Morgunblaðið - 09.08.1983, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 9. ÁGÚST 1983
29
Staðsetning
„Gullskipsins“
í fjörukambinum
Samkvæmt mælingum vísindamanna og öðrum athugunum gull-
skipsmanna er um 15 gráðu halli á þilfari hollenzka flaggskipsins
Het Wapen van Amsterdam sem talið er að liggi á liðlega 10 metra
dýpi í fjörukambi Skeiðarársands. Stefni skipsins liggur skáhallt
upp á land eins og sést á meðfylgjandi myndum sem teiknaðar eru
eftir upplýsingum af segulmælingum, borunum og ákvörðun um
staðsetningu stálþilsins í kring um skipið.
Gullskipsmenn reikna með að Ijúka við þilsmíðina um næstu helgi
og þá tekur nokkra daga að koma fyrir þilfestingum áður en
dæling hefst úr gryfjunni. Reiknað er með að dæling hefjist um 20.
ágúst og taki nokkrar vikur.
— á.j.
Þessi mynd sýnir hvernig hlutfoll eru á milli staðsetningar þilsins sem búið er að reka niður og flaksins eins og
gera má ráð fyrir að það sé í grófum dráttum. Allar líkur eru þó á því, að meira sé brotið af yfirbyggingu skipsins
en myndin sýnir, en þessi teikning á að gefa hugmynd um stöðuna. Um 10 metrar eru frá yfirborði sandsins
niður á þilfarið sem markað var af með borunum í gegn um sandinn. Þegar búið verður að ganga frá þilinu
endanlega í næstu viku, hefst dæling innan úr þilrammanum, þar sem allur sandur verður fjarlægður og
skipsflakið mun koma í Ijós.
Leiöari Politiken:
Geir Hallgrímsson
sætti Dani og Svía
Morgunblaðið birtir hcr í íslenskri þýðingu forystugrein
Kaupmannahafnarblaðsins Politiken laugardaginn 6.
ágúst síðastliðinn. Yfirskrift hans var: Hættið nú — látið
íslenska utanríkisráðherrann leita sátta, og síðan sagði:
Stefnum að hrað-
ari afgreiðslu
húsnæðislána
— segir Alexander Stefánsson félagsmálarádherra
„VIÐ ERUM að skoða þessa beiðni og munum gera allt sem í okkar valdi
stendur til að leysa úr vandanum. Flýting lána er eitt mesta hagsmunamál
húsbyggjenda, og þá ekki aðeins þeirra Byggung-manna heldur allra þeirra
sem standa í íbúðarbyggingum,“ sagði Alexander Stefánsson, félagsmála-
ráðherra, í samtali við Morgunblaðið í gær, en hann var spurður hvort orðið
yröi við þeirri beiðni forsvarsmanna Byggung í Reykjavík, að greiðslum
húsnæðismálastjórnarlána til félagsmanna verði hraðað.
Dansk-sænska stríðið um
ólíuboranir við Hesseley verð-
ur heiftugra. Menn eru orð-
hvassari en áður, af raunsæi
metið þó einkum Svíar eins og
best sést af sænsku mót-
mæla-orðsendingunni.
Svíar eru ekkert að skafa
utan af því: Danir brjóta al-
þjóðalög og ógna sænskum
lífshagsmunum. Nútímasagan
geymir ekki dæmi um slíkt
orðaval í samskiptum nor-
rænna ríkisstjórna. Og Olof
Palme, forsætisráðherra, tap-
ar alveg áttum þegar honum
tekst að finna það út að fram-
ferði Dana eigi ýmislegt sam-
eiginlegt með innrás Galtieri,
einræðisherra í Argentínu, á
Falklandseyjar. Líkingamálið
getur leitt menn í gönur, mr.
Olof Thatcher.
Sænska ríkisstjórnin vonar
að deiluna við Dani sé unnt að
leysa beint, án þess að leitað
sé til alþjóðadómstólsins í
Haag. En hvernig? Sven
Stray, utanríkisráðherra Nor-
egs, hefur orðað sjálfan sig
sem sáttasemjara, en jafn-
framt látið orð falla um að
hann komi líklega ekki til
greina. Sú niðurstaða haps er
rétt. Danir og Norðmenn hafa
ekki enn fundið lausn á deil-
unni vegna yfirráða umhverfis
Jan Mayen, á meðan svo er
kemur Norðmaður auðvitað
ekki til álita sem óvilhallur
sáttasemjari um Hesseley.
I fyrra gerðist það hins veg-
ar að Trygve Bratteli, fyrrum
forsætisráðherra Noregs, var
tilnefndur sem formaður í
dansk-sænskri nefnd um
Barsebáck (langvinn deila
milli Svía og Dana um sænskt
kjarnorkuver við Eyrarsund
innsk. Mbl.). Úr því að dönsk
og sænsk stjórnvöld viður-
kenna þannig að lægja megi
öldunnar með því að leita til
manna á grundvelli norræns
samstarfs, ætti að einnig að
vera unnt að gera það nú.
Politiken vill stuðla að
niðurstöðu með því að leggja
fram skýra tillögu: Ríkis-
stjórnir Danmerkur og Sví-
þjóðar ættu að skora á Geir
Hallgrímsson, utanríkisráð-
herra íslands, að hann taki að
sér að vera sáttasemjari. Ýmis
atriði þarf að kanna á hlut-
lægan hátt, til dæmis gildis-
svið umhverfisverndarsam-
þykktar Norðurlanda og meg-
inatriði hafréttarsáttmálans,
sem Svíar bera fyrir sig.
Geir Hallgrímsson er gagn-
menntaður lögfræðingur.
Hann var forsætisráðherra
þegar íslendingar háðu
4 2 aektion • POLITIXEN • l^rdag 6. migunt l'
POLITIKEN
IUdh«»U<iwD J7 - IMS Kabeoka** V f
TU. (01 > 11 M ■ I • Gir* tN II M £}
1 RadaktaonsMelM Æ
CbefradaktOTer
Harbert Pundik luw «fur pr»M»ln«-«w)
Aftter Ahm. H
Jarfen Grunnel íj
Radaktmmrhef V SkytU RaamuMMi fl
Hold sá op m
Lad Islands udenrigsminister mcegle
DEN DANSK SVENSKE .trid om olieborin*«Tte v*d
. ^ipsselo bliver mere og mere forbitret. Ordvalg og tone er
'•tydelig skærpet. ganske nogtemt set mest fr» svenak «de
og isœr med den svenske protestnote
4 Det er skrappe sager, Sverige dækker op med: Danmark
bryder folkeretten og truer væeentlige svenake intereaaer
ri modeme tid er et rfdant nprogbru* ikke forekommet
Imellem nordiske regeringer Og staUminiater Okrf Palme
.«Ar da belt over gevind, nAr han er i stand til at finde
Ugbedspunkter mellem den danake optrmden og den
argentinske diklatnr Galtieria mvaaion af Falkland 0eme
Billedsproget er lebet labsk, mr OWrf Thatrher
“DEN SVENSKE regering háher. at atriden med Dan
mark kan l«es direkte, uden at den intemationale
domstol i Haag inddrages Men hvordan-’ Den nomke
sxlenngsminiHter Sver#6tray har bragt sig aelv i fomlag
som maegler, med et auk om. at han nok ikke kommer p*
tale. Det har han ret i Eftemom Danmark og Norge har I
en ulost konflikt om een Jan Mayen i Nordhavet. kan en 1
nordmand naturbgvta ikke komme p* taie aom uvildig
blev den tidligere nomke .UUminiaU* Trygve
Bratteli i fjor udpeget aom formand for en danak-avenak
kommriaion om Bamebáck Da Danmark og Sverige
sAIedea anerkender inUmordrik medvirken til at tage
^rykket af dampkedelen. akuUe de vel ugaA kunne gere det
POLITIKEN vil gerne bidrage til en l«ning med et
konkret forslag: Den danake og den svenske regering ba* |l
opfordre Islands udenrigmmimater Geir Hailgnmaaon tiJ Ij
’pj pAtage sig mæglerrollen. Mange ting trænger til helt
.^uvildig belysmng. sAledes den nordiske mUjakonventions
.mkkevidde og en vurdering af prinoipper fra den aeneaU
•havreUkonference. aom Sverige pAberAber sig
, Geir Hallgrimsson er en fremtrædende junst Han var
'Ktataminisler under Islands ‘torskekrig’ med Storbritan-
‘ nien, hvor bolgeme gik betydeligt hojere end de n<«en
sinde kommer til omkring Hearnki Han er den neuUale
penon. der vil kunne dele vandene mellem de to ueruge
tvpdrefoik.
---Vi foreslér dette som farste dagaorden-punkt for de
Btfdrike staUminritres mede i Helaingfors amdag og
„þorskastríð" við Breta, þar
sem óveðursöldurnar urðu
talsvert ógnvænlegri en þær
geta nokkru sinni orðið við
Hesseley. Hann er sá hlutlausi
aðili sem gæti skipt hafinu á
milli hinna ósammála bræðra-
þjóða.
Við leggjum til að þessi til-
laga verði tekin til umræðu
sem fyrsta atriði á dagskrá
fundar forsætisráðherra
Norðurlanda sem hittast í
Helsinki á sunnudag og mánu-
dag.
í frétt blaðsins á föstudag kom
fram, að verði greiðslunum ekki
flýtt muni koma til stöðvunar
framkvæmda á vegum Byggung,
og að öllum starfsmönnum félags-
ins hafi verið sagt upp störfum frá
og með 1. nóvember.
Alexander Stefánsson sagði að
vanda Byggung yrði að skoða í
ljósi þess vanda sem húsbyggjend-
ur ættu almennt við að stríða.
„Byggung hefur ekki tekið fram-
kvæmdalán hjá Húsnæðismála-
stofnun heldur hafa félagsmenn
lagt inn í bankakerfið og bygg-
ingarsamvinnufélagið síðan tekið
lán fyrir hvern og einn úr húsnæð-
ismálakerfinu. Það þýðir að hið
sama gildir um afgreiðslu hús-
næðismálastjórnarlána til félags-
manna Byggung og aðra lán-
takendur, að lánin eru greidd í
þrennu lagi,“ sagði Alexander.
„ÞETTA MÁL heyrir undir við-
skiptaráðuneytið, utanríkisráðu-
neytið og forsætisráðuneytið og er
því ekki í mínum höndum sem ráð-
herra,“ sagði Albert Guðmundsson,
fjármálaráðherra, í samtali við
Morgunblaðið í gær.
Hann var spurður hvort hann
Hann sagði og að til samanburðar
mætti taka Byggingarsamvinnu-
félag Kópavogs, sem tekið hefur
framkvæmdalán hjá Húsnæðis-
málastofnun, sem að vísu greiðist
seint og eftirá, en endurgreiðist til
félagsins með þeim lánum sem
íbúðareigendurnir fá.
„Við erum að skoða, í samvinnu
við fjármálaráðherra, hvort ekki
sé unnt að hraða greiðslum í gegn-
um húsnæðismálakerfið það sem
eftir er ársins og við leggjum mik-
ið kapp á að það verði gert, því það
er ekki aðeins Byggung heldur all-
ir húsbyggjendur í landinu sem
líða fyrir þetta þrískipta greiðslu-
form sem er í gildi nú. í nýrri
löggjöf sem nú er í undirbúningi
gerum við ráð fyrir að þessu verði
breytt," sagði Alexander Stefáns-
son að lokum.
myndi beita sér fyrir endurskoðun
viðskiptasamvinnusamnings þess
sem gerður var við Ráðstjórnar-
ríkin í fyrra. Hann sagðist ekki
geta farið inn á verksvið þessara
ráðuneyta. „Hitt er annað mál,“
sagði Albert, „að ég myndi styðja
það ef það kæmi til minna kasta."
Efnahagssamvinnusamninguriiin við Rússa:
Mun styðja endurskoðun
ef hún kæmi til minna kasta
— segir Albert GuÖmundsson