Morgunblaðið - 14.03.1982, Blaðsíða 20

68
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. MARZ 1982
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. MARZ 1982
69
DREYFUS
RÉTTARGLÆPUR SEM SNERTI SAMVIZKU HEIMSINS
forinaa af Gyðingaættum úr
hernum. í greinum Drumont voru
Gyðingar, útlendingar og pen-
ingamenn lagðir að jöfnu. Þessi
áróður féll í góðan jarðveg hjá
lægri miðstéttum og stórum hluta
verkalýðsstéttarinnar.
„Skjalaskráin“
Sjálft tilefni Dreyfus-málsins
var lítilfjörlegt og átti rætur að
rekja til stöðugra væringa and-
stæðra leyniþjónustudeilda. Her-
málafulltrúi Þjóðverja í París,
Maximilian von Schwartzkoppen
majór, fékkst nokkuð við njósnir.
Hann réð nokkra njósnara til
starfa án vitundar sendiherrans,
Georgs von Munster greifa, aðal-
lega úr röðum lágtsettra starfs-
manna hermálaráðuneytisins, og
kryddaði skýrslur sínar til her-
ráðsins með upplýsingum frá
þeim. Franska gagnnjósnaþjón-
ustan, sem gekk undir hinu sak-
leysislega heiti Tölfræðideildin en
er einnig kölluð upplýsingaþjón-
ustan, komst að sjálfsögðu á snoð-
ir um starfsemi hans. Jean Sand-
herr ofursti, sem hafði haft veg og
vanda af því að gera gagnnjósna-
þjónustuna allöfluga, hafði sjálfur
njósnara á sínum snærum og hon-
um tókst jafnvel að smygla þeim
inn í þýzka sendiráðið, þar sem
þvottakona, frú Bastian, safnaði
skjölum úr bréfakörfum og sendi
þær upplýsingaþjónustunni.
Oveðrið skall skyndilega á í
septemberlok 1894. I síðustu
sendingunni frá frú Bastian var
sérstaklega mikilvægt skjal, óund-
irritað bréf til Schwartzkoppen,
sem var fyrst kallað „lettre miss-
ive“ og síðan „bourderau" (skjala-
skrá), hvort tveggja ónákvæm
heiti. I þessu bréfi voru
Schwartzkoppen boðnar nokkrar
upplýsingar um ýmis hernaðar-
málefni, flestar algert trúnaðar-
mál. Herráðið og hermálaráðherr-
ann, Auguste Mercier hershöfð-
ingi, töldu málið alvarlegt frá
byrjun. Þótt enn sé ekki fullkom-
lega vitað um efni skjalanna, sem
lofað var að útvega, er ljóst að þau
fjölluðu um alger leyndarmál
(nýja handbók fyrir vígstöðva-
stórskotaliðið, tilkynningu um
varaliðssveitirnar o. fl.) og ljóst
virtist að þau gætu aðeins hafa
komið frá foringja í herráðinu.
Rannsókn varð til þess að böndin
bárust að foringjum, sem störfuðu
um stundarsakir við herráðið til
þjálfunar. Það var þá, sem grunur
féll á Alfred Dreyfus höfuðsmann,
enda var rithönd hans merkilega
lík rithönd höfundar skjalaskrár-
innar.
Grunaður frá byrjun
Dreyfus var auðugur Gyðingur,
kominn af iðnrekendaætt í Elsass
(f. 9. október 1859 í Mulhouse).
Hann hafði nýlega verið skipaður
í herráðið og naut ekki vinsælda
þar. Hann var frekar innhverfur
og virtist fáskiptinn, þegjanda-
legur og stífur. Hann var næstum
því óþolandi nákvæmur og lét
mikið bera á gáfum sínum og ríki-
dæmi, sem þótti lýsa lítilli hátt-
vísi. Allt þetta og jafnvel starfs-
áhugi hans gerði hann tortryggi-
legan þegar leit hófst að söku-
dólgnum og það bætti ekki úr skák
að hann var Gyðingur.
Dreyfus var þar að auki frá Els-
ass, sem nú var í Þýzkalandi.
Sandherr, yfirmaður upplýsinga-
þjónustunnar, var einnig þaðan.
Kannski varð það til þess að hann
ákvað að varpa sökinni á Dreyfus
(einu ári áður hafði hann mót-
mælt skipun Dreyfus þar sem
hann gæti verið hættulegur ör-
yggi, en án árangurs). Andúð á
Gyðingum átti sér ekki langa sögu
í Frakklandi, en hún hafði alltaf
verið rík í Elsass, þar sem Gyð-
ingar samlöguðust illa, öfugt við
aðra Gyðinga í Frakklandi.
Flestir foringjar í herráðinu
höfðu ósjálfrátt andúð á Gyðing-
um, jafnvel þótt þeir legðust ekki
eins lágt og Drumont. Sárafáir
Gyðingar höfðu fengið stöðu í
herráðinu, sem var talið „það allra
helgasta", og það eina sem tryggði
Dreyfus stöðuna þrátt fyrir and-
stöðu Sandherrs og annarra yfir-
manna hans, var góður vitnisburð-
ur hans frá herskólanum (École
Supérieur de Guerre).
Þó voru niðurstöður fyrstu
rannsóknarinnar á framferði
Dreyfus harla rýrar. Eina bita-
stæða ákæran gegn honum var sú
að rithönd hans líktist höndinni á
skjalaskránni. Þann möguleika að
hann hefði haft aðgang að skjöl-
unum, sem lofað hafði verið að út-
vega Schwartzkoppen, var ekki
hægt að telja sönnun um eða líkur
fyrir sekt. En þar sem málið var
svo alvarlegt hóf Mercier hers-
höfðingi opinber málaferli.
Dreyfus var handtekinn 15.
október 1894 þegar hann var
kvaddur í hermálaráðuneytið þar
sem hann hitti fyrir Mercier du
Paty de Clam markgreifa, majór í
herráðinu. Paty var af gamalli
ætt, hafði verið hugrakkur liðsfor-
ingi, var leiður á borgaralegu
þjóðfélagi Þriðja lýðveldisins og
lifði í undarlegum heimi ímyndun-
ar og undirferlis. í tvö ár lét hann
veita frænda sínum eftirför þar
sem maðurinn talaði mörg erlend
tungumál, ferðaðist mikið erlendis
og hlaut því að vera njósnari.
Handtakan líktist skrípaleik.
Du Paty sagði þegar hann hafði
lesið fyrir Dreyfus úr skjala-
skránni: „Þér skjálfið, höfuðsmað-
ur!“
Dreyfus sagði að sér væri kalt á
höndunum. Paty hélt áfram lestr-
inum, stóð síðan upp, lagði hönd
sína á öxl Dreyfus og hrópaði:
„Dreyfus höfuðsmaður! Ég tek yð-
ur fastan í laganna nafni. Þér eruð
kærður fyrir landráð." Dreyfus
stökk á fætur og andmælti sár-
reiður.
í þrjá tíma reyndi Paty árang-
urslaust að knýja fram játningu.
Að lokum sýndi Paty skammbyssu
sem hafði legið undir skjölum á
skrifborðinu, en Dreyfus æpti: „Ég
er saklaus. Skjótið mig, ef þér vilj-
ið.“ „Það er réttlætisverk, sem
okkur kemúr eigi við, heldur yð-
ur,“ svaraði Paty. „Nei, ég vil lifa
til þess að sanna sakleysi mitt,“
sagði Dreyfus.
Þann tíma sem málið gegn
Dreyfus var í undirbúningi voru
fáar nýjar ákærur bornar fram
gegn honum, en rithandarsérfræð-
ingarnir komust að lokum að
þeirri niðurstöðu að hann væri
höfundur skjalaskrárinnar. Fræg-
ur sérfræðingur, Alfons Bertillon,
bjó jafnvel til flókna kenningu,
sem hann kallaði „sjálfsfölsun" og
byggðist á tilgátum og hálfvís-
indalegum ályktunun, til að út-
skýra hvort tveggja í senn, það
sem væri líkt og ólíkt með rit-
höndunum.
„Leyniskiölin“
í nóvemberöyrjun kom her-
dómstóllinn saman í París. í
málaferlunum gerði Mercier
hershöfðingi sig sekan um að mis-
beita valdi sínu, þannig að í mál-
inu var frá byrjun farið út fyrir
ramma laganna.
Mercier hershöfðingi, sem
Dreyfus-málið gerði að eftirlæti
hersins, hafði barizt í Mexíkó og
við Metz 1870 og herráðið hafði
fagnað skipun hans í embætti her-
málaráðherra 1893 þar sem hann
væri sannur hermaður en ekki
stjórnmálamaður. Hann var harð-
ur og ákveðinn, yfirvegaður, hlé-
drægur og mjög kurteis. Hann
hafði handtekið Dreyfus í von um
að hann játaði, en þegar það tókst
ekki tók hann ósveigjanlega af-
stöðu. „Nú verða menn annað
hvort að standa með Mercier eða
Dreyfus," sagði aðstoðarmaður
hans.
Mercier óttaðist að ef Dreyfus
yrði sýknaður liti út fyrir að hann
hefði haldið verndarhendi yfir
landráðamanni eða látið sér heið-
ur liðsforingjastéttarinnar í léttu
rúmi liggja. Þetta var gefið í skyn
í blöðum þjóðernissinna, sem
héldu uppi hörðum og stöðugum
árásum á hann. Málið var sér-
staklega viðkvæmt þar sem Þjóð-
verjar voru viðriðnir það. Mercier
og samstarfsmenn sannfærðust
um að þeir ættu í höggi við hættu-
legan landráðamann, sem hefði
selt óvininum hernaðarleyndar-
mál. Undirmenn hans stöppuðu í
hann stálinu og sakfelling Dreyfus
varð pólitísk nauðsyn. „Ef Dreyfus
verður sýknaður verður Mercier
að fara frá,“ skrifaði stuðn-
ingsmaður hans. „Ef Dreyfus er
ekki sekur er stjórnin það.“
Mercier var því staðráðinn í að
knýja fram sakfellingu Dreyfus
hvað sem það kostaði. Þess vegna
lagði hann fyrir herdómarana
svokölluð „leyniskjöl", safn skjala
sem upplýsingadeildin hafði valið
vandlega til að sanna að samband
hefði verið á milli Dreyfus og
þýzka hermálafulltrúans. Það
voru þessi skjöl sem sannfærðu
yfirmenn herráðsins um sekt
Dreyfus, en þeir höfðu ekki sann-
anir. Verjendurnir fengu ekki að-
gang að skjölunum og það var auð-
vitað gróft lögbrot, svo að réttar-
höldin voru ólögleg. Upplýsinga-
deildin og Mercier hershöfðingi
gerðu sakfellinguna að persónu-
legu einkamáli og raunar litu
margir þannig á málið. Sam-
starfsmaður Merciers sagði að ef
til nýrra réttarhalda kæmi og
„Dreyfus höfuðsmaður verður
sýknaður þá er það Mercier hers-
höfðingi sem verður landráðamað-
ur“.
Þótt Dreyfus héldi fram sak-
leysi sínu eins og við var búizt var
hann dæmdur til að sæta brott-
rekstri úr hernum með smán og
ævilangri útlegð á víggirtum stað,
22. desember 1894. Eftir óhugn-
anlega hersýningu við herskólann
„École Militaire" 5. janúar 1895
var Dreyfus aftignaður. Hann
lýsti aftignuninni m.a. þannig:
„Undirforingi og og fjórir her-
menn fóru með mig út á mitt torg-
ið hjá herskólanum. Klukkan sló
níu. Darras hershöfðingi, sem
stýrði athöfninni, lét heilsa með
byssunum ...
Þegar búið var að lesa upp
dómsorðið hrópaði ég til her-
mannanna: Hermenn! Saklaus
maður er aftignaður, saklaus mað-
ur svívirtur. Heill Frakklandi,
heill hernum!
Aðstoðarforingi í varðliði lýð-
veldisins gekk nú til mín. Hann
sleit af mér hnappana, reif borð-
ana af buxunum, einkennin af
húfunni og ermunum og braut
sverð mitt í tvennt. Ég horfði á öll
þessi tignarmerki falla til jarðar
Admifiátrahor. :58 rsa Oafes
Skopmynd af Drayfusainnum (talið frá vinstri: Scheurer-Kestner,
Picquart, Reinach (rithöfundur), Loubet (viðriöinn Panama-hneykslið),
Dreyfus og Zola — sýningargripir í „draugahúsí“.
fyrir framan mig. Ég hríðskalf, en
æpti sífellt til hermannanna og
mannfjöldans umhverfis, teinrétt-
ur og bar höfuðið hátt: Eg er sak-
laus!“
Dreyfus var sendur til saka-
mannanýlendunnar á Djöflaeyju í
Franska Guyanu, eyju sem er að-
eins 1200 metra löng og 400 metra
breið. Þar var hann langtímum
saman hlekkjaður við vegg og
vistin þar varð honum erfið. Þetta
hefðu getað orðið endalok málsins.
Hermálaráðuneytið taldi hann
ekki eiga betra skilið þar sem
hann neitaði að fremja sjálfsmorð
eða játa, þótt honum væri heitið
5
Oiviwj CV t'tinu. «
s L’AURORE 'JX ,»»• ' Uttðralre. Artístiqu» SocIa'c
J’Acc LETTRE AU PRÉSIDl Pár ÉM I l'T'PfiT' .''4. i- w •«.■«'. :x < {>«•'>»*♦» <*•«' » » ">« * » »«■ !**->«'♦ <l>>»' v, »-*< >«>, -V> -•« n 4 e rtux {»>•• /•'♦»•«*.•.■•. «*.■{ < V- . -vJ/» »:/«• * »*'*«•» A* »• *** »•' íf-m* ■*<&*■**>'<**■•■* Í»<I».»A4K>- V {»- ✓-•••• -v .t-'- «-»•.<• •-" r-*í: ■» ' >»<-•>« >\*-> >»• !>«./♦ .v /». .-> » V'> *•** ■ '< •x ' <•<••> ■' ■•.•*** < ■■'■ 1»^ '•<* «*"■ •. .•. . <«' •• ' •• •>.' «■ »• •••.«■.' ír r.'V/V, T/' "i' .. ' :nt de la république ILE ZOLA t , *•i<tS**Vz'.•W' » >«••' '<■£♦ •■+.* •* kií ..Vw«-jf*».. -*„ ■ ••• .'.- !*»<« ••* wio* '•«••• • •:«'>• j <.•.'.* » ■ >w. ,„v. «•«'•:»' <**•>* **;/*sf, ...- •««. <v, 1/. . v>'. » 1 «* «■: #»í a k«. *.» • , <•»«' <>•> , » '••>., v> •»>) ■ : » r> < '•*»■ *>*«.••v <»'»'♦ l\*>> * » v- *»,<•.* .. ýp»,A.<4. L»V< ' 'v-x ."' *• :♦■>. • •. 1 <:>.', >•*»»■» • ■» • ■ »•' <<« »'4wv« '*•'. '>*.«»*• >* ■««' • ♦' > >v. * *<» ■•«■* • • «'. •<#»<> . • X A»<* •» A' V- •♦ • .«<«'<■'• «.■'... •♦•:■ •■«*■/'. t . < • * :.< = ' 7 / . 1 / • o « •■> *♦»■.•• - H«< <* V- *• «• •■>'•••••«••'»■ . '•„*../■«♦»•: ».«•.-« ■■•■ > « ♦ . . • ■ K .»■ • :>.• v v '•■:•■•'«•*■ • w '•■•’••••• ' «>‘K. » . . \ CTl O
Alfred Dreyfus
fyrir rétti
í annað sinn 1899.
betri meðferð ef hann tæki þann
kostinn.
Það voru ekki aðeins andstæð-
ingar Gyðinga, sem fögnuðu
dómnum, þjóðernissinnar voru
sigri hrósandi. Hófsamir Frakkar
töldu að réttlætinu hefði verið
fullnægt. Sósíalistar höfðu engan
áhuga á málinu, þar sem þeir voru
Labori ver Zola í meiðyrðarétt-
arhöldunum — Clemenceau
lengst til hægri.
andvígir hernum og uppteknir af
að stéttastríðinu, hörmuðu það
eitt að landráðamaðurinn hefði
ekki verið skotinn og sögðu að það
hefði verið gert ef óbreyttur her-
maður hefði átt í hlut. Gyðingar
voru í litlum vafa um sekt Dreyfus
og óttuðust umfram allt afleið-
ingarnar sem landráð hans mundu
hafa á samfélag þeirra, svo
skömmu eftir Panama-hneykslið
sem þeim var kennt um.
Kona Dreyfus, Matthieu bróðir
hans og nokkrir nánir vinir voru
nær eina fólkið sem vildi ekki við-
urkenna það sem allri frönsku
þjóðinni virtist liggja í augum
uppi og hófu baráttu fyrir því að
Dreyfus fengi uppreisn æru. Þrátt
fyrir hetjulega baráttu þeirra
hefði málstaður þeirra vafalaust
beðið ósigur ef ekki hefði gerzt at-
burður, sem gerbreytti málinu,
1896.
Esterhazy og „Blái
bréfmiðinn“
I marz barst upplýsingaþjónust-
unni, þar sem Georges Picquart
undirofursti hafði nýlega tekið við
starfi forstöðumanns af Sandherr
ofursta, uppkast að hraðbréfi
(sem var kallað „le petit bleu“, blái
bréfmiðinn) frá frú Bastian.
Greinilegt var að bréfið var
upphaflega frá Schwartzkoppen,
þótt það væri ekki með rithönd
hans. Skjalið bar nafn og heimil-
isfang Esterhazy nokkurs, majórs
í 74. fótgönguliðsherdeildinni í
1. Mercier: staöráöinn í aö sakfella Dreyfus. 2. Picquart: hetja málsins.
3. Esterhazy: raunverulegi þrjóturinn. 4. Scheurer-Kestner: áhrifamikill
bandamaður Dreyfussinna. — Fyrirsögn Clemenceaus á „Opnu brófi
til forseta lýðveldisins" frá Zola.
Rúðuborg, sem var frá störfum
um stundarsakir. Skjalið sannaði
að annar liðsforingi en Dreyfus
stóð í sambandi við þýzka
hermálafulltrúann. Það hljóðaði
þannig:
„Herra Estarhazy majór ...
Ég vænti nú með ákefð ná-
kvæmari skýringa en ég fékk frá
yður fyrir skemmstu í umræddu
máli. Ég verð því að biðja yður að
gefa mér þær skriflega, svo að ég
geti tekið ákvörðun um, hvort ég
eigi að halda sambandi við firmað
R. eða ekki.“
c.....t
Ferdinand Walsin-Esterhazy
greifi var einkennilegur maður og
Schwartzkoppen þjónustu sína.
Nú getur enginn vafi leikið á því
að það var hann sem skrifaði
skjalaskrána. Annað bréf, sem
fannst fyrir nokkrum árum og
hann sendi Schwartzkoppen
nokkrum dögum eftir að hann
sendi skjalaskrána, gefur til
kynna að meðal þess sem þessi
drottinssvikari sendi frá sér hafi
verið vænn skammtur af upplýs-
ingum, sem hann hafði ekki frá
fyrstu hendi, og ómerkilegar slúð-
ursögur.
Rannsókn Picquarts leiddi í ljós
að Esterhazy var þrjótur og
Schwartzkoppen stæði eða hefði
staðið í sambandi við hann. Auk
þess var rithönd hans greinilega
lík höndinni á skjalaskránni.
Zola, Labori og Clemenceau í hestlausum vagni.
raunverulegi þorparinn í málinu.
Hann var „vinstri handar sonur"
(morganatískur) af hinni kunnu
Esterhazy-ætt í Ungverjalandi.
Þótt hann væri fæddur í París
hafði hann barizt með Austurrík-
ismönnum gegn Prússum 1866 og í
franska hernum gegn sama óvini
fjórum árum síðar. Viss vonbrigði,
sem hann hafði orðið fyrir á ferli
sínum, höfðu fyllt hann beiskju og
óvarlegt kauphallabrask hafði
gert hann gjaldþrota — hann
hafði sólundað heimanmundi konu
sinnar, var félaus, lyginn að eðl-
isfari og fjárglæframaður þegar
honum bauð svo við að horfa, fékk
peninga að láni frá hverjum sem
var og hafði lent í vafasömum ást-
armálum. En hann var dagfars-
prúður og tungulipur og gat aflað
sér trausts yfirmanna sinna og
stuðnings áhrifaríkra stjórnmála-
manna, sem hann fræddi um her-
mál.
Esterhazy hafði starfað í leyni-
þjónustunni í nokkurn tíma eftir
1877, m.a. sem þýzkuþýðandi, og
sótti seinna um starf í leyniþjón-
ustunni á ný. Hann vann sér
stundum inn aukapeninga með því
að útvega vissum dagblöðum,
einkum „La Libre Parole",
hermálafréttir, sem hann gat afl-
að vegna starfs síns. í júlí 1894,
þegar fjárhagur hans var sér-
staklega slæmur, bauð hann
Picquart — þriðji Elsassbúinn
sem kom við sögu — varð yngsti
majór í hernum 33 ára og hafði
tekið þátt í herferðunum í Tonkin
og Kína. Hann hafði sterka rétt-
lætiskennd og var vellesinn í sögu,
heimspeki og bókmenntum. Hann
hafði engra persónulegra hags-
muna að gæta í málinu og ef nokk-
uð var þá hafði hann ímugust á
Gyðingum. Dreyfus skipti hann
ekki máli, heldur heiður hersins
sem hann unni.
Að sögn Pierre Dreyfus var
hann staðfastur, áreiðanlegur og
reglusamur, en einlyndur og ná-
lega barnalegur. Hann skorti
ímyndunarafl, en væri hann sann-
færður um sannleikann hikaði
hann ekki, jafnvel þótt frami hans
og líf væru í hættu, og hann stofn-
aði sér í mikla hættu í Dreyfus-
málinu.
Picquart taldi niðurstöður sínar
benda til þess að ný réttarhöld
væru nauðsynleg, en menn á æðri
stöðum sáu litla ástæðu til að vera
honum sammála. Hann gekk á
fund Charles Gonse, varaforseta
herráðsins, og hvatti til þess að
herinn beitti sér fyrir endurupp-
töku málsins til að firra herinn
þeirri gagnrýni að hann væri vald-
ur að óréttlæti.
Gonse sagði: „Dreyfus-málinu
er lokið. Auk þess þarf það ekki að
skipta þig nokkru máli hvort þessi
Gyðingur er á Djöflaeyju eða
ekki.“
„Hann er saklaus," sagði Picqu-
art.
„Ef þú þegir, þarf enginn að
komast að nokkru.“
„Hershöfðingi," sagði Picquart.
„Það sem þér segið er viðurstyggi-
legt. Ég veit ekki hvað ég á að
gera. En ég fer ekki með þetta
leyndarmál með mér í gröfina.“
Gonse var góður skrifstofumað-
ur og í ljós kom að hann var fús til
að ljúga á hverju sem gekk til að
vernda herráðið.
Gonse og yfirmaður hans, de
Boisdeffre hershöfðingi, töldu að-
alþröskuldinn í vegi fyrir nýjum
réttarhöldum þann, að leyniskjöl-
in höfðu verið send dómurunum
ólöglega. Þegar upp kæmist um
þennan glæp Merciers hlyti það að
kasta rýrð á herinn, einkum her-
ráðið. Auk þess væru sannanirnar
gegn Esterhazy varla ótvíræðar og
til þess að sanna að hann væri
höfundur skjalaskrárinnar yrðu
nýir rithandarsérfræðingar að
bera á móti niðurstöðunum frá
1894 og það gæti valdið óvissu.
Billot hershöfðingi, eftirmaður
Merciers i hermálaráðuneytinu,
tvísteig lengi og vissi ekki hvort
hann ætti heldur að verða við ein-
dregnum tilmælum Piquarts eða
láta undan þeim vilja herráðsins
að allt málið yrði þaggað niður.
Samskipti Piquarts og yfirmanna
hans hríðversnuðu. Piquart gat
ekki fallizt á skoðanir þeirra, því
að þótt þeir samþykktu að mál
yrði höfðað gegn Esterhazy, ef
unnt reyndist að safna nógum ör-
uggum sönnunum gegn honum,
neituðu þeir blákalt að samþykkja
að hann „kæmi í staðinn fyrir“
Dreyfus.
Yfirmönnum Piquarts tókst að
þagga niður i honum með því að
höfða til þagnarskyldu hans, en
einmitt um sama leyti fóru blöðin
að rifja upp réttarhöldin 1894
fyrir áeggjan Mathieu Dreyfus.
Picquart var grunaður um að vera
í bandalagi með fjölskyldu Dreyf-
us og þeim sem nú var farið að
kalla „syndikatið", og hann var
sendur með smán til Túnis og
seinna út á vígvöliinn, þar sem
það var a.m.k. möguleiki að hann
félli, hvort sem reynt var að koma
honum fyrir kattarnef eða ekki.
I nóvemberbyrjun varð annað
atriði til þess að málið tók nýja
stefnu. Hubert Henry majór, ann-
ar æðsti maður leyniþjónustunn-
ar, gerðist sekur um vísvitandi
skjalafals. Henry var eini her-
ráðsforinginn sem hafði hafizt
upp úr röðum óbreyttra hermanna
og var hugrakkur, duglegur, mis-
kunnarlaus og slægur. Hann var
vinur Esterhazy og hafði stutt
umsókn hans um starf í upplýs-
ingaþjónustunni. Hann var æfður
í fölsun skjala sem komið var fyrir
á erlendum útsendurum.
Henry falsaði nú bréf, sem átti
að vera frá hermálafulltrúa ítala,
Panizzardi majór, til þýzka her-
málafulltrúans og útvegaði þar
með nauðsynlegt „sönnunargagn".
Bréfinu var dreift með gát á æðstu
stöðum og átti ótvírætt að sanna
sekt Dreyfus. Mörg önnur fölsuð
eða að minnsta kosti „lagfærð"
sönnunargögn skutu upp kollinum
til ársins 1898 og þeim var bætt
við ný „leyniskjöl" sem herráðið
geymdi.
Picquart leysir
frá skjóðunni
Picquart taldi sér ógnað af her-
ráðinu og Henry majór og gat ekki
þagað lengur. Þegar hann var í
leyfi i París í júní 1897 sagði hann
vini sínum, Louis Leblois lögfræð-
ingi, að hann væri sannfærður um
sakleysi Dreyfus og sekt Esterhaz-
ys.
Eftir nokkurt hik gekk Leblois
— sem var frá Elsass — á fund
varaforseta öldungadeildarinnar,
Auguste Scheurer-Kestner, enn
eins Elsassmanns, sem var vinur
Billot hershöfðingja, hafði talið
Dreyfus saklausan og haft áhuga
á máli hans þar sem þeir voru
báðir frá Elsass. Hann var af
gamalli ætt, síðasti þingmaður