Morgunblaðið - 28.07.1982, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 28. JÚLÍ1982
39
~~ ■ * *w *■ ** í V' rc *,«r '*>>
Norræni blaóamannaháskólinn i Árósum.
Aðsetur „Nordplan** á Skeppsholmen í Stokkhólmi.
framhaldsnám fyrir hvers konar
starfslið í leikhúsum.
Fyrir norrænt tónlistarsam-
starf er unnið af eins konar sam-
starfsnefnd: NOMUS (Nordisk
Musiksamarbejde). Þar er um að
ræða upplýsingastarfsemi um tón-
leika, listahátíðir og fjárveitingu
til pantana á tónverkum o.fl.
Til að auka útgáfur á þýddum
norrænum bókum innan Norður-
landa hefur Ráðherranefndin síð-
an 1975 veitt styrki til slíkra þýð-
inga. Veittur hefur verið styrkur
til útgáfu u.þ.b. 700 bóka. Fé þessu
er veitt í samræmi við ákveðna
viðmiðun fyrir hvert málsvæði og
er þar lögð sérstök áhersla á að
lítil málsvæði (Færeyjar, Græn-
land, ísland og málsvæði Sama) fá
ríflegan hlut.
Alþjódlegt samstarf
Sem dæmi um ný verkefni, sem
hafa verið leyst vel af hendi með
norrænu samstarfi, má nefna
menningarviðburði sem gengist
hefur verið fyrir utan Norður-
landa. Hin mikla norræna vík-
ingasýning sem opnuð var í Lond-
on 1980 og síðan flutt til New
York, Minneapolis og Stokkhólms
komst á laggirnar m.a. vegna fjár-
veitinga og áhuga frá norrænu
samstarfi. Annað dæmi er hin
mikla norræna óperu- og leikhus-
hátíð í Wiesbaden 1981 þar sem
óperu-, ballet- og leiksýningar og
tónleikar frá öilum Norðurlanda-
ríkjunum voru í gangi allan
maímánuð.
í ár verður efnt til meiri háttar
norrænnar kynningar í Banda-
ríkjunum sem nefndist „Scandina-
via Today“ og hefst í september.
Með þessu kynningarátaki er ætl-
unin að gefa hugmynd um menn-
ingarlíf á Norðurlöndum og verð-
ur í því skyni efnt til sýninga,
tónleika, kvikmyndasýninga og
umræðufunda. Þetta fyrirtæki
kostar ríkissjóði Norðurlanda 6
milljónir da.kr. og bandarískir að-
ilar veita til þess jafnmiklu fé. Nú
þegar er ljóst að vegna þess að
Norðurlandaþjóðirnar standa
saman að þesari kynningu verður
t.d. unnt að fá inni í stórum og
viðurkenndum söfnum.
Nordsat
I greinargerð um norrænt sam-
starf í menningarmálum verður
ekki hjá því komist að minnast á
Nordsat — áætlanirnar sem Ráð-
herranefndin hefur haft til með-
ferðar síðan 1975. Að baki hug-
myndunum um aukið norrænt út-
varps- og sjónvarpssamstarf hef-
ur Iegið sú ósk að efla norrænt
menningarsamfélag, gefa sjón-
varpsáhorfendum fleiri valkosti
með því að auka dagskrárfjöld-
ann, gefa innflytjendum tækifæri
til að sjá dagskrá frá heimalönd-
um sínum, og að auka möguleika á
framleiðslu þátta sem tiltölulega
þröngur hópur hefur áhuga á.
Nú er komið að lokaákvörðun-
um um norrænt útvarps- og sjón-
varpssamstarf um fjarskipta-
hnött. Ríkisstjórnir landanna
hafa, að Danmörku undanskilinni,
samþykkt tillögu um framkvæmd
slíks samstarfs í áföngum. í mars
á Norðurlandaráð að taka afstöðu
til tillögunnar áður en Ráðherra-
nefndin getur tekið endanlega
ákvörðun. Þess er vænst að af-
staða dönsku ríkisstjórnarinnar
verði ljós fljótlega eftir að ný rík-
isstjórn tekur til starfa.
Samkvæmt tillögunum eiga
þjóðirnar í fyrsta áfanga (2 ár) að
athuga og ná samkomulagi um
nokkur tæknileg og fjárhagsleg
atriði og eftir það á að vera hægt
að hefja fyrstu framkvæmdir.
Þegar 1987—’88 getur hugsast að
á austurhluta svæðisins (Dan-
mörk, Finnland, Noregur og Sví-
þjóð) verði hægt að ná 2—3 rásum
með sjónvarpsdagskrá frá grann-
löndunum.
í næsta áfanga er ætlunin að
ísland, Færeyjar og Grænland
muni geta náð dagskrá frá þremur
rásum og þá fá áðurnefnd lönd að-
gang að fimm rásum. Lokamark-
miðið er að sjónvarpsáhorfendur
og útvarpshlustendur hvarvetna á
Norðurlöndum geti náð öllum
sjónvarpsrásunum og jafnmörg-
um útvarpssendingum og rúm
verður fyrir.
Menningarmálasam-
starfið næsta áratug
Sé horft til baka, kemur í ljós að
norrænt samstarf í menningar-
málum hefur vaxið jafnt og þétt
það tímabil sem menningarmála-
samningurinn hefur verið í gildi.
Það hefur aukist hægar en margir
hafa talið æskilegt, en fjárveit-
ingar hafa í rauninni ekki verið
skornar niður enda þótt það hafi
gerst á fjárlögum hinna einstöku
ríkja. Á föstu verðlagi hafa þær
raunar aukist um a.m.k. 2—3%
árlega. Síðustu ár hefur þó dregið
úr aukningunni og er það gert með
samþykki þingmanna. Þetta hefur
haft í för með sér að Ráðherra-
nefndin hefur átt erfitt með að
taka upp ný verkefni enda þótt
rökin fyrir samstarfi verði í raun-
inni enn sterkari á þrengingartím-
um. Þetta verður rætt á næstunni,
ásamt öðrum vandamálum, í sam-
bandi við þá framkvæmdaáætlun
fyrir menningarmálasamstarfið
næsta áratug, sem Ráðherranefnd-
.in mun leggja fram til umræðu á
þingi Norðurlandaráðs í ár.
\o<'’
\|V
b**
OFURKRAFTUR —
ÓTRÚLEG ENDING
VARTA
Þar sem
fagmennimir Kvl<)j
versla R, >5
erþéróhœtt
NUFARAALLIR TIL AMSTERDAM!
Ferðaskrlfstofan Laugavegi 66, 101 Revkjavik, Simi 28653
Reyking og sala á matvælum Sími 72122
m
REYKOFNINN HF.
Skemmuvegi 14 200 Kópavogi
ÆriNGASTOÐIN
ENGIHJALLA 8 • ^46900
TOYOTA
P SAMÚELSSON & CO. HF
NÝBÝLAVEGI8 KÓPAVOGI SIMI44144