chrystal var ekki
ennað en hvolpur og græningi þá
Jafnvel nú orðið, hu.gsaði Dan,
var eins líklegt, að prófasturinn
mundi láta staðreyndirnar blinda
sig fyrir sannleikanum. Phyfe
hafði hlotið öðruvísi uppeldi. Ef
til vill mundi hann geta þolað
staðreyndirnar, með öllu, sem
þeim fylgdi og halda sig að sann-
leikanum, sem spratt sigrihrós-
andi upp af þeim
En einhver varð að fræða hann
um þessar staðreyndir það gat
verið stórhættulegt að láta hann
rekast á þær, ef til vill þegar
allra verst gegndi, og á óheppi-
legan hátt, eins og Chrystal hafði
gert endur fyrir löngu. Kannski
hafði Elsie þegar frætt hann um
þær? Æ, fjandinn hafi það allt-
saman —það ætti hún að gera,
hugsaði Dan. Það kemur henni
Við en ekki mér. Jæja, ef hún
Var búin að því, myndi Phyfe
bráðlega láta það í ljós, og þá
Veeri enginn skaði skeður. Að
minnsta kosti var ekki vert að
leggja málið í vald tilviljunar
‘innar í þetta sinn. Hann gekk
að speglinum, strauk gegn um
'Strítt hárið með bursta, og fór
svo niður. Chrystal var í for-
istofunni á leið úr lestrarstofu
sinni inn í dagstofuna. Jafnvel
þegar svona stóð á, sat Theó tím
unum saman í lestrarstofunni
sinni, hvort sem hann nú var að
semja ræður eða fást við fjár-
málaútreikninga, en Dan vissi
ekki hvort heldur var. Hann
tók prófastinn undir arminn. —
Theó, sagði hann, — viltu gera
mér greiða. Viltu senda einhvern
yfir í Lambið og Ljónið og biðja
hr. Phyfe að vera þar til staðar.
(Eg þarf að fara þangað o.g ræða
nokkuð við hann.
3.
— Farðu í frakkann þinn, Izzsy,
sagði sir Daniel. — Við ætlum
að fara út að ganga og það er
talsvert kalt.
Þeir gengu heila mílu og hvor
ugur sagði orð, en Izzy sló öðru
hverju í grasið með stafnum sín
um og braut heilann um, hvað
eiginlega væri um að vera, en
Dan var að velta fyrir sér í hug
anum, hvernig hann ætti að
byrja, og bölvaði um leið sjálfum
■sér fyrir bjánalega afskiptasemi,
■og var enn ekki alveg frá því
að lofa Isambard og Eisie að
fræðast hvoru um annað, af eigin
rammleik.
— Hvað finnst þér um ungfrú
Lewison? spurði hann snögg-
lega.
— Hún er mjög aðlaðandi
stúlka og bráðvel gefin.
Dan brosti að þessu samþykki,
sem kom eins og af sjálfu sér.
N’. en þetta var ekki nema dag
satt.
— Manni gæti ekki dottið í
hug, út frá því, sem hún er nú
orðin, að hún hefði átt svona
erfitt í uppvextinum
— Eg er nú svo lítið kunnur
því, svaraði Izzy. — Eg veit ekki
annað um það en þetta, sem hef
ur komið í Dunkerleys.
— Jæja, það var nú samt ýmis
legt fleira, sem ekki var vert að
taka fram þar. Trúðu mér, Izzy,
’hún átti afskaplega sorgleg
bernskuár. Og eftir andartaks
þögn bætti hann við: — En það
áttir þú víst annars líka, Izzy,
var ekki svo?
— Þér er nú víst þegar full-
kunnugt um það.
—Jæja, mig langar að minnsta
kosti ekki til að vita neitt meira.
Mig varðar ekkert um, hvað einn
maður hefur verið, heldur hvað
hann er. Eg vil helzt dæma
mann eftir því, hvernig hann end
ar en ekki hvernig hann hyrj-
ar.
— Eg býst við sir Daniel, að
'Dillworth hinn ungi mundi setja
upp þetta hálfa bros sitt, ef hann
heyrði þig tala um að meta fólk,
Það mundi hann áreiðanlega,
hugsaði Dan, en honum fannst,
að nú væri hann að komast aft
ur út af sporinu, sem hann hafði
verið að náigast rétt áðan.
— Það, sem ég á við, er ein-
faldlega þetta, sagði hann. — Það
hafa oftast verið einhverjir
skrítnir blettir í lífi flestra
manna. En ef nokkuð er í menn
ina varið, væri það heimskulegt
af okkur að fara að dæma þá
út frá því, sem ekki er nema
blettir, þ.e. smámunir. Eg hef
séð mikil vandræði hljótast af
slíku, Izzy. Maður þarf ekki að
vera fyllibitta þó að hann drekki
sig einstöku sinnum kenndan og
heldur ekki saurlífismaður þó
að holdið sé einstöku sinnum
veikt fyrir.
Æ, guð minn góður! hugsaði
hann. Hvern fjandann er ég nú
búinn að koma mér út í? Eg er
■orðinn eins og sápukassa-predik
ari.
Þeir komn nú að hliði og höll-
uðu sér fram á grindina og
horfðu í vesturátt, þar sem mán-
inn var að koma upp, en sólin
ekki alveg horfin. Ilmurinn af
vindli sir Daniels fannst sterkur
i hreinu og köldu loftinu.
— Eg man eftir einu tilfelli i
Manchester, sagði hann, — Það
var nú allrahanda nágrenni, sem
við áttum heima í þá. Þar var
fólk, sem svona rétt komst
af og svo fólk, sem var blá-
fátækt, og langt neðan við strik
ið. Eg þekkti þetta fólk.... af
öllum þessum flokkum. Ég man
eftir stúlku —' fallegri stúlku,..
hreinustu fegurðardís, og sem
meira var: hún var góð stúlka.
Hún átti heima hjá foreldrum
sínum í lítilli og óhreinni götu
til hliðar við aðalgötuna. Þetta
var hræðilegt fólk. Þau drukku
upp hvern eyri, sem kom inn fyr
ir dyr hjá þeim, og maðurinn var
ýmist í Steininum eða utan hans
— fyrir innbrot og þessháttar.
Hörnin áttu óskaplegá ævi. Þau
voru tvö — drengur, og svo þessi
stúlka, sem ég nefndi. Þau voru
lamin og kvalin og annars látin
bjarga sér eins og bezt gekk.
Maður skyldi ekki halda, að það
yrði mikið eftir af þeim, eftir
þessa meðferð, en þetta voru nú
samt einhver beztu börn, sem ég
hef nokkurntíma þekkt.
Hann þagnaði andartak og saug
vindilinn. Reykurinn kom út úr
honum líkast stunu. — Þau áttu
ekki neista, Izzy. Þau áttu
blossa!
Dan fann, að hann var sjálfur
orðinn hrærður. Það leið andar
tak áður en hann hélt áfram: —
Jæja, við skulum sieppa strákn-
um en mig langar að se>gja þér
af stúlkunni. Hún var rekin út á
götuna. Eg hef oft.hugsað um það
og reynt að komast að niður-
stöðu. Eg hef oft velt því fyrir
mér, hvort það sé hægt að reka
konu til að verða skækja. En í
þessu tilfelli er enginn vafi á
því, að það var faðirinn, sem rak
dótturina til þess, en er hægt
að láta nokkra manneskju halda
slíku áfram gegn vilja sínum?
’Sjálfur trúi ég því ekki. Þar sem
ég þekkti þessa stúlku eins og ég
gerði, vissi ég, að hún var líkam
lega ástríðufull og að þetta líf
veitti henni vissa fullnægingu í
fyrstunni. En ég held, að þegar
stundir liðu fram hafi það orðið
þraytandi og jafnvel viðbjóðs-
legt, en hvað þessa stúlku snertir
komst það aldrei svo langt. Áður
en sex mánuðir voru liðnir voru
þau systkinin strokin að heim
an og síðan hefur hún ekki verið
bendluð við neitt slíkt. Mér er
fullkomlega kunnugt um það, af
því að ég þekki hana enn.
— Jæja, þarna hefurðu það..
slysni, sem stafaði af heimilis-
ástæðum hennar og líkamlegri
áitríðu, sem ekki allt kven-
fólk hefur til að bera, en trúðu
mér til, að það er eitthvað það
dýrmætasta, sem nokkur kona
getur gefið manninum, sem hún
elskar.
Lif listamannsins er kvöl.
— Og þessi stúlka varð ást-
fangin. Ég býst við, að fyrirfar-
andi reynsla hennar hafi átt tals
verðan þátt í því, en nú varð
fegurð hennar slík, að það mátti
'heita furðulegt. En reyndar var
hún líka að þroskast á öðrum
sviðum og það getur hafa átt
sinn þátt líka. Hún hafði hæfi-
leika til að bera og hafði vafa
laust komizt langt á sínu sviði.
Eg veit nú ekki, hvort hún trú-
lofaðist reglulega, en að minnsta
kosti var þarna um eitthvert sam
‘band að ræða, við mann, sem var
ekki þess verður að leysa skó-
þvengi hennar, enda þótt níu
menn af hverjum tíu hefðu talið
hann henni fremri. Sjálfur tel
ég, að hún hefði átt að segja
honum strax frá fortíð sinni. Það
var eins og hver önnur tilviljun
í lífi hennar — hræðileg og and
styggileg, skal ég játa, en þó ekki
annað en tilviljun. Eg býst nú
ekki við, að hann hefði reynzt
nógur maður til að láta það gott
heita, en manngreyið fékk nú
ekki tækifæri til þess Og þetta
hélt svona áfram hjá þeim þang
að til það endaði með skelfingu,
þegar hann komst að öllu saman
fyrir hreina tilviljun.
Dan þagnaði, stakk upp í sig
vindlinum og saug hann ákaft.
Síðan fleygði hann honum á jörð
ina. Izay horfði á glóðarendann
sem flaug eins og eldfluga gegn
um loftið, og á mjóa reykjarstrók
inn, sem steig upp af honum áð-
■ur en döggin slökkti í honum.
Prn lagði vingjarnlega höndina
á öxlina á Izzy, ög það var í
fyrsta sinn, sem hann hafði sýnt
'honum svo áþreifanleg vinahót.
— Skilurðu hvað ég er að tala
um, Izzy? spurði hann.
Izzy svaraði engu, en horfði
út í myrkrið, en Dan sá tárin
renna niður eftir kinnum hans
og gat rétt greint, að hann kink-
aði kolli til samþykkis. Hann
fann til herpings í kökinu og
sviða í augunum, en hann varðist
samt tárum og spurði: — Fyrir
hvern ertu að gráta, Izzy? Sjálf
an þig eða hana?
Izzy greip stafinn sinn, sem
hann hafði hengt á hliðgrindina
og gekk nokkur skref, eins og í
blindni fram og aftur eftir veg-
inum. Síðan tók hann að berja
grasið með stafnum í ákafa.
— Fyrir lífið. Þetta er svo rang
'látt og ósanngjarnt.
KALLI KÚREKI
— * - * —
Teiknaru Fred Harman
—Eg vildi ekki láta særa hana
aftur, sagði Dan. — Mér fannst
þú ættir að vita þetta. Og mér
finnst, að hún hefði átt að segja
þér það sjálf.
— Þarna eru fálkar og hrafnar.
Það er betra að athuga þennan stað
nánar.
— Hérna hefur slátrunin staðið. kostnað af kjötinu sínu.
Tveir menn..., en eitt er þó víst, Gamalreyndur fylgir hann slóðinni.
þeir stela ekki í stórum stíl. Bara ó- — Nú, já, það er nýlega breidd
bjóðalýður, sem vill ekki hafa neinn kýrhúð á girðingunni þarna.
alltltvarpiö
Föstudagur 10. mai
8.00 Morgunútvarp.
12.00 Hádegisútvarp.
13.15 Lesin dagskrá næstu viku.
13.25 „Við vinnuna": Tónleikar.
15.00 Síðdegisútvarp.
18.30 Harmonikulög. — 18.50 Tilk.
19.20 Veðurfregnir. — 19.30 Fréttir.
20.00 Erindi: ísrael, — svipmyndir
úr lífi nýrrar þjóðar (Hjálm-
ar R. Bárðarson skipaskoðun-
arstjóri).
20.30 Þjóðlög frá ísrael, sungin og
leikm.
20.10 í ljóði, — þáttur í umsjá Bald-
urs Pálmasonar.
21.05 Tónleikar: Leon Goossens
óbóleikari leikur ýmis lög;
Gerald Moore leikur undir á
píanó.
21.15 Kvöldið fyrir lokadag: Dag-
skrá Slysavarnardeildarinnar
Ingólfs í Reykjavík, tekin
saman af Flosa Ólafssyni.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Efst á baugi (Björgvin Guð-
mundsson og Tómas Karls-
son).
22.40 Á síðkvöldi: Létt klassísk tón-
list.
23.35 Dagskrárlok.
Laugardagur 11. maí
8.00 Morgunútvarp.
12.00 Hádegisútvarp.
13.00 Óskalög sjúklinga (Krisín
Anna Þórarinsdóttir).
14.40 Vikan framundan: Kyhning
á dagskrárefni útvarpsins.
15.00 Fréttir. — Laugardagslögin.
16.30 Veðurfregnir. — Fjör í kring-
um fóninn: Úlfar Sveinbjörns
son kynnir nýjustu dans- og
dægurlögin.
17.00 Fréttir. — Æskulýðstónleikar,
kynntir af dr. Hallgrími Helga
syni.
18.00 Söngvar í léttum tón.
18.30 Tómstundaþáttur barna og
unglinga (Jón Pálsson).
18.55 Tilk. — 19.20 Veðurfregnir.
19.30 Fréttir.
20.00 „Konungur flakkaranna", óper
ettulög eftir Rudolf Friml.
2 0 Leikrit: „Leikhúsið" eftir Guy
Bolton; samið upp úr sögu
eftir William Somerset Maug-
ham. Þýðandi: Bjarni Bjarna-
son. — Leikstj.: Baldvin
Halldórsson.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Danslög — 24.00 Dagskrárlok.
B— ÞJÓhlUSTA
FRÖh/SK ÞJÓNUSfA
andlits böÓ
fiandsnurtincj
hárqveiðsla
CeiSbeint met i/al
Snyrti i/öru.
valhöllisS