Morgunblaðið - 10.03.1987, Blaðsíða 50

50
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. MARZ 1987
Minning:
Ragnhildur Björg
Metúsalemsdóttir
Fædd 27. júní 1917
Dáin 27. febrúar 1987
Við Ragnhildur kynntumst fyrst
á miðjum sjötta áratugnum, þegar
foreldrar mínir leigðu hjá þeim
Bjarna í Þingholtsstrætinu. Nokkr-
um árum seinna urðum við aftur
nágrannar, þegar pabbi og mamma
fluttu á Bókhlöðustíg með ómegð
sína; það er tveimur húslengdum
frá læknishúsinu. Alltaf man ég bút
úr kvikmynd, sem pabbi tók af
Ragnhildi á leiðinni frá okkur og
heim, og hljóp við fót upp stíginn.
Það lýsir Ragnhildi vel, að hún
skyldi hlaupa, því að bæði var hún
mjög vel íþróttum búin á yngri
árum, en jafnframt mikil röskleika-
kona, sem var ekki að neinu
hringsóli eða dinglumdangli við
hlutina. Kynnin af Ragnhildi og
Bjama verða okkur öllum ógleym-
anleg.
Hún fæddist hinn 27. júní 1917
á Eiðum í Eiðaþinghá og vom for-
eldrar hennar skólastjórahjónin þar,
þau Metúsalem Stefánsson og
Guðný Jónína Óladóttir. Þau eign-
uðust fjögur böm, misstu eitt þeirra
■ ársgamalt, en upp komust auk
Ragnhildar þau Jón Metúsalem,
sem býr í Bandaríkjunum, og Unn-
ur Björg, sem lést 1949, átti Pál
Daníelsson, vélsmið í Reykjavík.
Síðar eignaðist Metúsalem son, sem
Ingólfur heitir og býr í Vesturheimi.
Ragnhildur var í bamaskóla kat-
ólskra í Landakoti, stundaði síðan
nám við gagnfræðaskóla í
Reykjavík og Héraðsskólann á
Laugarvatni, en útskrifaðist svo frá
Samvinnuskólanum í Reykjavík.
- Ung var hún í vist hjá góðu fólki
í Reykjavík.
20. febrúar 1937 gékk hún að
eiga Bjama Konráðsson, lækni,
kjörson Konráðs R. Konráðssonar,
læknis, og konu hans, Sigríðar
Jónsdóttur. Bjami og Ragnhildur
bjuggu allan sinn búskap í húsinu
nr. 21 við Þingholtsstræti, þegar
frá em skildar skemmri dvalir úti
á landsbyggðinni vegna læknis-
starfa Bjama. Var Ragnhildur ritari
manns síns á lækningastofu hans
og stóð honum þétt við hlið á anna-
sömum starfsdegi.
Böm þeirra em tvö: Sigríður,
kennari í Reykholti í Borgarfirði,
gift Snorra Jóhannessyni, skóla-
stjóra í Reykholti, og Konráð
Ragnar, forstjóri Félagsprentsmiðj-
unnar, kvæntur Halldóm Guð-
mundsdóttur. Bamabömin em
fímm talsins og bamabamabam
eitt. Ragnhildur Metúsalemsdóttir
var mikil merkiskona. Hún var góð-
um gáfum gædd, félagslynd í besta
lagi og hafði mikla unun af því að
vera með fólki. Hún hafði áhuga á
fögmm listum. Þau hjónin störfuðu
ötullega innan vébanda Oddfellow-
reglunnar, einkum að líknarmálum.
Ekki síður lögðu þau hönd á plóg-
inn, þegar um var að ræða heim-
sóknir erlendra ungmenna á vegum
reglunnar. Þau tóku forkunnarvel
á móti þessum gestum, létu þá
dvelja hjá sér í góðu yfírlæti og
sýndu þeim landið. Ragnhildur var
höfðingi í lund og svo hjálpsöm, að
flest ár hafði hún í heimili hjá sér
skólanema utan af landi, bæði
skylda og óvanabundna, svo að
framherbergið í forstofunni stóð
sjaldnast autt. Eitt var það, sem
mjög einkenndi Ragnhildi. Það var
dugnaður hennar að vitja sjúkra og
aldraðra. Vom ótaldir þeir, sem hún
heimsótti og færði gjafír.
Ragnhildur var mjög ákveðin í
skoðunum og sagði öðmm þær
umbúðalaust. Líklega mundi leitun
að jafn skoðanaföstum konum í
sama húsi og henni og mömmu.
Þó minnst ég þess ekki, að nokkum
tíma hafi komið til fomærmelsis.
Ef Ragnhildi mislíkaði, tjáði hún
sig um það á stundinni og staðnum
og svo var það búið. Hún var ákaf-
lega glettin og ég man varla eftir
að hafa séð jafnmikla kátínu í and-
liti og augum og hjá henni. Þyrfti
hún niður í bæ, án þess henni þætti
öðmm koma það við, hvað hún
ætlaði að erinda þar, þá sagðist hún
vera að fara niður í bæ að segja
bö!_Það þótti mömmu fyndið.
Ég held að Ragnhildur hafí haft
hverfandi tilhneigingu til þess að
feta troðna slóðir ellegar líkja í
nokkmm hlut eftir hegðun og við-
horfum annarra. Afí keyrði nætur-
lækninn í hálfa öld. Meðal
læknanna, sem hann flutti milli
húsa hér í bænum, var Bjarni Kon-
ráðsson. Einhveija nótt sagði afí
Bjama, að hann ætti dóttur, sem
væri að leita sér að húsnæði.
Líklega fengi íjölskyldan þó hvergi
inni, af því að bömin væm alltof
mörg! „Eg skal tala við konuna
mína,“ sagði Bjami, „og við skulum
sjá, hvort við getum ekki leigt þeim
neðri hæðina hjá okkur.“ Bjami
talaði við Ragnhildi og við fluttum
inn í Þingholtsstræti 21 fáum dög-
um síðar.
Mamma aftók með öllu að kalla
Ragnhildi annað en frú Konráðsson.
Dagleg umgengni þeirra var með
miklum virðuleikablæ, þótt aldrei
létu þær verða af því að þérast í
alvöru. Af sjálfu leiddi, að við
krakkamir kölluðum Ragnhildi
„frúna". „Hrúin“, sagði það af smá-
fólkinu, sem var ekki búið að ná
alveg réttum framburði. Hún var
frúin í húsinu. Og til hennar var
leitað undir öllum hugsanlegum
kringumstæðum. „Frúin" gat leyst
úr ótrúlegustu vandamálum, svo
bóngóð og hjartahlý, sem hún var.
Ragnhildur Metúsalemsdóttir
hygg ég verði minnisstæð hveijum
þeim, sem henni kynntist, sakir
traustra gáfna sinna og mannkosta.
Við fráfall hennar sendum við
Bjama og bömunum innilegar sam-
úðarkveðjur með þakklæti fyrir
liðna tíð.
Gunnar Björnsson
Hún fæddist 27. júní 1917 á Eið-
um í Eiðahreppi í Suður-Múlasýslu.
Foreldrar hennar vom Metúsalem
Stefánsson, búfræðingur frá Ólafs-
dal og síðar skólastjóri á Eiðum og
búnaðarmálastjóri, og kona hans,
Guðný Jónína Óladóttir frá Höfða,
Vallahreppi í Suður-Múlasýslu.
Ragnhildur bar nafn föðurömmu
sinnar, Ragnhildar Bjargar Metú-
salemsdóttur frá Möðmdal á Fjöll-
um. Frá Eiðum fluttist Ragnhildur
með foreldmm sínum til Hvanneyr-
ar og síðan til Reykjavíkur.
A yngri ámm iðkaði hún mikið
íþróttir, einkum fimleika og sund
en síðar á ævinni var það golfíþrótt-
in sem átti hug hennar og iðkaði
hún þá íþrótt með manni sínum
eins lengi og heilsan leyfði.
Hinn 20. febrúar 1937 gekk
Ragnhildur að eiga eftirlifandi
mann sinn, Bjama Konráðsson,
lækni og dósent, kjörson Konráðs
R. Konráðssonar, læknis, og Sigríð-
ar Jónsdóttur. Ragnhildur var þá
aðeins 19 ára og Bjami nýlega orð-
inn 22 ára og nemandi á 2. ári í
læknadeild Háskóla íslands. Á þeim
ámm var mjög óvenjulegt að náms-
menn í háskólanum, hvað þá á 2.
ári, staðfestu ráð sitt og stofnuðu
eigið heimili, en þau Ragnhildur og
Bjami settu það ekki fyrir sig. Þau
höfðu tekið sína ákvörðun, markað
stefnuna og því striki var haldið til
hinstu stundar. Þau Ragnhildur og
Bjami eignuðust tvö böm, sem
bæði em á lífi. Þau em: Sigríður,
kennari við héraðsskólann í Reyk-
holti, gift Snorra Jóhannessyni,
yfírkennara við sama skóla, og
Konráð Ragnar, framkvæmdastjóri
Félagsprentsmiðjunnar og Anilín-
prents hf., giftur Halldóm Guð-
mundsdóttur. Konráð hefur verið
forseti Golfsambands íslands í mörg
ár, en golfíþróttin var einmitt einn-
ig eftirlætisíþrótt foreldra hans.
Bjami eiginmaður Ragnhildar
lauk kandídatsprófí í læknisfræði
vorið 1943. Á ámnum 1946—47
dvöldust þau hjónin ásamt bömum
sínum í Kaupmannahöfn, þar sem
Bjami lagði stund á sérgrein sína,
lækningarannsóknir. Þar bjuggu
þau lengst af í húsinu nr. 4 við
Baggesensgötu. Bjami hafði þá
engar atvinnutekjur svo Ragnhildur
tók að sér að sjá fjölskyldunni far-
borða og réð sig á saumastofu, þar
sem hún starfaði jafnframt því að
annast heimilið, bónda sinn og böm.
Á þessum tíma var konan mín
við nám í Danmörku og stóðu henni
sem öðmm vinum þeirra hjóna allt-
af opnar dyr á heimili þeirra í
Baggesensgötu. Sumarið 1947 fór-
um við hjónin og Ragnhildur og
Bjami saman í þriggja vikna ferð
til Sviss og Frakklands. Það var
dýrðlegt ferðalag, bjartir og sólríkir
sumardagar sem við nutum í fyllsta
mæli og höfum svo oft minnst síðar
á ævinni.
Áslaug Olafs-
dóttir—Minning
Fædd 17. nóvember 1927
Dáin 2. mars 1987
Nú er hún Áslaug mín öll.
Það er erfitt að kveðja hana en
huggun harmi gegn að nú sé henn-
ar lífsamstri lokið og nú geti hún
léttstíg farið allra sinna ferða. Því
eitt af því sem hún átti við að stríða
var að bæklast á fæti þannig að
erfitt var um gang og var ferða-
frelsi hennar skert til muna. En hún
reyndi að bæta sér það upp með
skrifum sínum. Þar gat hún látið
pennann geysast af eldmóði um
hveija síðuna af annarri og á þann
hátt rættust margir draumar eða
losað var um ýmsar hömlur.
Nú þegar hún hefur horfíð til
nýrra heimkynna vona ég að hún
hafi hitt þá látnu ástvini sína sem
hún saknaði svo mjög.
Fjölskyldu hennar votta ég ein-
læga samúð og bið guð að styrkja
þau öll.
Kæru feðgar sem eftir sitjið
heima. Tíminn læknar sárin þó
söknuðurinn í bijóstum sé meiri en
orð fái lýst.
Anna Dam
Mamma er horfín af sjónarsvið-
inu. Hún sem ég gat alltaf leitað
til með öll mín vandamál. Það var
næstum orðin dagleg venja hjá mér
þegar ég kom heim úr skólanum
að setjast inn á rúmstokk hjá henni
þa sem við töluðum mikið saman
um daginn og veginn. Því hún sagði
svo oft: „Árni minn, ef það er eitt-
hvað að eða þér líður illa talaðu þá
bara við mig, ég hjálpa þér því ég
var alltaf vön því hjá eldri systkin-
um þínum að þau kæmu til mín
með öll sín vandamál.“ Þar sem ég
var yngstur vorum við mikið ein
saman og tengdumst mjög sterkum
böndum. Það mátti segja að við
hefðum verið bestu vinir. Er mér
barst sú fregn að mamma væri
dáin fannst mér sem eitthvað hefði
verið tekið frá mér. Eitthvað sem
ég myndi aldrei hreppa aftur.
Mamma var afar listfeng og mjög
vel gefín. Ef ég átti í vandræðum
með námið var hún alltaf reiðubúin
að hjálpa mér og miðla mér af þekk-
ingu sinni. Hún fann mjög oft tií
með fólki ef því leið illa. Þegar hún
sá að ég var í leiðu skapi varð hún
hrygg og vildi þá alltaf hjálpa mér.
Við sátum oft saman inni í stofu
og hlustuðum á tónlist og spiluðum
á spil. Mamma var mjög mikið fyr-
ir tónlist enda spilaði hún mikið og
bað mig oft um að taka upp fyrir
sig af plötum sem ég átti. Leonard
Cohen og Bubbi Morthens voru í
miklu uppáhaldi hjá henni og dáðist
hún sérlega að textum þeirra og
spilaði þá mikið. Mamma hefur
fengist við margt um dagana, hún
var mikil listakona og umgekkst
listamenn mjög mikið. Hún málaði,
orti ljóð og dægurlagatexta og
samdi sögur. Það hefur komið út
eftir hana bók með ljóðum og smá-
sögum, „Tilraun til tjáningar“.
Mig langar að taka mér orð Ein-
ars Benediktssonar í munn því þetta
kvæði var í miklu uppáhaldi hjá
henni.
Þú vógst upp björg
á þinn veika arm.
Þú vissir ei hik né efa.
Verði góður guð með móður
minni og varðveiti hana. Með þess-
um orðum kveð ég mína ástkæru -
móður.
Árni Özur
í dag verður til moldar borin
Áslaug Olafsdóttir, sem lést á heim-
ili sínu mánudaginn 2. mars sl.
Ekki grunaði mig þegar ég talaði
við hana í síma fyrir nokkrum dög-
um að þetta yrði í síðasta skipti,
sem ég heyrði í henni.
Áslaug fæddist á Norðfírði og
voru foreldrar hennar Guðný Har-
aldsdóttir og Ólafur Stefánsson.
Hún ólst upp á Norðfírði hjá móður
sinni og móðursystkinum Sólrúnu
og Árna og naut mikils ástríkis
þeirra allra j uppvexti sínum.
Að gagnfræðaprófí loknu vann
Áslaug ýmis störf, m.a. á símstöð-
inni í Keflavík. Auk þess stundaði.
hún nám við Handíða- og myndlist-
arskóla Islands.
Árið 1948 kynntist Áslaug eftir-
lifandi eiginmanni sínum, Áma
Bjamasyni fv. skipstjóra. Þau
gengu í hjónaband árið 1950 og
bjuggu flest sín búskaparár í Hafn-
arfirði. Þau hjón eignuðust sex börn
og em fimm þeirra á lífi. Þau eru:
Rut snyrtifræðingur, gift Guðmundi
Jónssyni skipstjóra, Ása sjúkraliði,
gift Gylfa Kjartanssyni stýrimanni,
Guðný húsmóðir, gift Guðleifí Guð-
mundssyni sjómanni, tvíburamir
Haraldur stýrimaður, sem kvæntur
er Valgerði Bjamadóttur, og Sólrún
einkaritari, sem lést 1984, var gift
Hafsteini Stefánssyni stýrimanni,
og Ami Özur, sem enn er í foreldra-
húsum og stundar nám við Flens-
borgarskóla. Bamabömin eru
ellefú. Öll bömin em búsett í Hafn-
arfirði nema Guðný, sem býr í
Ólafsvík. Eins og títt er um sjó-
mannskonur mæddi uppeldi bam-
anna og rekstur heimilisins mikið á
Áslaugu. Naut hún þar stuðnings
Guðnýjar móður sinnar, sem bjó á
heimili dóttur sinnar til dauðadags
1974. Eftir að eldri bömin komust
á legg vann Áslaug mörg sumur
hjá Landsíma íslands, Reykjavík.
Áslaugu var margt til lista lagt,
m.a. málaði hún margar fallegar
myndir og var mikil hannyrðakona.
Hún var skáld gott og liggur eftir
hana ein ljóðabók auk ýmissa ljóða,
sem hafa birst í blöðum og tímarit-
um. Einnig samdi Áslaug og þýddi
marga vinsæla dægurlagatexta á
ámm áður.
Áslaug hafði mjög fágaðan
smekk og ber heimili þeirra Áma
þess glöggt vitni. Gaman var að
koma þangað enda vom bæði hjón-
in gestrisin og góð heim að sækja.
Áslaug var tiygglynd og vinur vina
sinna. Við hittumst sjaldan hin
síðari ár, en ræddum oft saman í
síma. Var komið víða við í þeim
samtölum.
Áslaug fór ekki varhluta af and-
streymi lífsins frekar en margir
aðrir. Hún missti dótturson sinn,
Áma Signar, aðeins fimm ára gaml-
an árið 1972 og dóttur sína,
Sólrúnu, í blóma lífsins fyrir þremur
ámm. Syrgði hún þau mjög. Áslaug
átti við mikil veikindi að stríða í
mörg ár. Hún stóð ekki ein í þessum
erfíðleikum sínum. Naut hún dyggi-
legs stuðnings Áma eiginmanns
síns og bama.
Með þessum orðum kveð ég Ás-
laugu og votta eiginmanni hennar
og öðmm ástvinum mína innileg-
ustu samúð.
Guðrún Guðjónsdóttir
í dag verður til grafar borin frá
Þjóðkirkjunni í Hafnarfírði tengda-
móðir mín, Áslaug Ólafsdóttir. Hún
fæddist á Norðfírði 17. nóvember
1927, dóttir Guðnýjar Haraldsdótt-
ur og Ólafs Stefánssonar, og ólst
hún upp hjá móður sinni og móður-
systur í góðu ástríki. Hún kynntist
eftirlifandi eiginmanni sínum, Áma
Bjamasyni, 1948 og giftu þau sig
tveimur ámm síðar. Þau eignuðust
sex börn. Ruth, Ása, Guðný, Har-
aldur, Sólrún og Árni Özur og vom
barnabömin 11. Sólrúnu misstu þau
1984. Eftirlifandi böm em uppkom-
in og búin að stofna sín eigin heimili
nema Ámi Özur sem er langyngst-
ur af sínum systkinum. Ámi Özur
var mjög nákominn móður sinni og
vom þau mjög góðir vinir, er því
söknuður hans mikill.
Kynni okkar Áslaugar hófust
þegar ég kynntist syni hennar,
Haraldi, fyrir fimm ámm, vom því
kynni okkar ekki löng.
Henni var margt til lista lagt,
hún hafði mjög gaman af ljóðum
og gaf hún út ljóðabókina Tilraun
til tjáninga. Eins hafði hún gaman
af að mála og bar heimili hennar
vott um að hún var listamaður og
eiga börnin hennar öll fallegar
myndir eftir hana.
Áslaug var mjög vel gefín og var
fróðlegt að hlusta á hana segja frá
og hvikaði hún hvergi frá sínum
skoðunum.
Á þessum fimm ámm sem leiðir
okkar lágu saman var hún mér góð
tengdamóðir. Kveð ég hana með
söknuði og bið góðan Guð að varð-
veita hana.
Elsku Ámi og böm, megi Guð
styrkja ykkur í sorg ykkar.
„Aldrei er svo bjart yfir öðlingsmanni
að eigi geti syrt jafn sviplega og nú.
Aldrei er svo svart yfir sorgarranni
að eigi geti birt fyrir eilífa trú.“
(Sigurður Haraldsson)
Valgerður Bjarnadóttir
Afri
iXsfcSSi ‘‘
«>.-t'Tt-