Morgunblaðið - 06.06.1981, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. JÚNÍ1981
Norðmenn
selja vopn
Ósl«. 5.júní. Frá [rclta
ritara MorKunblaðsinx. I.aurr.
NORÐMENN eru í fyr.sta skipti
komnir í röð mcstu herKagnaút-
flytjenda heims. Samkvæmt töl-
um friðarrannsóknarstofnunar-
innar í Stokkhólmi eru þeir i
áttunda sæti.
Samkvæmt þessum upplýsing-
um hafa tekjur Norðmanna af
hergagnasölu numið 4,2 milljörð-
um norskra króna á undanförnum
fjórum árum. Þessi hagnaður er af
sölu Penguin-flugskeyta til
Grikklands, Tyrklands og Svíþjóð-
ar og hraðskreiðra varðbáta til
Svíþjóðar.
Hins vegar eru Norðmenn —
auk Finna — eina þjóðin sem ekki
hefur selt vopn til Þriðja heims-
ins.
„Við Norðmenn höfum mjög
sttangar reglur um vopnasölu til
útlanda. Það er aðeins leyfilegt að
selja til Norðurlanda og banda-
manna okkar í NATO,“ segir
Thorvald Stroltenberg landvarna-
ráðherra.
Ernest Lefcver
Járnbraut-
arslys
í Póllandi
Varsjá. 5. júní. — AP.
FARÞEGALEST og flutningalest
rákust á skammt suðvestur af
Varsjá í gær með þeim afleiðing-
um að a.m.k. 25 manns létu lífið
og átta slösuðust.
Slysið var hið versta frá því 19.
ágúst í fyrra er 56 fórust og tugir
slösuðust í árekstri farþega- og
flutningalestar milli Lodz og Byd-
goszcs.
Washinxton. 5. júní. AP.
Utanrikisnefnd öldungadeildar
Bandaríkjaþings lagðist i dag
gegn útncfningu Ernest Lefevers
í stöðu mannréttindafulltrúa
stjórnar Reagans forseta. og er
það i fyrsta skipti að tilncfningu í
embætti í tið Reagans er hafnað
af þingnefnd.
Nefndin lagði til með 13 atkvæð-
um gegn fjórum, að öldungadeildin
hafnaði tilnefningunni. Leiðtogi
repúblikana í deildinni, Howard
Baker, sagði góðar horfur á því að
deildin yrði ekki við tilmælum
utanríkisnefndarinnar, og sam-
þykkti tilnefningu Lefevers.
Formaður utanríkisnefndarinn-
ar, repúblikaninn Charles H.
Percy, greiddi atkvæði gegn Lefev-
er. Hann sagði, að árangur stefnu
stjórnarinnar í mannréttindamál-
um og traust manna á stefnunni,
færi að verulegu leyti eftir því,
hvaða menn veldust til að tala
fyrir þeirri stefnu, og því væri
Lefever ekki heppilegur fulltrúi
stjórnarinnar í mannréttindamál-
um.
Alan Cranston, leiðtogi demó-
krata í öldungadeildinni, bjóst við
því í dag, að tilnefning Lefevers
yrði felld í deildinni, en ef svo færi
yrði það verulegt áfall fyrir Reag-
an forseta.
Reagan hefur engan bilbug látið
á sér finna þrátt fyrir andstöðuna
við Lefever, og formælandi Hvíta
hússins sagði, að endanleg afstaða
utanríkisnefndarinnar hefði ekki
komið á óvart.
Formælandinn neitaði að svara
spurningu fréttamanna um það
hvort stjórn Reagans hygðist
leggja að öldungadeildarmönnum
repúblikana „að sýna hollustu" og
samþykkja tilnefningu Lefevers.
Frændi forsetans í
Guatemala myrtur
(lUatemalahorK. 5. júní. AP.
FR/ENDI Fernando Romeo Lucas
Garcia hershöfðingja. forseta
Guatemala. hefur verið rænt og
mágur hans var myrtur að sögn
yfirvalda. Tólf aðrir féllu í átök-
um vinstrisinna og hægrimanna.
Skæruliðar vopnaðir vélbyssum
st()ðvuðu bifreið franda forset-
ans. Nery Lucas Grauc, og mágs
hans. Edwin Roderico Paz Beltet-
on, í suðurhluL höfuðhorgarinn-
ar.
Paz Belteton virðist hafa reynt
að flýja, en féll fyrir vébyssuskot-
hríð. Lucas Grauc virðist hafa
særzt. Engin samtök hafa lýst sig
ábyrg á morðinu og mannráninu. I
hverjum mánuði falla um 200
manns í átökum vinstrisinna og
hægrimanna í Guatemala.
Rólofíra í Salvador
Varnarmálaráðherra E1 Salva-
dor, José Guillermo Garcia hers-
höfðingi, tilkynngi í dag, að út-
göngubann yrði stytt aðfaranótt
laugardags, frá 7 e.h. til 5 f.h. í 11
Chun vill fund
S«>ul. 5. júni. AP.
CHUN Doo-hwan, forseti S-Kóreu,
hvatti í dag enn einu sinni til
leiðtogafundar hans og Kim II-
sung, forseta N-Kóreu í því mark-
miði að sameina ríkin tvö á Kóreu-
skaganum. Chun lagði til að fuhd-
urinn yrði haldinn í einhverju
þriðja ríkinu, ef það mætti verða til
þess að koma honum í kring.
Norður-Kóreumenn hafa þráfald-
lega hafnað óskum S-Kóreumanna
um fund af þessu tagi.
e.h. til 5 f.h., þar sem dregið hefði
úr ofbeldi. Þeir, sem eru á ferli
eftir að útgöngubann hefst, eru
yfirleitt skotnir.
Fimmtán hundruð manna her-
lið, sérþjálfað í baráttu gegn
uppreisnarmönnum, hóf sókn í dag
með stuðningi herflugvéla og
þyrlna gegn einu helzta vígi
skæruliða í héraðinu San Vincente
í miðhluta E1 Salvador. Um 22.000
landsmenn hafa fallið síðan í okt.
1979.
í Nicaragua sagði Humberto
Ortega Saavedra varnarmálaráð-
herra í dag, að ríkisstjórnin hefði
nýlega eflt varnir landsins, vegna
þess að landinu væri ógnað. Hann
mun hafa átt við nýlegar yfirlýs-
ingar Bandaríkjastjórnar með
harðri gagnrýni á byltinguna í
Nicaragua.
Yfirlýsing Ortega var óbeint
svar við fréttum frá Washington
um að sandinistastjórn vinstri-
sinna í Nicaragua hefði nýlega
fengið rússneska T-55 skriðdreka
og hafið mikla eflingu hersins.
Handtökur í
Suður-Afríku
Utanríkisnefndin
haf nar Lefever
JóhanncsarborK. 5. júní. AP.
HUNDRUÐ hermanna vopn-
aðir rifflum og búnir gas-
grímum lokuðu svæði í kyn-
blendingahverfinu Westbury
í Jóhannesarborg í dag og
óeirðalögregla leitaði á heim-
ilum og handtók hundruð
unglinga.
Lögreglan segir að tilgangur
húsleitanna sé að hafa hendur í
hári „forsprakka" tveggja daga
mótmælaaðgerða stúdenta.
Um 100 börn hafa verið hand-
tekin síðan ókyrrðin hófst á
miðvikudaginn og rúmur helm-
ingur þeirra ákærður fyrir
óeirðir á almannafæri. Allir
þeir sem voru handteknir á
miðvikudag og fimmtudag
munu hafa verið látnir lausir.
Lögregluaðgerðirnar fylgja í
kjölfar nemendamótmæla gegn
handtöku nemendaleiðtogans
Aziz Jardine þegar hann hafði
hvatt til þess að hátíðarhöld á
20 ára afmæli lýðveldisins í
Suður-Afríku yrðu hundsuð.
Aðeins um helmingur nem-
enda í gagnfræðaskólum í kyn-
blendingahverfunum í Jóhann-
esarborg mættu í tíma í dag.
Óeirðirnar breiddust út til
hvíta nágrannahverfisins West-
dene í nótt þegar skotið var á
ökumann og benzínsprengju
kastað í húsgagnaverzlun.
Unglingar sáust hlaupa frá
staðnum, en enginn var hand-
tekinn og engan sakaði.
Tekjur þing-
manna hækka
I>ondon. 5. júní. — AP.
LAUN brezkra þingmanna
hækka í næstu viku um 18% og
vcrða árslaun þeirra 13.950 sterl-
ingspund, eða jafnvirði 200.000
króna, að því er tilkynnt var i
dag. Ilér er að hluta um hækkun
sem samið var um á siðasta ári að
ræða.
Margir þingmenn urðu til að
gagnrýna þessa launahækkun í
dag, á tímum mikils atvinnuleysis
og á sama tíma og iðnverkamenn
væru beðnir að stilla launakröfum
sínum í hóf.
Nýjar flaugar í
Bandarikjaflota
WashinKton. 5. júni. AP.
STJÓRN Ronald Reagans hefur
heimilað sjóhernum að smiða
nýja langdræga stýriseldflaug
sem getur hæft skotmörk langt
inni i Sovétrikjunum að sögn
hlaðsins „Washington Star" i
dag.
Yfirmenn í flotanum segjast
vona að sögn blaðsins að hægt
verði að koma stýriseldflaugun-
um fyrir í kafbátum og ofansjáv-
arskipum um mitt ár 1982 og
taka þær að fullu í notkun 1985.
Eldflaugarnar munu diaga
lengra en þá 598 km sem leyfi-
legt er samkvæmt SALT II, sem
stjórnir Bandaríkjanna og Sov-
étríkjanna samþykktu 1979 en
öldungadeild Bandaríkjaþings
hefur ekki staðfest.
Afstaða Reagan-stjórnarinnar
er sú að Salt II sé ekki bindandi
lagalega séð þar sem hann hefur
ekki verið staðfestur. En stjórn-
in hefur sagt að hún muni þó
standa við ákvæði hans svo
framarlega sem Rússar geri það
líka
Bandarískir embættismenn
telja að Banðaríkjamenn hafi
yfirburði yfir Rússa á sviði
stýriseldflauga og vilja að þeir
færi sér það í nyt að sögn
blaðsins.
Flotaforingi nokkur sagði að
sjóherinn vildi búa eins mörg
skip stýriseldflaugum og mögu-
legt væri. Stjórnin mun hafa
fullvissað sjóherinn um að hann
þurfi ekki að hafa áhyggjur af
frekari takmörkunum á lang-
drægni stýriseldflauga, hvort
sem þeim væri skotið frá skipum
eða frá landi að sögirblaðsins.
Jafnframt hefur fulltrúadeild-
in samþykkt áætlun um smíði
hergagna að verðmæti 6,99
milljarða dollara og þar með
yrði varið háum upphæðum til
MX-eldflaugarinnar, sem enn
ríkir óvissa um, og herliðs aust-
an Súez-skurðar.
Vesco
horfinn
Nassau. 5. júní. — AP.
Embættismenn á Bahamaeyj-
um staðfestu i dag, að
fjárglæframaðurinn Robert
Vesco, sem verið hefur á flótta
undan bandarískri réttvísi frá
því 1972, væri á bak og brott frá
Bahamaeyjum og væri eins og
hann hefði gufað upp, þvi engin
vitneskja væri fyrir hendi um
núverandi dvalarstað hans.
Sagði embættismaðurinn, að
Vesco hefði fyrir skömmu skilað
húsinu sem hann leigði, og það
eitt væri vitað um ferðir hans, að
hann hefði siglt frá Nassau á
snekkju sinni síðastliðinn föstu-
dag, og vissi enginn hvert ferð-
inni var heitið.