Morgunblaðið - 13.04.1989, Side 36

36
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. APRIL 1989
4+
JAPAN - STÆRSTI FISKMARKAÐUR HEIMS
Japanír með mestu
fiskætum heimsins
JAPANIR eru mesta fiskveiðiþjóð heims. Árið 1986 veiddu þeir um
12 milljónir tonna af fiski og er þá ótalið annað sjávarfang svo sem
sjávargróður og sjávarspendýr. Voru Japanir þá með um 13% af heims-
aflanum. Sama ár jókst framboð á fiskafurðum í Japan um 8% frá
fyrra ári, í tæpar 15 miHjónir tonna. Framboð til neyzlu innan lands
óx einnig. Miðað við fisk upp úr sjó er ársneyzla á mann í Japan um
75 kíló. Islendingar eru reyndar taldar mestu fiskætur í heimi með
um 89 kíló á mann, Japanir í öðru sæti og Danir í því þriðja með tæp
52 kíló. Innan Evrópubandalagsins er fiskneyzia með sama hætti talin
um 20 kíló á mann og svipuð innan Bandaríkjanna.
Hækkun jensins á gjaldeyris- og rækju. Innflutningur af rækju
mörkuðum frá haustmánuðum 1985
hafði í för með sér aukningu inn-
flutnings og samdrátt útflutnings
sjávarafurða frá Japan. Innflutning-
ur á sjávarafurðum varð þá meiri
en nokkru sinni fyrr eða nær tvær
milljónir tonna og jókst um 18%
milli ára. Útflutningur sjávarafurða
dróst saman um 760.000 tonn. Árið
eftir jókst innflutningur sjávaraf-
urða svo í rúmar tvær milljónir tonna
og útflutningur dróst enn saman.
Verzlun Japana með sjávarafurðir
hefur tekið miklum breytingum
síðustu áratugina. Um skeið voru
þeir meðal mestu útflytjenda og
byggðist það aðallega á sölu á niður-
soðnum Norður-Kyrrahafslaxi,
krabba og túnfiski. Með vaxandi
hagvexti breyttust neyzluvenjur Jap-
ana og leiddi það til verulegs inn-
flutnings á fiski, sérlega skelfiski
nemur þriðjungi af sjávarafu.rðáinn-
flutningum, um 55 milljörðum
króna. Af öðrum tegundum má
nefna lax, silung, túnfisk, lýsu,
smokkfisk, kolkrabba, ál og síldar-
hrogn.
Innlend framleiðsla sjávarafurða
að sjávargróðri meðtöldum jókst um
5% frá árinu 1985, í 12,7 milljónir
tonna. Um það bil 65% af sjávaraf-
urðunum fer beint í vinnslu. Margar
gerðir af unnum sjávarafurðum er
að finna í Japan. Sumar hafa notið
vinsælda í margar kynslóðir og hafa
öðlazt hefðbundinn sess í japönsku
mataræði. Af slíkum réttum má
nefna kamaboko (hnoðaðar afurðir),
katsuo-bushi (þurrkaðan rákung),
skiokara (geijuð innyfli úr fiski) og
þurrkaða loðnu eða sardínu. Frystar
afurðir hafa náð vaxandi hlutdeild,
meðal annars vegna þess hve auð-
velt er að geyma þær. Neyzla slíkra
afurða varð 4,3 milljónir tonna árið
1984 og sala frystrar rækju og fisk-
borgara hefur tvöfaldazt á síðustu
10 árum. Kamaboko með krabba-
bragði eða krabbalíki, unnið úr su-
rimi hefur náð miklum vinsældum
og hefur framleiðslan 20 faldazt á
10 árum. Búizt er við því að sú fram-
leiðsla eigi enn eftir að aukast.
Framleiðsla á söituðum og þurrkuð-
um afurðum var 870.000 tonn árið
1984 og niðurlagning nemur um
400.000 tonnum á ári.
Heildarútgjöld einstaklinga til
fæðukaupa hafa aukizt lítillega og
fara um 15% í kaup á unnum sjávar-
Túnfiskur er mikið borðaður í Japan og er hann seldur bæði fryst-
ur og ferskur á Tsukiji-markaðnum.
afurðum. Útgjöld vegna neyzlu utan
heimils jukust hins vegar meira og
urðu 1986 í fyrsta sinn meiri en
útgjöld vegna neyzlu heima fyrir.
Meðalfjölskylda í Japan neytir fy'öl-
margara fisktegunda og skelfisks
að jafnaði. Árið 1984 var mest keypt
af vörum unnum úr smokkfiski, en
síðan komu lax, túnfiskur, sardína,
geirnefur, flatfiskur, rækja, makríll
og gulstyrtla. Mikið er einnig keypt
af skelfiski.
Upplýsingar þessar eru að stofhi til feng^iar
úr erindi Japanans Shiro Ebisawa sem rak-
ið er í skýrslu Samtaka fiskvinnslustöðva
eftir ferð til Japans síðastliðið haust.
Helgi Þórhallsson:
Markaðurinn í auknum mæli að
færast yfir í fiillunnar vörur
SÖLUMIÐSTÖÐ hraðfrystihúsanna hefur fyrir nokkru stofhað mark-
aðsskrifstofu í Tókýó og veitir Helgi Þórhallsson henni forstöðu. Helgi
þekkir þennan markað betur en flestir Islendingar, enda er hann mennt-
aður eystra og hefur frá því hann lauk námi séð um útflutning til Jap-
ans frá SH. Morgunblaðið ræddi við Helga í Tókýó fyrir skömmu um
möguleika okkar á þessum stærsta fiskmarkaði heims, en þá voru
íslenzkar sjávarafúrðir einmitt í sviðsljósinu I milljónaborginni. Stórfyr-
irtækið Nicherei kynnti viðskiptavinum sínum tilbúna fiskrétti frá verk-
smiðju SH í Grimsby með fegurðardrottninguna Lindu Pétursdóttur í
fararbroddi og ferskar afurðir voru á uppboði á Tsukiji-markaðnum.
Helgi var fyrst inntur álits á möguleikunum á sölu tilbúinna fiskrétta:
„Mér sýnist við vera í mjög upprunalandinu og því eins ferskar
traustu viðskiptasambandi við þá og frekast sé unnt. Þetta lofar góðu,
Fiskvinnsla er á ýmsu stigi í Japan, bæði frillkomin og frumstæð.
Hætt er við að að aðstæður sem þessar þættu ekki boðlegar hér.
félaga hér í Japan, sem við höfum
valið okkur, stórfyrirtækið Nicher-
ei,“ sagði Helgi. „Þetta fyrirtæki
hefur greinilega kannað markaðinn
geysilega vel og veit nákvæmlega
hvað það vill og þekkir til fullnustu
þarfir markaðsins fyrir fullunnar
vörur. I okkar tilfelli voru þeir búnir
að finna markað, sem getur og vill
borga hærra verð fyrir aukin gæði.
Við markaðssetninguna leggja þeir
áherzlu á að þessar vörur, fiskifing-
ur og sérmótuð fiskstykki, séu frá
en þar sem Japanir eru ekki vanir
þorskbragði getur það tekið einhvern
tíma að kenna fólki að borða þetta
og heldur ekki víst að það takist.
Hugmyndin og útfærslan er mjög
góð og þetta fyrirtæki með sérstak-
lega gott dreifingamet og sennilega
hið stærsta sinnar tegundar á mark-
aðnum. Það eitt að geta verið með
vörumerki þeirra á pakkningunum
er á við geysilegan auglýsingakostn-
að fyrir nýjan aðila á markaðnum.
Ég held líka að sú kynning, sem
1
i
við fengum þarna hafi verið gjör-
samlega ómetanleg. Þarna voru
saman komnir um 1.400 manns,
fulltrúar allra helztu viðskiptavina
Nicherei, sem dreifa matvælunum
áfram. Þarna var nafnið ísland
kynnt svo rækilega að það var á við
milljóna auglýsingakostnað. Þátt-
taka Lindu var punkturinn yfir i-ið.
Hún var gjörsamiega ómetanleg.
Ég tel að Japansmarkaðurinn sé
í auknum mæli að færast yfir í full-
unnar vörur. Mikið af þeirri vinnslu
fer fram í nágrannalöndunum, þar
sem vinnuafl er ódýrara. Þessi vara
verður að vera í samræmi við þarfir
neytenda og smekk þeirra og þar
verðum við að vinna með mönnum,
sem hafa þessa þekkingu. Nú er nær
allur íslenzkur fiskur, sem við seljum
til Jápan, unninn frekar hér sam-
kvæmt neyzluvenjum Japana. Það
er spurning hvort við getum farið
meira út í þess konar vinnslu sjálfir
í samvinnu við Japani, eins og nú
hefur gerzt hjá Icelandic Freezing
4
NU ÞARF GOH LYSI TIL AÐ
STYRKJA VARNIR LIKAMANS
Nú er sá árstími þegar mótstöðuafl líkamans gegn kvillum
er í lágmarki. Fjörefnabirgðir hans frá sfðasta sumri eru
á þrotum og því er fyllsta ástœða til að auka þœr.
Gott lýsl er ómetanlegur heilsugjafi. Það er rfkt af A og D
vítamínum, inniheldur fjölómettaðar fitusýrur og treystir
varnir líkamans á margvíslegan hátt.
Gott lýsl. Hrelnt og holtt!
FISKAFURÐIR HF
17, 105 Reykjavfk, pöntunarsímar: 672280 og 26950
;
Afmæliskveðja:
Sigurður Magnússon
frá Þórarinsstöðum
Ég hefði kosið að óska frænda
mínum og vini með hlýju handtaki
heilla á þessum degi, en vegna ald-
urdóms foreldra minna á ég ekki
kost á að komast.
Sigurður er kominn af miklum
og merkilegum ættum á Austfjörð-
um Karlskálaætt í 28 liðs frá Har-
aldi konungi hárfagra segir ætt-
fræðingurinn Hjalti Pálsson í riti
sínu um „Deildartunguætt", Sig-
urður Magnússon er kominn af hin-
um dætrum prúða klerki, séra Birni
Jónssyni í Bólstaðarhlíð í Langa-
dal. Sigurður er fæddur á Seyðis-
firði, 13. apríl 1909, en þar bjuggu
foreldrar hans þá, í hópi systkina
er urðu alls 11, en 6. í röðinni.
Foreldrar hans voru hjóni frú Hild-
ur Ólafsdóttir og Magnús Jónsson
formaður og kennari, síðar ritstjóri
og útgerðarmaður á Sólvangi í
Vestmannaeyjum.
Atvikin urðu þess valdandi að
Sigurður varð eftir er foreldrarnir
fluttu til Eyja, ásamt bömum. Á
Þórarinsstöðum á Seyðisfirði
bjuggu á fyrri hluta þessarar aldar,
einstök mannkostahjón, frú Þórunn
Sigurðardóttir og Sigurður Jónsson
hreppstjóri. Mikilsvirt hjón á hlýju
og aðlaðandi bóndasetri, þekkt fyr-
ir óeigingjarna velgerðasemi, hjálp-
fýsi og bróðurhug. Sigurður á ótal
hugljúfar endurminningar um hina
göfugu fósturforeldra.
Sigurður naut þess að nema við
Eiðaskóla, þá göfugmennið og guð-
spekingurinn séra Jakob Kristins-
son stýrði staðnum, síðan lá leiðin
til Askov í Danmörku. Sigurður
snéri til Þórarinsstaða að giftu-
dijúgu námi loknu, en aðalstarfs-
vettvangur hans varð í Vestmanna-
eyjum, verkstjóri, en síðustu árin
hefir Sigurður búið á Seyðisfirði og
unir sér við bóklestur og ritstörf,
en hann hefir áhuga á að skyggn-
ast djúpt í sögu Seyðisfjarðar, hefír
skráð margar markverðar frásagn-
ir. Sigurður Magnússon er minnis-
stæður þeim er þekkja hann hversu
góður maður hann er og óeigin-
gjarn, það einkennir yfirleitt dul-
rænt fólk, en frændi hefir athyglis-
SJÓLASTÖÐIN HF. heftir selt
togarann Karlsefiii til Chile fyrir
um 80 miHjónir króna, að sögn
Helga Kristjánssonar hjá Sjóla-
stöðinni. Helgi sagði í samtali við
Morgunblaðið að Karisefni færi
til Chile í næstu viku og með skip-
inu færu meðal annars net frá
Hampiðjunni, bobbingar frá Odda,
plastkör frá Sæplasti og höf-
uðlínukúlur frá Iceplasti.
verða skyggnigáfu.
Sigurður er kvæntur mikilhæfri
húsmóður Guðrúnu Jóhönnu Magn-
úsdóttur frá Másseli í Jökulsárhlíð.
Lifðu helzt í heila öld.
Helgi Vigftisson
„Karlsefni er þriðji togarinn með
þessu nafni. Hann var smíðaður árið
1966 og keyptur notaður frá Vestur-
Þýskalandi,“ sagði Helgi. Hann sagði
að Sjólastöðin hefði keypt Karlsefni
árið 1987 en það ár hefði togarinn
veitt 4.700 tonn. „Karlsefni var seld-
ur tii Chile í gegnum ráðgjafarfyrir-
tækið Icecon," sagði Helgi Kristjáns-
son.
Karlsefhi seldur til Chile
*