Morgunblaðið - 23.08.2000, Side 22
22 MIÐVIKUDAGUR 23. ÁGÚST 2000
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
Árshlutauppg;jör Olíuverslunar íslands hf. - Hagnaður dregst saman milli ára
Rekstrartekjur
hækka um
47% milli ára
Iflll Olíuverzlun íslands hf. | Úr milliuppqjöri 2000
Rekstrarreikningur jan. -júni 2000 1999 Breyting
Rekstrartekjur Milljónir króna Rekstrargjöld Afskriftir Fjármunatekjur (fjármagnsgjöld) 5.575 -5.256 -94 -42 3.786 -3.480 -66 -6 47% 51% 42%
Hagnaður fyrir skatta Skattar 183 -64 234 -71 -22% -10%
Hagnaður tímabilsins 119 163 -27%
Efnahagsreikningur 30.06.OO 31.12.99 Breyting
Eignir samtals Milljónir króna 8.688 7.268 +20%
Eigið fé 3.010 2.915 +3%
Skuldir 5.678 4.353 +30%
Skuldir og eigið fé samtals 8.688 7.268 +20%
Kennitölur og sjóðstreymi 2000 1999 Breyting
Eiginfjárhlutfall 35% 40%
Veltufjárhlutfall 1,3 1,4
Veltufé frá rekstri Milljónir króna 228 209 +9%
HAGNAÐUR Olíuverslunar íslands
hf. og dótturfélaga fyrstu sex mán-
uði þessa árs nam 119 milljónum
króna, eftir skatta, en var 163 millj-
ónir fyrir sama tímabil á síðasta ári,
sem er 27% lækkun. Rekstrartekjur
félagsins hækkuðu um 47% á milli
ára, voru 3.786 milljónir á síðasta ári
en 5.575 milljónir í ár. í tilkynningu
frá félaginu segir að hækkun rekstr-
artekna megi einkum rekja til hækk-
unar á heimsmarkaðsverði á elds-
neyti og verulega aukinnar sölu í
öðrum vörum. Rekstrargjöld hækk-
uðu um 51% á milli ára, úr 3.480
milljónum í 5.256 milljónir. Rekstr-
arhagnaður fyrir fjármagnsliði var
319 milljónir en 306 milljónir í fyrra
og hækkaði því um 4%. Afskriftir
voru 94 milljónir á móti 66 milljónum
á síðasta ári. Fram kemur í tilkynn-
ingu félagsins að hækkun afskrifta
skýrist einkum af byggingu nýrra
höfuðstöðva, auk þess sem afskriftir
hafl lækkað á árinu 1999 þar sem
eldri höfuðstöðvar og aðstaða félags-
ins í Laugarnesi hafí verið seld árið
1998. Fjármagnskostnaður hækkaði
úr 6 milljónum í íyrra í 42 milljónir.
Heildareignir félagsins 30. júní
2000 námu 8.688 milljónum og höfðu
hækkað um 20% frá áramótum en þá
voru þær 7.268 milljónir. Heildar-
skuldir voru 5.678 milljónir saman-
borið við 4.353 milljónir á áramótum.
í tilkynningu Olís segir að veruleg
hækkun eigna og skulda megi eink-
um rekja til mikillar hækkunar
birgða og viðskiptakrafna vegna
hækkana á heimsmarkaðsverði elds-
neytis. Bigið fé í lok júní var 3.010
milljónir samanborið við 2.915 millj-
ónir á áramótum og hafði því hækk-
að um 3%. Arðsemi eigin fjár var
8,2% en 13% árið áður.
Bókfært verð eignarhluta Olís í fé-
lögum á hlutabréfamarkaði var í lok
júní 1.818 milljónir króna. Þar af var
eignarhlutur í félögum á hlutabréfa-
markaði bókfærður á 753 milljónir
króna. í tilkynningu frá félaginu seg-
ir að markaðsverð sömu hluta hafi
verið 1.339 milljónir eða 586 milljón-
um hærra en bókfært verð og hafði
það hækkað um 10 milljónir á árinu.
Fram kemur í tilkynningu Olíss
hf. að ef ekki komi til óvæntar breyt-
ingar á ytri aðstæðum það sem eftir
lifir þessa árs geri áætlanir félagsins
ráð fyrir að heildarafkoma ársins
verði viðunandi.
Arðsemi eigin fjár ekki ntikil
Edda Rós Karlsdóttir, hjá rann-
sóknum og greiningu Búnaðarbank-
ans Verðbréfum, segir að velta Olíss
hf. aukist um 47% milli ára sem sé
mun meira en velta Essó og Skelj-
ungs. Kostnaðarverð seldra vara sé
hins vegar að aukast enn meira eða
um 62% og rekstrargjöld í heild auk-
ist um 51%. Þá hafi heimsmarkaðs-
verð á olíu og bensíni hækkað mjög
mikið á milli ára. Hún segir að þar
sem álagning olíufélaganna á bensín-
verð sé föst krónutala lækki hlut-
fallsleg framlegð seldra vara. Aukn-
ar afskriftir og óhagstæðari
fjármagnsliðir vegna gengislækkun-
ar krónunnar valdi því svo að hagn-
aður dragist verulega samana á milli
ára. Afleiðing hækkunar olíu- og
bensínverðs sé einnig sú að fjárbind-
ing aukist í formi birgða og skamm-
tímakrafna og efnahagsreikningur
félagsins stækki því mikið milli ára.
Edda Rós segir að 8,2% arðsemi eig-
in fjár á tímabilinu sé ekki mikið í
umhverfi 5-6% verðbólgu.
„Miklar breytingar hafa verið hjá
olíufélögunum. Þau hafa öll verið að
breikka vöruval sitt og hafa lagt út í
miklar fjárfestingar á síðustu árum.
Miklar sveiflur í olíuverði gera það
erfiðara en ella að meta árangur
þessarar útrásar, en það verður
spennandi að fylgjast með afkom-
uþróuninni á næstu misserum," seg-
ir Edda Rós.
Bréf Olíuverslunarinnar lækkuðu
um 2,3% í gær en lítil viðskipti lágu
að baki þeim viðskiptum.
Hagnaður Sjóvár-Almennra hf. 185 milljónir á fyrstu sex mánuðum ársins
773 milljóna
tap af vátrygg-
ingarekstri
SJ0VA ■ ALMENNAR
Úr milliuppgjöri 2000
Rekstrarreikningur jan. -júni 2000 1999 Breyting
Eigin iðgjöld Milljónir króna 2.453 1.971 +24%
Fjárfest.tekjur af vátrygg.rekstri 627 587 +7%
Eigin tjón -3.133 -2.001 +57%
Hagn. (tap) af vátryggingarekstri -773 150
Hagnaður af fjármálarekstri 996 76 +1206%
Aðrar tekjur (gjöld) af reglul. starfs. -10 -22 -56%
Tekju- og eignarskattur -28 -27 +3%
Hagnaður tímabilsins 185 177 +5%
Efnahagsreikningur 30.06.OO 31.12.99 Breyting
Eignir samtals Milljónir króna
Eigið fé
Skuldir og skuldbindingar
Skuldir og eigið fé samtals
3.253
16.811
3.077 +6%
14.436 +16%
20.064 17.513 +15%
Sjóðstreymi
jan. - júni 2000 j 1999
Breyting
Veltufé frá rekstri Milljónir króna
865
+7%
HAGNAÐUR Sjóvár-Almennra
trygginga hf. á fyrstu sex mánuðum
ársins 2000 var 185 milljónir króna
eftir skatta, en var 177 milljónir á
sama tímabili á síðasta ári. Tap af
vátryggingarekstri var 773 milljónir
í stað 150 milljóna hagnaðar árið áð-
ur. Bókfærð iðgjöld hækkuðu um
19% milli ára, voru 3.798 milljónir
króna í ár, 3.191 milljón á síðasta
ári. Eigin iðgjöld hækkuðu um 24%
úr 1.971 milljón í fyrra í 2.453 millj-
ónir í ár. Bókfært tjón var 2.512
milljónir en var 1.962 milljónir árið
áður og hækkaði því um 28%. Eigið
tjón hækkaði hins vegar um 57%
milli ára, var 2.001 milljón á fyrstu
sex mánuðum ársins 1999 en 3.133
milljónir í ár. Þá hækkaði hreinn
rekstrarkostnaður um 33% milli ára,
var 367 milljónir í fyrra en 488 millj-
ónir á þessu ári. Fjárfestingatekjur
yfirfærðar á vátryggingarekstur
voru 627 milljónir en 587 milljónir
árið áður og hækkuðu því um 7%.
Hagnaður af fjármálarekstri var 996
milljónir en 76 milljónir árið áður.
Þessi hækkun er fyrst og fremst
vegna hagnaðar af sölu hlutabréfa.
Eignir Sjóvár-Almennra hf. hinn
30. júní síðastliðinn námu 20.064
milljónum króna og höfðu hækkað
um 15% frá áramótum, en þá voru
þær 17.513 milljónir. Eigið fé nam
3.253 milljónum í lok júní en var
3.077 milljónir á áramótum og hafði
því aukist um 6%.
Hluthafar voru 865 hinn 30. júní
2000 en 718 í ársbyrjun.
Verri rekstrarafkoma varð af öll-
um vátryggingargreinum Sjóvár-
Almennra á fyrstu sex mánuðum
þessa árs en á sama tímabili á síð-
asta ári, nema af eignatryggingum
og sjó-, flug- og farmtryggingum.
108 milljón króna hagnaður var af
afkomu eignatrygginga í ár en 71
milljón á síðasta ári og afkoma sjó-,
flug- og farmtrygginga hækkaði úr
20 milljónum í 23 milljónir. Afkoma
lögboðinna ökutækjatrygginga
versnaði úr 73 milljóna króna tapi á
síðasta ári í 816 milljóna króna tap á
þessu ári. Þá var tveggja milljóna
króna tap af öðrum ökutækjatrygg-
ingum en 39 milljóna króna hagnað-
ur í fyrra. Almennar ábyrgðar-
tryggingar voru 62 milljónir í mínus
en 43 milljónir í plús á síðasta ári. 23
milljón króna tap var á slysa- og
sjúkratryggingum en 10 milljóna
króna hagnaður í fyrra og endur-
tryggingar voru milljón í mínus í ár
en 40 milljónir í plús á síðasta ári.
Afkoman í vátrygginga-
rekstrinum óviðunandi
I tilkynningu frá Sjóvá-Aimenn-
um hf. segir að afkoma félagsins á
fyrstu sex mánuðum ársins 2000 sé
svipuð og á sama tímabili á síðasta
ári, en hún geti ekki talist viðunandi
miðað við umfang rekstrar og eigin-
fjárstöðu félagsins, einkum þegar
tekið sé tillit til þess að hagnaður
tímabilsins sé að mestu leyti borinn
uppi af söluhagnaði af fjárfesting-
um. Ljóst hafi verið þegar á síðasta
ári að mjög slæm afkoma varð af
ökutækjatryggingum og í upphafi
þessa árs hafi mátt sjá að þessi þró-
un héldi áfram. Því hafi ekki verið
hjá því komist að endurskoða ið-
gjaldagrunninn og iðgjöld hafi því
verið hækkuð í byrjun júlí síðastlið-
ins. Þá segir í tilkynningu félagsins
að iðgjaldahækkuninni hafi verið
haldið í lágmarki og hún fari ekki að
skila félaginu tekjum fyrr en á
seinni hluta ársins. Því sé gert ráð
fyrir að rekstur félagsins á seinni
hluta árisins verði í betra jafnvægi
en á fyrri hlutanum og afkoma fé-
lagsins batni.
Einar Sveinsson, framkvæmda-
stjóri Sjóvár-Almennra hf., segir
ljóst að afkoman í vátryggingar-
ekstri félagsins á fyrri helmingi
þessa árs sé óviðunandi en að þær
breytingar sem gerðar voru á ið-
gjöldum í júlí síðastliðnum muni
rétta þennan halla af. Að öðru leyti
sé hins vegar ágætt jafnvægi í
rekstrinum og markaðslega standi
Sjóvá-Almennar ágætlega og sé fyr-
irtækið vel í stakk búið til að takast
á við verkefni framtíðarinnar.
Lakari afkoma en búist var við
Arnar Freyr Ólafsson hjá grein-
ingardeild Landsbréfa segir að vá-
tryggingarekstur Sjóvár-Almennra
hf. á fyrri helmingi ársins sé mun
lakari en búist hafi verið við. Hagn-
aður af sölu hlutabréfa hafi hins
vegar verið umtalsverður og hafi
orðið til þess að rétta afkomu félags-
ins við. Ástæður fyrir verri rekstr-
arafkomu séu aðallega til komnar
vegna mikilla breytinga á tjóna-
skuld en eigin tjón hafi hækkað um
56% á meðan iðgjöld hækkuðu um
25%. Þessi staða ætti þó að lagast á
seinni helmingi ársins vegna hækk-
unar á iðgjöldum ökutækjatrygg-
inga. „Hins vegar, ef litið er á árið í
heild, búast Landsbréf ekki við
miklum hagnaði af vátryggingar-
starfsemi félagsins þar sem ofan-
greind hækkun á iðgjöldum kemur
væntanlega ekki til með að jafna
eigin iðgjöld við eigin tjón,“ segir
Arnar Freyr.
I morgunpunktum Kaupþings í
gær segir að gengi bréfa Sjóvár-AI-
mennra hf. hafi lækkað nokkuð á
síðustu vikum og markaðsverðmæti
félagsins sé nú um 20,5 milljarðar
króna. Það er mat greiningardeildar
Kaupþings að íjárfestar ættu að
halda bréfum sínum í félaginu um
sinn.
Minnsta
atvinnu-
leysi síðan
í septem-
ber 1991
ATVINNULEYSI hér á landi í
júlímánuði var 1,1% af áætluð-
um mannafla á vinnumarkaði
og hefur það ekki verið minna
síðan í septembermánuði 1991
er þá var það 0,9%.
Skráðir atvinnuleysisdagar í
júlí voru ríflega 35 þúsund á
landinu öllu, um 11 þúsund hjá
körlum og um 24 þúsund hjá
konum. Þeim fækkaði um tæp-
lega 5 þúsund frá mánuðinum á
undan en fækkaði hins vegar
um ríflega 20 þúsund miðað við
júlímánuð á árinu 1999. Þetta
kemur fram í yfirliti yfir at-
vinnuástandið í landinu sem
Vinnumálastofnun gefur út.
Atvinnuleysisdagar í júlí síð-
astliðnum jafngilda því að 1.624
manns hafi að meðaltali verið á
atvinnuleysisskrá í mánuðin-
um. Þar af voru 523 karlar og
I. 101 kona. Þessar tölur jafn-
gilda 1,1% af áætluðum mann-
afla á vinnumarkaði samkvæmt
spá Þjóðhagsstofnunar, eða
0,6% hjá körlum og 1,7% hjá
konum. Það eru að meðaltali
205 færri atvinnulausir en í síð-
asta mánuði og um 937 færri en
í júlí í fyrra. Síðasta virka dag
júlímánaðar voru 1.967 manns
á atvinnuleysisskrá á landinu
öllu en það eru um 142 færri en
í lok júnímánaðar. Síðastliðna
12 mánuði voru um 2.133
manns að meðaltali atvinnu-
lausir, eða um 1,5%, en árið
1999 voru um 2.602 manns án
atvinnu, eða um 1,9% af áætluð-
um fjölda á vinnumarkaði.
Spá 0,9%-l,2%
atvinnuleysi í ágúst
Undanfarin 10 ár hefur at-
vinnuleysi minnkað um 6,3% að
meðaltali frá júní til júlí. Árs-
tíðasveiflan milli júní og júlí á
þessu ári er hins vegar heldur
meiri en meðalsveiflan, eða
II, 3%. í yfirliti Vinnumála-
stofnunar segir að þessi ár-
stíðasveifla sé innan eðlilegra
marka. Atvinnuleysið batnaði
alls staðar á landinu í júlímán-
uði. Það minnkaði hlutfallslega
mest á Suðurnesjum en þeim
sem voru atvinnulausir fækkaði
hins vegar mest á höfuðborgar-
svæðinu og á Norðurlandi
eystra. Atvinnuleysi er nú hlut-
fallslega mest á höfuðborgar-
svæðinu en minnst á Suður-
nesjum. Þá var atvinnuleysið í
júlímánuði á þessu ári almennt
minna í ár en á sama tíma í
fyrra á öllum atvinnusvæðum
nema á Vestfjörðum, þar sem
það var verulega meira. Að
meðaltali voru um 72% atvinnu-
lausra í júlímánuði á höfðu-
borgarsvæðinu og 28% á lands-
byggðinni.
Vinnumálastofnun spáir því
að atvinnuleysið í ágúst geti
orðið á bilinu 0,9% til 1,2%.
Atvinnuleysi hefur ekki
mælst minna en í júlí síðastliðn-
um síðan í september 1991, er
það var 0,9%. Atvinnuleysið á
því ári var að meðaltali 1,5% yf-
ir árið í heild. Frá árinu 1980 til
1990 var atvinnuleysi á landinu
að meðaltali 1,0% eða þar und-
ir, nema á árunum 1984 er það
var 1,3%, á árinu 1989, en þá
var það 1,7% og á árinu 1990 er
atvinnuleysið var 1,8% að með-
altali yfir árið. Atvinnuleysi á
árinu 1992 var að meðaltali
3,0%, 4,4% á árinu 1993 og 4,8%
á árinul994. Á árinu 1995 var
atvinnuleysið að meðaltali
5,0%. Síðan þá hefur það stöð-
ugt farið minnkandi.