Morgunblaðið - 17.05.1984, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 17. MAÍ 1984
35
Áttræðun
Dr. theol. Björn
Magnússon prófessor
Prófessor Björn Magnússon er
áttræður í dag. Hann fæddist á
Prestsbakka á Síðu, sonur
prestshjónanna þar, síra Magnús-
ar Bjarnasonar, prófasts, og konu
hans, Ingibjargar Brynjólfsdóttur.
Hann lauk stúdentsprófi árið 1924
og hóf það sama haust nám við
guðfræðideild Háskóla íslands,
einn í hópi þeirra mörgu stúdenta
er það ár hófu nám við deildina og
áttu eftir að setja mark sitt á''
kirkjulíf íslendinga um árabil.
Embættisprófi í guðfræði lauk
hann 1928 og fór skjótlega að því
loknu út í prestskap, fyrst sem að-
stoðarprestur föður síns að
Prestsbakka, en gerðist árið 1929
prestur að Borg á Mýrum og þjón-
aði því kalli til ársins 1945. Pró-
fastur Mýraprófastsdæmis var
hann árin 1935—1945.
Árið 1945 var hann skipaður
dósent við guðfræðideild Háskóla
íslands og prófessor árið 1949.
Gegndi hann prófessorsembætti
allt til ársins 1974, er hann lét af
embætti fyrir aldurs sakir, en var
settur stundakennari við deildina
út árið 1974. Þá var hann settur
dósent við guðfræðideild háskóla-
árið 1937-1938.
Það voru því alls um 30 ár sem
hann gegndi störfum við guð-
fræðideildina og þegar litið er yfir
þau starfsár koma orð Jesú um
þjóninn trúa og góða ósjálfrátt
upp í hugann. Samviskusemi og
auðmýkt einkenndu störf hans öll.
Prófessor Björn var mótaður af
hinni frjálslyndu guðfræðistefnu
og þótti mjög róttækur guðfræð-
ingur á sínum yngri árum. Ýmis-
legt í róttækninni var þó fremur
fólgið í uppreisn gegn ákaflega
embættislegu fasi prestastéttar-
innar um það leyti. í stað hinnar
embættislegu ímyndar prestsins
vildu hinir frjálslyndu prestar
setja mynd hins bróðurlega kær-
leika, enda var aðalsmerki frjáls-
lyndu guðfræðinnar eða kjöroð að
greina rétt á milli kjarna kristin-
dómsins og hinna sögulegu um-
búða hans. Til þeirra taldist bæði
embættisfas prestanna og kenn-
ingar, sem ekki stóðust andspænis
reynsluþekkingu nútímans, heldur
þurftu umtúlkunar við.
En frjálslyndi var ekki innan-
tómt flokksmerki á störfum pró-
fessors Björns, heldur umfram
allt lyndiseinkunn hans. Hann
staðnaði ekki sem guðfræðingur,
heldur hélt áfram að spyrja
spurninga og taka stefnur og skoð-
anir til endurskoðunar á grund-
velli nýrra svara.
Sem kennari var hann sér vel
meðvitandi um mörk guðfræðinn-
ar. Kjarni hennar er heilagt er-
indi, heilagt orð, og það beinir
spurningum öllum til ákveðinnar
áttar og útilokar ákveðna tegund
af spurningum. Leitaðist hann við
að glæða hjá okkur nemendum
sínum meðvitund um þessi mörk,
svo að fræðiiðkun gæti orðið tæki
til mótunar kristilegu líferni.
Kennslugreinar prófessors
Björns voru ritskýring Nýja testa-
mentisins, einkum Jóhannesar-
rita, kristileg siðfræði og kenni-
mannleg guðfræði. Samdi hann
skýringar við Jóhannesarritin,
sem eru til í fjölrituðum útgáfum.
Þá rannsakaði hann sögu helgi-
siða íslensku kirkjunnar frá siðbót
og birti grein um það efni í Samtíð
og sögu árið 1954. Ennfremur
samdi hann og gaf út í fjölriti
barnaspurningafræði. í siðfræð-
inni var honum hugleikið sam-
band kristinnar trúar og menn-
ingar og má líta augljós tengsl
milli fræðistarfa hans í siðfræði
og starfa hans fyrir islenska bind-
indishreyfingu.
Stórvirki mikið vann prófessor
Björn með þvf að orðtaka alla
Biblíuna. Kom út Orðalykill að
Nýja testamentinu árið 1951 og
Orðalykill að Gamla testamentinu
er til frá hans hendi í handriti,
hvort tveggja hið ágætasta verk.
Þá gaf hann og út Orðalykil að
Passíusálmunum.
Prófessor Björn er áhugamaður
mikill um ættfræði og liggja eftir
hann töluverð verk á því sviði. Um
Vestur-Skaftfcllinga tók hann
saman ritin Ættir Síðupresta og
Vestur-Skaftfellingar 1703—1966
(alls fjögur bindi). Þá tók hann
saman Guðfræðingatal, sem alls
hefur komið út í þremur útgáfum,
síðast 1976. Á síðastliðnu ári kom
út ritið Frændgarður. Þá hefur
hann staðið að útgáfu Prestatals
og prófasta Sveins Níelssonar með
viðbótum.
Þýðingar nokkrar eru til frá
hans hendi og er skemmst að
minnast þýðingar hans á metsölu-
bók þýska guðfræðingsins Hans
Kúng, Að vera kristinn, sem kom
út 1982. Ennfremur gaf hann út
prédikanasafn.
Þá er ógetið starfa hans að þýð-
ingu Nýja testamentisins. Vann
hann mikið starf í þýðingarnefnd
Sumarstarfið á Úlf-
ljótsvatni byrjar 8. júní
N(J FER sumarstarf ( hönd hjá
skátunum að Úlfljótsvatni.
Sumarstarfið hefst 8. júní og
stendur til 21. ágúst. Aldur barna
í sumarbúðirnar er 8—12 ára.
Sumarbúðastarf á Úlfljótsvatni
byggist á miklu og fjölbreytilegu
útilífi, svo sem tjaldbúð, vatna-
ferðum, auk íþróttamóta.
Skráning í sumarbúðirnar er
alla virka daga frá kl. 13.00—17.00
að Snorrabraut 60.
Minni sala á kinda-
kjöti hjá SS
Bibliufélagsins, sem vann að
þeirri þýðingu guðspjallanna og
Postulasögunnar, sem kom út i
hinni nýju biblíuútgáfu 1981. Er
þýðing Jóhannesarguðspjalls i
nýju útgáfunni að miklu leyti
hans verk.
Hann var kjörinn heiðursdoktor
í guðfræði á 65 ára afmæli Há-
skóla íslands árið 1976.
Þessi upptalning leiðir í ljós,
hversu starfsamur prófessor
Björn hefur verið og enn sinnir
hann hugðarefnum sinum eins og
útgáfa ættfræðiritsins Frænd-
garðs ber vitni um.
Ég sendi prófessor Birni mínar
innilegustu heilla- og hamingju-
óskir á þessum afmælisdegi og bið
þess, að honum megi enn auðnast
líf og heilsa til þess að starfa
áfram að áhugamálum sinum.
Guð blessi hann og fjölskyldu
hans.
F.h. guðfræðideildar
Háskóla Islands,
Einar Sigurbjörnsson.
Prófessor Björn Magnússon er
að heiman i dag.
UPPGJÖR Á vöxtum vegna eftir-
stöðva andviröis sauðfjárafurða sem
lagðar voru inn hjá SS haustið 1982 og
lokið var sölu á seint á siðastliðnu ári,
var greitt inn á bankareikninga bú-
vöruframleiðenda 30. mars síðastlið-
inn. Greiddir eru vextir frá 1. desem-
ber 1982 á eftirstöðvarnar eins og þær
eru á hverjum tíma. Vaxtafóturinn er
miðaður við innlánsvexti 42% til
28.10.’83 og 21,2% frá þeim tíma til
30.3.’84. Við ársuppgjör 1983 og
endurskoðun, sem nú er um það bil
skilyrði til frekari greiðslna vegna
nefndrar framleiðslu, sökum rangrar
verðskráningar haustið 1982 og þar
sem ekki hafa fengist þær leiðrétt-
ingar sem vonast var eftir þrátt fyrir
margítrekaðar ábendingar til verð-
lagsyfirvalda.
Við þessa útborgun er rétt að
benda á að þegar hafa verið greidd
92% meðalgrundvallarverðmætis
og til þessa tíma nemur útborgað
einingaverð á kindkajöti um 26 pró-
sentustigum umfram haustgrund-
vallarverð 1982/’83 og að vaxta-
greiðslan vegna eftirstöðva sam-
svarar um 5 prósentustigum meðal-
grundvallarverðs. Nokkuð skiptar
skoðanir hafa verið um það hvort
rétt sé að reikna með svo háum
vaxtafæti, sem gert hefur verið,
telja sumir að vextir ættu að reikn-
ast lægri. Þá væri unnt að greiða
hærri einingaverð, og aðrir benda
jafnvel á að raunvextir eigi ekki að
vera hærri en 5%, þar eð eftir-
stöðvaandvirðið sé verðtryggð út-
istandandi skuld vegna hækkunar-
innar, sem leiðir af útreikningi
meðalgrundvallarverð8ins.
Samtimis áðurnefndri greiðslu
eru greiddar inn á bankareikninga
inneignir á reikningum innleggj-
anda vegna 5% afreiknings sauð-
fjárafurða 1983—1984, sem fram
fór í desember sl.
Birgðir kindakjöts hjá SS eru 1.
mars sl. um 12% meiri en á sama
tíma sl. ár. Sala kindakjöts af fram-
leiðslu 1983 hefur verið 30% minni
hjá SS sl. mánuð en á sama tíma
árið á undan vegna gamalla kinda-
kjötsbirgða, sem hafa verið á mark-
aðnum.
Samtímis útborgun á banka-
reikninga innleggjenda fyrir sauð-
fjárafurðir 1982—1983 og
1983—1984 fór einnig fram greiðsla
upp í verðlagsgrundvallarverð
þeirra nautgripaafruða, sem lagðar
höfðu verið inn fyrir 1. mars sl. Inn-
kaup nautgripakjöts undanfarna
mánuði eru 50 af hundraði meiri að
magni en á sama tíma í fyrra. Og
birgðir 1. mars ’84 eru um 34%
meiri en á sama tíma sl. ár, sam-
svara um þriggja mánaða sölu, og
alltaf eru nokkrar upphæðir úti-
standandi vegna seldra afurða.
Kýrkjöt mun verða staðgreitt frá
1. april um óákveðinn tima.
Mikið tap var á slátruðum
nautgripum sl. ár, en nú hefur feng-
ist nokkur leiðrétting með nýrri
verðskráningu, sem gildir frá 1.
þessa mánaðar.
Birgðir hrossakjöts eru um 4%
meiri hjá SS en á sama tíma sl. ár,
en verulega meiri í landinu sem
heild. Frekari greiðslur til fram-
leiðenda en þegar hafa farið fram
geta ekki orðið fyrr en meira hefur
seist.
Framleiðsla svinakjöts hefur
aukist um 160 tonn í landinu á sl.
sex mánuðum og er sú framleiðslu-
aukning öll i auknum birgðum.
Svínakjötsbirgðir hjá SS í lok þessa
mánaðar voru um 40 tonn.
Ráðgert er að halda aðalfund
Sláturfélags Suðurlands í Aratungu
30. apríl nk. Nánar verður tilkynnt
um fundinn síðar.
FrétUtilkynning
47 lítrar
á hundraðið!
V
Já hinn nýi framdrifni MAZDA 626 DIESEL eyðir aðeins 4.7 lítrum á
hundraðið, ef ekið er á jöfnum 60 — 90 km hraða.
Nýja dieselvélin er afar hljóðlát, þýðgeng og aflmikil, þannig að vart finnst
að bíllinn er með dieselvél, þegar setið er undir stýri.
Sökum þess hve MAZDA 626 DIESEL er sparneytinn, þá þarf aðeins að aka
13000 til 15000 kílómetra á ári til þess að hann borgi sig umfram bíl með
bensínvél. Eftir það sparast 160 til 190 krónur á hverja 100 ekna kílómetra.
MAZDA 626 DIESEL GLX með ríkulegum búnaði kostar: Kr. 428.400
Til atvinnubílstjóra: Kr. 329.900
gengisskx 26 4 84
Sendingin er loksins komin!
Komið, skoðið og reynsluakið þessum frábæra bíl.
mazDa
BÍLABORG HF
Smiðshöfða 23, sími 812 99