Morgunblaðið - 12.11.1977, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. NÓVEMBER 1977
S-Af ríkust j ór n
eykur völd sín
Jóhannesarborg. 11. nóv. Reuter.
S-AFRÍKUSTJÓRN sam-
þykkti í dag lög, sem gefa
henni kost á að hafa fuila
stjórn á efnahagsmálum
landsins, þ.á m. völd til að
neyða erlend fyrirtæki til
að framleiða hergögn.
Þessi ákvörðun er andsvar
við vopnasölubanni Banda-
ríkjanna.
Talsmaður stjórnarinn-
ar, Heunis sagði á miðviku-
daginn að þessu valdi yrði
ekki beitt nema í ýtrustu
neyð. Hann lagði jafnframt
Grigorenko til
Bandaríkjanna
Moskvu. 11. nóv. — Reuter.
PYOTR Grigorenko, fyrr-
verandi hershöfðingi og
kunnur andófsmaður, sem
tvisvar hefur verið settur á
geðveikrahæki, sagði í dag
að hann héldi ekki að
Sovétstjórnin mundi neita
sér um að snúa aftur til
Moskvu eftir heimsókn
hans til Bandaríkjanna.
Grigorenko, tjáði vestrænum
fréttamönnum i íbúð sinni i
Moskvu ad hann vildi helzt líta á
ákvöröun Sovétstjórnarinnar um
vesabréfsáritun fyrir sig. konu
sina og eldri son til sex mánaöa
dvalarleyfis i Bandaríkjunum
sem spor í átt til aukinna mann-
réttinda.
Þá saKöi Grigorenko aö fjöl-
skylda hans hefði fengið leyfi til
aö heímsækja son sinn Andrei,
sem fluttist til Bandarikjanna
1975 og sjálfur kvaðst hershöfö-
inginn þurfa að ganga undir mik-
inn uppskurð. Grrigorenko, sem
hyggst halda til Bandarikjanna
14. nóvember, sótti um vegabréfs-
áritun 2. október og fékk leyfið 4.
nóvember.
Sagði Grigorenko sem hefur
fylgst náíð með því að ákvæðum
Helsinki-sáttmálans yrði fram-
fylgt í Rússlandi og berst fyrir
auknum mannréttindum, að hann
og kona hans væru ákveðin i að
snúa afturtil Sovétríkjanna.
Hann sagðist gera sér ljóst að
Sovétstjórnin gæti svipt hann
rikisborgararétti sínum um leið
og hann hefði yfirgefið landið,
eins og gert hefði verið við marga
andófsmenn.
„Ég hef rætt málið við Andrei
Sakharov og við komumst að
þeirri niðurstöðu að það væri ekki
ætlan rikisstjórnarinnar að svipta
mig rikisborgararétti með þvi að
gefa mér fararleyfi, þess vegna
erum við ákveðin í að líta á þetta
sem spor i átt til aukinna mann-
réttinda og vonumst til að snúa
örugglega aftur til Rússlands ef
skurðaðgerðin heppnast vel,“
sagði Grigorenko.
á það áherzlu, að vopna-
framleiðsla væri ekki sér-
stakt markmið stjórnarinn-
ar með þessum nýju lög-
um. Við getum ekki þolað
slík afskipti að okkar inn-
anríkismálum, sem gætu
stofnað öryggi okkar lands
í hættu.
Stjórnin hefur haft þessi
völd síðan 1970, þegar göm-
ul lög úr stíðinu voru
endurvakin, en þeim hefur
ekki verið beitt fyrr en nú.
Samkvæmt þeim ráð-
stöfunum sem nú hafa ver-
ið gerðar getur stjórnin
beitt þessum völdum hven-
ær sem er.
Flestir forystumenn
iðnaðar- og viðskiptafyrir-
tækja virðast hafa tekið
fréttinni með stillingu.
Ráðstafanirnar voru gerð-
ar í samráði við þá.
Sovéttogurum í
Argentínu sleppt
Buenos Aires, 11. nóv. Reuter.
ÁTTA sovéskir og
búlgarskir togarar, sem
teknir voru á ólöglegum
veiðum innan landhelgi
Argentínu fyrir tveimur
mánuðum, fá að sigla heim
á leið um næstu helgi.
Sovétstjórnin hefur mót-
mælt því að togararnir hafi
verið að ólöglegum veið-
um, en yfirmaður argen-
tísku strandgæzlunnar hef-
ur skýrt frá því, að
togurunum verði sleppt
samkvæmt sérstöku sam-
komulagi við sovéska
sendiráðið í Buenos Aires.
Hann sagði jafnframt að
málinu yrði haldið áfram
fyrir dómstólunum. Talið
ei að sektir muni nema um
100 þúsund $ eða um tutt-
ugu milljónum króna á
hvern togara. Afiinn og
veiðarfærin voru gerð upp-
tæk og samkvæmt
samningnum við sendiráð-
ið verður ágóðinn af söl-
unni látinn ganga upp í þá
sektarfjárhæð sem dæmd
verður.
Birgitle Pudry, sem á sér feril að baki sem leikkona og fyrirsæta, er
nú hálfnuð á leið sinni f kringum hnöttinn á skútu. Hún er ein á
ferð, og er fyrsta konan sem reynir slfka veraldarsiglingu. Oudry
segir að stærsta vandamálið sem hún á við að etja, sé einmanaleik-
inn. Hún er áströlsk og er nú stödd á Tahiti, en heldur áfram í
næstu viku.
Kambódí ustj ór n
óskar viðræna
Freddie Laker
103 mifljóna hagn-
adur hjá Laker
London, 9. nóv. — l’PI.
Á FYRSTU sex vikunum nem-
ur nettóhagnaður hjá Laker-
flugfélaginu, af áætlunarferð-
um milli London og New York,
511.634 bandaríkjadölum eða
108,3 milljónum ísl. króna, að
þvi er Freddie Laker sagði við
opnun nýrrar flugafgreiðslu á
Victoria-járnbrautastöðinni í
London í dag. Hin nýja flugaf-
greiðsla veitir farþegum tæki-
færi til að kaupa sér farmiða
frá þvf klukkan 4 á morgnana
og án þess að þurfa að fara 60
kílómetra út á Gatwick-
flugvöll.
Sætanýting á hinum daglegu
flugferðum Lakers með DC 10
þotum hefur verið 82 prósent
síðustu sex vikurnar, frá þvf að
áætiunarflugið hófst, að því er
Freddie Laker sagði.
Bankok. 11. nóvember. Reuler.
Kambodíustjórn ásakaði
Thailendinga í dag um
skæruhernað á landamær-
um landanna. Hún fór
jafnframt fram á viðræður
í höfuðborg Laos til að
koma á friði þeirra á milli.
Utvarpið í Pnohm Penh sagði
að thailenzkar hersveitir hefðu
ítrekað brotið sér leið inn i
Kambodiu undanfarna mánuði og
myrt þar almenna borgara og
unnið spjöll á verðmætum. Það
ásakaði Thailendinga ennfremur
um að styðja „föðurlandssvikara"
i Kambodiu í skærum í landa-
mærahéruðunum, í þeim tilgangi
að stuðla að ófriði á milli ríkj-
anna.
Thailendingar hafa svarað þess-
um ásökunum með þvi að lýsa þvi
yfir að Kambodiumenn hafi gert
yfir 400 árásir á landamæraverði
Thailands á þessu ári og skotið
menn til bana.
í siðastliðinni viku kom til al-
varlegra árekstra á landamærun-
um, þar sem að minnsta kosti 8
Kambodiumenn féllu og einn
thailenzkur hermaður. I thai-
lenzkum dagblöðum hefur verið
skýrt frá þvi, að þrir Thailending-
ar sem Kambodíuhermenn tóku
til fanga í árás á landamæraþorp,
hafi fundist myrtir. Sjö annarra
er saknað.
í október 1975 gerðu ríkin sam-
komulag um að koma á stjórn-
málasambandi, en samskiþti
þeirra á milli hafa verið í lág-
marki frá þeim tima.
Fæðir fyrsta barn-
ið á Suðurskautinu
Buenos Aires. 10. nóv. Reuter.
BARNSHAFANDI kona hélt til
Suðurheimskautsins í dag þar
sem hún hyggst ala fyrsta barn
sitt í janúar n.k.
Viðræðum haldið
áfram við Polisario
París, 11. nóvember. Reuter.
SAMNINGAMAÐUR franska
utanríkisráðuneytisins Claude
Chayet heldur á næstunni aftur
til Alsir til að reyna að fá lausa
átta franska ríkisborgara, sem
skæruliðar sem Alsirsmenn
styðja eru taldir hafa tekið tii
fanga í vesturhluta Sahara-
eyðimerkurinnar.
Chayet átti samningafund með
talsmönnum Polisario-skæru-
liðanna í Alsír í síðustu viku, en
þær viðræður báru engan árang-
ur.
Polisario-skæruliðarnir berjast
fyrir sjálfstæði Vestur-Sahara,
sem Spánverjar létu af hendi við
Marokkó og Máritaníu árið 1975.
Frakkarnir átta hurfu eftir
árásir skæruliðanna á borgina
Zouerate, sem er járnnámuborg á
yfirráðasvæði Máritaníu. Giscard
d’Estaing Frakklandsforseti lýsti
því yfir í siðustu viku, að hann
hefði áreiðanlegar heimildir fyr-
ir því, að sex manns af þeim átta
sem saknað er, væru í höndum
skæruliðanna. Talsmaður rikis-
stjórnarinnar sagði við sama tæki-
færi, að stjórnin myndi gera allt
sem i hennar valdi stæði til að fá
þá lausa. Ekki mætti tengja örlög
þeirra stjórnmálalegum erjum.
Skæruliðarnir hafa ekki viður-
kennt að þeir haldi fólkinu
föngnu. Talsmaður þeirra hefur
itrekað sagt, að ef franskir rikis-
borgarar séu á ferð innan þess
svæðis sem barist er um, verði
þeir meðhöndlaðir sem stríðs-
fangar. Hefðu þeir sett þessa að-
vörun fram á fundinum með
Chayet i siðustu viku.
Maria Silvia de Palma er eigin-
kona Jorge Palma höfuðsmanns,
yfirmanns argentínsku bæki-
stöðvarinnar Esperanza á Suður-
heimskautinu. Hún hélt til Suður-
heimskautsins á herskipinu,
Bahia Aquire ásamt eiginkonum
annarra hermanna og börnum.
Tveir læknar munu verða við-
staddir fæðingu þessa fyrsta
barns sem fæðist á Suðurheim-
skautinu. Tveir kennarar héldu
einnig til Suðurheimskautsins,
þar sem settur verður á stofn
skóli fyrir börn bækistöðvar-
mannanna, meðan ársdvöl for-
eldra þeirra stendur yfir. Argen-
tínumenn telja yfirráðasvæði sitt
á Suðurskautinu öaðskiljanlegan
hluta af Argentinu þrátt fyrir
landskröfur Chile og Breta.
ERLENT