Morgunblaðið - 10.03.1987, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. MARZ 1987
Landsfundur Sjalfstædisflokksins
Áhersla verði lögð á að
vernda íslenzka tungu
í ályktun landsfundar Sjálfa-
stæðisflokksins um menningar-
mál, er bent á nauðsyn þess að
vernda íslenska tungu á þeim
umbrotatímum sem nú ganga
yfir. Strangari kröfur verði að
gera til skóla og fjölmiðla um
vandaða meðferð hennar, jafnt
í ræðu og riti. „Efling innlendr-
ar kvikmyndagerðar og van-
daðrar dagskrárgerðar fyrir
hljóðvarp og sjónvarp er öflug-
asti mótleikurinn gegn sívax-
andi ásókn _ erlendrar
menningaráhrifa.“ I ályktuninni
er bent á að þess sé ekki að
vænta að einkaaðilar hafi einir
bolmagn til þeirra stórvirkja
sem hér þarf að vinna. Þess
vegna er nauðsyn, að þannig sé
búið að Ríkisútvarpinu og Kvik-
myndasjóði að stofnanirnar geti
til fulls rækt menningaskyldur
sínar. „Við endurskoðun út-
varpslaga sem fram fer á
næstunni verði þetta haft í huga.
A hinn bóginn ættu lögin ekki
að hvetja Ríkisútvarpið til
beinnar samkeppni við einka-
stöðvar um dreifingu hvers-
dagslegs afþreyingarefnis.
Fullorðinsfræðsla og endur-
menntun verði tekin upp í
ríkissjónvarpinu og öðrum fjöl-
miðlum.“
I ályktuninni segir að endur-
skoða þurfí allt launa- og styrkja-
kerfi listamanna og er eðlilegt að
listamenn með langan feril að baki
njóti heiðurslauna, en önnur lista-
mannalaun ættu í framtíðinni
eingöngu að vera starfslaun. Þá
er bent á að lagasetnig um Mynd-
listarháskóla og Tónlistarháskóla
verði ekki skotið á frest mikið leng-
ur.
Vald sveitarfélaga í
skipulagsmálum elft
í kaflanum um skipulagsmál
segir að Sjálfstæðisflokkurinn vilji
beita sér fyrir fijálslyndri og
víðsýnni stefnu í skipulagsmálum,
sem taki mið af þörfum allra þjóð-
félagshópa, af æskilegum fram-
förum og sjálfsagðri vemdun.
Flokkurinn vill beita sér fyrir því,
að gjöld af fasteignum í dreifbýli
og þéttbýli séu í samræmi við þá
nýtingarmöguleika sem gert er ráð
fyrir í skipulagi. Sjálfstæðisflokk-
urinn telur brýnt að endurskoðun
á löggjöf um skipulagsmál verði
hraðað eftir föngum og það haft
að markmiði að auka vald sveitar-
félaga í þessum efnum og einfalda
framkvæmd skipulagsmála í heild.
Hafna hug-myndum um
nýtt stjórnsýslustig'
I ályktun um sveitarstjómar- og
byggðamál leggur Sjálfstæðis-
flokkurinn áherslu á sjálfstæði
sveitarfélaga sem standa nú á
tímamótum. Engin stjómvöld
standa fólkinu nær en sveitastjóm-
ir, segir þar og þess vegna hafnar
Sjálfstæðisflokkurinn öllum hug-
myndum um nýtt stjómsýslustig
en leggur áherslu á öflug sveitarfé-
lög. Flokkurinn leggur áherslu á
að með nýju skatta- og tekju-
stofnslögunum verði sveitarfélög-
unum tryggðar auknar tekjur. Þá
segir að stefna flokksins mótist
af þörfum landsmanna allra og
miðar að því að ná varanlegum
árangri j baráttunni gegn byggðar-
öskun. Ahersla er Iögð á raunhæfa
gengisstefnu og að með sérstökum
aðgerðum verði framleiðsluat-
vinnuvegunum tryggð eðlileg
hlutdeild í sköpun verðmæta svo
stærri hluti þeirra verði eftir í hér-
aði þar sem þau verði til.
Fjárveiting til samgangna verði
stórlega aukin og að störfum í
þjónustugreinum verði ljölgað á
næstu ámm fyrir atbeina ríkis-
valdsins. Vegna einhæfni atvinnu-
lífs víða á landsbyggðinni er brýnt
að íbúar dreifbýlisins taki þátt í
nýjum atvinnutækifærum á þessu
sviði. Áhersla er lögð á að hafist
verði handa um gerð byggðaráætl-
ana er byggi á staðarþekkingu,
fmmkvæði og ábyrgð heimamanna
svo tryggja meigi skipulega upp-
byggingu byggðanna.
Útflutningsgreinar
hafa úrslitaþýðingu
I ályktun um byggðastefnu unga
fólksins segir að markmið hennar
sé að ungt fólk eigi raunhæfan
kost á að setjast að á landsbyggð-
inni, koma sér þar upp heimili og
fjölskyldu og öðlast trú á framtíð-
ina. „Á Iandsbyggðinni búa 45%
af íbúum landsins. Af vinnuafli
þjónustu- og verslunargreina er
30% - 35% á landsbyggðinni er um
65% af vinnuafli útflutningsgrein-
anna. Hagur útflutningsgreinanna
hefur því úrslitaþýðingu fyrir af-
komu fólks á landsbyggðinni.
Hin almenna efnahagsstefna
verður að skapa atvinnulífínu á
landsbyggðinni jafna möguleika til
þess að keppa um vinnuafl, fjár-
magn og þjónustu við höfuðborgar-
svæðið. Verðmætin sem myndast
á landsbyggðinni verða að geta
setið þar eftir og nýst til upp-
byggingar og framfara. Rétt
gengisskráning og stöðvun á
skuldasöfnun erlendis gegna hér
lykilhlutverki."
Þá segir að taka verði sölufyrir-
komulag landbúnaðarins til
gagngerrar endurskoðunar og að
forræði og framtak í sölu og
vinnslu afurða hefðbundinna bú-
greina verði að færast heim í
hémðin. Fyrirtæki sem annast sölu
og vinnslu landbúnaðarafurða
verði að leitast við að skapa sér
sérstöðu á markaðinum. Með því
myndast samkeppni sem skapar
störf í héraði fyrir ungt fólk við
þjónustu og markaðssókn og
treystir byggðina. Bent er á að
nýjar búgreinar verði að fá forgang
og að aðgerðir til styrktar hefð-
bundnum búgreinum megi ekki
bitna á nýju greinunum.
Skólar fái frjálsar
hendur um rekstur
Um skólamál segir að greiða
verði fyrir skólakostnað í gmnn-
skólum með föstu framlagi á hvem
nemanda, mismunandi eftir að-
stæðum á hveijum stað og gefa
forráðamönnum skólanna sem
frjálsastar hendur um rekstur
þeirra. Bæta verði nýtingu fyrstu
skólaáranna og útskrifa stúdenta
a.m.k. einu ári fyrr en nú er gert.
Sjá verður til þess að þjónusta við
aldraða byggist upp úti á lands-
byggðinni. Þá geta eldri borgarar
eytt ellinni í heimabyggð og jafn-
framt skapast tækifæri fyrir ungt
fólk sem hefur menntað sig til
starfa í heilbrigðisþjónustunni.
Landsfundarfulltrúar skila atkvæðum í kjörkassana.
Einkaaðilar verði hvattir til
reksturs dagvistarstofnana
í ályktun um jafnréttis- og fjöl-
skyldumál segir að haldið verði
áfram að koma á samfelldum skóla-
degi og bæta starfsaðstöðu nemenda
og kennara. Áfram verði unnið að
hækkun bamabóta og að fjármagn
sem hið opinbera leggur fram gangi
í ríkari rnæli til foreldra eða forráða-
manna bama. „Gjaldskrá dagvistar-
stofnana taki meira mið af
raunverulegum kostnaði og endur-
greiðslu komi til þeirra sem þess
þurfa með. Þannig verði foreldrum
ekki mismunað eftir því hvar þeir
kjósa að vista börnin sín eða annast
þau sjálf. Kannað verði hvort við
verði komið greiðlsum til allra for-
eldra 6 ára barna og yngri sem
foreldrar ráðstafa að vild. Hvetja
þarf atvinnurekendur og aðra einka-
aðila til reksturs dagvistarstofnana
og tryggja að þeir njóti sambærilegs
styrks við það sem stofnanir í eigu
hins opinbera njóta vegna rekstrar."
Þá segir að meta þurfí heimilis-
störf sem reynslu í störfum á
almennum vinnumarkaði og að
heimavinnandi fólk njóti bóta frá
Tryggingastofnun ríkisins og lífeyr-
isréttinda til jafns við aðra vinnandi
þjóðfélagsþegna. Kannað verði
hvernig við verði komið greiðslum
til fólks, sem annast aldraða, sjúka
eða öryrkja á eigin heimili.
Með skipulögðum hætti þurfa að-
ilar vinnumarkaðarins að vinna að
upprætingu kynbundins launamuns.
„Atvinnulífið verður að taka tillit til
þess að foreldrar beri jafna ábyrgð
á bömum sínum. Það er hagur at-
vinnulífsins að ganga til móts við
þarfír fjölskyldunnar og þróun sam-
félagsins svo sem með sveigjanleg-
um vinnutíma og hlutastörfum.
Mikilvægt er að hið opinbera gangi
á undan með góðu fordæmi.“
Þá segir að lífeyrisréttindi skuli
verða sameign hjóna og að skatta-
reglur verði þannig að skattbyrði
heimilisins fari ekki eftir því hvemig
fyrirvinnur þess skipti með sér verk-
um við öflun tekna.
Bent er á að kynferðisleg afbrot
gegn börnum og unglingum hafi
verið mikið til umfjöllunar og m.a.
fjallað um hvemig bregðast skuli við
slíkum afbrotum. I álytuninni segir
að „Landsfundur telur brýnt að
meðferð slíkar afbrotamála og lög-
gjöf þar að lútandi verði endurskoð-
uð þannig að vinna megi með
raunhæfum hætti gegn afbrotum af
þessu tagi. Landsfundur telur einnig
brýnt að hert verði viðurlög við af-
brotum sem tengjast innflutningi og
dreifingu fíkniefna."
Varhugavert að sam-
eina spítala landsins
I upphaflegum drögum að ályktun
um heilbrigðis- og tryggingamál
segir að fundurinn telji ekki rétt að
sameina tvo stærstu spítala landsins
undir eina stjórn. í meðferð nefndar-
innar sem fjallaði um þennan
málaflokk breyttist setningin þann-
ig: „telur fundurinn varhugavert að
sameina spítala landsins undir eina
stjóm. Með því eykst hætta á mið-
stýringu verulega, og of mikið
faglegt vald kynni að vera lagt í
hendur fárra aðila. Ekki hefur verið
sýnt fram á að með því náist sú
hagkvæmni í rekstri, sem að er
stefnt.“
í ályktuninni er ítrekuð nauðsyn
á raunhæfum samburði á sambæri-
legri þjónustu sjúkrahúsa og ann-
arra heilbrigðisstofnana, bæði hvað
varðar kostnað og gæði þjónustunn-
ar. Gera þarf langtímaáætlanir í
heilbrigðisþjónustunni með það
markmið í huga að sem bestur
árangur náist með því fjármagni sem
ætlað er til fjárfestingar. Bent er á
nauðsyn þess að framfylgja ákvörð-
un um uppbyggingu fullkominna
deildaskiptra sjúkrahúsa í hverjum
landsfjórðung.
Þá segir að leitað verði allra leiða
sem tryggt geta öryggi og hag hinna
Að ósk Ragnhiidar Helgadóttur heilbrigðis- og tryggingamálaráðherra hylltu Sjálfstæðiskonur flokks-
félaga sína í þakklætisskyni fyrir veittan stuðning við lagasetningu um lengingu fæðingarorlofs.
öldruðu og að með fjölbreyttum úr-
ræðum þurfí að virkja framtak
einstaklinga og félaga við uppbygg-
ingu og rekstur þessara stofnana.
Hvatt er til aukinna aðgerða í þágu
aldraða og lagt til að hugað verði
sérstaklega að lífeyrissjóði öryrkja.
Lýst er yfír áhyggjum vegna
skorts á starfsfólki í heilbriðisþjón-
ustu, sem leitt hefur til lokunar
deilda og komið í veg fyrir opnun
nýrra sem tilbúnar eru að öðru leyti.
Því er nauðsynlegt að að taka bæði
menntunarmál og launamál þessara
stétta til skoðunar í því skyni að
bæta þar um. Lagt er til að heilsu-
gæsla verði færð til sveitarfélaga
enda verði þeim tryggðir tekjustofn-
ar í því skyni. Við uppbyggingu
heilbrigðisþjónustu verði kosti>-
einkareksturs nýttir til fulls og ítrek-
aður er stuðningur við ftjáls félaga-
samtök, sem starfa að heilbrigðis-
málum og áhersla lögð á að auka
hlut þeirra.
Ef la ber núverandi
lífeyrissjóðskerfi
Fram kemur í ályktuninni að efla
beri núverandi lífeyrissjóðskerfi og
að fyrirkomulag þess verði ákveðið
í samningum aðila vinnumarkaðar-
ins sem ákveði réttindi og skyldur
sjóðsfélaga. „Landsfundur er mót-
fallinn hugmyndum um einn lífeyris-
sjóð fyrir alla landsmenn á þeirri
forsendu, að um allt of mikla sam-
þjöppun valds verði þar að ræða.
Fundurinn telur að sá spamaður sem
eigi sér stað á þennan hátt sé best
kominn í vörslu eigenda lífeyrissjóð-
anna, sem geti ávaxtað eign sína
að eigin vild í heimahéraði."
Bent er á nauðsyn þess að endur-
skoða jafnan upphæðir trygginga-
bóta þannig að örorkulífeyrir dugi
til framfærslu bótaþega og að bóta-
kerfi slysatrygginga verði endur-
skoðað.
Ríkisábyrgð afnumin
í ályktun um verslunar- og við-
skiptamál er lögð áhersla á frjálsa
verðmyndun og vaxtafrelsi. Þá segir
að afnema beri reglur um ríkis-
ábyrgð á erlendum lánum og að
skapa beri skilyrði fýrir greiðari
aðgangi að erlendum lánamarkaði á
ábyrgð lántakenda. Rýmka þarf
reglur um erlendar ijárfestingar og
erlendum aðilum verði gert kleift að
stofna til reksturs hér á landi og
íslendingum heimilað að íjárfesta í
erlendum fyrirtækjum.
Lagt er til að olíuverslun verði
gefín ftjáls og að útgáfa útflutnings-
leyfa verði hætt nema öryggishags-
munir leiði til annars. I kafla um
neytendamál segir að endurskoða
beri opnunartíma banka og opin-
berra stofanna með það það fyrir
augum að veita almenningi sem
besta þjónustu, að afskiptum opin-
berra aðila af afgreiðslutíma sölu-
búða verði hætt og að bifreiðaeftirlit-
ið verði lagt niður í núverandi mynd.